Czym jest gorączka?
Gorączka to świadoma, racjonalna aktywność organizmu w obliczu pewnych rodzajów stresu. Odzwierciedla uruchomienie w ciele swoistego pieca do spalania odpadów i toksyn bezużytecznych podczas normalnego funkcjonowania. Są to m.in. bakterie, wirusy, produkty rozpadu substancji chemicznych podczas przemian metabolicznych i inne obce białka krążące po krwiobiegu. Podniesiona temperatura ciała oznacza, że nasz organizm uruchomił mechanizmy obronne w obliczu czynników chorobotwórczych. Gorączka pomaga w dwojaki sposób: w wyższej temperaturze niektóre części układu odpornościowego działają szybciej a z kolei czynniki chorobotwórcze działają wolnej.
Gorączka u dzieci - czy zbijać podwyższoną temperaturę?
W przypadku dzieci gorączka może być bardzo użyteczna. Bowiem rosnąc, nieustannie odbudowują i przebudowują one swoje organizmy, a - podobnie jak w przypadku każdej renowacji - w wyniku tych procesów powstają różne produkty uboczne. Medycyna antropozoficzna wyznaje teorię, według której choroby wieku dziecięcego stanowią prosty sposób rozkładu zbędnych komórek i tkanek. Przeziębienia, wysypki skórne oraz gorączkowanie wyrażają więc po prostu normalnie przebiegające w organizmie procesy, a nadmierny niepokój rodziców może często tylko zaszkodzić.
W felietonie pt."Too many parents are afflicted with fever phobia" (Zbyt wielu rodziców choruje na gorączkofobię), który ukazał się na łamach "The New York Timesa", Amerykanka Jane Brody - autorka zajmująca się nauką - podkreśliła to, na co zwraca uwagę literatura z zakresu pediatrii. Napisała mianowicie, że "nadmierna troska o temperaturę dziecka i niewłaściwe podejście do występowania gorączek generują sporo bezpodstawnych obaw rodziców, powikłań, których można uniknąć, niezliczonych wezwań pomocy oraz kosztownych wizyt u lekarzy, w przychodniach i na oddziałach nagłych wypadków".
Według Brody nasz naturalny termostat znajduje się w podwzgórzu położonym głęboko w mózgu, tuż nad jego pniem. W przypadku niemowląt lub małych dzieci jest on zwykle nastawiony na zakres 36-38˚C. Kiedy nadchodzi czas na włączenie wewnętrznego pieca, o którym wspomniałam powyżej, układ odpornościowy przechodzi w stan działania i podkręca termostat. Gorączka gotuje i pozbawia pożywki obce bakterie - najpierw poprzez zwiększenie ciepłoty ciała w celu ich zabicia, a następnie obniżenie poziomu żelaza i innych składników odżywczych we krwi, które wspomagają odżywianie tych mikroorganizmów. Zbijanie gorączki poprzez podawanie leków lub innymi środkami może więc właściwie zakłócić uruchomione przez organizm własne mechanizmy leczenia.
Gorączka - jakie zagrożenia za sobą niesie?
Potwierdzono, że sama gorączka nie powoduje w organizmie poważnych konsekwencji. Nawet budzące postrach drgawki gorączkowe rzadko są szkodliwe dla normalnie funkcjonującego mózgu, chyba że trwają przez ponad godzinę. Temperatura ciała prawie nigdy nie osiąga 42˚C, czyli punktu, w którym może dojść do uszkodzenia mózgu. Wyjątek stanowią sytuacje, kiedy organizm nie ma możliwości schłodzenia się z powodu ograniczonego spożycia płynów lub utrudnionej cyrkulacji powietrza.
Jedynym zagrożeniem, jakie może stanowić gorączka, jest odwodnienie, któremu można z łatwością zapobiec poprzez zapewnienie gorączkującej osobie obfitej ilości wody.
