Nasze magazyny
Jako że często masa substancji czynnej jest zbyt mała, by dało się uformować z niej tabletkę, dodaje się do niej substancje wypełniające. Z założenia nie mają one wpływu na działanie leku. Do takich substancji należą: laktoza, skrobia, sacharoza, glukoza.
Aby pigułka nie zawilgła, farmaceutyk może zostać wzbogacony adsorbentem, np. bentonitem, glinką białą, krzemionką koloidalną. Istotną rolę w produkcji leku pełnią również substancje wiążące - ich zadaniem jest zapobieganie przedwczesnemu rozpadaniu się tabletek. Do najczęściej używanych należą: żelatyna, kleiki skrobiowe, guma arabska, etyloceluloza, metyloceluloza i zeina.
Często konieczne jest również zastosowanie środków, które zapobiegają sklejaniu się pigułek w opakowaniu, a także pozwalają wyprodukować więcej preparatu, bo dzięki nim nie przykleja się on do maszyn podczas produkcji. Najpopularniejsze substancje poślizgowe to talk, stearynian magnezu lub wapnia i krzemionka.
Tak wymieszany środek zazwyczaj zostaje pokryty substancją powlekającą, która ułatwia przełknięcie leku, maskuje jego przykry smak, pozwala zaplanować miejsce i czas uwolnienia substancji czynnej oraz zapewnia trwałość tabletek, chroniąc je przed czynnikami zewnętrznymi.
Lecz choć wszystkie te użyte substancje nie wpływają na działanie zawartych w leku aktywnych składników, to jednak niektóre wcale nie są obojętne dla zdrowia.
Laktoza (lactosum, saccharum lactis) - ten cukier mlekowy może szkodzić osobom, które go nie tolerują (czyli ok. 30% Polaków) oraz mającym alergię na białko krowie. Objawy nietolerancji laktozy to nudności, wodniste biegunki, wzdęcia, bóle brzucha, które pojawiają się ok. 0,5-2h od spożycia produktu zawierającego ten związek chemiczny. Laktozę znaleźć można m.in. w preparatach zobojętniających kwas żołądkowy, środkach na wzdęcia, pigułkach antykoncepcyjnych, a nawet lekach homeopatycznych¹.
Skrobia jest groźna dla chorych na celiakię. Chodzi oczywiście o to, ile zawiera glutenu. Granica bezpieczeństwa to 0,3%. Osoby cierpiące na nietolerancję glutenu nim sięgną po farmaceutyki, powinny sprawdzić, czy znajdują się one na sporządzonej przez prof. Kamila Hozyasza liście leków bezglutenowych².
Węglan wapnia (calcium carbonate) - jest często stosowany w lekach musujących, bowiem związek ten pod wpływem temperatury rozkłada się do tlenku wapnia i dwutlenku węgla. Jest to o tyle istotne, że dwutlenek węgla wpływa na naszą równowagę kwasowo-zasadową. Jako że zobojętnia kwas solny, u niektórych może wywołać problemy żołądkowe oraz zaparcia³.
Stearynian magnezu (E-572). Zawarty w nim kwas stearynowy - pozyskiwany z nasion bawełny, która jest jedną z najczęściej modyfikowanych genetycznie roślin na świecie, a przy tym łatwo absorbującą z otoczenia pestycydy - może uszkadzać układ immunologiczny. Przyjmowany regularnie tworzy na ścianach jelit nieprzepuszczalną powłokę, która zapobiega wchłanianiu się odżywczych substancji z leków, suplementów czy pożywienia4.
Naukowcy z Natural Partners i Thorne Research przeprowadzili prosty eksperyment: rozpuścili w wodzie dwie tabletki z witaminą C - jedna z nich zawierała stearynian magnezu, a druga nie. Po godzinie zbadali, w jakim stopniu bioprzyswajalna jest witamina zawarta w wodzie. Okazało się, że z tabletki ze stearynianem magnezu ludzki organizm może przyswoić zaledwie 18% witaminy, podczas gdy z konkurencyjnej drażetki bez wypełniacza aż 95%!
Na szczęście coraz częściej można znaleźć leki i suplementy, które nie zawierają wypełniaczy i substancji pomocniczych. Aby się o tym przekonać, wystarczy uważnie przestudiować ich skład.
Bibliografia
- http://goo.gl/Iv3cen
- Kamil Hozyasz Leki bezglutenowe [Gluten-free pharmaceutical products] Med Rodz, 2001; 4(1) 30–34 ICID: 876281
- http://goo.gl/s0jLLI
- http://goo.gl/XJsQvP
