Nasze magazyny
Zespół jelita drażliwego - objawy
Głównym problemem występującym w tej chorobie są zaburzenia perystaltyki jelit (przesuwania treści żołądkowej w kierunku odbytnicy), które powodują z kolei bóle i skurcze brzucha (czasem ustępujące po wypróżnieniu), zmiany częstotliwości wypróżnień (biegunki, zaparcia), zmiany wyglądu stolca, czasem także wzdęcia, mdłości i utratę apetytu. Symptomom tym może towarzyszyć uczucie przelewania się treści w jelitach i ich nadwrażliwość (np. nadmierne odczucie parcia mimo niewielkiej ilości stolca, bóle brzucha przy niewielkiej ilości gazów).
Jeśli objawy te, zwłaszcza bóle brzucha i zmiany w rytmie wypróżnień, utrzymują się lub nawracają przez dłuższy czas, należy zgłosić się do lekarza w celu ustalenia diagnozy. Specjalista musi wykluczyć inne poważne problemy zdrowotne, takie jak np. nowotwór, zapalenie jelita (np. choroba Leśniowskiego-Crohna) czy cukrzyca. W tym celu może zlecić takie badania jak morfologia krwi, OB, badanie moczu, badanie stolca w kierunku pasożytów oraz bakteriologiczne, ewentualnie kolonoskopia.
Jeśli chodzi o sam zespół jelita drażliwego, nie ma badań laboratoryjnych, które mogą go potwierdzić. Diagnozę stawia się po wykluczeniu innych chorób i jeśli objawy trwają co najmniej trzy miesiące.
Jako że motoryką jelit steruje układ hormonalny i układ nerwowy, zdecydowana większość pacjentów z IBS uskarża się jednocześnie na stany lękowe lub depresję. Pogorszenie stanu psychicznego chorego nasila objawy jelitowe, a te z kolei sprawiają, że jego psychiczne samopoczucie jeszcze bardziej się pogarsza. W niektórych przypadkach stwierdzono, że objawy IBS pojawiły się kilka miesięcy po silnym stresie w życiu pacjenta, co potwierdza teorię o psychicznym podłożu choroby. Do innych możliwych przyczyn należą alergie pokarmowe oraz brak błonnika w diecie.
Zespół jelita drażliwego - leczenie i dieta
Leczenie konwencjonalne
Polega na łagodzeniu objawów i może obejmować:
- leki rozkurczowe,
- leki regulujące motorykę jelit,
- leki przeczyszczające (przy zaparciach),
- leki przeciwwzdęciowe,
- czasem stosowane są antybiotyki i chemioterapeutyki,
- probiotyki złożone z kilku szczepów bakteryjnych,
- leki psychiatryczne – antydepresyjne, przeciwlękowe, poprawiające nastrój.
Często poprawę przynosi psychoterapia i/lub techniki relaksacyjne. Zalecana jest także zmiana diety. Unikać należy mleka, cebuli, porów, jabłek, gruszek, kapusty, dań tłustych i ciężkostrawnych, smażonych, pikantnych, a także mocnej kawy, herbaty i alkoholu. Jeśli cierpimy na zaparcia, musimy wyeliminować ryż, białe pieczywo, czekoladę, kakao i banany, a jadać dużo błonnika (pełne ziarno, warzywa, owoce). W biegunkowej postaci choroby postępujemy odwrotnie.
Naturalne sposoby leczenia
- dieta dla osób z IBS – o niskiej zawartości FODMAP (fermentujących oligosacharydów, disacharydów, monosacharydów i polioli); produkty bogate w FODMAP (czyli te, których należy unikać) to zboża zawierające gluten; owoce takie jak jabłka, gruszki, owoce pestkowe, arbuzy; warzywa takie jak cebula, czosnek, pory, buraki, karczochy, szparagi, kapusta włoska, kalafior, słodkie ziemniaki; rośliny strączkowe takie jak fasola, soja, groch; nabiał zawierający laktozę; syrop kukurydziany. Badania potwierdzają, że taka dieta może znacząco łagodzić objawy IBS u wielu pacjentów (choć nie u wszystkich); zalecane jest także unikanie cukru, białej mąki, kofeiny, alkoholu i ostrych przypraw; niektórzy pacjenci odczuwają znaczącą poprawę po zidentifikowaniu i eliminacji produktu alergizującego;
- suplementy diety: probiotyki, enzymy trawienne, l–glutamina (zwłaszcza u osób z nieszczelnością jelit lub chroniczną biegunką), aloes (zmniejsza zaparcia), kwasy omega–3 (zmniejszają stan zapalny), zioła obniżające stres (np. żeń–szeń, bazylia azjatycka, ashwagandha, różeniec górski), wiąz czerwony, korzeń lukrecji i imbir (w celu złagodzenia stanu zapalnego w jelitach);
- techniki radzenia sobie ze stresem;
- relaksujące i zwalczające stan zapalny w jelitach olejki eteryczne – z mięty pieprzowej, imbiru lub kopru włoskiego;
- aktywność fizyczna – zmniejsza stres i poprawia zdrowie układu pokarmowego;
- przeszczep mikrobioty jelitowej – wstępne badania sugerują, że przynosi on znaczącą poprawę u pacjentów z IBS.