Działanie leków, takich jak aspiryna i paracetamol, polega na zmuszaniu podwzgórza do przestawienia termostatu organizmu na niższe wartości. Takie sztuczne obniżenie temperatury ciała koliduje z próbami układu odpornościowego, by ją podwyższyć. Ponadto, kiedy organizm świadomie zarządza stan gorączki, będzie przeciwstawiał się jej zbijaniu na zasadzie swego rodzaju ruchu wahadłowego. Gdy leki obniżają temperaturę, on jeszcze bardziej ją podnosi, by podtrzymywać swoje mechanizmy obronne, przez co gorączka nasila się.
Co więcej, według dra n. med. Keitha Blocka lek może całkowicie wyłączyć tę przeciwstawną reakcję organizmu na problem i być może nawet tworzyć warunki do rozwoju poważniejszych schorzeń.
Gorączka gotuje i pozbawia pożywki obce bakterie - najpierw poprzez zwiększenie ciepłoty ciała w celu ich zabicia, a następnie obniżenie poziomu żelaza i innych składników odżywczych we krwi, które wspomagają odżywianie tych mikrobów
Zespół Reye'a (potencjalnie śmiertelna choroba, która atakuje mózg i wątrobę), wzrost ciśnienia śródczaszkowego oraz stłuszczenie narządów wewnętrznych, takich jak wątroba, to stany chorobowe, które mogą rozwinąć się u dzieci wskutek podawania im aspiryny w celu zbicia gorączki występującej w przebiegu grypy lub ospy wietrznej.
Nawet naturalne metody zbijania gorączki, które nie mają znaczących działań niepożądanych, takie jak przemywanie ciała gąbką moczoną w zimnej wodzie, mogą opóźniać powrót do zdrowia poprzez spowalnianie naturalnego systemu leczenia organizmu.
Pomagaj ciału, kiedy chce ono być w stanie gorączki
Moja najstarsza córka miała około siedmiu lat, gdy wystąpiła u niej gorączka. Jako że było to latem i było dosyć gorąco, próbowałam chłodzić i przecierać ją gąbką, jednak podwyższona temperatura utrzymywała się przez około cztery dni, dłużej niż zwykłe 1-2-dniowe gorączki, które zwykle miewała. Wróciła do zdrowia, ale ja dalej o tym myślałam. Potem przeczytałam artykuł Jane Brody, w którym wskazywała, że należy pomagać ciału, kiedy chce ono być w stanie gorączki. Pamiętam, że jedną z powszechnych metod leczenia gorączkujących pacjentów było niegdyś owijanie ich kocem w celu rozgrzania i przyspieszenia toczącego się w organizmie procesu. Wielu moich studentów mówi mi, że właśnie tak robiły ich babcie.
Kiedy gorączkowała moja młodsza córka, postanowiłam wypróbować to nowe podejście. Tym razem zamiast chłodzić rozgrzewałam dziecko poprzez owijanie kocami oraz podawanie gorących napojów. Na głowie córki położyłam jednak zmoczony w zimnej wodzie ręcznik, aby chronić jej mózg przed przegrzaniem. Mała zasnęła, obficie się spociła, a po dwóch godzinach jej gorączka ustąpiła.
Według tradycyjnej medycyny chińskiej gorączka ma swój początek w jelicie cienkim, które znajduje się na południku ognia. Z mojego doświadczenia wynika, że gorączki u dzieci związane są generalnie z nadmiernym spożyciem białka pochodzenia zwierzęcego zawartego m.in. w produktach mlecznych, drobiu i mięsie. W innych wypadkach (np. w przypadku dzieci na diecie wegańskiej) może je powodować wystawienie na działanie zanieczyszczeń lub chemikaliów lub być może nawet jakieś obce ciało, które dziecko podniosło wcześniej z podłogi.
Moja pierworodna wnuczka miała kiedyś gorączkę i niestrawność, ponieważ wypiła trochę nadmiernie chlorowanej wody z basenu. Stan ten utrzymywał się przez cały dzień - dopóki toksyna nie wydostała się z jej ciała.
