Jedno z niedawnych badań, przeprowadzone na University of St. Joseph w stolicy Libanu, Bejrucie, wykazało, że 23% pacjentów stosowało metody alternatywne w leczeniu artretyzmu, a 64% spośród nich uważało, że uzupełniająca terapia alternatywna działa korzystnie1.
Chociaż „oficjalne” organizacje, takie jak amerykańska Fundacja Artretyzmu, traktują lekceważąco wszelkie inne sposoby leczenia poza najszerzej stosowanymi metodami konwencjonalnymi, już sam rozmiar pandemii artretyzmu i różnorodność jego odmian pokazują wyraźnie, że rozważenie innych rozwiązań jest nie tylko pożądane, ale wręcz niezbędne.
Wciąż jednak oficjalne stanowisko głosi, że nie istnieją inne lekarstwa na artretyzm, a wszystko, co odbiega od zaakceptowanej ścieżki leczenia, jest zwykłą szarlatanerią. Fundacja Artretyzmu jest przekonana, że osoby poszukujące alternatywnych rozwiązań nie odnoszą korzyści z ich stosowania. Zakłada ona - niesłusznie - że miedziane bransolety i uzupełnianie płynu maziowego można spokojnie wrzucić do jednego worka z akupunkturą, jogą i ziołolecznictwem, a jedynie medycyna konwencjonalna oferuje chorym ulgę w cierpieniu.
Około 90% pacjentów czuje się zawiedzionych konwencjonalnym podejściem i jego niezliczonymi, przykrymi skutkami ubocznymi.
Poglądy te pomijają jednak fakt, iż ok. 90% pacjentów czuje się zawiedzionych konwencjonalnym podejściem i jego niezliczonymi, przykrymi skutkami ubocznymi. Ignorują one też badania, które dowodzą, że różne metody alternatywne, stosowane pojedynczo lub w kombinacjach, mogą przynosić ulgę w bólu oraz złagodzenie sztywności i stanu zapalnego stawów u osób z artretyzmem.
Poniżej przedstawiamy kilka metod popartych należytą liczbą dowodów naukowych, wskazujących na to, iż mogą one zmniejszać ból i intensywność objawów artretyzmu, a nawet powodować całkowite ustąpienie tej dotkliwej choroby.
Leczenie alternatywne - Akupunktura
To starodawna chińska technika oparta na koncepcji, w myśl której wszystkie formy życia utrzymywane są dzięki subtelnej energii, znanej jako chi lub qi. Tradycyjna medycyna chińska uważa, że przyczyną chorób są blokady lub nadmierne ilości energii w określonych punktach i narządach organizmu. Takie blokady lub nagromadzenia energii chi równoważone są poprzez wkłuwanie niezwykle cienkich igieł w punkty akupunkturowe - określone miejsca wzdłuż południków (linii energetycznych) ciała.
Ze względu na sprawdzone działanie przeciwbólowe akupunktura znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu artretyzmu. Choć należycie przeprowadzonych badań klinicznych jest wciąż niewiele, rezultaty większości prac naukowych, poświęconych leczeniu artretyzmu tą techniką, są ogólnie pozytywne.
Akupunktura w badaniach naukowych
Spektakularne rezultaty uzyskali skandynawscy lekarze u pacjentów z tak ciężkim zwyrodnieniem stawów, że kwalifikowano ich do zabiegu chirurgicznego. Jak stwierdzili badacze, stosowanie akupunktury przez miesiąc złagodziło ból aż o 80%, co było wielkim zaskoczeniem ze względu na stopień zaawansowania przypadków2.Podobne korzyści zaobserwowali lekarze z brytyjskiego szpitala Princess Margaret Hospital w Swindon w hrabstwie Wiltshire, którzy badali grupę pacjentów z zaawansowanym zwyrodnieniem stawów biodrowych. Już 6 półgodzinnych sesji akupunktury zmniejszyło ból i poprawiło mobilność pacjentów na co najmniej 8 tygodni po terapii3.
Jedną z technik stosowanych przez akupunkturzystów jest nakładanie jadu pszczelego na końcówki igieł przed wkłuciem ich w ciało. Eksperymenty prowadzone na cierpiących na artretyzm szczurach laboratoryjnych potwierdziły wartość tego nowatorskiego podejścia4.
