Glista ludzka – przyczyny i objawy zakażenia. Jak leczyć glistę ludzką?

Zakażenie glistą ludzką zwykle nie daje objawów, jednak w niektórych przypadkach może stanowić nawet śmiertelne zagrożenie. Jak rozpoznać zakażenie glistą ludzką? Czy możliwe jest całkowite wyleczenie glistnicy?

Artykuł na: 6-9 minut
Zdrowe zakupy

Glista czy glizda? Wiele osób wymawia nazwę tego nicienia w drugi sposób. Tymczasem poprawną formą jest glista, chociaż słowo "glizda" również występuje w naszym języku i zwykle odnosi się do dżdżownicy lub też jest pejoratywnym określeniem innego człowieka, nacechowanym pogardą1.

UWAGA: Treść poniższego artykułu może wywołać dyskomfort u wrażliwych osób.

Co to jest glista ludzka?

To pasożyt z rodziny obleńców (nicień), atakujący jedynie człowieka. Glista ludzka (Ascaris lumbricoides) zamieszkuje jelito cienkie, gdzie spożywa przetrawiony już pokarm. Samica (2 razy większa od samca) składa dziennie nawet 200 000 jaj, które są wydalane wraz z kałem. W jednym dorosłym żywicielu (człowieku) może przebywać nawet kilka setek robaków, jednak stan ten jest już wskazaniem do hospitalizacji2.

Chociaż glista ludzka jest jedynym przedstawicielem rodziny Ascaris, który bytuje wyłącznie w ludzkim organizmie (chociaż zdarzają się pojedyncze infekcje wśród małp), to ciało człowieka może zamieszkiwać jeszcze glista świńska i hybryda tych dwóch gatunków3. W przypadku glisty psiej czy kociej, człowiek jest jedynie żywicielem pośrednim.

Zdaniem specjalistów, problem zakażenia glistą ludzką może dotyczyć nawet 1 miliarda osób. Częściej do zakażeń dochodzi w rejonach tropikalnych i podzwrotnikowych, gdzie trudniej jest zachować higienę osobistą.

W Polsce, chociaż zdarzają się przypadki nosicielstwa, trudno ustalić dokładne statystyki ze względu na lepszy dostęp do higieny oraz przewagę przypadków bezobjawowych. Co roku na świecie umiera ok. 60 tys. osób w wyniku glistnicy - choroby wywoływanej przez glistę ludzką4.

Dzieci w lesie

Glista ludzka - przyczyny zakażenia i cykl życia

Jaja glist znajdują się w glebie, wodzie, na świeżych owocach i warzywach, w piaskownicy - dosłownie wszędzie. Niedostateczna higiena umożliwia im przedostanie się do wnętrza organizmu, gdzie - niewrażliwe na soki żołądkowe - przemierzają układ pokarmowy, żeby otworzyć się i uwolnić larwy w jelitach.

To jednak dopiero początek wywołującej odruch wymiotny historii zakażenia. Mikroskopijne larwy, przez ściany jelita, przedostają się do układu krwionośnego, płyną z krwią do wątroby, a następnie zmierzają ku płucom. Tam, w pęcherzykach płucnych, larwy spędzają miło czas, aż do osiągnięcia długości ciała ok. 2 mm.

Wtedy zaczynają kolejną podróż w górę, aż do tchawicy i krtani - a ponieważ ta ostatnia jest miejscem łączenia się dwóch układów, odruchowo przełknięte larwy ponownie trafiają do żołądka i jelit. Podróż glisty ludzkiej dobiega końca. 2 miesiące od zamieszkania w jelicie cienkim pasożyt uzyskuje dojrzałość płciową. Będzie posilać się gotową papką, kopulować i rozmnażać przez 1-2 lata3,4,5.

Są też dobre wiadomości: po pierwsze, potomstwo kopulującej pary robaków nigdy nie zamieszkuje organizmu tego samego żywiciela. Po drugie, po śmierci dorosłego osobnika, jest on wydalany wraz z kałem. To wszystko sprawia, że jeżeli nie dochodzi do nawrotów infekcji, po upływie ok. roku od zakażenia możliwe jest całkowite spontaniczne wyzdrowienie4.

