Ciepłe dni, czyste niebo i budząca się do życia przyroda powodują, że również nasz wewnętrzny zegar dostraja się do rytmu natury i podpowiada nam, że powinniśmy spędzać więcej czasu poza domem. Co jednak, gdy wiosna jest naszym wrogiem?
W jaki sposób wiosną przeciwstawić się depresji?
Choroba afektywna sezonowa (ang. seasonal affective disorder, SAD) atakuje w okresie jesienno-zimowym. Istnieje jednak jej wiosenno-letni odpowiednik, charakteryzujący się problemami ze snem, mniejszym apetytem, utratą masy ciała i rozdrażnieniem. O tej porze roku objawy depresji obserwuje się u 5% populacji. Autorzy badania postanowili sprawdzić, co stanowi skuteczniejszą alternatywną formę terapii stanów depresyjnych: odpowiednia dieta czy poświęcanie chorym uwagi.
Badanie trwało 12 tygodni i objęło 266 pełnoletnich osób. Uczestników podzielono na dwie grupy:
- osoby stosujące dietę
- osoby otrzymujące wsparcie społeczne ("zaprzyjaźnianie się")
Kluczowe składniki zastosowanej diety:
- pełne zboża (5-8 razy dziennie),
- warzywa (6 razy dziennie)
- owoce (3 razy dziennie),
- rośliny strączkowe (3-4 razy w tygodniu),
- niskotłuszczowy, niesłodzony nabiał (2-3 razy dziennie),
- świeże orzechy (1 raz dziennie),
- ryba (co najmniej 2 razy tygodniowo),
- chude czerwone mięso (3-4 razy w tygodniu),
- kurczak (2-3 razy w tygodniu),
- aja (nie więcej niż 6 w tygodniu),
- oliwa z oliwek (3 łyżki stołowe dziennie)
Kompozycja diety:
- białko -18%
- tłuszcze - 40%
- węglowodany - 37%
- alkohol (czerwone wino) - 2%
- błonnik i pozostałe składniki - 3%
Udzielone wsparcie psychiczne:
- rozmowa na wybrany przez ochotnika temat, przeprowadzana przez animatora
- aranżowanie gry karcianej lub planszowej w przypadku badanych, którzy wykazywali trudności w nawiązywaniu znajomości
Wyniki badania (według skali symptomów depresji MADRS 0-30, gdzie 0 oznacza brak objawów, a 30 maksymalne ich nasilenie)
- w grupie "dietetycznej" współczynnik MADRS obniżył się z 26 pkt. do 15
- w grupie "wsparcia" współczynnik MADRS obniżył się z 25 pkt. do 21
Wnioski z badania: Naukowcy podkreślają, że odpowiednio skomponowana dieta, dostarczająca organizmowi niezbędnych składników odżywczych, może nas chronić przed rozwojem depresji oraz łagodzić jej objawy. Należy w związku z tym dokładniej przebadać wpływ różnych rodzajów pokarmów na zdrowie, by umożliwić w jeszcze szerszym zakresie wykorzystanie dietetyki w leczeniu depresj1,2.
Jak złagodzić objawy alergicznego nieżytu nosa?
Naukowcy szukali odpowiedzi na to pytanie w trakcie badania prowadzonego przez 30 dni. Wybrano 80 uczestników w różnym wieku, cierpiących z powodu nieżytu nosa wywołanego przez alergeny:
- 60 osób spożywało produkty mleczne z dobroczynnym szczepem bakterii Lactobacillus paracasei-33 (LP-33)
- 20 osób spożywało produkty bez bakterii (placebo)
Wyniki badania:
Częstość występowania objawów alergicznego nieżytu nosa:
- mniejsza o 16% w grupie probiotycznej
- mniejsza o 7% w grupie placebo
Nasilenie objawów:
- mniejsze o 16,4% w grupie probiotycznej
- mniejsze o 6% w grupie placebo
Wnioski z badania: Autorzy eksperymentu podkreślają, że suplementacja dobroczynnymi szczepami bakterii w przypadku alergicznego nieżytu nosa jest korzystnym rozwiązaniem, ponieważ prowadzi w stosunkowo krótkim czasie do znacznego złagodzenia objawów choroby i zmniejsza częstość ich występowania3.
Czy nasz charakter zależy od pory roku, w której się urodziliśmy?
Ta pozornie błaha kwestia zainteresowała niemieckich naukowców. W eksperymencie wzięło udział 366 studentów 70% stanowili mężczyźni, 30% - kobiety. Średni wiek uczestników: 20 lat.
Wyniki eksperymentu osoby urodzone wiosną i jesienią wyróżniał większy optymizm niż te, które przyszły na świat latem i zimą osoby urodzone latem częściej doświadczały wahań nastroju niż urodzone zimą osoby urodzone jesienią wykazywały mniejszą skłonność do zachowań depresyjnych w porównaniu z ochotnikami, którzy przyszli na świat zimą osoby urodzone zimą w odniesieniu do urodzonych w innych porach roku cechowała mniejsza skłonność do zachowań nerwowych
Wnioski z eksperymentu Naukowcy wykazali, że osoby urodzone w określonych porach roku mają podobne cechy charakteru i usposobienia4,5,6. Decydujące jest to, kiedy doszło do zapłodnienia, czyli z jakimi czynnikami środowiskowymi powiązanymi z konkretnymi porami roku miała kontakt ciężarna. Rozwój płodu jest uzależniony m.in. od poziomu nasłonecznienia organizmu matki i stosowanej przez nią diety (produkty sezonowe, ilość spożywanego białka czy witamin, np. C i D). Nie bez znaczenia są również zakażenia bakteryjne i wirusowe. Co więcej, skutki depresji sezonowej, która największe żniwo zbiera w październiku i listopadzie, dotyczą także dziecka w łonie matki.
- goo.gl/TgwpR3
- BMC Medicine, goo.gl/fM9SKK
- Pediatr Allergy Immunol. 2004 Apr;15(2): 152-8.
- goo.gl/K6hmfs
- Journal of Affective Disorders, Volume 132, Issues 1-2, July 2011, Pages 64-70; https://doi.org/10.1016/j.jad.2011.01.015
- goo.gl/6UDxQc