Akupunktura z jadem pszczelim, wprowadzająca związki wyizolowane z jadu bezpośrednio do punktu wkłucia, może łagodzić ból i obrzęk związany z artretyzmem5.
U pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego stosowanie akupunktury z jadem pszczelim przez 4 tygodnie okazało się bardziej skuteczne w zmniejszaniu bólu niż tradycyjna akupunktura igłowa6.
Użycie jadu pszczelego, choć może wydawać się dziwne, jest uzasadnione logicznie, przynajmniej z punktu widzenia terapii homeopatycznej, wykorzystującej „prawo podobieństw” do uzyskania efektu leczniczego w szeregu schorzeń. Zgodnie z zasadami homeopatii wszystkie czynniki występujące w przyrodzie - nie tylko rośliny i zioła, ale nawet toksyny pszczół i innych owadów lub zwierząt, jak również substancje uruchamiające reakcje organizmu - mogą być używane do leczenia tych samych reakcji, które wywołują.
Użądlenie pszczoły powoduje stan zapalny, podwyższenie temperatury tkanek, obrzęk i ból. Zgodnie z „prawem podobieństw” jad pszczeli może być używany do leczenia wszelkich schorzeń (takich jak artretyzm), wywołujących tego typu objawy. Nowsze badania sugerują, że akupunktura może również pomagać pacjentom cierpiącym na bóle barków i głowy, dysfunkcję stawu skroniowo- żuchwowego, fibromialgię, chorobę zwyrodnieniową stawów kolanowych, łokieć tenisisty/golfisty oraz i inne bolesne schorzenia, związane ze stanem zapalnym stawów7.
Leczenie alternatywne - Igła zamiast skalpela
Akupunktura może tak skutecznie łagodzić ból w chorobie zwyrodnieniowej stawów kolanowych, że zabieg chirurgiczny okaże się niepotrzebny. W jednym z badań pacjenci leczeni w ten sposób z powodu artretyzmu stawów kolanowych stwierdzili, że nie odczuwali zupełnie bólu nawet po 2 latach od zabiegów, podczas gdy w tym samym czasie 1 na 7 osób poddanych konwencjonalnej operacji chirurgicznej skarżyła się na silny ból.
Grupę 90 chorych o średniej wieku 71 lat leczono akupunkturą. U każdego z nich artretyzm był tak zaawansowany, że wymagał operacji chirurgicznej. Zamiast niej zastosowano jednak sesje akupunktury raz w tygodniu przez miesiąc, a następnie raz co 6 tygodni. Wszyscy pacjenci donosili o wyraźnym zmniejszeniu bólu i sztywności oraz o poprawie mobilności. Okazała się ona tak radykalna, że żaden z nich nie potrzebował już operacji, a 31 spośród członków tej grupy odbywało nadal regularne sesje akupunktury jeszcze 2 lata później8.
Naukowcy ze Sloan-Kettering Cancer Center w Nowym Jorku zestawili 29 różnych randomizowanych badań z grupą kontrolną, obejmujących łącznie 17 922 pacjentów, u których stosowano akupunkturę bądź też symulowano zabiegi (tj. albo nie wkłuwano igieł prawidłowo, albo też wkłuwano je w niewłaściwe punkty ciała).
Pacjenci poddani prawdziwej akupunkturze odczuwali znacznie wyraźniejsze złagodzenie bólu niż ci, u których zabiegi symulowano, co dowodzi, że pozytywne skutki były zasługą samej terapii, nie zaś efektu placebo9.
Ogromny materiał zebrany podczas badań przekonał naukowców ze Sloan- Kettering, iż akupunktura łagodzi przewlekły ból, a jej działanie jest rzeczywiste i nie ma nic wspólnego z efektem placebo. Obecnie zalecają oni włączenie akupunktury do wachlarza oferowanych pacjentom opcji leczenia bólu.
Dodajmy, że w jednym z badań zaobserwowano, iż u osób poddanych miesięcznej terapii akupunkturą poziom kwasu moczowego i innych markerów dny moczanowej obniżył się bardziej niż w grupie kontrolnej. Badacze wyciągnęli z tego wniosek, iż akupunktura może być pomocna także w zapobieganiu uszkodzeniom nerek z powodu podagry10.
