Spokojnie! Jeśli przez jakiś czas przebywasz poza miejscem swojego zamieszkania, w razie potrzeby możesz skorzystać z wizyty w dowolnej placówce podstawowej opieki. Nie musisz również martwić się, jeśli nagłe pogorszenie stanu zdrowia ma miejsce w weekend lub po godzinie 18 - bowiem w tzw. nocnej i świątecznej opiece nie obowiązuje rejonizacja.
Kiedy lekarz musi Cię przyjąć?
Podczas pobytu poza miejscem zamieszkania, np. na wakacjach, każdy pacjent ma prawo skorzystać z pomocy lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w sytuacji nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia1. Nie ma znaczenia, jak daleko od miejsca pracy swojego lekarza przebywasz - te same zasady obowiązują nawet wówczas, gdy jesteś w innym województwie, na terenie innego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. Jeśli stan Twojego zdrowia wymaga pomocy lekarskiej, do jej udzielenia zobowiązany jest każdy lekarz rodzinny, który na danym terenie ma podpisaną umowę na świadczenie usług medycznych w ramach NFZ (informacja o takiej umowie musi znajdować się na drzwiach danej placówki). Nie może przy tym żądać żadnej dodatkowej opłaty.
Bez dowodu ubezpieczenia
Aby skorzystać z wizyty u lekarza rodzinnego, nie musisz mieć ze sobą dokumentów potwierdzających Twoje prawo do świadczeń. Zostanie ono sprawdzone w systemie Elektronicznej Weryfikacji Uprawnień Świadczeniobiorców (eWUŚ) po podaniu numeru PESEL. Może się zdarzyć, że system eWUŚ błędnie wskaże, że nie jesteś ubezpieczony. W takiej sytuacji masz prawo po prostu napisać oświadczenie o tym, że posiadasz prawo do świadczeń, a placówka nie może odmówić jego uwzględnienia.
Bibliografia
- § 8 ust. 8 Zarządzenia Nr 50/2016/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 27 czerwca 2016 r. w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, https://goo.gl/MULJqf
- NFZ, Lubelski Oddział Wojewódzki w Lublinie, https://goo.gl/2Y6HGb
Jednorazowa wizyta - nie tylko raz!
Nazwa tego uprawnienia jest myląca, ponieważ żadne przepisy nie ograniczają liczby wizyt w przychodniach poza miejscem zamieszkania. Wszystko zależy od stanu Twojego zdrowia - jeśli nie poprawi się po pierwszej wizycie, nie obawiaj się ponownie iść do lekarza.
Ostrożnie z chorobami przewlekłymi
Jeśli ze względu na przewlekłe schorzenie znajdujesz się pod stałą opieką lekarską, okresowe kontrole powinny odbywać się w przychodni wybranego lekarza rodzinnego. Mimo wszystko w razie nagłego pojawienia się dolegliwości związanych z tą chorobą również możesz skorzystać z bezpłatnej wizyty u lekarza POZ w innej miejscowości. Osoby chore przewlekle przed wyjazdem powinny jednak zaopatrzyć się w zażywane na co dzień leki. Lekarz rodzinny może wystawić receptę na farmaceutyki, które zalecił specjalista, tylko wówczas, gdy otrzyma od niego pisemną informację o rozpoznaniu, sposobie leczenia, rokowaniu, ordynowanych lekach (w tym o okresie ich stosowania i dawkowania) oraz wyznaczonych wizytach kontrolnych2.
Nocna opieka a SOR
Wielu pacjentów nie rozróżnia tych instytucji, a ma to duże znaczenie. Nocna i świąteczna opieka to po prostu przedłużenie świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej codziennie od godz. 18.00 do godz. 8.00 rano następnego dnia, a także przez całą dobę w soboty, niedziele, dni świąteczne i inne dni ustawowo wolne od pracy. Z kolei Szpitalne Oddziały Ratunkowe (SOR) udzielają pomocy medycznej osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowia, które są przywożone przez karetkę lub zgłaszają się same, np. w przypadku urazu czy złamania. SOR nie zastępuje jednak lekarza rodzinnego ani specjalisty, dlatego przy drobniejszych dolegliwościach możesz nie uzyskać tam pomocy. Obie formy łączy jednak brak rejonizacji, co oznacza, że w razie potrzeby możesz po prostu udać się do dowolnej placówki - bez względu na swoje miejsce zamieszkania.
Za granicę z EKUZ
Dzięki Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) w nagłych przypadkach możesz korzystać z pomocy medycznej w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego również na terenie państw Unii Europejskiej i EFTA (Islandia, Lichtenstein, Norwegia i Szwajcaria). Jeśli jej nie zabierzesz, będziesz traktowany jak pacjent prywatny - czyli zobowiązany do pokrycia kosztów leczenia. EKUZ jest wydawana bezpłatnie i właściwie od ręki, choć w okresie wakacyjnym - ze względu na większe zainteresowanie - czasem trzeba na nią czekać ok. 2 tygodni. Wniosek o wydanie karty można znaleźć tutaj oraz na stronach internetowych oddziałów wojewódzkich NFZ - po wydrukowaniu i wypełnieniu wyślij go pocztą lub e-mailem albo złóż osobiście w swoim oddziale NFZ. Karta zostanie przekazana w sposób zgodny z informacją we wniosku - możesz odebrać ją osobiście lub otrzymać pocztą. Pamiętaj, że jest ważna tylko przez rok!