Jak leczyć zapalenie stawów?

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

Jako że konwencjonalna terapia leczenia reumatyzmu nie tylko przeważnie jest nieskuteczna, ale też obarczona poważnymi skutkami ubocznymi, wiele osób zwraca się ku naturalnymi i niestandardowym metodom. Badanie przeprowadzone na University of St. Joseph w stolicy Libanu, Bejrucie, wykazało, że 23% z przykładowej grupy pacjentów stosowało metody alternatywne w leczeniu artretyzmu, a 64% spośród nich uważało, że uzupełniająca terapia alternatywna działa korzystnie¹.

I co najważniejsze - spośród szerokiej gamy kuracji, technik oraz metod fizjoterapii o udokumentowanej skuteczności w usuwaniu bólu oraz innych objawów reumatyzmu możesz wybrać takie, które w Twoim przypadku najlepiej się sprawdzają.

Zapalenie stawów: psychiczne wsparcie

Choroby reumatyczne nie tylko odbierają sprawność fizyczną, ale też ze względu na swoją nieprzewidywalność i postępujące pogarszanie się stanu zdrowia pacjenta stanowią ogromne obciążenie emocjonalne zarówno dla niego, jak i jego bliskich. Utrzymujący się długotrwały stres na tym tle może wywołać zaostrzenie schorzenia.

Co więcej, zaburzenia emocjonalne mogą ujawnić się nie tylko z powodu przeciążenia emocjonalnego sytuacją trudną, ale także - jak to się często dzieje w chorobach reumatycznych - na skutek zajęcia układu nerwowego. Najczęściej występuje ono w przebiegu tocznia rumieniowatego układowego².

Dolegliwości powodowane chorobą częściowo może łagodzić profesjonalnie prowadzona psychoterapia. Dobre rezultaty przynoszą psychoterapia poznawczo-behawioralna oraz techniki relaksacyjne³. Zachęcające są wyniki uzyskane w grupie chorych na reumatoidalne zapalenie stawów⁴ i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa⁵.

Z kolei technika emocjonalnej wolności (EFT) - prosty zabieg, polegający na delikatnym opukiwaniu określonych punktów akupunkturowych przy jednoczesnym głośnym powtarzaniu odpowiednich fraz - zalecana jest w łagodzeniu dolegliwości bólowych. EFT oddziałuje na ukryte problemy emocjonalne i nierozwiązane podświadome urazy, które mogą wyzwalać bardzo liczne schorzenia, łącznie z artretyzmem. Metoda ta stosowana jest z doskonałymi wynikami w leczeniu pacjentów z silnym bólem krzyża i innymi schorzeniami oraz dolegliwościami bólowymi.

Zapalenie stawów: prąd i igły zamiast pigułek

Jak się okazuje, wykorzystując drobne impulsy prądu elektrycznego, można leczyć choroby zapalne i autoimmunologiczne. Brzmi znajomo? Otóż to, to terapia skrojona idealnie dla osób zmagających się z reumatyzmem. Jakiś czas temu naukowcy odkryli, że przy pomocy impulsów nerwowych można osłabić proces zapalny trawiący organizm. Jest to możliwe dzięki połączeniom nerwowym, które komunikują mózg z każdym zakątkiem ciała. Tymi kanałami biegną informacje niesione przez neuroprzekaźniki - zależnie od tego, które z nich zostaną uwolnione, nasza centrala może zaktywizować lub uśpić limfocyty T, odpowiednio wywołując lub gasząc stan zapalny. Ta wiedza legła u podstaw badań nad wpływem stymulacji elektrycznej nerwu błędnego na leczenie przewlekłych stanów zapalnych. Okazało się, że po kilku tygodniach od wszczepienia stymulatora nerwu błędnego pacjent dotychczas niezdolny do poruszania się z powodu dotkliwego bólu stawów rąk i kolan nie tylko odstawił leki, ale też wrócił do aktywnego życia, a nawet był w stanie grać w ping-ponga i tenisa⁶.

Inne badania laboratoryjne wykazały, że pola elektromagnetyczne (EMF) stymulują wzrost kości i chrząstek⁵. W jednym z nich pacjentów ze zwyrodnieniem stawu kolanowego poddawano przez 2 tygodnie działaniu pól elektromagnetycznych o bardzo niskich częstotliwościach lub też placebo. Rezultaty były bardzo wyraźne: 46% chorych wystawionych na działanie rzeczywistej terapii odczuło obniżenie poziomu bólu, podczas gdy w grupie placebo stanowili oni zaledwie 8%⁷.