Leczenie alternatywne - Homeopatia
Jak wykazały badania, przepisywane indywidualnie leki homeopatyczne przynoszą ulgę w artretyzmie, a niektóre z nich mogą też wzmacniać działanie terapii konwencjonalnych11.
Homeopatyczne podejście do zapalenia stawów ma charakter holistyczny, co oznacza, że nie ogranicza się do leczenia objawów, lecz obejmuje całego pacjenta oraz pierwotne przyczyny schorzenia, wraz z uwarunkowaniami fizycznymi, emocjonalnymi i społecznymi, które mogą przyczyniać się do zwiększonej podatności na chorobę.
Homeopatia drobiazgowo bada też samo schorzenie i jego objawy. Lekarz homeopata nie leczy po prostu bólu czy obrzęku, ale sprawdza dokładnie, z jakim rodzajem bólu ma do czynienia. Czy jest on kłujący, pulsujący, tępy, przewlekły, okresowy? Czy ćwiczenia fizyczne przynoszą ulgę? A może pogarszają ból? Czy towarzyszą mu zaburzenia snu? Nerwowość? Czy objawom towarzyszy uczucie wyczerpania? Gdzie umiejscowiony jest ból? Od jak dawna jest on problemem? Czy wędruje? Czy pojawia się według określonego schematu? Czy istnieje podejrzenie, że produkty żywnościowe uruchamiają symptomy bólowe?
Preparaty homeopatyczne są całkowicie naturalne i w wysokim stopniu dopasowane indywidualnie do stanu i zespołu objawów każdego pacjenta. Tak zindywidualizowane leczenie wymaga oczywiście osobistych konsultacji z wykwalifikowanym lekarzem-homeopatą, ale istnieją pewne ważne preparaty ogólne, często zalecane w leczeniu artretyzmu.
Do preparatów homeopatycznych należą:
kwas benzoesowy - stosowany w leczeniu dolegliwości dny moczanowej i bólu spowodowanego złogami kwasu moczowego.
Bryonia alba - odpowiednia w przypadku bólu i stanu zapalnego pogarszających się podczas ruchu, a zmniejszających się pod wpływem ucisku i odpoczynku.
Calcarea carbonica - często przepisywana przy stanach zapalnych stawów kolanowych, szczególnie u osób z nadwagą, uskarżających się na pogarszanie stanu pod wpływem niskiej temperatury.
Colchicum - w przypadku bólu wywołanego zapaleniem stawów, pogarszającego się na skutek ćwiczeń fizycznych, a łagodzonego ciepłem i odpoczynkiem.
Guaiacum - podawany w przypadku dny moczanowej i ropni stawowych, gdy zimne okłady łagodzą ból.
Hypericum - wysoce skuteczny w zmniejszaniu bólu nerwowego, towarzyszącego reumatoidalnemu zapaleniu stawów.
Ledum palustre - często stosowany w dnie moczanowej i reumatyzmie oraz przy objawach ulegających złagodzeniu po przyłożeniu lodu lub zimnych okładów.
Rhus toxicodendron - w przypadkach, gdy ruch początkowo jest bolesny, lecz ból ustępuje, jeśli kontynuowany jest w sposób ciągły.
Paloondo - ta roślina z Meksyku i południowej Kalifornii, stosowana niegdyś przez Azteków w przypadkach reumatoidalnego zapalenia stawów, okazała się skuteczna w leczeniu tego schorzenia również w potencjach homeopatycznych.
Homeopatia w leczeniu dny moczanowej
Wypróbuj poniższe leki homeopatyczne jako naturalny sposób łagodzenia bólu wywołanego przez dnę moczanową.
Tojad mocny w przypadku nagłego piekącego bólu i ataków następujących po wstrząsie lub urazie.
Belladonna w razie intensywnego, pulsującego bólu.
Bryonia przy bólu pogarszającym się podczas ruchu, a zmniejszającym się pod wpływem ucisku i ogrzania.
Colchicum szczególnie skuteczny, jeżeli atakom towarzyszą mdłości.
