Czy zespół Aspergera to autyzm? Jak zdiagnozować to schorzenie?

Dziecko (lub dorosły!) cierpiące na zespół Aspergera ma problemy z nawiązywaniem kontaktu z innymi osobami, nie potrafi dostosować się do norm społecznych, ma trudności z akceptacją zmian i bywa albo nad-, albo niedowrażliwe na bodźce.

Co ciekawe, mimo że zespół Aspergera kojarzy się z reguły jako przypadłość występującą u dzieci, syndrom ten może pojawić się również u dorosłych. Czy też raczej: może zostać zdiagnozowany dopiero w dorosłym wieku. Diagnostyka w przypadku zaburzeń układu nerwowego bywa dość trudna, a osoby z zespołem Aspergera potrafią czasem poprzez naśladownictwo przystosować się do życia w społeczeństwie.

Przystosowanie nie oznacza jednak niezaburzonego funkcjonowania. Zespół Aspergera u dorosłych objawia się podobnie jak u dzieci. Dorosły z tym schorzeniem ma problemy w budowaniu i podtrzymywaniu relacji z innymi ludźmi, często nie potrafi nawet podtrzymać rozmowy, ma trudności z pracą w grupie i akceptacją zmian.

Jak zdiagnozować Zespół Aspergera?

Niektóre objawy Zespołu Aspergera przypominają autyzm, mieszczą się bowiem w jego spektrum. Jednak autyzm dziecięcy to złożone zaburzenie układu nerwowego, podczas gdy Zespół Aspergera jest zaburzeniem łagodnym. Nadzwyczaj rzadko się też zdarza, żeby autyzm został zdiagnozowany dopiero w dorosłym wieku.

Zespół Aspergera - objawy u dzieci

♦ brak chęci lub trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami,
♦ niechęć do zabawy z rówieśnikami, zamknięcie w sobie,
♦ brak potrzeby dzielenia się swoimi emocjami,
♦ trzymanie się rutynowych,
♦ powtarzalnych schematów i narzucanie ich innym,
♦ nieumiejętność dostosowania się do zasad panujących w grupie,
♦ zachowania niedopasowane do sytuacji,
♦ zaburzenia w rozumieniu bliskości i problemy z budowaniem więzi emocjonalnych,
♦ nadwrażliwość lub niedowrażliwość na bodźce.

Zespół Aspergera - objawy u dorosłych

♦ brak umiejętności pracy w grupie,
♦ nieumiejętność podtrzymania relacji,
♦ problemy z budowaniem więzi emocjonalnych,
♦ nieumiejętność podtrzymania rozmowy,
♦ popełnianie błędów w relacjach interpersonalnych,
♦ nadwrażliwość lub niedowrażliwość na bodźce,
♦ zaburzenia obsesyjno-kompulsywne,
♦ nietypowe zainteresowania,
♦ skupianie uwagi na wąskiej dziedzinie wiedzy.

Inne objawy zespołu Aspergera to m.in. świetna, choć wybiórcza, pamięć, problemy w komunikacji niewerbalnej, poczucie izolacji społecznej.

Kiedy można wykryć zespół Aspergera?

Zespół Aspergera rozpoznawany jest przeważnie między 3. a 8. rokiem życia, kiedy dziecko wchodzi w relacje z rówieśnikami. Zdarza się jednak, że nie zostaje on zdiagnozowany aż do dorosłego wieku. Jeśli zauważasz niepokojące objawy u swojego dziecka, u siebie lub u kogoś bliskiego, zapewne zastanawiasz się, gdzie zdiagnozować zespół Aspergera?

Najlepiej skonsultować się ze specjalistą: diagnozę może postawić psychiatra, neurolog, psycholog lub pediatra. Czasem pomocny w diagnozie może okazać się test, opracowany przez psychologa Simona Baron-Cohena i grupę specjalistów z Cambridge. Składa się on z 50 pytań i można go przeprowadzić samodzielnie. Ostateczną diagnozę powinien jednak i tak postawić specjalista, który może powiedzieć, jak wygląda:

Leczenie zespołu Aspergera

Należy podkreślić, że zespół Aspergera to nie choroba, lecz łagodne zaburzenie w spektrum autyzmu. Oznacza to, że – nie będąc jednostką chorobową – zespół Aspergera jest nieuleczalny, bo nie da się go wyleczyć np. farmakologicznie (choć w przypadku, gdy syndrom ten współistnieje np. z depresją lub napadami agresji, można wdrożyć leki, które pomogą w tym konkretnym obszarze).

Można natomiast łagodzić objawy zespołu Aspergera poprzez różne formy terapii. Im wcześniejsza diagnoza, tym większa szansa na pomocną terapię. Wybór formy terapii zależy m.in. od tego, jakie są przyczyny zespołu Aspergera. W zależności od czynnika, który wywołał zaburzenie i od tego, w jaki sposób objawia się ten syndrom, wybrać można:

terapię grupową lub indywidualną, terapię metodą kognitywną, terapię behawioralna trening umiejętności społecznych (TUS), zajęcia z integracji sensorycznej (IS), psychoterapię metodą behawioralno-poznawczą.

Przyczyny zespołu Aspergera nie są jednoznaczne.

Ogólnie rzecz biorąc, przyczyny zaburzeń leżących w spektrum autyzmu są nieznane. W przypadku zespołu Aspergera przyjmuje się, że do najczęstszych czynników ryzyka należą: uwarunkowania genetyczne (w tym zależność pomiędzy wiekiem ojca a zwiększeniem ryzyka wystąpienia schorzenia u dziecka - mowa tu o wieku ojca powyżej 40 lat), dziecięce porażenie mózgowe, uszkodzenie centralnego układu nerwowego, urazy okołoporodowe.