Glista ludzka - objawy glistnicy

Mała populacja glisty ludzkiej w jelitach nie daje żadnych objawów, wszak pasożyt nie powinien żerować na swoim żywicielu zbyt brutalnie, ponieważ może obrócić się to przeciw niemu. Co innego jednak, kiedy w jelitach znajduje się wiele osobników. Objawy (takie same u dorosłych i u dzieci) obecności glisty ludzkiej obejmują:

  • osłabienie i zawroty głowy,
  • opuchliznę twarzy,
  • ból brzucha,
  • nadmierne pobudzenie,
  • alergie.

Zdarza się, że u dzieci jedynym objawem przewlekłego zakażenia glistą ludzką jest niedożywienie i zatrzymanie wzrostu oraz zahamowanie rozwoju psychicznego.

Inne objawy glistnicy:

  • podwyższenie temperatury ciała,
  • złe samopoczucie,
  • mdłości, wzdęcia, brak ochoty na jedzenie,
  • biegunki tłuszczowe na przemian z zaparciami,
  • zaburzenia snu,
  • nadpobudliwość albo apatia,
  • objawy przypominające padaczkę.

Dzieci na dworze

Niekiedy z powodu glistnicy u chorego rozwija się zespół Löfflera, czyli eozynofilowe zapalenie płuc (eozynofile to białe krwinki wyczulone na obecność pasożytów). Mogą mu towarzyszyć kaszel i duszności, a nawet plucie krwią. Jeżeli taki kaszel pojawia się nocą i trwa ok. 2 tygodni, należy podejrzewać zakażenie glistą ludzką2,3,6.

Zdarza się, że dorosłe glisty ludzkie przemieszczają się po organizmie wywołując niedrożność dróg żółciowych czy zapalenie wyrostka robaczkowego. Zdarza się też wydalenie robaka przez nos albo jamę ustną - to ostatnie dotyczy zwykle pojedynczych samic pasożyta, które nie znalazły partnera2,3.

Leczenie glisty ludzkiej

Ponieważ większość przypadków glistnicy pozostaje bezobjawowymi, do rozpoznania problemu dochodzi zwykle niejako przypadkiem poprzez zauważenie pasożyta w odchodach lub zwymiotowanej treści pokarmowej. Wydalona glista ludzka wygląda jak wielka dżdżownica lub jak rozgotowany makaron spaghetti, zakręcony na obu końcach, o długości ok. 20 cm (samce) lub nawet 35 cm (samice).

W przypadku podejrzenia zakażenia glistą ludzką lub wystąpienia objawów glistnicy wykonuje się badanie kału na obecność jaj. Dodatkowo lekarz może zlecić badanie krwi pod kątem przeciwciał ukierunkowanych na te pasożyty.

Leczenie glistnicy jest uciążliwe, należy jednak przestrzegać zaleceń lekarza, by uchronić siebie i rodzinę przed nawrotem choroby. Dodatkowo warto przejść na dietę niskowęglowodanową i wysokobiałkową - robaki najlepiej rozwijają się, kiedy mają dostęp do łatwego źródła energii, jakim są cukry. Spożywanie dużych ilości kwaszonych potraw i np. śledzi, co uznawano za ludową metodę leczenia glistnicy, zwiększa ryzyko zaostrzenia objawów2.

Tabletki na dłoni

Farmakoterapia opiera się na wyborze przez lekarza jednego z poniższych leków:

  • albendazol 400 mg doustnie jednorazowo podczas posiłku,
  • mebendazol 100 mg 2 razy dziennie przez 3 dni lub 500 mg jednorazowo,
  • iwermektyna 150-200 μg/kg masy ciała doustnie 1 raz dziennie na pusty żołądek (należy popić wodą).

