Gdy byłam młodsza, regularnie cierpiałam na bóle głowy, dopóki nie nauczyłam się, jak sobie z nimi radzić. Tak naprawdę to właśnie tamte pierwsze próby odnalezienia domowego sposobu na migrenę sprawiły, że zainteresowałam się terapią żywieniową, którą zajmuję się już od 45 lat.
W połowie lat 60. zainteresowałam się tzw. makrobiotyką. Jest to styl życia oparty na specyficznej diecie i złożonym systemie filozoficznym, który czerpie z licznych dalekowschodnich koncepcji medycznych i ideologicznych, zwłaszcza z tzw. układu energii yin i yang. Osobiście wolę nieco uprościć te założenia i stosować bardziej swojsko brzmiące słowa "ekspansywny" i "obkurczający". Jak nauczyło mnie doświadczenie, przeziębienia oraz poczucie rozbicia najczęściej idą w parze z nadmiarem energii yin, czyli ekspansywnej. Aby temu zaradzić, wystarczy wówczas zjeść lub wypić coś z kategorii yang, czyli obkurczającego.
Zdiagnozuj swój ból głowy
Aby przekonać się, z jakiego rodzaju bólem głowy mamy do czynienia, należy:
- Sporządzić listę wszystkiego, co zjadło się w ciągu ostatnich 6 godz. i ustalić, czy są to produkty ekspansywne, obkurczające czy tłuste.
- Jeżeli nie da się tego określić, warto zjeść nieco śliwek umeboshi (dostępne w sklepach ze zdrową żywnością). Jeśli ból ustępuje, zaliczymy go do ekspansywnych, natomiast jeśli się nasila, należy do obkurczających bądź wątrobowych.
Gdy pewnego dnia dopadł mnie okropny ból głowy, wywnioskowałam, idąc tym tropem, że spowodowało go jedzenie przeze mnie zbyt dużej ilości produktów ekspansywnych. Znajdziemy wśród nich cukier, owoce, soki i alkohol.
Do pożywienia obkurczającego zaliczamy natomiast mięso, produkty suszone oraz sól. Skoro, jak sądziłam, jadłam zbyt ekspansywnie, to dla równowagi postanowiłam zjeść coś obkurczającego - wybór padł na sól sezamową gomasio, podstawę kuchni makrobiotycznej.
Poczułam się jednak znacznie gorzej, doszłam więc do wniosku, że najwyraźniej zjadłam jej za mało. Sięgnęłam zatem po umeboshi, mocno solone, kiszone śliwki, o bardzo silnym działaniu obkurczającym. Po zjedzeniu tego wszystkiego miałam wrażenie, że głowa zaraz mi eksploduje.
Zrozumiałam wtedy, że skoro ból rósł od jedzenia obkurczającego, moje pierwotne założenie było błędne. Zrobiłam dokładną listę wszystkiego, co zjadłam przez cały dzień, i szybko zorientowałam się, że przeważały tam słone produkty obkurczające.
Wobec tego postanowiłam zjeść coś ekspansywnego - tym razem były to 2 porcje musu jabłkowego o rzadkiej konsystencji i słodko-kwaśnym smaku.
Po 10 min ból głowy zniknął bez śladu. Oszołomiona sukcesem zaczęłam się zastanawiać: skoro udało mi się wyleczyć ból głowy za pomocą zwykłego musu jabłkowego, to moja teoria naprawdę ma sens. I tak oto wprowadzam ją w życie już od wielu długich lat.
Po jakimś czasie udało mi się opracować dokładną koncepcję wyjaśniającą pochodzenie bólu głowy, która służy mi po dziś dzień. Według mojej teorii istnieje 5 lub 6 różnych rodzajów bólu głowy, a każdy z nich wymaga innego traktowania. Gdy uda się znaleźć właściwe remedium, uśmierza ono ból już po kilku minutach.
Oto lista sklasyfikowanych przeze mnie rodzajów bólu wraz z ich pochodzeniem oraz metodą terapii żywieniowej:
Ekspansywny Powoduje go zbyt duża ilość płynów wszelkiego rodzaju oraz owoców, lodów, cukru, deserów czy alkoholu.
Remedium: słone pożywienie, takie jak oliwki, śliwki umeboshi, anchois, a nawet słone chipsy.
Herbata cytrynowa na obkurczający ból głowy
Ten przepis na herbatę cytrynową opiera się na tradycyjnej argentyńskiej recepturze o nazwie El té de la Madre Celestina. Smacznego!
