Nasze magazyny
Do najczęstszych problemów żołądkowych należą dolegliwości wywołane wrzodami tego organu, nadkwasota objawiająca się uczuciem pieczenia w przełyku oraz niestrawność, której towarzyszą zaburzenia trawienia, uczucie ciężkości na żołądku i zaparcia. Objawy te zwykle nasilają się po jedzeniu lub w sytuacjach stresowych1. Na istnieją zioła, które wspierają pracę żołądka, zapobiegają przykrym dolegliwościom, a gdy te już wystąpią, eliminują przykre objawy.
Biedrzeniec anyż (Pimpinella anisum)
Jak świat długi i szeroki gwiazdy anyżku stosowane są w leczeniu zaparć. Oczywiście co kraj, to obyczaj, np. w Brazylii wykorzystuje się mieszankę zawierającą Pimpinella anisum, fenkuł włoski, bez czarny i sennę. Jednak dotychczas skuteczność przeczyszczająca ani tej mieszanki, ani biedrzeńca nie była testowana w randomizowanym badaniu klinicznym. Naukowcy z Porto Alegre w Brazylii postanowili to zmienić.
Ich eksperyment dowiódł, że zarówno roślinne kombo, jak i anyż mają skuteczność przeczyszczającą i są bezpieczną alternatywą w leczeniu zaparć10. Z kolei uczeni z Arabii Saudyjskiej potwierdzili, że anyż znacząco hamuje uszkodzenie błony śluzowej żołądka, ma działanie przeciwwrzodowe oraz zmniejsza podstawowe wydzielanie kwasu żołądkowego11.
Korzeń prawoślazu (Althaeae radix)
Pomaga w stanach zapalnych przewodu pokarmowego – podrażnieniach, uszkodzeniach nabłonka, wrzodach żołądka, nadkwaśności, zaparciach. 2 łyżki stołowe zalej wieczorem 500 ml zimnej wody, rano przecedź przez sitko, podgrzej i pij po pół szklanki 3-4 razy dziennie.
Nalewka orzechowa
W medycynie naturalnej do leczenia biegunek wykorzystuje się nalewkę orzechową, herbatę z czarnych jagód i wyciąg z rdestu ptasiego na czerwonym winie.
Orzechówkę traktuje się jak swoiste krople na żołądek, które nie dość, że ułatwiają trawienie, przeciwdziałają wrzodom, to jeszcze niszczą pasożyty. Łatwo ją zrobić samemu, trzeba tylko zebrać orzechy na przełomie czerwca i lipca, kiedy są jeszcze miękkie.
Borówkową herbatę można przyrządzić nawet z zamrożonych jagód – wtedy należy je wsypać do gorącej wody i zagotować. W przypadku świeżych – wystarczy zalać je niewielką ilością wrzątku. Gdy najgorsza biegunka minie, takimi jagodami wraz z sokiem można polewać ryż.
Rumianek (Matricaria chamomilla)
To jedna z najbardziej pospolitych i rozpoznawalnych roślin w Polsce. Substancje zawarte w koszyczkach rumianku, zbieranych w początkowym okresie kwitnienia, hamują niektóre z enzymów biorących udział w powstawaniu stanu zapalnego. Wyciąg z zioła redukuje nadmierne skurcze mięśni w układzie pokarmowym oraz pomaga skrócić czas trwania biegunki.
Rumianek jest też częstym składnikiem herbatek dla dzieci, gdyż w połączeniu z koprem włoskim czy anyżem może przynieść ulgę w bólach brzuszka i kolkach jelitowych. Dlatego irańscy uczeni postanowili sprawdzić, czy może również pomóc dorosłym cierpiącym z powodu zespołu drażliwego jelita (IBS).
W randomizowanym badaniu 45 pacjentów poproszono o przyjmowanie 20 kropli dziennie wyciągu z rumianku. W ciągu 4 tygodni od rozpoczęcia leczenia kroplami objawy IBS, takie jak bóle brzucha, wzdęcia i nudności, uległy znacznemu zmniejszeniu8.
