Nasze magazyny
Dla osób, które z jakichś przyczyn nie są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym, istnieje możliwość samodzielnego opłacenia go w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.
Aby to zrobić, należy udać się do oddziału NFZ właściwego ze względu na miejsce zamieszkania, zabierając ze sobą dowód osobisty.
Jak ubezpieczyć się dobrowolnie
Przygotuj dokument tożsamości, weź też ze sobą papiery poświadczające Twój ostatni okres ubezpieczenia (będą one niezbędne w przypadku braku potwierdzenia ubezpieczenia w Centralnym Wykazie Ubezpieczonych). W przypadku umowy o pracę może to być świadectwo pracy. Z kolei absolwent studiów, którego wcześniej zgłaszała szkoła lub uczelnia, musi przedstawić dokument potwierdzający wyrejestrowanie z ubezpieczenia zdrowotnego (ZUS ZWUA) lub zaświadczenie z uczelni (więcej informacji - patrz tabela).
Na miejscu otrzymasz do uzupełnienia oryginalny wzór wniosku, którego nie można wydrukować wcześniej ze strony internetowej.
Ubezpieczenie nie jest za darmo
Jeśli przerwa w ubezpieczeniu zdrowotnym i opłacaniu składek wynosiła co najmniej 3 miesiące, konieczne będzie uiszczenie opłaty dodatkowej, której wysokości zależy od długości przerwy i wynosi od 20 do 200% podstawy wymiaru składki.
Po uzupełnieniu wniosku i ewentualnym wpłaceniu odpowiedniej kwoty otrzymasz egzemplarz umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego. Należy ją w ciągu 7 dni przedstawić w oddziale ZUS właściwym dla miejsca zamieszkania ubezpieczonego wraz z drukiem ZUS ZZA (zgłoszenie do ubezpieczenia).
Dobrowolne składki należy opłacać co miesiąc - do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu podlegania ubezpieczeniu (czyli składkę za marzec należy wpłacić do 15 kwietnia itp.). Wysokość składki zmienia się co kwartał, gdyż jest uzależniona od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego co 3 miesiące. W drugim kwartale 2018 r. wyniosło ono 4 812,84 zł. (Obwieszczenie Prezesa GUS z dnia 17 lipca 2018 r.), a zatem składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w lipcu, sierpniu, wrześniu 2018 r. wynosiła 433,16 zł za każdy miesiąc.
Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy jej wymiaru. To ubezpieczony ma obowiązek sprawdzania na stronach internetowych NFZ aktualnej wysokości składki.
Co ważne, jest ona niepodzielna, co oznacza, że nawet jeśli wniosek o ubezpieczenie zgłosisz w połowie miesiąca, i tak trzeba będzie uiścić ją w pełnej wysokości za miesiąc kalendarzowy, w którym podlegało się ubezpieczeniu.
Dla cudzoziemców, którzy są studentami spoza Unii Europejskiej, oraz cudzoziemców, którzy są osobami duchownymi spoza UE, podstawa wymiaru składki wynosi 520 zł, a wysokość składki: 46,80 zł miesięcznie.
Dla wolontariuszy podstawa wymiaru składki wynosi 2 100 zł (minimalne wynagrodzenie), a wysokość składki: 189 zł miesięcznie.
Od 1 stycznia 2018 r. składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest na konto ZUS, po uzyskaniu indywidualnego numeru konta.
Deklaracja w ZUS
To jednak nie koniec formalności. Osoba podlegająca dobrowolnemu ubezpieczeniu musi co miesiąc dostarczać do ZUS druk ZUS DRA, czyli deklarację rozliczeniową. Termin na jej dostarczenie to również 15. dzień kolejnego miesiąca.
W przypadku wolontariuszy powyższe dokumenty powinien złożyć korzystający, który także opłaca za nich składkę na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne.