Pulsacyjne generatory pól elektromagnetycznych - zarówno przenośne urządzenia niskiej mocy, przeznaczone do praktycznie nieprzerwanego użycia, jak i maszyny wysokiej mocy, używane kilka razy dziennie - mogą okazać się pomocne u pacjentów ze zwyrodnieniem stawów, gdyż najwyraźniej powodują zwiększenie dopływu krwi do obszarów wystawionych na działanie pól elektromagnetycznych, a także wykazują pozytywny wpływ na objawy bólowe⁸.

Inną opcją jest biofeedback - nieinwazyjna technika bez skutków ubocznych, z powodzeniem stosowana w leczeniu szeregu problemów, m.in. przewlekłego bólu. Podczas sesji biofeedbacku na ciele pacjenta mocowane są czujniki elektryczne, mierzące takie wartości, jak tętno, napięcie mięśni, temperatura ciała i aktywność fal mózgowych. Wykresy wyświetlane są na monitorze, co pozwala badanemu uzyskać dane (feedback) o jego organizmie (bio). Śledząc wizualne informacje zwrotne z czujników, pacjent może szybko nauczyć się wytwarzać subtelne zmiany w swym ciele - jak np. rozluźnianie określonych mięśni - w celu uzyskania pożądanych rezultatów, takich jak obniżenie ciśnienia krwi, zmniejszenie napięcia mięśniowego lub złagodzenie bólu.

W szeregu badań stwierdzono, że biofeedback jest bardziej skuteczny niż konwencjonalne sposoby leczenia przewleklego bólu⁹.

Ze względu na sprawdzone działanie przeciwbólowe w leczeniu reumatyzmu szerokie zastosowanie znajduje też akupunktura. Polega ona na równoważeniu blokad lub nadmiaru energii życiowej, zwanej qi, poprzez wkłuwanie cienkich igieł w punkty akupunkturowe, które układają się w południki biegnące wewnątrz naszego ciała.

Spektakularne rezultaty uzyskali lekarze duńscy u pacjentów z tak ciężkim zwyrodnieniem stawów kolanowych, że zakwalifikowano ich do zabiegu chirurgicznego. Jak stwierdzili badacze, stosowanie akupunktury przez miesiąc złagodziło ból aż o 80%, co było wielkim zaskoczeniem ze względu na stopień zaawansowania choroby¹⁰.

Podobne korzyści zaobserwowali brytyjscy lekarze, badając grupę pacjentów z zaawansowanym zwyrodnieniem stawów biodrowych. Już 6 półgodzinnych sesji akupunktury znacząco zmniejszyło ból i poprawiło ich mobilność na co najmniej 8 tygodni po terapii¹¹.

W grupie 90 pacjentów w wieku średnio 71 lat, z których wszyscy cierpieli na zwyrodnienie stawów kolanowych i zakwalifikowani byli do operacji wymiany stawu, stosowano akupunkturę raz w tygodniu przez miesiąc, a następnie raz na 6 tygodni. Wszyscy uczestnicy badania odczuli wyraźne zmniejszenie bólu i sztywności, a także zwiększenie mobilności - poprawa była tak wielka, że żaden z nich nie wymagał już leczenia chirurgicznego¹².

Zapalenie stawów: operacja bez skalpela

Z kolei dr Chris Centeno opracował pionierską technikę, wykorzystującą własne komórki macierzyste pacjenta do odbudowy zniszczonych tkanek - chrząstki, kości, więzadeł i ścięgien - co w wielu przypadkach pozwala uniknąć zabiegów chirurgicznych. Polega ona na pobraniu macierzystych komórek ze szpiku kostnego pacjenta, rozmnożeniu ich w laboratorium, a następnie wstrzyknięciu do wnętrza zniszczonego stawu. Jak twierdzi Centeno, w pewnych warunkach można nakłonić komórki macierzyste do różnicowania się w ściśle określony rodzaj niezbędnej tkanki. Jego zdaniem, gdy zostaną one zaimplantowane do chorych stawów, podejmują naprawę chrząstek i kości, a także tkanki łącznej między nimi¹³.