Ledum w przypadku plamistych, purpurowych, opuchniętych stawów. Zazwyczaj stosuje się 3-5 granulek potencji 12X do 30C, przyjmowanych co 1-4 godz., aż do złagodzenia objawów12.
Leczenie alternatywne - Terapie elektromagnetyczne
Sto lat temu pola elektromagnetyczne znajdowały szerokie zastosowanie w medycynie, ale w miarę, jak rosło znaczenie opartego na lekach podejścia do leczenia chorób, stopniowo rezygnowano z ich użycia. W ciągu ostatnich 20 lat metody elektromagnetyczne zaczęły jednak nieśmiało wracać do łask. Obecnie ich głównym obszarem zastosowań medycznych jest ortopedia, gdzie używane są do wspomagania zrostu złamanych kości, gdyż mogą przyspieszyć naturalny proces gojenia.
To odkrycie zaowocowało pewną ilością badań naukowych, które przyniosły też korzyści w dziedzinie leczenia artretyzmu.
Pola elektromagnetyczne stymulują wzrost kości i chrząstek13.
W warunkach szpitalnych fakt, iż pacjent nie jest w stanie odróżnić, czy generator pola elektromagnetycznego jest włączony, czy wyłączony, czyni tę terapię idealną do kontrolowanych badań ze ślepą próbą. W jednym z niedawno przeprowadzonych eksperymentów uczestniczyło 176 osób z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych. Wokół chorego kolana umieszczano generator pola elektromagnetycznego i u połowy pacjentów włączano go, natomiast u drugiej połowy pozostawał wyłączony. Leczenie składało się z 8 sesji elektromagnetycznych w przeciągu 2 tygodni. Każda z nich trwała 48 min. Rezultaty były jednoznaczne: 46% pacjentów poddanych rzeczywistej terapii odczuło obniżenie poziomu bólu, podczas gdy w grupie terapii symulowanej osoby takie stanowiły zaledwie 8%14.
Choć dowody naukowe są wciąż stosunkowo skąpe, to jednak dokonany w 2013 r. przegląd dostępnych danych potwierdził, że terapia elektromagnetyczna „może przynieść umiarkowane korzyści w zakresie złagodzenia bólu u osób cierpiących na zwyrodnienia stawów”15.
Amerykańskie Narodowe Centrum Medycyny Komplementarnej i Alternatywnej (NCCAM) wyróżnia 2 typy medycyny energetycznej:
1. terapie bioelektromagnetyczne, wykorzystujące pola elektromagnetyczne (EMF), takie jak pola pulsacyjne, pola magnetyczne i pola prądu zmiennego/ stałego;
2. terapie biopolem, ukierunkowane na pola energii, otaczające całe ciało (zwane również aurą)16.
Inną techniką zaliczaną do kategorii pól elektromagnetycznych jest przezskórna elektryczna stymulacja nerwów, czyli TENS, w której terapeuta umieszcza elektrody na bolesnych obszarach lub w ich pobliżu i przepuszcza między nimi prąd elektryczny o niskim napięciu. Jak twierdzą zwolennicy tej metody, stymulacja nerwów zamyka mechanizm „wrót” w rdzeniu kręgowym, pomagając w ten sposób wyeliminować odczucie bólu. Według innej teorii stymulacja nerwów pobudza organizm do produkcji naturalnych substancji przeciwbólowych, znanych jako endorfiny.
Liczne badania wykazały, że metoda TENS jest skuteczna w szeregu przewlekłych stanów bólowych - od mięśniowo-szkieletowego, takiego jak ból pleców i szyi, aż po uporczywy ból występujący często po operacjach chirurgicznych17.
Spośród innych aktualnie dostępnych terapii bioelektromagnetycznych szczególnie obiecujące dla pacjentów cierpiących na przewlekły ból są generatory pulsacyjnego pola elektromagnetycznego (PEMF) oraz czaszkowa stymulacja elektroterapeutyczna (CES).
Generatory PEMF, do których należą zarówno przenośne urządzenia niskiej mocy, przeznaczone do praktycznie nieprzerwanego użycia, jak i maszyny wysokiej mocy, używane kilka razy dziennie - są w stanie pomagać pacjentom z chorobą zwyrodnieniową stawów18.