1/2 cytryny ekologicznej
1 szklanka wody
1. Wyciśnij sok z połówki cytryny i wlej do szklanki. Wyciśniętą skórkę posiekaj na kilka kawałków, wsadź do garnka i zalej szklanką wody.
2. Gotuj na wolnym ogniu przez 10 minut. Odcedź wodę do szklanki z sokiem z cytryny, skórkę wyrzuć. Pij na gorąco.
Remedium na ból obkurczający
To kolejna doskonała metoda na ból obkurczający, wątrobowy lub przypominający migrenę.
1 szklankę herbaty cytrynowej wymieszaj z 1 łyżką stołową syropu klonowego. Dodaj szczyptę pieprzu kajeńskiego, 5 kropli sosu tabasco lub 1/2 łyżeczki startego, świeżego imbiru. Dobrze wymieszaj, pij na gorąco.
Obkurczający Wywołany zbyt dużą ilością białka i soli lub też niedostateczną ilością pożywienia oraz wody. Przyczyną jest też stres, przepracowanie i napięcia psychiczne.
Remedium: 2 szklanki soku (jakiegokolwiek, ale najlepszy jest jabłkowy), wody z cytryną i lodem bądź coli z cytryną, mus jabłkowy.
Wywołany odstawieniem kofeiny Taki ból głowy nawiedza osoby, które całkowicie rezygnują z kawy albo też piją jej znacznie mniej niż dotychczas. Jeśli jednego dnia wypijesz 2 filiżanki, a nazajutrz tylko jedną, głowa może Cię rozboleć z braku dodatkowej porcji. Należy przy tym pamiętać, że kofeina jest wprost wszechobecna: znajdziemy ją nie tylko w kawie, ale też w czarnej i zielonej herbacie, czekoladzie i wielu innych produktach spożywczych, a nawet w herbacie bezkofeinowej.
Kofeina jest też składnikiem wielu leków przeciwbólowych bez recepty, dlatego po ich odstawieniu może rozboleć nas głowa. Taki rodzaj bólu głowy skutecznie zwalcza oczywiście sama kofeina, co wyjaśnia, dlaczego nałogowcy muszą bez przerwy pić kawę.
Remedium: Pij duże ilości wody i czekaj, aż ból przejdzie. Gdy już całkiem oczyścisz organizm z kofeiny - co może zająć nawet 2-3 tygodnie - poczujesz większy spokój i opanowanie.
Wątrobowy Ten ból głowy jest wynikiem jedzenia tłustych potraw na pusty żołądek (np. wielkiej paczki chipsów, która może składać się z tłuszczu nawet w 70%). Duża ilość tłuszczu trafia do niezapełnionego żołądka, ten zaś nie jest w stanie w niczym jej rozpuścić. W efekcie tłuszcz w takiej "surowej" postaci silnie obciąża woreczek żółciowy, co ma miejsce 3-4 godz. później. Gdy do tego dojdzie, rozwija się ból głowy podobny do migreny.
Remedium: Dużo cytryny lub herbata cytrynowa (patrz ramka).
Strukturalny Jeżeli ból nie kwalifikuje się do żadnej z tych kategorii, zastanów się, czy nie doszło do jakiegoś mechanicznego urazu głowy. Jeden z moich pacjentów skarżył się na ból głowy towarzyszący mu od miesięcy. Próbowałam wielu sposobów - ekspansywnych i obkurczających - ale nic nie działało. Zapytałam więc, czy nie doznał w ostatnim czasie jakiegoś urazu. Okazało się, że owszem, spadł niedawno z motocyklu. Skierowałam go zatem do kręgarza, który pomógł mu już po pierwszej wizycie.
Remedium: Taki ból wymaga fizycznej ingerencji, należy więc udać się do kręgarza, osteopaty, masażysty albo specjalisty od terapii czaszkowo-krzyżowej. Czasami podczas urazu głowy dochodzi do unieruchomienia jednej z kości czaszki, co może wywoływać uporczywy ból.
Alergiczny Ten rodzaj bólu często idzie w parze z opuchlizną, chociaż objawy różnią się w zależności od pacjenta oraz konkretnego alergenu.
Remedium: Jeżeli podejrzewasz, że za ból odpowiada alergia lub nietolerancja pokarmowa, spróbuj wyeliminować z diety produkty najczęściej za nie odpowiedzialne, tj. przetwory mleczne, pszenicę i/lub gluten, pomarańcze, czekoladę i soję.
Ból głowy można wyleczyć za pomocą produktów spożywczych, które znajdziemy w każdej kuchni. Wystarczy zrozumieć mechanizm jego powstawania, by dosłownie w parę minut skutecznie mu zaradzić.