Nadzieja dla chorych na białaczkę

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

Przewlekła białaczka limfocytowa (z ang. chronic lymphocytic leukemia – CLL) jest najczęstszym typem białaczki u osób dorosłych i stanowi około 25-30% wszystkich rodzajów białaczek.

Na świecie białaczka jest przyczyną 75 tys. zgonów rocznie.

W Polsce każdego roku odnotowuje się ok. 1500 nowych zachorowań. Niestety, nadal większość z nich wykrywana jest przypadkowo.

Ogólna częstotliwość występowania CLL wynosi około 3 przypadki na 100 tys. osób. CLL odnotowuje się dwukrotnie częściej u mężczyzn niż u kobiet.

Są to głównie osoby starsze, średnia wieku pacjentów w momencie rozpoznania to 72 lata, co znacznie ogranicza możliwości terapeutyczne chociażby ze względu na współistniejące choroby.

Przyczyny CLL pozostają w dużej mierze nieznane.

Badania naukowe potwierdzają niektóre z czynników, które mogą przyczyniać się do rozwoju nowotworów złośliwych, tj. czynniki genetyczne, zaburzenia układu odpornościowego oraz zakażenia wirusowe.

Czynniki genetyczne sprawiają, że w niektórych rodzinach można wskazać większą skłonność do zachorowania na CLL.

Przewlekła białaczka limfocytowa jest chorobą o utajonym przebiegu.

U 70% pacjentów CLL przebiega bezobjawowo i wykrywana jest przypadkowo podczas rutynowych kontroli morfologii krwi (podwyższony poziom leukocytów we krwi, mała liczba czerwonych krwinek).

Jedynie u 30% chorych obserwuje się objawy choroby w momencie jej rozpoznania.

Jej pierwszymi klinicznymi symptomami mogą być objawy ogólne (utrata ponad 10% masy ciała w ciągu 6 miesięcy, podwyższona temperatura ciała bez cech infekcji i utrzymująca się dłużej niż 2 tygodnie oraz osłabienie).

Dolegliwości te narastają wraz z postępem choroby.

CLL charakteryzuje się nagromadzeniem niedojrzałych czynnościowo krwinek białych (limfocytów) w szpiku, we krwi, w węzłach chłonnych, śledzionie i innych narządach.

We krwi występują dwa rodzaje limfocytów: limfocyty B i T.

Limfocyty typu B to komórki układu odpornościowego odpowiedzialne za wytwarzanie przeciwciał. Około 95% przypadków CLL wywodzi się z linii limfocytów B.

Niedojrzałe czynnościowo białe krwinki, żyjące dłużej niż prawidłowe limfocyty B, zaczynają się kumulować i „wypierać” zdrowe komórki krwi.

Dochodzi wówczas do niedoboru prawidłowych komórek krwi, co powoduje niedokrwistość, małopłytkowość, objawiającą się skłonnością do zasinień i krwawień oraz upośledzoną odpowiedzią układu odpornościowego, czego konsekwencją są nawracające bardzo groźne dla życia infekcje.

– Ponieważ jest to nowotwór układu odpornościowego, a osłabienie tego układu sprzyja rozwojowi innych raków, to często, bo u co czwartego chorego na CLL, występują też inne nowotwory złośliwe, takie jak rak jelita grubego, płuca albo nowotwory skóry – podkreśla prof. Piotr Rzepecki, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Hematologii Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie.

Rozpoznanie przewlekłej białaczki limfocytowej przeprowadza się na podstawie badania krwi i szpiku kostnego.

– Podstawą rozpoznania jest tzw. immunofenotypowanie, czyli określenie, jakie białka dominują na powierzchni limfocytów – zaznacza prof. Rzepecki.

Podwyższona liczba białych krwinek we krwi oraz specyficzne zmiany w proporcji limfocytów w szpiku kostnym potwierdzają chorobę.

Aby dobrać odpowiednią terapię i określić rokowanie pacjenta, niezbędna jest ocena stopnia zaawansowania choroby.

W zależności od zdiagnozowanego stadium przewlekłej białaczki limfocytowej, średni czas przeżycia pacjentów wynosi od 18 miesięcy do 10 lat.

W Stanach Zjednoczonych używa się głównie klasyfikacji według systemu Raia (stadium 0 to niskie, stadia I i II to umiarkowane oraz stadium III to wysokie ryzyko), natomiast w Europie – systemu Bineta (stadia A, B, C).

Stadium A 1-3 obszary powiększenia tkanki limfatycznej

Stadium B Więcej niż 3 obszary powiększenia tkanki limfatycznej

Stadium C Obecna niedokrwistość/małopłytkowość

Obecnie w terapii chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową stosuje się dwie metody terapeutyczne, do których należą chemioterapia i/lub immunochemioterapia, czyli podanie przeciwciał monoklonalnych wraz z chemioterapią.

Przeciwciała monoklonalne (z ang. mAbs – monoclonal antibodies) to duże cząsteczki białkowe o skomplikowanej strukturze przestrzennej, wytwarzane wewnątrz żywych komórek dzięki wykorzystaniu najnowszych osiągnięć biologii molekularnej i inżynierii genetycznej.

W przeciwieństwie do chemioterapii leczenie przewlekłej białaczki limfocytowej przeciwciałami monoklonalnymi anty-CD20 jest leczeniem celowanym. Przeciwciała monoklonalne anty-CD20 są rodzajem białka przeznaczonego do rozpoznawania i wiązania antygenu CD20, znajdującego się na powierzchni limfocytów B.

Dzięki niemu komórki nowotworowe stają się „widoczne” dla układu odpornościowego i mogą zostać przez niego zniszczone.

Dotychczas w leczeniu chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową wykorzystywane były przeciwciała monoklonalne typu 1.

Badacze odkryli jednak, że dzięki glikoinżynierii możliwe jest wytworzenie przeciwciał monoklonalnych anty-CD20 typu 2, które są znacznie skuteczniejsze.

Pierwszym przeciwciałem otrzymywanym w ten sposób jest lek obinutuzumab – Gazyvaro.

Lek w połączeniu z chlorambucylem wydłuża czas przeżycia wolny od choroby (o 11,5 miesiąca) oraz zwiększa głębokość remisji w porównaniu ze standardowymi metodami leczenia.

– Na skutek zastosowania glikoinżynierii siła działania przyciwciała monoklonalnego typu 2 może być do 100 razy większa, niż pozostałych przeciwciał dotychczas podawanych w przewlekłej białaczce limfocytowej – podkreśla prof. Rzepecki.

Nowość w leczeniu białaczki

– Z wiekiem u wielu pacjentów (89%) zwiększa się występowanie niezwiązanych z białaczką chorób towarzyszących, które powodują, że nie są oni w stanie tolerować agresywnych schematów leczenia – zaznacza profesor.

– Nowy innowacyjny lek, który będzie mógł być podawany takim osobom, to szansa dla nich na dłuższe życie wolne od progresji choroby – dodaje.