Stymulacja CES, polegająca na przepuszczaniu prądu elektrycznego o niskim napięciu przez elektrody zamocowane na powierzchni skóry (zazwyczaj na uszach), okazała się skuteczniejsza niż zabiegi symulowane w leczeniu bólu w fibromialgii, jak również bólu związanego z uszkodzeniami rdzenia kręgowego19.
Wciąż nie wyjaśniono do końca, na czym dokładnie polega działanie obu tych metod leczenia. Jak się wydaje, generatory PEMF zwiększają dopływ krwi do obszarów poddanych działaniu pola elektromagnetycznego, podczas gdy CES najprawdopodobniej wywołuje zmiany pewnych substancji chemicznych w mózgu, takich jak serotonina i norepinefryna.
Obydwa mechanizmy wydają się mieć pozytywny wpływ na dolegliwości bólowe20.
Leczenie alternatywne - Medycyna energetyczna
Inne podejście energetyczne do bólu artretycznego obejmuje starożytną chińską praktykę qigong (Chi Gong), a także Reiki i terapeutyczny dotyk. Poprzez połączenie powolnych, świadomych ruchów, medytacji i regulowanego oddychania qigong wspomaga przepływ qi w organizmie, co ma służyć osiągnięciu zdrowia i długowieczności.
Dowody naukowe skuteczności qigong są bardzo zachęcające. W jednym z badań 91% pacjentów z kompleksowym zespołem bólu odczuło złagodzenie dolegliwości, podczas gdy w grupie terapii symulowanej odsetek ten wyniósł tylko 36%21.
Przegląd badań klinicznych wykazał, że qigong w porównaniu z konwencjonalnymi metodami przynosi „znaczące rezultaty” w łagodzeniu bólu22.
Leczenie alternatywne - Substancje i ekstrakty roślinne
Na uwagę zasługują następujące leki pochodzenia botanicznego.
Bromelaina Ananas (Ananas comosus) stosowany jest od stuleci w Ameryce Środkowej i Południowej do leczenia niestrawności i zmniejszania stanów zapalnych. Współcześnie wiąże się nadzieje z pochodzącym z niego ekstraktem - bromelainą - stosowanym w szeregu schorzeń, m.in. w zapaleniu stawów23.
Bromelaina, będąca mieszanką enzymów proteolitycznych (trawiących białko), może łagodzić ból i poprawiać funkcjonowanie stawów skuteczniej niż większość niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Jest ona nie tylko popularnym środkiem wspomagającym trawienie, ale najprawdopodobniej również silnym czynnikiem przeciwzapalnym, przeciwbólowym, przeciwbakteryjnym i wzmacniającym odporność, co czyni ją użytecznym suplementem w różnorakich schorzeniach.
Ananas lepszy od NLPZ
Inne dowody naukowe sugerują, że bromelaina może być przydatna również w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów. W małym badaniu bez grupy kontrolnej podawano ją przez okres 3-13 miesięcy 29 pacjentom z artretycznym obrzękiem stawów (w tym 25 pacjentom cierpiącym na RZS). W połączeniu z terapią steroidową bromelaina przyniosła znaczące zmniejszenie lub całkowity zanik obrzęku tkanek miękkich u 21 badanych25.
Bromelaina wykazuje korzystny wpływ nawet w dawkach tak małych jak 160 mg dziennie. Jednak w większości schorzeń najlepsze rezultaty przynosi 750-1000 mg dziennie, zazwyczaj w 4 dawkach podzielonych26. Niemiecka Komisja E, naukowa rada doradcza niemieckiego odpowiednika amerykańskiej Agencji Żywności i Leków (FDA), zaleca przyjmowanie 80-320 mg 2 lub 3 razy dziennie (dla dorosłych). Inni badacze zalecają natomiast dawki do 2 g kilka razy dziennie. W szczególnych przypadkach mogą one być być jeszcze wyższe, należy jednak skonsultować się z wykwalifikowanym lekarzem w celu ustalenia indywidualnych zaleceń.
Sugerowana dzienna dawka: 80-2000 mg w 2 dawkach.
