Cykoria podróżnik na cholesterol i wątrobę

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

Już w XIV w. słynny lekarz Maciej z Miechowa zalecał przykładać cykorię podróżnik do czoła przy silnych bólach głowy. Zaś na choroby serca rekomendowano wywary z liści tej rośliny. Jakieś 400 lat później niemal przy wszystkich dolegliwościach żołądkowo-jelitowych zalecano lewatywę z cykorii. Na Rusi odwary i napary wspomagały leczenie chorób określanych jako malaryczne, a na Litwie jeszcze w XIX w. wierzono, że zawieszone na ścianie kwiaty zapobiegają wszelkim epidemiom.

Era badań

Co na te rewelacje mówi współczesna nauka? Badania potwierdzają sporą część tradycyjnych zastosowań cykorii podróżnik.

Z rośliny wyodrębniono ponad 100 aktywnych związków chemicznych. Jej kwiaty zawierają m.in. sacharydy, flawonoidy, olejki eteryczne i antocyjany nadające im niebieski kolor¹. Z kolei korzeń to doskonałe źródło gorzkich laktonów, fitosteroli, choliny, glikozydów, a przede wszystkim inuliny. Ta ostatnia stanowi nawet 40% jego zawartości, dzięki czemu cykoria jest dziś jednym z najważniejszych źródeł jej pozyskiwania na masową skalę². Ma to ogromne znaczenie, ponieważ inulina zaliczana jest do prebiotyków zwiększających zawartość pożytecznych bakterii w jelicie, głównie bifidobakterii³, a ze względu na niską wartość kaloryczną i działanie hipoglikemiczne znajduje zastosowanie w żywieniu osób chorujących na cukrzycę⁴.

Cholesterol pod kontrolą

Produkty zawierające ekstrakt z cykorii bądź czystą inulinę mogą wywierać korzystny wpływ na profil lipidowy zarówno u osób zdrowych, jak i z chorobami sercowo-naczyniowymi.

Stosowanie u szczurów diety zawierającej ekstrakt wodny z cykorii lub dodatek 5% inuliny do pokarmu po 4 tygodniach spowodowało istotne zwiększenie stężenia frakcji lipoprotein o dużej gęstości (HDL) i istotne obniżenie frakcji LDL⁵. W kolejnych badaniach autorzy stwierdzili znaczną redukcję wchłaniania cholesterolu w jelicie cienkim (o 30% w odcinku jelita czczego i o 41% w odcinku jelita krętego). Prawdopodobnie za efekt ten odpowiada fakt, że fruktany (takie jak inulina) mają zdolność wiązania kwasów tłuszczowych w jelicie, dzięki czemu obniżają stężenie cholesterolu we krwi.

Pogromca bakterii

Związki zidentyfikowane w ekstrakcie ze świeżej cykorii (kwasy szczawiowy, bursztynowy, chinowy i szikimowy) zmniejszają tworzenie biofilmu i adhezję bakterii odpowiedzialnych za rozwój zapalenia przyzębia (w tym Streptococcus mutans, Actinomyces naeslundii i Prevotella intermedia)⁶.

W innych doniesieniach na temat przeciwdrobnoustrojowej aktywności cykorii podróżnik stwierdzono, że wodne ekstrakty z jej nasion są aktywne wobec 4 innych patogennych mikroorganizmów (Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli i Candida albicans), a ekstrakty z korzenia mają wyraźne działanie przeciwko Bacillus subtilis, S. aureus, Salmonella typhi, Micrococcus luteus i E. coli. Również ekstrakt z liści wykazywał umiarkowaną aktywność przeciwko opornym na wiele leków S. typhi⁷.

Wpływ hepatoprotekcyjny

Ochrona i wzmocnienie komórek wątroby to jedno z najważniejszych tradycyjnych zastosowań cykorii podróżnik, które znalazło potwierdzenie w doniesieniach naukowych.

W randomizowanym, podwójnie zaślepionym badaniu klinicznym przeprowadzonym u pacjentów z marskością wątroby tradycyjny indyjski lek na bazie C. intybus zmniejszał wodobrzusze oraz stężenie enzymów wątrobowych (aminotransferazy alaninowej i asparaginianowej) w surowicy⁸.

Sprawdzono również aktywność wodnego ekstraktu z korzenia cykorii podróżnik pod kątem aktywności hepatoprotekcyjnej przy uszkodzeniu wątroby u myszy. Stwierdzono, że podany doustnie zmniejsza on zarówno śmiertelność wśród chorych zwierząt, jak i poziom enzymów wątrobowych. Ponadto badanie histopatologiczne wątroby nie wykazało nagromadzenia tłuszczu ani martwicy⁹.

Przeciwko wrzodom

Cykoria podróżnik stosowana jest zwykle w mieszankach ziołowych do leczenia zaburzeń trawienia, ponieważ działa lekko przeczyszczająco i moczopędnie, a jej korzeń dodatkowo łagodnie stymuluje wytwarzanie soku żołądkowego i żółci. To gorzkie laktony pobudzają do pracy żołądek i pęcherzyk żółciowy, ułatwiając i przyspieszając trawienie.

Dziś wiemy, że roślina zwalcza też ból żołądka i chroni przed powstawaniem wrzodów. Podawane doustnie odwary z cykorii hamowały powstawanie wrzodów nawet o 95%, co stwierdzono na podstawie badań histopatologicznych¹⁰.

Również w tym przypadku spore znaczenie ma duża zawartość inuliny, ponieważ jej pozytywny wpływ na skład mikroflory jelitowej przekłada się na regulację procesów trawienia, np. likwidację wzdęć czy braku apetytu.

Działanie antynowotworowe

W kilku badaniach wykazano przeciwnowotworowe właściwości cykorii podróżnik. Wodno-alkoholowy macerat liści C. intybus działał antyproliferacyjne w przypadku komórek czerniaka, a wyizolowany z niego magnolialid hamował rozwój linii komórek nowotworowych ludzkiej białaczki¹¹. Z kolei w eksperymencie z wykorzystaniem komórek raka okrężnicy okazało się, że korzeń cykorii wyraźnie hamował wytwarzanie cytokin prozapalnych, w tym prostaglandyny E2 (PGE2), w stopniu zależnym od dawki¹².