6 sposobów zapobiegania chorobie Alzheimera

Choroba Alzheimera i demencja wcale nie są nieuniknionymi konsekwencjami starzenia się. Już teraz możesz wiele zrobić, aby zachować mózg w dobrej kondycji.

26 sierpień 2014
Artykuł na: 9-16 minut
Zdrowe zakupy

Choroby Alzheimera obawiamy się bardziej niż jakiegokolwiek innego schorzenia, ponieważ wiąże się z utratą własnego "ja". Kiedy już nas dosięgnie, to, zgodnie z dzisiejszą wiedzą medyczną, nieuchronnie i nieubłaganie będzie następowało pogorszenie - 48 mld dolarów wydanych na opracowanie leku, który cofnąłby jej rozwój, nie przyniosło jak dotąd żadnego rezultatu.

Medycyna nie znalazła także odpowiedzi na pytanie o przyczynę choroby Alzheimera, innej niż teoretyzowanie, że ma coś wspólnego z nierównowagą chemiczną.

Około 800 tys. mieszkańców Wielkiej Brytanii cierpi z powodu demencji, z czego 62% przypadków to chorzy na chorobę Alzheimera, u których dochodzi do powstawania w mózgu blaszek zbudowanych z beta-amyloidu i splątków białka tau. Choroba Alzheimera jest więc główną przyczyną demencji, co dziwi o tyle, że pierwszy przypadek został zdiagnozowany przez niemieckiego psychiatrę Aloisa Alzheimera, od którego nazwiska nazwano chorobę, w 1907r., jednak aż do lat 30. XX w. podręczniki do patologii nie wspominają o wykryciu w mózgu obecności blaszek i splątków w trakcie sekcji zwłok osób dotkniętych tym schorzeniem.

Objawy choroby Alzheimera

Problemy z pamięcią to niekoniecznie pierwsze oczywiste objawy choroby Alzheimera. Zamiast tego bardziej wiarygodnym sygnałem jest utrudniona zdolność odczuwania głębi obrazu czy odległości, np., kiedy sięgasz po szklankę z wodą i ją omijasz lub kiedy nieprawidłowo oceniasz odległość i wydaje Ci się, że coś znajduje się bliżej niż w rzeczywistości.

Diagnozowanie choroby Alzheimera

Wszyscy z nas są wyjątkowo świadomi wczesnych sygnałów ostrzegawczych rozwijającej się choroby Alzheimera lub demencji - utrata pamięci, zapominanie, gdzie zostawiło się klucze, trudności w przywołaniu czyjegoś imienia itp. Jednak możliwe, że jest w tym trochę przesady - twierdzą niektórzy specjaliści.

Uważają oni, że tego typu umiarkowane objawy mogą być naturalną konsekwencją starzenia się mózgu, niekoniecznie prowadzącą do alzheimera. W rzeczywistości może nawet dojść do poprawy.

Grupa specjalistów z Australii i Wielkiej Brytanii oszacowała, że nawet 23% osób starszych ze zdiagnozowaną demencją w rzeczywistości jest całkowicie zdrowych.

Tylko u 15% osób mających łagodne zaburzenia poznawcze rozwinie się pełnoobjawowa choroba Alzheimera, natomiast u 40-70% choroba nie postępuje, a nawet można zaobserwować poprawę.

Pomimo że nagły wzrost zachorowań, jaki można zaobserwować w ostatnich 60 latach mógłby stanowić ważną wskazówkę co do istoty choroby Alzheimera, przemysł farmaceutyczny i organizacje dobroczynne wspierające walkę z chorobą skupiły się na poszukiwaniu farmaceutycznego rozwiązania, jak do tej pory ze znikomym powodzeniem. Są jednak obiecujące badania, które wskazują na prawdopodobne przyczyny i metody leczenia, a nawet sposoby spowolnienia jej postępu.

