Depresja poporodowa jest bardzo wycieńczającym zaburzeniem nastroju, które dotyka 10 do 15 procent kobiet po urodzeniu dziecka. Objawy obejmują lęk i zmiany nastroju, płaczliwość, brak pewności siebie, poczucie winy i bezwartościowości, problemy z koncentracją, utratę apetytu i bezsenność.
Ten rodzaj depresji może być wyniszczający zarówno dla matki, jak i dla dziecka, dlatego niezwykle ważne jest jak najszybsze rozpoznanie i natychmiastowe rozpoczęcie leczenia. Jednak stosowanie leków antydepresyjnych, będące zwyczajowym sposobem leczenia depresji poporodowej, obciążone jest długą listą możliwych nieprzyjemnych efektów ubocznych, od mdłości i biegunki po stany lękowe i anoreksję.
Ponadto, za pośrednictwem mleka matki leki mogą przedostać się do organizmu dziecka.
Na szczęście istnieje cała gama naturalnych metod leczenia depresji poporodowej, począwszy od przyjmowania suplementów po rozmowę. Wiele z nich ma udowodnioną skuteczność.
Naturalne metody leczenia depresji poporodowej
-
Karmienie piersią
- Karmienie piersią może zapobiegać depresji poporodowej i leczyć ją, pod warunkiem, że nie wywołuje u matki bólu lub nie stwarza innych problemów.
- Jeśli karmienie piersią przebiega prawidłowo, chroni mamę przed stresem.
-
W jednym z badań stwierdzono, że u kobiet karmiących piersią obserwowano niższy poziom odczuwanego stresu, depresji i złości oraz dostrzegały one w swoim życiu więcej pozytywnych wydarzeń, niż mamy z grupy kontrolnej.
Ćwiczenia
Regularne wykonywanie ćwiczeń może łagodzić stres i depresję. W jednym z badań aerobik okazał się równie skuteczny, jak lek antydepresyjny, przy jednoczesnym niższym ryzyku nawrotu choroby.
Ponieważ młodym matkom może być trudno znaleźć czas na ćwiczenia, bardziej realnym rozwiązaniem niż zapisanie się na aerobik może być dołączenie do grupy osób spacerujących z wózkami. W innym badaniu stwierdzono, że dołączenie do takiej grupy skuteczniej leczyło objawy depresji poporodowej niż uczęszczanie na grupę wsparcia. Wraz z poprawą kondycji fizycznej kobiet, zmniejszeniu ulegały obserwowane u nich objawy depresji.
Dobre tłuszcze
Niezbędne kwasy tłuszczowe omega-3, znajdujące się w tłustych rybach, takich jak łosoś czy makrela, wykazują bardzo obiecujące działanie w leczeniu zaburzeń nastroju. Szczególnie skuteczne mogą być zwłaszcza w leczeniu depresji poporodowej, gdyż ich niedobór może być bezpośrednią jej przyczyną.
Zdrowsze dla kobiet w ciąży i karmiących niż spożywanie ryb jest przyjmowanie suplementów zawierających kwasy omega-3. Spowodowane jest to skażeniem owoców morza (m.in. rtęcią). W pewnym niewielkim badaniu suplementy omega-3 zmniejszały poziom depresji o połowę po zaledwie dwóch miesiącach przyjmowania.
Sugerowane dawkowanie: 1 do 2g/dzień kwasu omega-3 - eikozapentaenowego lub 10g/dzień kompleksu kwasów tłuszczowych omega-3.
Karmienie piersią chroni przed stresem i może łagodzić depresję poporodową
Selen
W naturze występuje w orzechach brazylijskich i rybach. Może być pomocny w leczeniu depresji poporodowej. W grupie kobiet, które podczas ciąży stosowały suplementację selenem częstość występowania depresji była znacząco mniejsza niż w grupie kobiet, którym podawano placebo.
Inne składniki pokarmowe, takie jak witaminy z grupy B, żelazo i wapń również powiązano z depresją poporodową. Dlatego sugerujemy, by Pani przyjaciółka odwiedziła doświadczonego dietetyka, który zidentyfikowałby i pomógł zniwelować potencjalne niedobory w diecie.
