Co to jest zespół cieśni nadgarstka?
Zespół cieśni nadgarstka to schorzenie spowodowane naciskiem nakładanym na nerw pośrodkowy, biegnący przez tzw. kanał nadgarstka, czyli przestrzeń w kształcie litery U. Prowadzi to do osłabienia mięśni dłoni, trudności w chwytaniu, a nawet trwałej utraty czucia w niektórych palcach.
Objawy i przyczyny cieśni nadgarstka
Regularne korzystanie z komputera często uważa się za przyczynę rozwoju zespołu cieśni nadgarstka, jednak badania naukowe na ten temat podają sprzeczne wyniki. Tak czy inaczej, przeprowadzony niedawno przegląd dostępnych danych wykazał, że częste korzystanie z komputera i myszki niemal dwukrotnie zwiększa ryzyko rozwoju cieśni nadgarstka tej przypadłości1.
Regularne klikanie, przewijanie czy przeciąganie po ekranie smartfona lub tabletu również może przyczyniać się do powstawania zespołu cieśni nadgarstka2. Jeżeli tego typu powtarzające się czynności są powodem tego schorzenia, pomocne będzie poprawienie pozycji przy biurku oraz ograniczenie korzystania z telefonu (warto też pamiętać, by dać dłoniom i nadgarstkom odpocząć co każde 15-20 min).
Należy przy tym wykluczyć inne przyczyny zespołu cieśni nadgarstka, takie jak cukrzyca, zapalenie stawów czy choroby tarczycy3. Obok znajduje się kilka innych kroków, jakie można wykonać w walce z tą przypadłością.
Naturalne sposoby leczenia cieśni nadgarstka
Rozluźnienie mięśniowo-powięziowe pomaga przy zespole cieśni nadgarstka
Ta holistyczna terapia manualna, polegająca na uciskaniu oraz rozciąganiu w celu odblokowania fizycznych ograniczeń w ciele, może okazać się pomocna dla osób zmagających się z zespołem cieśni nadgarstka. Zamiast skupiać się na samych mięśniach, pracuje się tu nad rozluźnianiem powięzi. W badaniu na 4 pacjentach z zespołem cieśni nadgarstka zaobserwowano, że po terapii rozluźniania mięśniowo-powięziowego u wszystkich wystąpiła poprawa zarówno pod względem objawów, jak i w wynikach rezonansu magnetycznego (MRI)4. Aby odbyć terapię, można udać się do specjalisty lub wypróbować ją samodzielnie z uwzględnieniem wskazówek podanych w ramce poniżej.
Rozluźnienie mięśniowo-powięziowe - ćwiczenie w domu
Amanda Oswald to czołowa brytyjska terapeutka zajmująca się rozluźnianiem mięśniowo-powięziowym. Jak twierdzi, większość zdiagnozowanych przypadków zespołu cieśni nadgarstka nie ma tak naprawdę nic wspólnego z kanałem nadgarstka. – Objawy wywołane są przez ograniczenia powięzi znajdującej się w wyższych partiach ciała, zwłaszcza w szyi, klatce piersiowej i pasze – tłumaczy ekspertka.
Skupia się ona na rozciąganiu powięzi, zwłaszcza w obrębie szyi i rąk, dzięki czemu napięcia w tych rejonach znikają. Można to z łatwością osiągnąć w warunkach domowych. Oto proste ćwiczenie warte wypróbowania.
Za każdym razem powinno się pozostać w pozycji rozciągającej przez 90-120 s, tyle bowiem czasu potrzeba, by powięź zaczęła się rozluźniać.
- Na stojąco lub na siedząco powoli przechyl głowę na bok, zbliżając ucho do barku.
- Pozwól, by ręce zwisały swobodnie po bokach, rozluźniaj ręce i barki.
- Delikatnie wejdź głębiej w rozciąganie, a gdy poczujesz blokady, poczekaj i spokojnie oddychaj, aż odpuszczą.
- Wyobraź sobie, że przeciwległa ręka się wydłuża i wyciąga jak najdalej od szyi, trójwymiarowo rozciągając powięź od czubków palców aż po ramię, szyję i głowę.
WSKAZÓWKI
- Początkujący: ćwicz przed lustrem, aby upewnić się, że podczas rozciągania nie podnosisz barków.
- Zaawansowani: aby pogłębić efekt rozciągający, połóż dłoń na boku głowy, ale nie przyciskaj – używaj dłoni jako lekkiego punkt przeciwwagi.
Osteopatia pomocna przy zespole cieśni nadgarstka
W leczeniu zespołu cieśni nadgarstka sprawdza się osteopatia - terapia manualna, zwłaszcza zabiegi na mięśniu przeciwstawiaczu kciuka5. Jak wykazało pewne badanie, osteopatia w połączeniu z samodzielnie wykonywanym rozciąganiem pozwalała uzyskać mniej ograniczone ruchy nadgarstka i polepszyła przewodzenie nerwowe6.
TMC - tradycyjna medycyna chińska skuteczna przy zespole cieśni nadgarstka
Techniki tradycyjnej medycyny chińskiej (TMC) są skuteczne na zespół cieśni nadgarstka. W jednym randomizowanym badaniu z grupą kontrolną akupunktura okazała się równie efektywna, co leczenie sterydami. Lepiej sprawdziła się też w walce z zaburzeniami snu i usprawniała nerwy w porównaniu z lekami, przynosząc przy tym minimalne efekty uboczne7.
Podobnie w toku badania nad stawianiem rozgrzanych baniek na skórę, które wykorzystują ssący efekt próżni i usprawniają przepływ energii w ciele, zaobserwowano znaczące ograniczenie bólu i innych objawów w porównaniu z grupą kontrolną8.
Zastosuj jogę przy zespole cieśni nadgarstka
Jak wykazało pewne badanie, joga była bardziej skuteczna w łagodzeniu zespołu cieśni nadgarstka i zwiększaniu siły chwytu niż szyna na nadgarstek lub brak terapii. Uczestnicy 2 razy w tygodniu przez 2 miesiące wykonywali 11 asan angażujących stawy w górnych partiach ciała, praktykując przy tym techniki relaksacyjne9.
Witamina B6 pomaga przy zespole cieśni nadgarstka
Zespół cieśni nadgarstka łączy się z niskim poziomem witaminy B610, dlatego też suplementacja tym składnikiem może okazać się pomocna. Kilka badań wykazało wręcz, że zwalcza ona objawy tego schorzenia, nawet u pacjentów, u których niedoboru nie stwierdzono11. Sugerowana dawka: 100-300 mg dziennie przez pierwsze 3 miesiące, później 50-100 mg dziennie.
- J Neurol Sci, 2015; 349: 15–9
- Muscle Nerve, 2017; 56: 873–80
- J Gen Intern Med, 1999; 14: 310–4
- J Am Osteopath Assoc, 1993; 93: 1273–8
- Phys Med Rehabil Clin N Am, 2014; 25:249–64
- J Am Osteopath Assoc, 1994; 94: 647
- Clin J Pain, 2009; 25: 327–33
- J Pain, 2009; 10: 601–8
- JAMA, 1998; 280: 1601–3
- Nutr Rev, 2004; 62: 96–104
- Adv Pharm Bull, 2013; 3: 283–8; J Am Coll Nutr, 1993; 12: 73–6