Czarnuszka
Składniki zawarte w oleju i nasionach czarnuszki siewnej (Nigella sativa) - w szczególności tymochinon (TQ) - wykazują w testach laboratoryjnych silne działanie przeciwzapalne27. W jednym z badań 40 kobiet z reumatoidalnym zapaleniem stawów otrzymywało przez miesiąc placebo, następnie - 2 razy dziennie kapsułki zawierające 500 mg oleju z czarnuszki, a później ponownie placebo przez miesiąc. W okresie podawania oleju zaobserwowano poprawę, często bardzo wyraźną, w zakresie aktywności schorzenia, liczby opuchniętych stawów i ich porannej sztywności28.Sugerowana dzienna dawka: łyżeczka oleju z nasion czarnuszki do posiłku.
Imbir
Ten tradycyjny lek ziołowy, znany pod naukową nazwą Zingiber officinale, ma właściwości zbliżone do niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), m.in. zdolność zakłócania ścieżki prowadzącej do przewlekłych stanów zapalnych29.
Sugerowana dzienna dawka: 2-4 g świeżego soku, ekstraktu lub herbatki z imbiru.
Można też wcierać olejek z imbiru bezpośrednio w bolący staw lub przygotować ciepły okład czy kompres ze świeżego kłącza i przykładać go do obolałych miejsc.
Meta050
W 8-tygodniowym badaniu ta standaryzowana kombinacja zredukowanych izo-alfa-kwasów z chmielu, ekstraktu z rozmarynu i kwasu oleanolowego w znaczący sposób (o 40-50%) zmniejszyła ból u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów, chorobą zwyrodnieniową stawów oraz fibromialgią30.
Sugerowana dzienna dawka: tak jak we wspomnianym badaniu, 440 mg Meta050 3 razy dziennie przez 4 tygodnie, a następnie 880 mg 2 razy dziennie przez kolejne 4 tygodnie.
Pycnogenol
Ten ekstrakt z kory francuskiej sosny śródziemnomorskiej w jednym z badań spowodował zmniejszenie bólu i sztywności w łagodnej chorobie zwyrodnieniowej stawów. Pacjenci przyjmujący Pycnogenol byli w stanie zredukować użycie leków przeciwbólowych i wykonywać więcej codziennych czynności31.
Sugerowana dzienna dawka: według zaleceń na opakowaniu produktu lub wskazań lekarza.
Proszek z dzikiej róży
Udowodniono, że proszek z owoców dzikiej róży łagodzi objawy choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych i biodrowych, takie jak ból, sztywność i ograniczenia ruchowe, jak również zmniejsza ogólną intensywność objawów i zapotrzebowanie na „medycynę ratunkową”32.
Inne leki ziołowe, dające obiecujące rezultaty w leczeniu różnych postaci artretyzmu, to m.in. diabelski pazur, kora wierzby, Phytolodor (preparat o ustalonym składzie, zawierający alkoholowe ekstrakty topoli osiki Populus tremula, jesionu wyniosłego Fraxinus excelsior i nawłoci pospolitej Solidago virgaurea) oraz kapsaicyna33.
Preparat ziołowy oparty na indyjskim kadzidłowcu (Boswellia) testowano w kilku badaniach z podwójnie ślepą próbą na pacjentach z chorobą zwyrodnieniową stawów, uzyskując bardzo znaczące zmniejszenie bólu i poprawę mobilności34. Najnowsze badanie wykazało, że pacjenci, którzy na 12 tygodni dołączyli preparat ziołowy do swej standardowej terapii (czyli leków farmaceutycznych), byli w stanie znacznie wydłużyć dystans pokonywany na bieżni treningowej, jak również zmniejszyć potrzebę korzystania z leków i opieki medycznej35.
Kurkumina
Ten żółty pigment, naturalny związek fenolowy uzyskiwany z kurkumy (Curcuma longa), od dawna używany jest w leczeniu zapalenia stawów w medycynie ajurwedyjskiej - tradycyjnym systemie medycznym Indii - ze względu na jego zdolność powstrzymywania procesów niszczenia chrząstek i zmniejszanie stanu zapalnego36. Ogółem w ponad 50 badaniach klinicznych wykazano silne właściwości przeciwzapalne kurkuminy.