Sugerowane dawkowanie: 100 μg/dzień selenu oraz dobry suplement multiwitaminowo-mineralny.
Masaż
Lekcje masażu niemowląt mogą być pomocne w depresji i ułatwiać nawiązanie więzi między mamą i dzieckiem. Ponadto, jeśli i przyjaciółka znalazłaby czas, by sama skorzystać z masażu (najlepiej połączonego z aromaterapią) dostrzeże zapewne jego korzystny wpływ zarówno na ciało, jak i na nastrój.
Terapia światłem
Terapia światłem (inaczej fototerapia), początkowo wprowadzona jako metoda leczenia depresji sezonowej (ang. seasonal affective disorder SAD) polega na siedzeniu naprzeciwko specjalnej, jasnej lampy, zwanej lampą antydepresyjną, przez określoną ilość czasu każdego dnia. Oprócz leczenia depresji sezonowej fototerapia może także działać korzystnie w depresji poporodowej.
Po miesiącu codziennego stosowania terapii światłem u dwóch kobiet cierpiących na to schorzenie zaobserwowano znaczny spadek (o 75%) punktów w skali depresji.
Akupunktura
W leczeniu poważnej depresji bywa równie skuteczna jak konwencjonalne leki, zaś w jednym z badań stwierdzono, że akupunktura stanowi obiecującą metodę leczenia depresji w trakcie ciąży.
Dziurawiec
Zioło to (Hypericum perforatum) jest dobrze znanym środkiem na depresję, istnieją jednak wątpliwości, czy można je bezpiecznie stosować podczas karmienia piersią. W każdym razie w jednym z badań stwierdzono, że dziurawiec nie wpływa niekorzystnie na produkcję mleka ani na wzrost niemowlęcia. W tym przypadku kobiety i ich dzieci poddano dwuletniej obserwacji, jednak w celu określenia rzeczywistych, długofalowych skutków i bezpieczeństwa niezbędne są dłuższe badania.
Psychoterapia
W kilku badaniach stwierdzono, że terapie oparte na leczeniu rozmową, takie jak terapia poznawczo-behawioralna, mogą pomagać kobietom z depresją poporodową. W jednym z nich wykazano, że w przypadku kobiet korzystających z terapii koncentrujących się na relacjach międzyludzkich i zmianie roli prawdopodobieństwo przezwyciężenia depresji było większe niż w przypadku kobiet nie otrzymujących tego typu leczenia.
Pomocne może się okazać nawet samo wysłuchanie relacji osoby, która przeszła i przezwyciężyła depresję poporodową. W jednym badaniu stwierdzono, że u kobiet rozmawiających przez telefon z wolontariuszkami, które wyleczyły się z depresji poporodowej, występowało niższe ryzyko popadnięcia w depresję po urodzeniu dziecka w porównaniu do kobiet otrzymujących standardową opiekę.
Bibliografia
- Pharmacopsychiatry, 2005; 38: 69-77
- Recenti Prog Med, 2007; 98: 29-42
- Int Breastfeed J, 2007; 2: 6
- Biol Res Nurs, 2005; 7: 106-17
- Prev Med, 2000; 30: 17-25
- Psychosom Med, 2000; 62: 633-8
- Int J Nurs Pract, 2004; 10: 177-94
- J Clin Psychiatry, 2006; 67: 1954-67; Life Sci, 2003; 73: 3181-7
- J Matern Fetal Neonatal Med, 2011; 24: 104-8
- J Am Diet Assoc, 2009; 109: 1566-75
- J Affect Disord, 2008; 109: 189-92
- J Midwifery Womens Health, 2006; 51: e21-7
- Am J Psychiatry, 2000; 157: 303-4
- Complement Ther Med, 2001; 9: 216-8; J Affect Disord, 2004; 83: 89-95
- Pharmacopsychiatry, 2002; 35: 29-30
- J Clin Psychiatry, 2003; 64: 966-8
- BMJ, 2003; 327: 1003-4
- BMJ, 2009; 338: A3064