Soylenty – czy warto włączyć je do diety?

Utrzymanie zdrowej i zrównoważonej diety w obliczu współczesnego tempa życia, jakie narzuca nam świat albo my sami, może być nie lada wyzwaniem. Zupełnie nie dziwi więc fakt, że szukamy rozwiązań, które pozwolą na zaspokojenie potrzeb organizmu, przy jednoczesnym ograniczeniu czasu potrzebnego na przygotowywanie posiłków. Jak wiadomo, „potrzeba jest matką wynalazków”, więc wciąż powstają nowe rozwiązania żywieniowe. Jednym z nich są soylenty – produkty żywnościowe, które zdobywają coraz większą popularność jako alternatywa dla tradycyjnych posiłków.

Co to jest soylent?

Soylent to rodzaj suplementu lub zamiennika posiłku, który ma na celu dostarczenie pełnego zakresu makroskładników i mikroskładników potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wbrew nazwie nie zawiera on soi. Twórcą koktajlu jest Rob Rhinehart, inżynier oprogramowania z Californii. Za opracowanie receptury Rhinehart zabrał się pod hasłem: „człowiek potrzebuje aminokwasów i lipidów, a nie mleka; węglowodanów, a nie chleba”¹. Chodziło mu o stworzenie produktu, który będzie zawierał wszystkie potrzebne składniki odżywcze, a jego przygotowanie i skonsumowanie zabierze minimalną ilość czasu. Soylenty są więc pomyślane jako posiłki nowej generacji – jedzenie przyszłości, skrojone na miarę potrzeb mieszkańców coraz bardziej zabieganej planety.

Soylenty to absolutnie nie to samo co popularne zupki z proszku, pełne glutaminianu sodu i sztucznych dodatków. To produkty starannie zbilansowane pod względem zawartości białka, węglowodanów, tłuszczu, witamin i składników mineralnych. Oczywiście powyższe stwierdzenie dotyczy produktów renomowanych firm.

Na rynku możesz znaleźć produkty wielu producentów, a w ich ofertach różnorodne smaki i formy soylentów – od proszku do sporządzenia gotowych napojów, po pełne dania. Chociaż mogą różnić się ceną i smakiem, łączy je jedna zasadnicza zaleta - szybkość przygotowania, a co za tym idzie - wygoda. Możesz je szybko przygotować, nie martwiąc się o swoje umiejętności kulinarne i równie szybko spożyć, nawet w biegu (choć tego nie zalecamy!), nie przejmując się stale goniącymi Cię wskazówkami zegara, przypominającymi o kolejnych codziennych zadaniach i obowiązkach. Zawsze jednak jest jakieś „ale”. Zanim entuzjazm weźmie górę, poznaj soylenty bliżej.

Zalety i wady soylentów

• Są wygodne i szybkie w przygotowaniu, zwłaszcza w porównaniu z tradycyjnymi posiłkami.
• Do ich przyrządzenia nie potrzebujesz szczególnych (a w zasadzie żadnych) umiejętności kulinarnych.
• Czasami wystarczy Ci jedynie dostęp do ciepłej/zimnej wody i/lub kuchenki mikrofalowej.
• Możesz spożyć pełnowartościowy posiłek w niemalże każdym miejscu.
• Są starannie zaprojektowanie pod względem składu, dzięki czemu mogą być świetnym rozwiązaniem dla osób, które chcą i potrzebują precyzyjnej kontroli ilości spożywanych kcal i składników odżywczych.
• Dokładnie odmierzone porcje minimalizują ryzyko błędów dietetycznych w zakresie spożycia nadmiernej lub niedostatecznej ilości kcal.
• Są ciekawym rozwiązaniem dla osób na diecie wegetariańskiej/wegańskiej i in. o ograniczonym zakresie, wszak mogą być sposobem na uzupełnienie potrzebnych składników odżywczych.

Póki co, wprowadzenie soylentów wydaje się dobrym rozwiązaniem, ale zanim wydasz ostateczny werdykt, poznaj ich wady:

• Traktowanie soylentów jako głównego źródła pożywienia może prowadzić do braku różnorodności żywieniowej, w efekcie czego może pojawić się problem w dostarczeniu organizmowi różnorodnych składników odżywczych.
• Szczególną ostrożnością powinny wykazać się osoby cierpiące na wszelkiego rodzaju choroby i dolegliwości zdrowotne.
• Niektórzy eksperci obawiają się, że soylenty mogą być mocno przetworzone i zawierają składniki chemiczne, które mogą mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie.

• Soylenty stanowczo przegrywają, jeśli wziąć pod uwagę kontekst społeczny i emocjonalny – jedzenie nie jest tylko źródłem składników odżywczych. Spożywanie tradycyjnych posiłków wiąże się z przyjemnością i pielęgnowaniem relacji międzyludzkich. Człowiek jako „zwierzę stadne” chętnie oddaje się kulinarnym przyjemnościom w towarzystwie innych osobników swojego gatunku, a spożywanie soylentów na dłuższą metę może nas w pewien sposób z tego wykluczyć.
• Mają kontrowersyjny smak – jedni powiedzą, że smaczne, inni, że pora posiłku w postaci soylentu to najgorsza pora dnia. Nie da się ukryć, że raczej na próżno szukać wyrafinowanych smaków w tego rodzaju posiłkach.
• Część naukowców podkreśla, że soylenty nie zawierają fitochemikaliów zawartych w roślinach. Choć nie ma naukowych twardych dowodów na to, by były one niezbędne dla utrzymania zdrowia, sceptycy wynalazków typu soylenty uważają, że nierozsądnie byłoby z nich rezygnować¹.

Soylenty - bilans zysków i strat

Z całą pewnością soylenty mogą być użytecznymi produktami w dzisiejszym zabieganym świecie, ale ich wprowadzenie do codziennej diety zawsze powinno być dobrze przemyślane. Nie są to produkty dla każdego i nie każdy będzie zadowolony z takiej alternatywy dla tradycyjnych posiłków. Osoby, dla których czas potrzebny na przygotowanie posiłków w tradycyjnej formie jest głównym problemem w panowaniu nad własną dietą, mogą odnaleźć w soylentach swoją szansę.

Jednak biorąc pod uwagę szerszy aspekt, wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem byłoby traktowanie tych produktów jako praktyczne uzupełnienie diety w określonych sytuacjach. Nie powinny one całkowicie zastępować tradycyjnych, różnorodnych i prawidłowo zbilansowanych posiłków. Zdrowa dieta powinna zawierać świeże produkty, owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe, białka roślinne i zwierzęce oraz zdrowe tłuszcze. Jeśli już decydujemy się na korzystanie z soylentów, ważne jest, aby wybierać produkty od renomowanych producentów, czytać etykiety składników i monitorować swoje samopoczucie oraz efekty zdrowotne.