Moja teściowa, urodzona w Indiach, ale od 50 lat mieszkająca w Anglii, spełniła w zeszłym roku swoje wielkie marzenie, wracając do rodzinnego kraju. Po pewnym czasie zauważyliśmy w niej diametralną zmianę. W Anglii wiecznie oglądała telewizję, codziennie jadła mnóstwo słodyczy i rzadko wychodziła z domu. Za to odkąd przyjechała do Goa, stara się codziennie iść na spacer oraz jada świeże owoce z okolicznego bazaru zamiast zwyczajowych słodkości.
Jednym z jej ulubionych napojów stała się natomiast woda kokosowa - specyfik modny ostatnio wśród zachodnich dietetyków, zalecany jako wyjątkowo skuteczny w gaszeniu pragnienia. Mieszkańcy tropikalnych krajów doskonale zdają sobie sprawę, że woda kokosowa to jeden z najczystszych, najzdrowszych i najbardziej orzeźwiających napojów na świecie. Z biologicznego punktu widzenia jest nieskazitelny i sterylny, a w jego składzie znajdziemy prawdziwe bogactwo aminokwasów, protein, witamin i minerałów1.
Woda kokosowa - napój izotoniczny
Wyjątkowa kombinacja związków chemicznych, elektrolitów i składników odżywczych obecnych w wodzie kokosowej sprawia, że stanowi ona znakomity substytut dostępnych na rynku napojów izotonicznych. Jest bogata w przeciwutleniacze oraz potas: najświeższe badania wykazały, że 350 ml wody kokosowej dostarcza organizmowi więcej tego pierwiastka niż banan. Dzięki temu zapobiega skurczom mięśni po wysiłku i uzupełnia składniki odżywcze utracone podczas umiarkowanych ćwiczeń.
Należy jednak pamiętać, że nie zadziała równie skutecznie u osób wykonujących ciężki trening, ponieważ nie zawiera wystarczającej ilości sodu. Pocenie się sprawia, że organizm traci więcej soli niż potasu, sama woda kokosowa nie będzie więc w stanie prawidłowo uzupełnić tego pierwiastka2.
Woda kokosowa - właściwości
Zadziwić może fakt, że zielona woda kokosowa uzyskana z owoców palmy kokosowej Cocos nucifera podlega obecnie badaniom pod kątem potencjalnej użyteczności w leczeniu mózgu. Największe nadzieje badaczy z University of Central Lancashire w Preston budzą peptydy antydrobnoustrojowe - anionowe łańcuchy cząsteczek aminokwasów, zwane też antybiotykami peptydowymi. Naukowcy testują je w warunkach laboratoryjnych przy użyciu komórek ludzkiego glejaka i udało im się już wykazać, że obronne peptydy hamują wzrost i rozprzestrzenianie się komórek nowotworowych. Sugeruje to, że zielona woda kokosowa wkrótce zaliczana będzie do produktów o działaniu przeciwrakowym3.
Co więcej w badaniu przeprowadzonym niedawno w Malezji na kobietach z rakiem piersi okazało się, że picie nierafinowanego oleju kokosowego w ilości 10 ml 2 razy dziennie po każdym cyklu chemioterapii podniosło jakość życia pacjentek i złagodziło efekty uboczne (wymioty, zmęczenie, utratę włosów i inne)4.
Jak dowiodły intensywne badania mające na celu zidentyfikowanie wszystkich aktywnych białek zawartych w mleku kokosowym powstającym w wyniku ścierania miąższu kokosa na wodę, w napoju znajduje się aż 307 niepowtarzalnych peptydów. Substancje te odpowiadają za szereg korzystnych właściwości wody kokosowej, w tym wzmacnianie kości, regulację poziomu cukru we krwi czy przynoszenie ulgi w bólu artretycznym5.
Woda kokosowa - wpływ na mózg
Inne badania pozwalają podejrzewać, że wysoka zawartość cytokinin (roślinnych hormonów wzrostu) w wodzie kokosowej może leczyć zwyrodnieniowe choroby mózgu, w tym demencję starczą i alzheimera. W toku pewnego badania wstępnego naukowcy z Korei ograniczyli utratę pamięci u myszy, podając im wraz z wodą zeatynę (organiczny związek chemiczny należący do cytokinin)6.
Co prawda badania na zwierzętach nie zawsze odnoszą się do ludzi, eksperyment ten stanowi jednak dowód na to, że tłuszcze obecne w wodzie kokosowej grają kluczową rolę w podtrzymaniu funkcji poznawczych i ochronie mózgu.