Sposoby zapobiegania chorobie Alzheimera

1. Kontroluj poziom homocysteiny

Wysoki poziom aminokwasu homocysteiny we krwi jest markerem choroby Alzheimera. Wytwarzany jest przez organizm po zjedzeniu posiłku mięsnego i odgrywa znaczącą rolę w rozwoju miażdżycy, w przebiegu której dochodzi do stwardnienia tętnic i ich zaczopowania przez złogi tłuszczowe. Każdy wynik świadczący o poziomie homocysteiny we krwi powyżej 10 mmol/L uważany jest za dowód zwiększonego ryzyka zachorowania na alzheimera. Tego powiązania dowiedziono już ponad dekadę temu, kiedy naukowcy odkryli, że u ludzi z hiperhomocysteinemią - czyli mających podwyższony poziom homocysteiny we krwi - istnieje większe prawdopodobieństwo rozwinięcia się demencji lub alzheimera.

2. Uzupełniaj dietę w witaminy z grupy B

Zażywanie witamin z grupy B - w tym wit. B6, B12 i kwasu foliowego - to uznany sposób zmniejszenia poziomu homocysteiny. A skoro homocysteina jest markerem zwiększonego ryzyka demencji i choroby Alzheimera, suplementacja witamin z grupy B może zadziałać profilaktycznie. Tej teorii dotyczył projekt pod nazwą Vitacog. Przez ostatnie trzy lata grupa naukowców powstała przy Uniwersytecie w Oxfordzie szacowała, na ile witaminy spowalniały zanikanie kory mózgowej i utratę pamięci w badanej grupie osób w wieku od 70 lat, u których zdiagnozowano łagodne zaburzenie poznawcze (ang. MCI - mild cognitive impairment), uważane za wczesną fazę alzheimera i demencji. Naukowcy, pod wodzą prof. Davida Smitha dowiedli, że 77 uczestników badania mających MCI i podwyższony poziom homocysteiny doświadczyło najszybszego postępu zanikania kory mózgowej, a witaminy z grupy B ten proces spowalniały.

      1. 3. Dbaj o prawidłową dietę

        Skoro istnieje powiązanie między homocysteiną a chorobą Alzheimera, sensowne wydaje się zmniejszenie spożywania tłuszczów nasyconych, gdyż mają one związek z podwyższonym poziomem homocysteiny. Unikaj także tłuszczów trans, a spożywaj jak najwięcej produktów zawierających antyoksydanty, takie jak czarne maliny, jagody bzu czarnego, rodzynki, czarne borówki.

        Do warzyw bogatych w antyoksydanty zalicza się: marchewki, kalafior, brokuły, brukselkę i szpinak. Jedz więcej tłustych ryb, a mniej mięsa. Rozsmakuj się w czekoladzie i czerwonym winie, bo pomagają one zachować mózg w dobrej kondycji. Herbata - zwłaszcza zielona - również pomaga zwalczać toksyczne działanie beta-amyloidu.

      1. 4."Gimnastykuj" umysł

        Zaszycie się w domu przed telewizorem to nie najlepszy pomysł. W zamian podejmij się bardziej wymagających intelektualnie czynności, takich jak czytanie, granie w gry planszowe, rozwiązywanie krzyżówek lub granie na instrumencie muzycznym. Czyli rób wszystko to, co zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera. To samo dotyczy rozwijania nowych umiejętności, uczestniczenia w kursach naukowych dla dorosłych i nauki języka obcego.

    1. 5. Ćwicz i udzielaj się towarzysko

      Ćwicz trzy razy w tygodniu. Dobrze zrobi Ci energiczny spacer trwający przynajmniej pół godziny - zmniejszy prawdopodobieństwo zachorowania na chorobę Alzheimera o ok. 30%, nawet wśród osób powyżej 65. roku życia, które są w grupie największego ryzyka. A skoro z natury jesteśmy "zwierzętami stadnymi", zainteresuj się tym, co dzieje się w Twoim otoczeniu - dołącz do amatorskiego zespołu teatralnego lub innej grupy zainteresowań, staraj się także jak najczęściej spotykać się z członkami rodziny.
    2. 6. Spróbuj kuracji ziołowej

      Jeśli pojawią się u Ciebie pierwsze objawy łagodnego zaburzenia poznawczego, jest kilka ziół, których działanie wydaje się obiecujące w opóźnianiu rozwoju spowolnienia umysłowego.
    3. Szałwia (łac. Salvia officinalis L.) ma silne działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne; w jednym z badań porównawczych z użyciem placebo wykazano, że osoby zażywające 60 kropli olejku szałwiowego dziennie zachowały sprawność umysłową na lepszym poziomie niż osoby zażywające lek stosowany w chorobie Alzheimera - Aricept.