W jednym z badań 21 pacjentom z łagodną i umiarkowaną chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego podawano przez 6 tygodni kurkuminę (1,5 g dziennie w 3 dawkach podzielonych) lub placebo. Pacjenci przyjmujący żółty barwnik odczuli znaczącą poprawę - zmniejszenie bólu i zwiększenie mobilności fizycznej w porównaniu z osobami, którym podawano placebo. Nie zaobserwowano przy tym żadnych poważnych skutków ubocznych.
Sugerowana dzienna dawka: 400-800 mg.
Diabelski pazur
Wprawdzie niejednoznaczne są dowody naukowe dotyczące afrykańskiej rośliny Harpagophytum procumbens lub H. radix, której korzeń ma zastosowania lecznicze, ale w jednym z badań z przeglądu obejmującego 5 randomizowanych badań z grupą kontrolną wykazano, że diabelski pazur stosowany w postaci sproszkowanej (zawierającej 60 mg składnika aktywnego - harpagozydu) był umiarkowanie skuteczny w łagodzeniu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa, bioder i kolan37. Obie odmiany diabelskiego pazura często zalecane są też jako naturalny środek zmniejszający ból w dnie moczanowej.
Sugerowana dzienna dawka: 750 mg przy zawartości co najmniej 3% harpagozydu 3 razy dziennie (lub odpowiednik 9 g surowego materiału roślinnego) przez co najmniej 2-3 miesięce.
UWAGA: Jak zaobserwowano, diabelski pazur może zakłócać działanie leków hipoglikemizujących (przyjmowanych przez osoby chore na cukrzycę), rozrzedzających krew i innych.
Guggul
Ajurweda, tradycyjny indyjski system medyczny, oferuje wiele środków przeciwko chorobie zwyrodnieniowej stawów. Jednym z podstawowych składników ajurwedyjskich leków artretycznych jest guggul - żywica balsamowca indyjskiego (Commiphora mukul). Jak pokazało jedno z badań, pacjenci przyjmujący guggul odczuli znaczącą poprawę w postaci zmniejszenia bólu i zwiększenia mobilności już po upływie jednego miesiąca38.
Sugerowana dzienna dawka: 500 mg przyjmowane z posiłkiem.
Tradycyjne zioła chińskie
Medycyna Dalekiego Wschodu również dysponuje specjalnymi ziołami o działaniu przeciwartretycznym, przynoszącymi ponoć doskonałe rezultaty. W randomizowanym badaniu klinicznym wykazano, że 2 preparaty o nazwie Shu Guan Wen Jing oraz Shu Guan Qing Luo skutecznie pomogły ponad 50% pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów, bez żadnych skutków ubocznych39.
Inny chiński lek ziołowy, Lei gong teng (tzw. winorośl boga piorunów lub trójskrzydłowy orzech, Tripterygium wilfordii Hook F), przeciwdziała reumatoidalnemu zapaleniu stawów poprzez blokowanie czynników prozapalnych w organizmie, takich jak czynnik martwicy nowotworów TNF- -alfa i cyklooksygenaza (COX)-240.
Sugerowana dzienna dawka: 180-360 mg ziół chińskich, według zaleceń doświadczonego lekarza.
Jukka
Lek ziołowy sporządzany z pochodzącej z Meksyku rośliny Yucca schidigera również okazał się pomocny w łagodzeniu objawów reumatoidalnego zapalenia stawów41. Według medycyny ludowej ekstrakty z jukki mają działanie przeciwartretyczne i przeciwzapalne, głównie dlatego, że są bogatym źródłem saponin steroidowych, wykazujących silne działanie przeciwpasożytnicze. Niektórzy badacze uważają, że działanie tej rośliny polega na likwidowaniu pasożytów jelitowych, odgrywających rolę w powstawaniu stanów zapalnych stawów, np. reumatoidalnego zapalenia stawów. Jukka zawiera również polifenole, m.in. resweratrol, które same wykazują właściwości przeciwzapalne42.
