Lactobacillus i Bifidobacterium
Pomagają w leczeniu i/lub łagodzeniu nieswoistych zapaleń jelit (NZJ). Naukowcy przypuszczają, że NZJ wynika z nadmiernej reakcji immunologicznej organizmu na obecność mikrobioty komensalnej u osób predysponowanych genetycznie. Probiotyki z racji swej zdolności do korzystnej modulacji układu odpornościowego i utrzymywania homeostazy przewodu pokarmowego mogą być więc wysoce przydatne w terapii1.
Niepatogenny szczep Escherichia coli Nissle 1917
Odnosi sukcesy w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. W grupie go otrzymującej po roku liczba pacjentów, u których utrzymana została reemisja, była porównywalna do tej w grupie otrzymującej mesalazynę2. Podobne wyniki w podtrzymaniu reemisji osiągnięto z użyciem probiotycznego szczepu Bifidobacterium3.
Lactobacillus plantarum 299V
Probiotyki zawierające ten szczep znajdują zastosowanie w łagodzeniu objawów jelita drażliwego. Przykładowo w jednym z badań bóle brzucha ustąpiły u wszystkich pacjentów otrzymujących preparat z tym probiotykiem. W grupie placebo w tym samym czasie poprawa wystąpiła tylko u połowy ochotników. Jednocześnie u osób stosujących probiotyk zdecydowanie poprawiły się wypróżnienia4.
Lactobacillus GG
Łagodzi biegunki zarówno poantybiotykowe, jak i infekcyjne. Liczne przeprowadzone dotychczas badania wskazują, że probiotykoterapia skraca czas trwania ostrej biegunki średnio o 1 dzień. Wydaje się, że najlepsze efekty tego przynosi w przypadku dolegliwości o podłożu rotawirusowym5.
Lactobacillus acidophilus
To sprzymierzeniec osób z nietolerancją laktozy. Zaobserwowano, że wzbogacenie diety w probiotyki zawierające ten szczep w znacznym stopniu ogranicza występowanie dolegliwości. Jest to spowodowane wytwarzaniem przez owe bakterie własnej laktazy, dzięki czemu jej pula w organizmie chorego zwiększa się6. Postępowanie takie przyczynia się w następstwie do zapobiegania osteoporozie poprzez zwiększenie przyswajania wapnia przez organizm chorego.
Lactobacillus casei
Dzięki zdolności do pożądanej immunomodulacji coraz częściej znajduje zastosowanie w profilaktyce występowania lub/i łagodzeniu zmian na tle alergicznym. Prowadzone Wielkiej Brytanii badania wykazują, że suplementacja probiotykami je zawierającymi może znacząco zmieniać reakcję układu immunologicznego na pyłki traw. Osoby cierpiące na katar sienny i przyjmujące ten szczep miały niższy poziom Ig E i wyższy Ig G we krwi w porównaniu z grupą otrzymującą placebo7.
Lactobacillus rhamnosus GG
jest wykorzystywany w łagodzeniu przebiegu atopowego zapalenia skóry. Ustalono, że szczep przyjmowany przez predysponowane genetycznie kobiety w ciąży zmniejszał o ok. 25% ryzyko wystąpienia u ich dzieci do 2. r.ż. zmian skórnych8.
Probiotyki - na czym polega ich działanie?
Nasze jelita są rajem dla bakterii. Jest w nich ciemno, wilgotno i można na okrągło delektować się jedzeniem. W dodatku panuje tam atmosfera zjazdu ekumenicznego. Nasze własne komórki i dobroczynne drobnoustroje wypracowują platformy współdziałania dla dobra całego organizmu.
Działanie probiotyków:
- Szczepy probiotyczne aktywują syntezę cytokin przeciwzapalnych, hamując jednocześnie wytwarzanie związków prozapalnych. Ma to olbrzymie znaczenie w chorobach przebiegających z przewlekłym stanem zapalnym9.
- Ponadto wytwarzają one szereg związków o działaniu antybakteryjnym. Wymienić tu można m.in. bakteriocyny, kwasy organiczne, nadtlenek wodoru i inne. Substancje te eliminują bakterie chorobotwórcze bądź bezpośrednio, bądź poprzez zmianę warunków w jelicie na niekorzystne10.
- Potrafią także modyfikować receptory dla toksyn szkodliwych mikrobów. Takie działanie zostało udowodnione w przypadku zmiany receptora dla Clostridium difficile poprzez drożdżaki Saccharomyces boulardii11.
- Kolejnym zadaniem, które biorą na siebie bakterie probiotyczne, jest uszczelnianie bariery jelitowej. Przykładowo Lactobacillus acidophilus przywraca szczelność połączeń międzykomórkowych uszkodzonych działalnością TNF- α oraz IFN- γ12.
Artykuł ukazał się w wydaniu papierowym O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą grudzień 2018.
Bibliografia
- Inflamm Bowel Dis 2005; 11: 977-985
- Gastroenterol 2000; 119: 305-309
- Aliment Pharmacol Ther 1997; 11: 853-858
- Eur J Gastr Hep 2001; 13: 1143 – 1147
- Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 2001; 33: 17 – 25
- Gut 1991; 32: 439 –442
- Clin Experiment Allergy 2008; 38 (8): 1282 – 1289
- Lanc 2003; 361:1869 – 1871
- Zakaż 2005,3:37-40
- FEMS Microbiol Rev 1993; 12: 221-38
- Gastroenterol 1993; 104: 1108-15
- Gastroenterol 2006;130(3):731-46