Spośród 221 pacjentów z nadwagą i w podeszłym wieku, cierpiących na artretyzm stawów kolanowych, 80% odnotowało ponad 25% poprawę po takim zabiegu, a po 2 latach wynosiła ona przeciętnie blisko 60%. Wśród 999 osób w średnim wieku i z lekką tylko nadwagą 90% odczuło ponad 50% natychmiastową poprawę, i ponad 70% średnią poprawę po upływie 4 lat.

Podaruj sobie odrobinę luksusu

Warto od czasu do czasu zafundować sobie pobyt w spa, gdzie doświadczony masażysta sprawnie rozluźni napięte stawy, a kąpiel w siarczkowych wodach złagodzi ból i zesztywnienie.

Terapia masażem, koncentrująca się zazwyczaj na tkankach miękkich, takich jak mięśnie, ścięgna i więzadła, również pomaga zmniejszać przewlekły ból. Istnieją dziesiątki różnych technik, ale do najlepiej zbadanych należą masaż szwedzki i punktowy masaż tkanek głębokich. W obszernym przeglądzie, dokonanym przez Cochrane Collaboration, wykazano, że jest on bardziej skuteczny w leczeniu bólów krzyża niż wiele innych metod leczniczych, takich jak mobilizacja stawów, terapia fizyczna, akupunktura i terapia relaksacyjna. Jeszcze lepiej zaprezentował się masaż pod względem długotrwałości jego korzystnych efektów, które utrzymywały się przez co najmniej rok po zakończeniu leczenia¹. W innym badaniu, u pacjentów cierpiących na przewlekły ból, taka terapia była w krótkiej perspektywie czasowej co najmniej równie skuteczna, jak standardowa opieka medyczna. Co jeszcze istotniejsze, gdy po upływie 3 miesięcy porównano ją z leczeniem tradycyjnym, stwierdzono, że tylko pacjenci w grupie masażu wykazywali znaczącą poprawę².

Kąpiele siarczkowe działają przeciwzapalnie oraz regenerująco na tkankę łączną, a więc sprzyjają leczeniu przewlekłych chorób reumatoidalnych i choroby zwyrodnieniowej stawów. Temperatura kąpieli powinna być zbliżona do temperatury ciała (od 34 do 36ºC), optymalny czas wynosi 8-10 minut, a ilość zabiegów od 8 do 12, codziennie lub co drugi dzień. Po kąpieli wymagany jest odpoczynek 30-60 min, dopiero po upływie 3-4 godzin można wziąć prysznic lub zrobić sobie kąpiel.

Siarkowodór oraz produkty jego dysocjacji hamują mediatory zapalenia, zapobiegają niszczeniu tkanek przez procesy zapalne oraz działają regenerująco na tkankę łączną, co sprzyja leczeniu chorób reumatycznych, m.in. zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa, reumatoidalnego zapalenia stawów oraz choroby zwyrodnieniowej stawów.

U chorych na reumatoidalne zapalenie stawów leczenie wodami siarczkowymi poprawia zaburzoną hemodynamikę krążenia obwodowego w palcach rąk (poprawa ukrwienia tętniczego o 93%). Obserwacje kliniczne wskazują na występowanie już po kilku kąpielach siarczkowych zmniejszenia sztywności mięśni i bólów stawowych oraz na poprawę sprawności ruchowej. Poprawa kliniczna utrzymuje się do minimum 6 miesięcy po kuracji.

Kąpiele w wodach termalnych gorących źródeł o temperaturze około 34°C mogą przynieść znaczną ulgę w bólu towarzyszącym różnorodnym schorzeniom artretycznym³. Balneoterapia może wykorzystywać wodę gorącą lub zimną, a także masaże wodne za pomocą dysz lub płynącej wody. Często stosowane są również glinki lecznicze w postaci kąpieli błotnych.

Bibliografia

1. Cochrane Database Syst Rev, 2008; 4: CD001929
2. J Atletrn Complement Med., 2003; 9: 837-46
3. Eur J Phys Rehabil Med, 2016 (19 Feb)

Zapalenie stawów: ćwiczenia i aktywność fizyczna

Aktywność fizyczna to jedno z najlepszych lekarstw na choroby reumatyczne, zarówno te zwyrodnieniowe, jak i układowe. Ćwiczenia pomagają rozruszać zesztywniałe stawy, zapobiegają także wiotczeniu mięśni. By dały oczekiwany efekt, musisz wykonywać je codziennie. Jeśli któreś z nich sprawia, że odczuwasz ból, odpocznij i zwolnij tempo. Nawadniaj organizm - w czasie treningu miej przy sobie butelkę wody. Ważne jest, by ćwiczenia były dobrze dobrane pod kątem schorzenia i Twoich możliwości. Dlatego nim zaczniesz coś robić, skonsultuj się z lekarzem lub fizjoterapeutą¹⁴.