Miłorząb japoński Zamiast leków na receptę lekarze w Niemczech często polecają swoim pacjentom będącym we wczesnej fazie choroby Alzheimera Ginkgo biloba. Zalecana dawka dzienna to 240 mg, aczkolwiek może minąć nawet do 6 miesięcy zanim pojawi się jakakolwiek poprawa.

Kurkuma, przyprawa będąca standardowym składnikiem indyjskiego curry, także wydaje się mieć właściwości zwalczające alzheimera. Jedno z badań przeprowadzonych na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles (UCLA) wykazało, że przyprawa ta pobudza usuwanie z mózgu złogów beta-amyloidu przez układ immunologiczny (makrofagi).

Czy miedziane rury w naszej domowej instalacji hydraulicznej przyczyniają się do zachorowania na chorobę Alzheimera?

Choć teoria ta wciąż budzi sporo kontrowersji, jest sporo dowodów na jej poparcie.

W 2003 roku badacze dodali miedź do wody destylowanej, którą podawano królikom i wkrótce potem zaobserwowano rozwój złogów białkowych złożonych z beta-amyloidu, podstawowej części składowej płytek wykrywanych w mózgach osób chorujących na chorobę Alzheimera. To samo zaobserwowano u psów rasy beagle i myszy, którym dodano miedź do wody pitnej.

A więc jaka jest zależność? Zwykle nasz mózg ma naturalną zdolność do obrony przed odkładaniem się beta-amyloidu. Receptory LRP (receptory lipoprotein o małej gęstości) zachowują się jak służby policyjne, przenosząc cząsteczki beta-amyloidu z naczyń krwionośnych mózgu do krążenia obwodowego, z którego są eliminowane. Jednak testy laboratoryjne pokazały, że uszkodzenie receptorów LRP przez miedź może być na tyle zaawansowane, że mogą trwale utracić swoją funkcję.

Dr George Brewer z Wydziału Medycyny Uniwersytetu w Michigan, który jest przekonany o istnieniu związku pomiędzy obecnością miedzi w wodzie pitnej i chorobą Alzheimera, mówi, że rozwój nowoczesnej sieci wodociągowej szedł ramię w ramię ze wzrostem zachorowań na tą chorobę. Utrzymuje on, że było to schorzenie stosunkowo rzadkie aż do lat 50. XX w., kiedy to nastąpił gwałtowny wzrost, zarówno zachorowań na Alzheimera, jak i modernizacji sieci wodociągowej w całych Stanach Zjednoczonych. Podobną zależność zaobserwowano w krajach rozwijających się, kiedy dokonano tam modernizacji gospodarstw domowych.

Bibliografia

  1. N Engl J Med, 2002; 346: 476-83
  2. Proc Natl Acad Sci U S A, 2013; 110: 9523-8
  3. Am J Clin Nutr, 2007; 85: 1598-605; Carper J. 100 Simple Things You Can Do to Prevent Alzheimer's and Age-Related Memory Loss. Little, Brown and Company, 2010
  4. Int Rev Psychiatry, 2007; 19: 693-706
  5. CMAJ, 2008; 178: 548-56
  6. Ann Intern Med, 2006; 144: 73-81
  7. Curr Pharm Des, 2006; 12: 4613-23
  8. Pharmacopsychiatry, 2003; 36: 297-303
  9. J Alzheimers Dis, 2006; 10: 1-7
  10. Proc Natl Acad Sci U S A, 2003; 100: 11065-9
  11. J Nutr Health Aging, 2006; 10: 247-54
  12. Proc Natl Acad Sci U S A, 2013; 110: 14771-6
  13. Townsend Letter, 2013; 363: 52-8
  14. BMJ, 2013; 347: f5125
Artykuł należy do raportu
6-10-18 sposobów na...
Zobacz cały raport
Wczytaj więcej
Może Cię zainteresować
Nasze magazyny