- Czy ma pan ciastka bezglutenowe? - zapytała kobieta stojąca w kolejce przede mną w cukierni w Stargardzie Szczecińskim.
- Tylko na zamówienie - odpowiedział cukiernik.
- To bardzo niedobrze, coraz więcej ludzi źle znosi gluten, powinien pan pomyśleć o takich klientach - pouczyła go niezadowolona.
Bibliografia
- Sapone A, Bai JC, Ciacci C, Dolinsek J, Green PH, Hadjivassiliou M, Kaukinen K, Rostami K, Sanders DS, Schumann M, et al. Spectrum of gluten-related disorders: consensus on new nomenclature and classification. BMC Med 2012;10:13. PubMed
- Marcason W. Is there evidence to support the claim that a gluten-free diet should be used for weight loss? J Am Diet Assoc. 2011;111(11): 1786.4. PubMed
- Gaesser GA. Carbohydrate quantity and quality in relation to body mass index. JAm Diet Assoc. 2007;107(10):1768-1780. 21. PubMed
- Niewinski MM. Advances in celiac disease and glutenfree diet. J Am Diet Assoc. 2008;108(4):661-672.10. PubMed
- Di Sabatino A, Volta U, Salvatore C, Biancheri P, Caio G, De Giorgio R, Di Stefano M, Corazza GR. Small Amounts of Gluten in Subjects With Suspected Nonceliac Gluten Sensitivity: A Randomized, Double- Blind, Placebo-Controlled, Cross-Over Trial. Clin Gastroenterol Hepatol. 2015 Feb 19. pii: S1542-3565(15)00153-6. PubMed
- Jenkins DJA, Kendall CWC, Vidgen E, et al. Highprotein diets in hy- perlipidemia: Effect of wheat gluten on serum lipids, uric acid, and renal function. Am J Clin Nutr. 2001;74(1):57-63.36.
- Jenkins DJA, Kendall CWC, Vuksan V, et al. Effect of wheat bran on serum lipids: Influence of particle size and wheat protein. JAm Coll Nutr. 1999;18(2):159-165. PubMed
- De Palma G, Nadal I, Collado MC, Sanz Y. Effects of a gluten-free diet on gut microbiota and immune function in healthy adult human subjects. Br JNutr. 2009;102(8):1154-1160.32.
- Jacobs DR, Marquart L, Slavin J, Kushi LH. Whole-grain intake and cancer: An expanded review and metaanalysis. Nutr Cancer. 1998; 30(2):85-96. PubMed
- Fardet A. New hypotheses for the health-protective mechanisms of whole-grain cereals: What is beyond fibre? Nutr Res Rev. 2010;23(1): 65-134.
- https://goo.gl/ygpKe2
- Wie pani, gdy jakiś czas temu zacząłem mieć kłopoty zdrowotne, udałem się do lekarza z pytaniem, czy to może mieć związek z nietolerancją glutenu, w końcu stale mam styczność z mącznymi produktami. Odpowiedział mi, że tylko 1% populacji ją ma. A całe to szaleństwo na bezglutenowość wynika stąd, że najpopularniejszą bezglutenową mąką jest kukurydziana. A kto jest największym jej producentem? Stany Zjednoczone, które szukają rynków zbytu dla swojej kukurydzy - odpowiedział cukiernik. - Podobnie jest z olejem palmowym. Jest niemal we wszystkim, a to najgorsze świństwo. Dowiedziono, że działa rakotwórczo, ale że jest o 30-40% tańszy od masła, to trudno będzie Pani znaleźć ciastka zrobione na maśle - dodał.
I miał rację. Obawa przed glutenem i pszenicą jest obecnie jednym z najmodniejszych trendów żywieniowych, a producenci żywności bezglutenowej zarabiają na niej krocie - ok. 9 mld dolarów rocznie! I nic dziwnego, skoro ilość osób na diecie bezglutenowej systematycznie rośnie1.
Celiakia, nieceliakalna nietolerancja glutenu (NNG) oraz badania wiążące gluten z chorobami autoimmunologicznymi i autyzmem spowodowały, że coraz więcej osób traktuje rezygnację z glutenu w kategorii odpowiedzialnej, zdrowej diety. Tymczasem nie jest to do końca uzasadnione. Wyobraźmy sobie jednak, że rezygnujemy z fistaszków, truskawek lub jajek - uważanych za najpopularniejsze alergeny - tylko dlatego, że inni są na nie uczuleni. Brzmi to absurdalnie, prawda?
Nie istnieją żadne przesłanki świadczące o tym, że eliminacja glutenu u osób zdrowych przynosi jakiekolwiek korzyści zdrowotne lub spadek masy ciała. Wręcz przeciwnie. Można przytyć - gdyż dieta bezglutenowa jest uboga w błonnik2, co może sprzyjać wzrostowi masy ciała3, a zdrowym ludziom może wręcz zaszkodzić!
Jak powiedział cukiernik, chorych na celiakię jest ok. 1% ludzi4. Pozostali, którzy nie mają choroby trzewnej, a nie tolerują glutenu, to ok. 6%1. Nie dość na tym, histeria dotycząca toksyczności glutenu osiągnęła już takie rozmiary, że w badaniu z wykorzystaniem podwójnie ślepej próby, kontrolowanej placebo5, jedynie u 15% osób, które uważały, że mają NNG, udało się potwierdzić chorobę. Reszta badanych była zdrowa!
U zdrowych ludzi gluten chroni serce i... jelita. Mało kto wie, że gluten obniża poziom trójglicerydów i utlenionego cholesterolu LDL. W jednym z badań grupa będąca na diecie bogatej w gluten obniżyła nie tylko poziom trójglicerydów (o 19,2%), ale również poziom utlenionego LDL o 10,2%6. Z kolei u 24 pacjentów z hiperlipidemią, których podzielono na 2 grupy (jednej podawano jedzenie zawierające gluten, a drugiej błonnik), poziom trójglicerydów spadł o 13% w ciągu 2 tygodni. Przy czym lepsze wyniki uzyskały osoby na diecie zawierającej gluten7.
Białko to korzystnie wpływa na mikroflorę jelit. Giada De Palma wraz z zespołem naukowców z Instytutu Agrochemii i Technologii Żywności (IATA), Hiszpańskiej Krajowej Rady Badań Naukowych (CSIC) przeprowadziła eksperyment, który dowiódł, że u osób stosujących dietę bezglutenową przez zaledwie miesiąc nastąpił wzrost patologicznej mikroflory (Enterobacteriaceae, Escherichia coli), natomiast spadek probiotycznej (Bifidobacterium, Lactobacillus, Clostridium litusebu-rense, Faecalibacterium prausnitzii)8.
Jedzenie bezglutenowe wiąże się z odrzuceniem produktów pełnoziarnistych, które - jak udowodniono - zmniejszają ryzyko wystąpienia wielu chorób9 i co ciekawe, owiana złą sławą pszenica ma szczególnie dobroczynny wpływ ochronny10.
Gluten jest trudny do podrobienia. Aby produkt nie smakował jak kartonowe pudełko, trzeba go czymś zastąpić. Z tego powodu produkty bezglutenowe często zawierają sporo tłuszczów oraz przetworzonych, tuczących, łatwo przyswajalnych węglowodanów. A przy okazji są też droższe od tych z glutenem. Australijscy naukowcy sprawdzili 3 213 produktów spożywczych pod kątem walorów zdrowotnych. Produkty bezglutenowe wypadły fatalnie11.