Maść cayenne
Maść z ekstraktem pieprzu cayenne, znana również jako maść z kapsaicyną, może przy regularnym nakładaniu na skórę złagodzić wiele rodzajów przewlekłego bólu. Kapsaicyna uzyskiwana jest z suszonych ostrych papryczek, a jej działanie znoszące ból polega na ograniczaniu w organizmie ilości substancji P - chemicznego składnika komórek nerwowych, przekazujących sygnały bólowe do mózgu.
W jednym z badań plastry z kapsaicyną okazały się znacznie skuteczniejsze niż placebo u pacjentów z przewlekłym bólem pleców43. Badania wykazały również, że ta metoda zmniejsza nawet do 40% ból i tkliwość u osób cierpiących na chorobę zwyrodnieniową stawów rąk44.
Kora wierzby pospolitej
Salix alba, zawierająca związki pokrewne chemicznie aspirynie, wydaje się przynosić krótkotrwałą ulgę pacjentom z bólem kręgosłupa45.
Artykuł ukazał się pod nazwą "Najlepsze alternatywy" w wydaniu papierowym ARTRETYZM.
Bibliografia
- J of Clin Nurs, 2012; 21: 3198–204
- Acta Anaesthesiolog Scand, 1992; 36(6):519–25
- Acupunct Med, 2001; 19(1): 19–26
- Life Sci, 2002; 71(2): 191–204
- Evid Based Complement Alternat Med, 2005;2: 79–84
- Am J Chin Med, 2001; 29: 187–99
- J Altern Complement Med, 2009; 15: 613–8; MMW Fortschr Med, 2007; 149:37–9
- Acupunct Med, 2012; Doi:10.1136/acupmed-2012-010151
- Arch Intern Med, 2012; 10: 1–10
- J Tradit Chin Med, 2004; 24: 185–7
- Br Homeopath J, 1986; 75: 148-57
- The Center for Integrative Medicine, The Encyclopedia of New Medicine, London: Rodale Books, 2006
- Rheum Dis Clin North Am, 2000; 26(1): 51–62
- Altern Ther Health Med, 2001; 7(5): 54–64, 66–9
- Cochrane Database Syst Rev, 2013; 12: CD003523
- J Rehabil Res Dev, 2007; 44: 195–222
- Pain, 2007; 130: 157–65; Curr Opin Anaesthesiol, 2009; 22(5): 623–6
- Biomed Pharmacother, 2005; 59(7): 388–94
- J Clin Rheumatol, 2001; 7: 72–8; J Rehabil Res Dev, 2006; 43: 461–74
- J Rehabil Res Dev, 2007; 44: 195–222
- Altern Ther Health Med, 1999; 5(1): 45–54
- J Pain, 2007; 8: 827–31
- Evid Based Complement Alternat Med, 2004; 1(3): 251–7
- Clin Exp Rheumatol, 2006; 24: 25–30
- Altern Med Rev, 2010; 15: 361–8
- Altern Med Rev, 2010; 15: 361–8
- Int Immunopharmacol, 2005; 5: 1749–70
- Phytother Res, 2012; 26(8): 1246–8
- J Med Food, 2005; 8: 125–32
- Phytother Res, 2005; 19: 864–9
- Phytother Res, 2008; 22: 1087–92
- Scand J Rheumatol, 2005; 34: 302–8
- Rheumatology, 2001; 40: 779–93; MMW Fortschr Med, 2007; 149: 51–6
- J Ethnopharmacol, 1991; 33: 91–5
- Minerva Gastroenterol Dietol, 2015 (22 Oct); Epub ahead of print PubMed PMID: 26492586
- Inflamm Res, 2009; 58: 899–908; Altern Med Rev, 2010; 15: 337–44
- BMC Complement Alt Med, 2004; 4: 13
- Altern Ther Health Med, 2003; 9(3): 74–9
- J Tradit Chin Med, 2000; 20(2): 87–92
- Semin Arthritis Rheum, 2005; 34: 773–84
- J Inflamm (Lond), 2006; 3: 6
- J Inflamm (Lond), 2006; 3: 6
- Arzneimittelforschung, 2001; 51: 896–903
- J Rheumatol, 1992; 19: 604–7
- Cochrane Database Syst Rev, 2006; 2: CD004504