Ziołolecznictwo to jedna z najstarszych gałęzi medycyny. Pozwala zapobiegać wielu chorobom lub też łagodzi ich objawy. Jeśli masz własny ogród lub działkę, pomyśl o posadzeniu na niej ziół i zamień ją we własną ziołową aptekę.
Aronia czarna (Aronia melanocarpa)
Właściwości zioła:
- działa ochronnie na żołądek i wątrobę
- wspiera pracę układu krążenia
- obniża stężenie glukozy na czczo
- chroni przed infekcjami dróg oddechowych
- spowalnia rozwój chorób oczu związanych z wiekiem, w tym jaskry i zaćmy
- spowalnia wzrost niektórych nowotworów
- chroni skórę przed promieniowaniem UV
Aronia czarna jest niezwykle odporną rośliną: może zimować nawet w temperaturze -35 st. C. Rośnie niemal w każdych warunkach, a jej liście pięknie odbarwiają się jesienią.
Co warto wiedzieć o aronii czarnej >>
Bez czarny (Sambucus nigra)
Właściwości zioła:
- działa przeciwzapalnie
- zwalcza bakterie
- neutralizuje wolne rodniki
- obniża oporność na insulinę
- jest naturalnym antydepresantem
Bez czarny to popularna roślina, którą można spotkać niemal wszędzie, zarówno w parkach miejskich jak i na nieużytkach. Owoców nie należy spożywać bez obróbki termicznej, tj. ugotowania lub przetrzymania w zamrażalniku przez kilka dni.
Często błędnie terminem "bez" określa się krzewy lilaka, które nie wykazują właściwości zdrowotnych, a nawet mogą być szkodliwe.
Co warto wiedzieć o czarnym bzie >>
Borówka brusznica (Vaccinum vitis-idaea)
Właściwości zioła:
- wspomaga trawienie
- chroni oczy przed uszkodzeniem i poprawia wzrok
- wzmacnia naczynia krwionośne
- odkaża drogi moczowe
- zmniejsza przebarwienia i plamy na skórze
- zapobiega stłuszczeniu wątroby
- chroni przed miażdżycą
Borówka brusznica to krzew kwasolubny, dlatego też jeśli chcesz ją zasadzić, powinieneś zadbać o odpowiednie pH gleby. Zioło to nie lubi suszy i w okresie bezdeszczowym powinno być regularnie podlewane.
Co warto wiedzieć o borówce brusznicy >>
Brzoza brodawkowata (Betula pendula)
Właściwości zioła:
- działa przeciwbakteryjnie i przeciwnowotworowo
- jest źródłem przeciwutleniaczy
- może wspomagać leczenie dny moczanowej
- hamuje rozrost limfocytów powiązanych ze stanami zapalnymi, wspomaga więc leczenie chorób reumatycznych
- wykazuje właściwości przeciwcukrzycowe
- niweluje przebarwienia skóry
Brzoza brodawkowata to jedno z najszybciej rosnących drzew: w ciągu kilkunastu lat może osiągnąć nawet 20 m wysokości. Nie ma wymagań co do siedliska, lepiej rośnie jednak w miejscach nasłonecznionych. To popularna roślina w parkach i ogrodach miejskich.
Co warto wiedzieć o brzozie brodawkowatej >>
Chrzan pospolity (Armoracia rusticana)
Właściwości zioła:
- jest doskonałym źródłem potasu, magnezu i żelaza
- ma właściwości rozgrzewające, wykrztuśne i przeciwutleniające
- wspomaga odporność
- działa przeciwbakteryjnie
- wspomaga obronę organizmu przed nowotworami
- poprawia trawienie i reguluje wypróżnianie
- działa moczopędnie
Chrzan pospolity to popularna przyprawa i dodatek w kuchni. Poprawia smak dań warzywnych i mięsnych. Należy sadzić go w marcu, a zbierać pod koniec października.
Co warto wiedzieć o chrzanie pospolitym >>
Głóg (Crataegus)
Właściwości zioła:
- jest źródłem witaminy C
- zawiera wapń, magnez i potas
- poprawia pracę serca
- obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów
- pozytywnie wpływa na ciśnienie krwi
- mniejsza ryzyko udaru mózgu
Głóg to nazwa kilku gatunków drzew i krzewów o pięknych kwiatach otwierających się późną wiosną. Często spotykany w miastach, gdzie ozdabia ulice i aleje. Przy odpowiednich warunkach ta roślina nie stwarza szczególnych wymagań co do pielęgnacji.
Co warto wiedzieć o głogu >>
Jałowiec pospolity (Juniperus communis)
Właściwości zioła:
- poprawia trawienie
- jest naturalnym diuretykiem
- obniża poziom cukru we krwi
- wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze
- łagodzi bóle mięśni i reumatyczne
- poprawia stan skóry
Surowcem leczniczym są owoce jałowca, tzw. szyszkojagody. Zioło to preferuje miejsca nasłonecznione i suche.
Co warto wiedzieć o jałowcu pospolitym >>
Jarząb pospolity (Sorbus aucuparia)
Właściwości zioła:
- działa moczopędnie
- jest bogatym źródłem witaminy C
- wykazuje działanie przeciwnowotworowe
- korzystnie wpływa na kondycję skóry
Jarząb pospolity, zwany też jarzębiną, to popularne drzewo leśne i miejskie. Ze względu na liczne właściwości zdrowotne zaliczane jest do ziół. Jarząb ma niewielkie wymagania, jeśli chodzi o pielęgnację.