Za studentów i doktorantów pochodzenia polskiego w rozumieniu przepisów o repatriacji lub posiadających ważną Kartę Polaka składki opłaca szkoła wyższa lub podmiot prowadzący studia doktoranckie, pod warunkiem, że zostały o tym fakcie poinformowane.
Gdy system odmawia współpracy
W przypadku braku możliwości potwierdzenia ubezpieczenia u świadczeniodawcy poprzez system e-WUŚ Twoim dowodem ubezpieczenia będzie egzemplarz umowy wraz z dowodem opłacenia składki za ostatni miesiąc, zaś dla członków rodziny - egzemplarz umowy, druk ZUS ZCNA (wymienieni są tam członkowie rodziny) oraz dowód opłacenia przez osobę ubezpieczoną składki. Dokumenty te należy przedstawić świadczeniodawcy wraz z dowodem tożsamości.
Ubezpieczenie członków rodziny
Osoba, która zawarła umowę o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne, ma obowiązek zgłosić do ubezpieczenia członków rodziny niepodlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu. Nie wiąże się to z koniecznością odprowadzania dodatkowej składki. Ubezpieczony zgłasza członków rodziny do NFZ poprzez wypełnienie załącznika do umowy oraz złożenie w ZUS odpowiednio wypełnionego dokumentu ZUS ZCNA. Uchybienie temu obowiązkowi zagrożone jest karą grzywny.
Członkami rodziny są:
- dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuk albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej do ukończenia 18 lat, do ukończenia 26 lat, jeżeli uczy się dalej w szkole, zakładzie kształcenia nauczycieli, uczelni lub innej jednostce naukowej prowadzącej studia doktoranckie, bez ograniczenia wieku, jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi,
- małżonek,
- wstępny (matka lub ojciec) pozostający z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.
Obowiązek ten nie dotyczy cudzoziemców - studentów, uczestników studiów doktoranckich, oraz absolwentów, którzy odbywają w Polsce obowiązkowy staż, a także członków zakonów, alumnów wyższych seminariów duchownych i teologicznych, postulantek, nowicjuszy oraz juniorystów zakonów i ich odpowiedników. Wyłączone są również z niego osoby odbywające staż adaptacyjny lub uczestniczące w kursach języka polskiego albo innych zajęciach przygotowawczych do podjęcia nauki w języku polskim.
Jak długo to trwa?
Umowa zawierana jest na czas nieokreślony. Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym następuje z dniem określonym w umowie zawartej z NFZ - jednak nie wcześniej, niż z dniem złożenia wniosku. Ustaje natomiast z dniem rozwiązania tej umowy albo po upływie miesiąca nieprzerwanej zaległości w opłacaniu składek. W tych samych ramach czasowych dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym objęty jest wolontariusz. Umowa wygasa po upływie miesiąca nieprzerwanej zaległości w opłacaniu składek lub w przypadku nieopłacenia w wyznaczonym terminie kolejnej raty opłaty, a także z chwilą przeniesienia miejsca zamieszkania osoby ubezpieczonej poza granice Rzeczypospolitej Polskiej, jak również w przypadku objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Rozwiązanie umowy o dobrowolne ubezpieczenie
Jeśli chcesz wycofać się z opłacania dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, musisz złożyć pisemny wniosek w NFZ. W wypowiedzeniu umowy powinna być zawarta data, z którą następuje rozwiązanie. Należy również załączyć wszystkie dowody opłaconych składek (ewentualnie wydruk składek z ZUS) za okres trwania umowy. Jeżeli przyczyną rozwiązania umowy jest zmiana tytułu ubezpieczenia, do podania należy dołączyć dokument potwierdzający jego uzyskanie. Powiadomienie jest skuteczne najwcześniej z dniem złożenia we właściwym oddziale NFZ.
Po rozwiązaniu umowy dobrowolnego ubezpieczenia w NFZ należy ją wyrejestrować we właściwym oddziale ZUS.