Po 2 tygodniach należy przeprowadzić badanie kału pod kątem obecności jaj glisty ludzkiej i jeśli zachodzi taka potrzeba, powtórzyć kurację.

Przez cały okres leczenia i pewien czas po jego zakończeniu należy surowo przestrzegać poniższych zasad higieny:

  • codziennie zmieniać pościel i bieliznę osobistą,
  • dezynfekować urządzenia sanitarne,
  • pić jedynie przegotowaną wodę,
  • dokładnie myć warzywa i owoce,
  • myć ręce przed każdym posiłkiem i po każdej wizycie w toalecie5.

Nie wolno też w ogóle pozwalać dzieciom na jedzenie owoców opadłych na ziemię i samej ziemi, gryzienie zabawek z piaskownicy, zabawę w domu przed umyciem rąk po spacerze, połykanie czy picie wody podczas pływania w jeziorze, wkładanie rąk do pieluszki czy do majtek, ani na lizanie klamek, zwłaszcza w przedszkolu.

Dzieci są najczęstszymi nosicielami glisty ludzkiej, dlatego wpajanie im od początku zasad higieny to najlepsza profilaktyka dla całej rodziny.

Warto też wiedzieć, że w wyniku terapii martwe ciała robaków mogą zalegać w jelicie cienkim i powodować jego niedrożność, a stan ten stwarza zagrożenie dla życia dziecka. Dlatego czasem konieczne bywa leczenie operacyjne2.

Bibliografia
  • https://www.nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/ojczysty-dodaj-do-ulubionych/ciekawostki-jezykowe/glizda-czy-glista-,c,50021
  • https://dietetycy.org.pl/glista-ludzka-glistnica/
  • https://www.cdc.gov/dpdx/ascariasis/index.html
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430796/
  • https://gastroenterologia-praktyczna.pl/a1907/Najczestsze-choroby-pasozytnicze-przewodu-pokarmowego--Glista-ludzka.html/
  • https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/150470,eozynofilie-plucne
Autor publikacji:
Julia Cember-Ogorzałek

"Uwielbiam dowiadywać się nowych rzeczy i uważam, że każdy człowiek ma ciekawą historię do opowiedzenia. Kiedy akurat nie piszę, spędzam czas z dzieckiem i świnkami morskimi, organizuję wirtualne bazarki na rzecz zwierząt lub wystawiam moje małżeństwo na próbę podczas sesji Monopoly." 

Zobacz więcej artykułów tego eksperta
Wczytaj więcej
Magazyn
O czym lekarze ci nie powiedzą
ma już 10 lat
Alicja Langsteiner
Alicja Langsteiner
Prezes i założycielka Spółki Langsteiner Sp. z o.o

W życiu i działalności biznesowej ważne są dla mnie te same wartości. Tworzenie rzeczy użytecznych, poprawiających zdrowie i komfort życia idą więc w parze ze wspieraniem rozwoju nauki. Jestem propagatorką holistycznego podejścia do zdrowia, wykorzystywania mądrości natury i siły nauki, w tworzeniu naszych produktów, suplementów diety i wyrobów medycznych. Jako laureaci licznych nagród, w tym Diamenty Forbes, Ambasador Polskiej Gospodarki czy Gazele Biznesu, cenimy współpracę z zaufanymi partnerami i odpowiedzialnymi mediami. Dlatego gościmy na łamach tego wydawnictwa.

Więcej
Ryszard Chęciński
Ryszard Chęciński
Prezes Gabinety Mumio Sp. z.o.o.