Co warto wiedzieć o jarzębinie >>
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium)
Właściwości zioła:
- leczy niestrawność i inne problemy żołądkowe
- łagodzi stany zapalne
- wspomaga wydzielanie żółci
- łagodzi bóle menstruacyjne
- obniża poziom szczawianów w moczu
- wspomaga pracę układu krążenia
- łagodzi stany lękowe
Zioło to występuje licznie na łąkach i zaniedbanych trawnikach. Jeśli chcesz hodować krwawnik, ale nie odpowiada Ci miejsce, w którym rośnie, możesz zakupić jego nasiona w sklepie ogrodniczym.
Co warto wiedzieć o krwawniku >>
Majeranek ogrodowy (Majorana hortensis)
Właściwości zioła:
- chroni potrawy przed bakteriami i grzybami
- wspomaga pracę układu trawiennego
- ułatwia wykrztuszanie i łagodzi kaszel
- poprawia samopoczucie, zmniejsza niepokój i zmęczenie, łagodzi objawy depresji
- wspomaga leczenie bólu głowy
- pozytywnie wpływa na ciśnienie
Majeranek ogrodowy jest popularną przyprawą oraz cenną rośliną miododajną. Mimo że w swoich rodzimych stronach jest rośliną wieloletnią, ze względu na panujący u nas klimat nie przeżywa zimy, dlatego też lepiej posadzić go w doniczce, którą należy wstawić do domu, kiedy pojawią się przymrozki.
Co warto wiedzieć o majeranku >>
Mniszek lekarski (Taraxacum officinale)
Właściwości zioła:
- jest źródłem inuliny - nierozpuszczalnego błonnika, który stanowi pożywkę dla dobroczynnych szczepów bakterii
- wspomaga pracę przewodu pokarmowego i wątroby
- jest silnym środkiem moczopędnym
- wykazuje właściwości przeciwzapalne
- wspomaga regenerację skóry
- obniża poziom glukozy we krwi
- wykazuje działanie przeciwzakrzepowe
Jak każdy chwast mniszek lekarski nie wymaga specjalnej pielęgnacji. Trudno go usunąć ze względu na długi i gruby korzeń palowy. Warto jednak wyznaczyć mu specjalne miejsce w ogrodzie i korzystać z jego dobroczynnych właściwości.
Co warto wiedzieć o mniszku lekarskim >>
Pigwa pospolita (Cydonia oblonga)
Właściwości zioła:
- jest źródłem witaminy C
- wykazuje właściwości przeciwbakteryjne
- wspomaga pracę układu trawiennego
- obniża poziom glukozy we krwi
Pigwa bywa często mylona z pigwowcem japońskim, który jest niewysokim krzewem o różowoczerwonych kwiatach. Pigwa natomiast osiąga nawet 5 m wysokości. Z racji płytkiego systemu korzeniowego pigwa źle znosi susze i wymaga wtedy podlewania.
Co warto wiedzieć o pigwie pospolitej >>
Podbiał pospolity (Tussilago farfara)
Właściwości zioła:
- chroni błony śluzowe dróg oddechowych
- działa przeciwbakteryjnie
- wspomaga pracę gleju (komórek układu nerwowego)
- działa przeciw wolnym rodnikom
- wykazuje działanie przeciwnowotworowe
Jak wiele innych ziół, podbiał traktowany jest jak chwast. Jednocześnie dzięki pięknym żółtym kwiatom może być ozdobą rabat. To roślina wieloletnia, która najlepiej czuje się na nasłonecznionym stanowisku.
Co warto wiedzieć o podbiale pospolitym >>
Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica)
Właściwości zioła:
- wspomaga układ moczowy
- obniża poziom cholesterolu i cukru we krwi
- poprawia przemianę materii i przyspiesza metabolizm
- zmniejsza ból towarzyszący reumatoidalnemu zapaleniu stawów
Pokrzywy nie trzeba specjalnie sadzić - to pospolite zioło często usuwane ze względu na łatwe rozsiewanie i szybkie rozrastanie. Pokrzywa lubi zacienione i wilgotne miejsca, chętnie rośnie pod drzewami w odległych końcach działki lub ogrodu.
Co warto wiedzieć o pokrzywie >>
Rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis)
Właściwości zioła:
- wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze
- zmniejsza stany zapalne
- korzystnie wpływa na poziom cukru we krwi
- łagodzi niestrawność
Rozmaryn pochodzi z okolic Morza Śródziemnego, gdzie osiąga nawet 3 m wysokości. To popularne zioło jest chętnie stosowane jako przyprawa. Rozmaryn nie lubi niskich temperatur, dlatego najlepiej uprawiać go w doniczkach, które na zimę wstawia się do domu.
Co warto wiedzieć o rozmarynie lekarskim >>
Śliwa tarnina (Prunus spinosa)
Właściwości zioła:
- łagodzi biegunki
- wspiera pracę układu moczowego
- zmniejsza ryzyko chorób serca
- łagodzi stany zapalne jamy ustnej
Śliwa tarnina to krzew dorastający do 3 m. Warto ją posadzić w miejscach trudnych do wzrostu innych roślin lub jako nieformowany żywopłot. Mimo że jej owoce są surowcem zielarskim, to jedzone razem z pestkami mogą spowodować zatrucie, a nawet śmierć.
Co warto wiedzieć o śliwie tarninie >>
Świerk pospolity (Picea abies)
Właściwości zioła:
- jest źródłem witaminy C
- jako olejek eteryczny łagodzi objawy przeziębienia
- przyspiesza leczenie infekcji prostaty
- łagodzi problemy trawienne
Świerk jest drzewem wytrzymałym, odpornym na zmiany pogody. Rośnie powoli, najchętniej w pełnym słońcu lub półcieniu.
Co warto wiedzieć o świerku >>
To oczywiście jedynie niewielka część ziół o udowodnionych właściwościach leczniczych. Kolejne przedstawiamy na łamach naszego czasopisma w cyklu "Nasz zielnik".