Gorączka po szczepieniu
Jeśli gorączka pojawia się w przebiegu choroby wieku dziecięcego, wszystkie naturalne metody wciąż będą miały zastosowanie. Gorączkujące dziecko, które jest przeziębione lub chore na grypę, również najlepiej leczyć w naturalny sposób. Rodzice powinni jednak uważać na wzrost temperatury pojawiający się po immunizacji. Gorączki poszczepienne są powszechne, ponieważ szczepionki powodują wtłoczenie do krwiobiegu dziecka obcych białek. W takich przypadkach toksyny lub zbędne substancje są wprowadzane do organizmu poprzez zastrzyk, nie zaś - tak jak zwykłe - poprzez kanały wewnętrzne/błonę śluzową, więc jego reakcje również mogą być intensywniejsze.
W takich przypadkach domowe lekarstwa mogą nie wystarczyć i najlepiej skonsultować się z lekarzem lub homeopatą. Podobnie jeśli gorączka utrzymuje się dłużej niż dzień albo dwa, towarzyszą jej dodatkowe objawy, takie jak bóle głowy i karku, bądź jeśli pojawia się wskutek innej choroby, zasięgnij porady specjalisty.
Kilka sprawdzonych metod na gorączkę u dziecka
Najlepszym sposobem na gorączkę jest wspomaganie naturalnego działania organizmu. Nazywam to "metodą babciną", która polega na rozgrzewaniu i nieprzeciwstawianiu się wzrostowi temperatury zamiast chłodzenia i działania wbrew toczącym się procesom.
- Nie podawaj dziecku pokarmów stałych, lecz dużo płynów - ciepłych lub o temperaturze pokojowej - takich jak rumiankowa herbata, rozcieńczony sok jabłkowy, woda (czysta lub z cytryną) lub tradycyjny napój z gotowanego ziarna jęczmienia. Aby go przygotować, zagotuj na wolnym ogniu dwie łyżki jęczmienia w ok. 400ml wody i pozostaw pod przykryciem na godzinę. Następnie odcedź i podaj dziecku.
- Stale ogrzewaj dziecko poprzez owijanie kocami i co 15-20 minut podawaj mu płyny. Ochładzaj mu głowę małym ręcznikiem - często zanurzaj go w zimnej wodzie z kranu i wyżymaj. Kiedy dziecko zaczyna się pocić, oznacza to, że leczenie jest w toku.
-
Jeśli dziecko jest niespokojne, przygotuj mu kąpiel w temperaturze gorączki, którą zmierz tym samym termometrem. Zauważ, że woda o temperaturze 38-39˚C tobie wyda się gorąca, ale dla kogoś z taką samą temperaturą ciała będzie w sam raz. Włóż dziecko do wanny i pozwól mu bawić i pluskać się przez 15-20 min. Następnie owiń je w pościel i połóż do łóżka. Metodę tę stosowałam u własnych dzieci, odkąd skończyły osiem miesięcy. Niezmiennie okazywała się ona jednym z najskuteczniejszych remediów na gorączkę, z jakich kiedykolwiek korzystałam.
-
Oto przepis na napój, który pomoże tobie lub twojemu dziecku szybciej pokonać nieżyt dróg oddechowych.
Składniki:
- 1 filiżanka zimnej wody
- 1 łyżka kuzu (japońska roślina)
- 1 łyżka sosu shoyu lub naturalnego sosu sojowego
- 1 łyżeczka świeżo utartego imbiru
Sposób przygotowania: Dodaj kuzu do wody i umieść na średnim ogniu, ciągle mieszając (to ważne), aż płyn zgęstnieje i stanie się klarowny. Dodaj sosu sojowego, potem imbiru i dobrze wymieszaj.
Podawaj na gorąco. Podane ilości wystarczą na przygotowanie jednej lub dwóch porcji. Najlepiej przygotowywać napój za każdym razem na świeżo.
- Brody JE. ‘Too many parents are afflicted with fever phobia.' The New York Times, January 6, 1993
- Brace ER, Pacanowski JP. Childhood Symptoms: Every Parent's Guide to Childhood Illnesses. New York: Harper & Row, 1985: 1