O czym lekarze Ci nie powiedzą?... na przestrzeni dziesięciolecia periodyku, okazuje się, że nie powiedzą Ci o wielu sprawach, możliwościach, lekach, sposobach, nadziejach wręcz.
W sposób jasny, przejrzysty, dostępny robi to za nich właśnie ten nasz miesięcznik. To na jego łamach dowiadujemy się, jak można z pominięciem medycyny konwencjonalnej postawić się na nogi, zapobiec schorzeniom czy nawet po prostu się uzdrowić. Skala źródeł, środków, ocen, podpowiedzi, adresów jest ogromna i z łatwością można dotrzeć zarówno
do wiarygodnych uzdrowicieli, jak i zdrowych suplementów diety, ziół czy sposobów uzdrawiania się samemu. Naszym zdaniem, może to i lepiej dla nas, że lekarze nie o wszystkim Ci powiedzą, a zrobi to dla nas dostępny, porządnie wydany i wiarygodny miesięcznik.

Więcej
Marcin Płoch
Marcin Płoch
Dyrektor ds. marketingu Xenico Pharma Sp. z o.o.

Żyjemy w czasach szerokiego dostępu do informacji, również do informacji o tym, jak najlepiej należy dbać o swoje zdrowie. Prewencja i profilaktyka to jest coś, co pozwala nam je jak najdłużej utrzymać w dobrej kondycji. W Xenico tworzymy wysokiej jakości, naturalne rozwiązania w oparciu o najnowsze doniesienia z całego świata. Od wielu już lat prezentujemy nasze produkty na łamach OCL. Mamy nadzieję na dobrą współpracę w kolejnych latach, w myśl wspólnie wyznawanej zasady – Twoje zdrowie w Twoich rękach.

Więcej
Marcin Fiedorowicz
Marcin Fiedorowicz
Dyrektor Operacyjny Herbal Pharmaceuticals

Doceniamy O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą za ich nieustępliwość w dążeniu do szerzenia wiedzy i za to, że wszystkie publikacje oraz informacje, na których bazuje pismo, są poparte rzetelnymi i zweryfikowanymi badaniami. To pokrewieństwo w podejściu do zdrowia i nauki sprawia, że nasza współpraca jest tak naturalna i trwała. Herbal Monasterium to kluczowa marka firmy Herbal Pharmaceuticals, która od lat szanuje tradycję stosowania naturalnych składników w celu promowania holistycznego podejścia do zdrowia. Oferujemy preparaty, które łączą w sobie mądrość tradycyjnego ziołolecznictwa z nowoczesnymi osiągnięciami medycyny. Nasza obietnica to dostarczenie produktów najwyższej jakości, które są nie tylko skuteczne, ale przede wszystkim bezpieczne, pozbawione zbędnych dodatków, konserwantów czy barwników. Sięgając po nasze produkty, dzięki określonej standaryzacji składników, otrzymuje się oczekiwaną skuteczność z wysokim poziomem bezpieczeństwa stosowania. Wyróżnia nas holistyczne podejście do zdrowia, które wykracza poza leczenie objawów i skupia się na pierwotnych przyczynach problemów zdrowotnych. Ponadto, kładziemy nacisk na etyczne praktyki i odpowiedzialność za środowisko. Herbal Monasterium to marka dla tych, którzy szukają naturalnych rozwiązań dla swojego zdrowia. Nasze produkty są odpowiedzią na potrzeby współczesnego Pacjenta, który chce łączyć tradycję z nowoczesnością.

Więcej
mgr farm. Aleksandra Mróz-Lubińska
mgr farm. Aleksandra Mróz-Lubińska
Prezes Zarządu Chemiczno-Farmaceutycznej Spółdzielni Pracy ESPEFA

Nasza współpraca zrodziła się na łamach tego prestiżowego czasopisma i trwa nadal, owocując udanymi kampaniami. 10 ostatnich lat to dla nas inspirująca podróż do innowacji i rozwoju. ESPEFA w tym czasie z sukcesem wprowadzała na rynek nowe produkty, które znalazły miejsce na łamach czasopisma, dzięki czemu mogliśmy dotrzeć z ważnymi informacjami do odbiorców. Wspólnie edukowaliśmy czytelników, umożliwiając im podejmowanie bardziej świadomych decyzji dotyczących opieki zdrowotnej.