Dr Morten Scheibye-Knudsen z National Institute of Aging położonego w amerykańskim stanie Maryland od lat bada wpływ diety wysokotłuszczowej na terapię dzieci z zespołem Cockayne'a. Choroba ta objawia się demencją spowodowaną przyspieszonym starzeniem się komórek mózgu.
- Mamy nadzieję, że dieta o dużej zawartości oleju kokosowego bądź podobnych tłuszczów przyniesie pożądany efekt, ponieważ dzięki niej komórki mózgowe otrzymują dodatkową porcję paliwa, co daje im energię niezbędną do regeneracji - komentuje7.
Jak widać, słodka woda kokosowa doskonale nadaje się do sporządzenia pysznej i zdrowej przekąski.
Woda kokosowa - przepisy
Walentynkowe soki
1 szklanka czystej wody kokosowej
Młode, zielone kokosy zawierają ogromne ilości wody, zaś ich miąższ nie jest jeszcze do końca ukształtowany, dlatego też zbiera się je przede wszystkim do picia. Jeśli wewnątrz orzecha znajdziesz nieco miąższu, tym lepiej - jest przepyszny. Do uzyskania soku możesz wykorzystać również dojrzałe, brązowe kokosy, znacznie łatwiej dostępne w polskich sklepach. Przy odrobinie szczęścia w środku znajdziesz wystarczającą ilość płynu - aby przekonać się o tym przed rozbiciem kokosa, wystarczy mocno nim potrząsnąć.
Tropikalna niespodzianka
1/2 szklanki czystej wody kokosowej
1/2 szklanki świeżo wyciśniętego soku z ananasa
Święty napój Lassi
1 szklanka domowego mleka kokosowego, plaster świeżego ananasa
1 banan
1 łyżeczka siemienia lnianego (lub kilka kropel oleju lnianego)
szczypta kardamonu (opcjonalnie)
Przy użyciu blendera wysokoobrotowego z łatwością można przygotować mleko kokosowe. Znajdź na dojrzałym kokosie 3 wyróżniające się punkty i przebij najbardziej miękki, aby przelać do szklanki znajdujący się w środku płyn. Następnie rozłup kokosa, a cały miąższ zeskrob nożem, aż dotrzesz od wewnątrz do łupiny. 1/2 szklanki miąższu dodaj do 1/2 szklanki wody kokosowej i miksuj przez kilka minut.
Używając sitka lub woreczka do robienia mleka roślinnego, odsącz mleko od pozostałego miąższu. Możesz go wykorzystać do przyrządzenia wegańskiej pasty albo wysuszyć. Przechowuj miąższ w lodówce nie dłużej niż 3 dni.
Gorąca zupa kokosowa
Czas przygotowania: 30 min, 2 porcje
Ta nietypowa kombinacja świetnie sprawdzi się również jako 2 osobne dania. Razem tworzą jednak lekką, puszystą zupę o słodkim i ostrym posmaku.
Gęsty środek:
1 awokado pokrojone w kostkę
1 jabłko (obrane, bez ogryzka) pokrojone w kostkę
1 pomidor pokrojony w kostkę
1/2 czerwonej cebuli pokrojonej w kostkę
1/2 zielonej papryki pokrojonej w kostkę
4 łyżki stołowe kapusty pokrojonej w cienkie paski
1 paseczek świeżej papryczki chili
1/2 łyżeczki soli himalajskiej kilka kropel soku z cytryn
Wszystkie składniki wymieszaj, by skomponowały się w jedno danie. Zawsze możesz dodać więcej swojego ulubionego składnika, aby zupa stała się słodsza lub ostrzejsza.
Baza zupy:
1/2 szklanki domowego mleka kokosowego
1/2 szklanki świeżo wyciśniętego soku z marchwi
Wymieszane soki przelej na pokrojone w kostkę składniki, aby nadać daniu kremową konsystencję. Smacznego!
Markéta Bola jest dietetykiem naturalistką i kucharką potraw surowych. Oferuje posiłki kuchni witariańskiej, prowadzi też warsztaty i kursy. Jest współprowadzącą festiwali Tree of Life Wellbeing & Vitality Festivals w środkowej Anglii.
Bibliografia
- Endod, 2008; 34: 587–9
- Presentation at the 244th National Meeting & Exposition of the American Chemical Society, 20 August 2012, Philadelphia, Pennsylvania
- J Pept Sci, 2014; 20: 909–15
- Lipids Health Dis, 2014; 13: 139
- J Proteomics, 2012; 75: 914–20
- Biosci Biotechnol Biochem, 2008; 72: 577–81
- Cell Metab, 2014; 20: 840–55