Rozmaryn (Rosmarinus officinalis)
Mieszkańcy basenu Morza Śródziemnego nie bez powodu kochają doprawiać mięso tą przyprawą. Okazuje się bowiem, że ekstrakt z tego zioła skutecznie zmniejsza tworzenie się aldehydu malonowego podczas trawienia ugotowanej wieprzowiny, a przy okazji wychwytuje wolne rodniki, które powstają w tym procesie12.
To jednak nie wszystko. Rozmaryn i pozyskiwany z niego olejek od lat mają zastosowanie w medycynie naturalnej. Zioło to obniża poziom cukru we krwi, łagodzi bóle żołądka i wspomaga pracę wątroby, a olejek rozmarynowy zwalcza bakterie. Napar z rośliny działa rozkurczowo i łagodzi bóle żołądka, niszczy też bakterie Helicobacter pylori i zmniejsza ryzyko zapalenia żołądka typu B oraz choroby wrzodowej13.
Olej z siemienia lnianego
Nasiona lnu zawierają związki śluzowe, kwasy omega-6, fitosterole, witaminę E i błonnik pokarmowy, a wyciąg z nich powleka błony śluzowe przełyku, żołądka i dwunastnicy ochronną warstwą. Ludowa mądrość głosi, że przy wrzodach najlepiej sprawdza się kisiel z siemienia lnianego.
Zdaniem libijskich uczonych olej lniany jest jednak bardziej skuteczny w zmniejszaniu liczby owrzodzeń. Badacze podawali gryzoniom kisiel z siemienia, olej lniany oraz ranitydynę zazwyczaj stosowaną w leczeniu czynnej choroby wrzodowej żołądka. Okazało się, że doustna dawka oleju lnianego (5 ml/kg) miała porównywalne działanie do leku7. Jeśli jednak nie masz oleju pod ręką, zalej niewielką ilością wody 3 łyżki rozdrobnionych nasion lnu, odstaw na 30 min, aby napęczniały. Jedz 3 razy dziennie między posiłkami.
Kwiat nagietka (Calendula flos)
Ostry nieżyt żołądka, czyli ostre zapalenie błony śluzowej żołądka, charakteryzuje się nagłym wystąpieniem objawów – bólem brzucha, nudnościami, wymiotami i biegunką. W czasie choroby warto stosować zioła o działaniu przeciwzapalnym. Należy do nich bez wątpienia kwiat nagietka.
W pewnym rosyjskim badaniu przewlekłe zapalenia wydzielinowe żołądka skutecznie wyleczono wywarem z ziołowej mieszanki zawierającej m.in. ziele pokrzywy, kwiaty nagietka oraz znamiona kukurydzy, podawanym 3 razy dziennie przed posiłkami15.
Z kolei akademicy z Kioto zauważyli, że ekstrakt metanolowy z kwiatów nagietka lekarskiego wykazuje działanie hipoglikemiczne i ochronne na żołądek16. Łyżkę stołową zalej szklanką wrzącej wody, odstaw na 30 min do zaparzenia, przecedź i pij po pół szklanki 3-4 razy dziennie.
- Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Arkadiusz Ciołkowski: Zioła w medycynie. Choroby układu pokarmowego, PZWL 2017
- Biol Pharm Bull. 2007;30:451-459
- World J Gastroenterol. 2005;11:5480- 5484
- Zhongguo Zhongxiyi Jiehe Zazhi. 2006;26:228-231
- Indian J Exp Biol. 2004 Apr;42(4):389-97
- World J Gastroenterol. 1998 Apr;4(2):169-170
- Libyan J Med. 2008; 3(4): 166-169
- Der Pharma Chemica, 2015 7. 41-45
- Pharm Biol. 2010 Jan;48(1):76-80
- BMC Complement Altern Med. 2010 Apr 30;10:17
- World J Gastroenterol. 2007 Feb 21;13(7):1112-8
- J Sci Food Agric. 2020 Mar 15;100(4):1735-1740
- Phytother Res. 2005 Nov;19(11):988-91
- Cancer Lett. 1997 Jan 30;112(2):203-8
- Vrach Delo. 1989 Mar;(3):76-8
- Chem Pharm Bull (Tokyo). 2001 Jul;49(7):863-70