Więcej
Beata Iwanicka
Beata Iwanicka
General Manager Kenay

Współpracę z redakcją O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą rozpoczęliśmy dokładnie 10 lat temu – zamieściliśmy reklamę już w drugim numerze pisma. Przez ten czas nasza firma rozrosła się i rozwinęła współpracę z najlepszymi zagranicznymi producentami renomowanych marek, z roku na rok poszerzając asortyment oraz kontynuując swoją misję propagowania zdrowego stylu życia i udowadniając, że zachowanie młodości i zdrowia przez długie lata – a co za tym idzie także poprawianie jakości codziennego życia – nie musi kojarzyć się z nieprzyjemnym obowiązkiem. Wiemy, jak ważne jest zdrowie dla każdego, dlatego kierując się tym przekonaniem, obserwujemy światowy rynek suplementów diety zarówno poprzez uczestniczenie w międzynarodowych targach, analizę fachowej literatury, jak i poprzez rozwijanie współpracy z partnerami na całym świecie. W ten sposób staramy się zapewnić naszym klientom dostęp do najnowszych, najciekawszych, ekologicznych suplementów diety oraz superfoods. W tych działaniach sekunduje nam redakcja O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą. Lata współpracy zawodowej zaowocowały również przyjacielskimi relacjami osobistymi.

Więcej
Marta Skolmowska
Marta Skolmowska
Właścicielka Centrum Ziołolecznictwa Wilcaccora w Łomiankach

Nasza współpraca z Redakcją O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą przyczyniła się niewątpliwie do poprawienia wiedzy Czytelników o naszych sztandarowych produktach, jakimi są zioła amazońskie, o ich zastosowaniu i skuteczności. Jako Centrum Ziołolecznictwa dokładamy wszelkich starań, aby nasze produkty były zawsze badane zarówno pod względem czystości, jak i skuteczności, dlatego staramy się podkreślać w artykułach, udostępnianych na łamach tego magazynu, jak ważna jest nasza współpraca z centrami naukowymi. Sądzimy, że dzięki naszej współpracy z gazetą rośnie w społeczeństwie świadomość, jak niezwykle ważna jest profilaktyka zdrowotna, gdyż łatwiej jest zapobiegać, niż leczyć, a lepiej jest zapobiegać środkami naturalnymi, aniżeli sztucznie wytworzonymi przez koncerny farmaceutyczne. Właśnie to propagowanie wśród Czytelników profilaktyki zdrowotnej uważamy za jedno z najważniejszych zadań, które magazyn O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą nam umożliwia, za co bardzo dziękujemy i mamy nadzieję na dalszą wieloletnią i owocną współpracę.

Więcej
Agnieszka Wójcik
Agnieszka Wójcik
Prezes Onkomed Sp. z o.o.

Onkomed Sp. z o.o. współpracuje z redakcją O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą od wielu lat w ramach reklamy naszych oliwek ozonowanych OZONELLA i potwierdzamy dużą skuteczność naszych reklam oraz oczekiwany odzew. Mimo ogromnego postępu medycyna konwencjonalna ma swoje ograniczenia, zostawiając przestrzeń dla niekonwencjonalnych, sięgających natury, metod walki z różnymi dolegliwościami. Te właśnie metody w sposób bardzo przystępny prezentowane są na łamach miesięcznika. Wielu z naszych klientów
to jego czytelnicy. W dzisiejszych czasach ludzie chcą wiedzieć więcej, żyć zdrowo i naturalnie, dlatego chętnie sięgają do natury mającej tak wiele do zaoferowania. Warto podkreślić, że miesięcznik stale ewoluuje, reaguje na zmieniające się potrzeby swoich odbiorców i nieustannie dąży do tego, aby czymś nowym, niespotykanym zaskoczyć swoich czytelników i tym samym sprawia, że ich rzesza ciągle rośnie. W ciągu 10 lat istnienia na rynku stał się inspiracją i kopalnią wiedzy dla wielu osób, poszukujących różnych ciekawych rozwiązań w dziedzinie zdrowego trybu życia.

Więcej
Nasze magazyny