Coraz to nowe badania potwierdzają, że ćwiczenia łagodzą objawy zapalenia stawów. Naukowcy stwierdzili już, że ruch nawet u osób otyłych zmniejsza symptomy choroby¹⁵.

Połączenie aktywności fizycznej i medytacji, czyli qigong, również może pomóc. Przegląd randomizowanych badań klinicznych wykazał, że technika ta w porównaniu z konwencjonalnymi metodami przynosi znaczące rezultaty w łagodzeniu bólu¹⁶.

W jednym z badań 91% pacjentów w późnej fazie kompleksowego zespołu bólu regionalnego typu 1 odczuło jego złagodzenie dzięki praktyce qigong, polegającej na połączeniu powolnych, świadomych ruchów, medytacji i regulacji oddechu, podczas gdy w grupie trenującej nieprawdziwy qigong odsetek ten wyniósł tylko 36%¹⁷.

Uczeni z Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii ogłosili ostatnio, że trening o dużej intensywności zmniejsza stan zapalny u kobiet z RZS. Po 10 tygodniach intensywnych treningów na rowerach stacjonarnych (spinningu) 2 razy w tygodniu zaobserwowali zdecydowane zmniejszenie stanu zapalnego. Co więcej, badacze dostrzegli tendencję do spadku stanu zapalnego, przynajmniej mierzonego za pomocą CRP. Ponadto panie biorące udział w badaniu doświadczały też porządnego wzrostu maksymalnego pułapu tlenowego, co oznacza, że zmniejszyło się u nich ryzyko choroby sercowo-naczyniowej¹⁸.

Zapalenie stawów: maści i okłady

Poza aktywnością fizyczną warto też korzystać z dobroczynnego działania zewnętrznej fitoterapii. Maść z ekstraktem pieprzu cayenne, nazywana również maścią z kapsaicyną, przy regularnym nakładaniu na skórę może złagodzić wiele rodzajów przewlekłego bólu. Produkowana jest z suszonych ostrych papryczek, a jej działanie znoszące ból polega na ograniczaniu ilości produkowanej w organizmie substancji P - chemicznego składnika komórek nerwowych przekazujących sygnały bólowe do mózgu.

W jednym z badań plastry z kapsaicyną okazały się znacznie skuteczniejsze niż placebo u pacjentów z przewlekłym bólem dolnej części pleców¹⁹. Badania wykazały również, że maść z tą substancją stosowana 4 razy dziennie zmniejsza nawet o 40% ból i tkliwość u osób cierpiących na zwyrodnienia stawów rąk²⁰.

Arnika górska (Arnica montana) objęta jest ścisłą ochroną. Z tego powodu kupuj koszyczki arniki lub gotowe maści w sklepach zielarskich (pochodzą ze specjalnych upraw). Zawarte w niej substancje czynne mają działanie przeciwzapalne, przeciwreumatyczne i odkażające. Okłady z naparów, odwarów lub rozcieńczonej nalewki zmniejszą obrzęki i bolesność²¹.

Podobnie działają nasiona gorczycy białej (Sinapis alba). Włóż je do lnianego woreczka. Ten nagrzej w piekarniku, a następnie przyłóż do bolesnego stawu. Taki ciepły kompres pobudza ukrwienie tkanek, dzięki czemu złagodzi ból.

Możesz też zaufać uczonym z Penn State University w Pensylwanii, którzy sprawdzili działanie preparatu CH-Alpha na 73 wyczynowych sportowcach. Głównymi składnikami aktywnymi tego produktu są: hydrolizowany kolagen, witamina C oraz ekstrakty z korzenia imbiru (Zingiber officinale), Boswellia serrata i owoców dzikiej róży (Rosa canina). Dostępny jest w postaci doustnej i w żelu, który zawiera również ekstrakt z Arnica montana oraz olej z nasion słonecznika. Zawodnicy przyjmujący płynną postać CH-Alpha (10 g) codziennie przez 24 tygodnie wykazało znaczną poprawę, polegającą na złagodzeniu bólu stawów i zwiększeniu ich mobilności²².