Nasze magazyny
Każdy z nas produkuje średnio 0,5-2 l gazów dziennie i wydala je ok. 14 razy na dobę. Jednakże w okresie świątecznym - gdy przy obficie zastawionym stole spędzamy długie godziny - wzdęcia stają się prawdziwą zmorą.
Zawarte w pokarmach substancje, niewchłonięte w jelitach, trafiają do okrężnicy, gdzie są fermentowane przez bakterie, czego skutkiem ubocznym jest powstawanie gazów. Ich zapach zależy od konkretnych produktów i rodzajów bakterii jelitowych.
U niektórych wzdęcia są bardziej dokuczliwe, gdyż brakuje im konkretnych enzymów niezbędnych do rozkładu pewnych produktów (np. laktozy), u innych przyczyną ich powstawania mogą być zażywane farmaceutyki - m.in. blokery kanału wapniowego, trójcykliczne środki przeciwdepresyjne i opioidowe leki przeciwbólowe.
Na szczęście zioła skutecznie pomagają w zwalczaniu wzdęć. Pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, działają rozkurczowo na mięśnie gładkie jelit, usprawniają perystaltykę i mają właściwości bakteriobójcze. Dlatego doprawiaj ciężkie jedzenie bazylią, kminkiem, gorczycą, imbirem, gałką muszkatołową lub cynamonem.
Jeśli jednak jest już za późno na profilaktykę - zastosuj porady uznanych zielarzy.
Zioła na bębnice (wzdęcia)
Tak dawniej określano wzdęcia. U niemowląt i dzieci ojciec Sroka zalecał stosowanie naparu z kwiatów rumianku, owoców anyżu lub owoców kopru włoskiego, natomiast w przypadku dorosłych sporządzenie mieszanki ziołowej.
Dokładnie wymieszaj po 50 g ziela rdestu ptasiego, dziurawca, tymianku i krwawnika, liści mięty pieprzowej szałwii i melisy oraz owoców kminku i koszyczków rumianku. Następnie łyżeczkę zalej szklanką ciepłej wody i podgrzewaj pod przykryciem do wrzenia (nie gotuj!). Wyłącz palnik i pozostaw na 10-15 min, przecedź; pij gorące 2 razy dziennie po jedzeniu1.
Krem choinkowy
Św. Hildegarda na kłopoty żołądkowe zalecała maść z igliwia. 50 g wiosennych igieł jodłowych i 25 g liści szałwii potnij i gotuj w 250 ml wody, aż powstanie maź. Zdejmij z ognia. Gdy przestygnie, stale mieszając, połącz ze 100 g masła od krowy. Odsącz wodę i przechowuj w lodówce. 1-2 razy dziennie wmasowuj krem w okolice serca i splotu słonecznego między mostkiem a pępkiem2.
XIX-wieczna kuracja
Dr Henryk Różański przepis na nią znalazł w magazynie alumnów King’s School w Canterbury, najstarszej szkoły w Wielkiej Brytanii (edukacja na terenie opactwa i katedry trwa nieprzerwanie od 597 r.) Polski uczony wypróbował ją na sobie. Jak pisze, po 2 godz. od wypicia tej aromatycznej herbatki, poczuł jej wiatropędne działanie. Zwraca też uwagę, że wiązało się ono również z głębokim odbijaniem, jednak przyniosło oczekiwaną ulgę.
Zgodnie z przepisem należy posiekać i wymieszać 15 g kłącza kozłka, 10 g liści gorzkiej pomarańczy, 8 g liści mięty pieprzowej oraz 5 g kropidła wodnego (znanego też jako gałucha wodna). Następnie zalać wodą, zagotować i pić jak herbatę. Zgodnie z opisem dr B.A. Oks, 1896 r. zwiększy ona: "wessalność kiszek, zmniejszy w nich nienormalną fermentację, pobudzi działalność peristaltyczną kiszek i tym sposobem ułatwi odchodzenie gazów z przewodu kiszkowego"3.
Mieszanka ojca Klimuszki
Wymieszaj po 50 g owoców kolendry i kopru włoskiego z liśćmi mięty pieprzowej, bobrka, melisy, korzeniem kozłka oraz zielem drapacza, rdestu ptasiego, dziurawca, krwawnika i tymianku. Następnie kopiastą łyżkę stołową mieszanki zalej szklanką wrzącej wody, przykryj i zostaw na 3 godz. Po tym czasie przecedź, lekko podgrzej i pij 3 razy dziennie po szklance przed posiłkiem4.
Zupa z wrotyczu
Zdaniem przeoryszy z Bingen w przypadku uczucia przesycenia i pełności w żołądku, warto przyrządzić sobie zupę grysikowo-orkiszową i dodać do niej 1-2 szczypt sproszkowanego wrotyczu lub ½ łyżeczki świeżo pociętych liści tej rośliny. Całość doprowadzić do wrzenia. Następnie doprawić do smaku i zjeść. To danie pomoże również pozbyć się zatwardzenia2.
Napar z liścia laurowego
Sandra Kynes w przypadku uczucia pełności i rozpychania brzucha proponuje prosty i skuteczny sposób na pozbycie się gazów. Rozkrusz pół łyżeczki suszonych liści laurowych i zalej je ok. 200 ml właśnie zagotowanej wody. Odstaw na 5 min, a następnie odcedź liście i powoli wypij płyn. Ulga powinna nadejść jeszcze przed opróżnieniem filiżanki5!
- O. Grzegorz Franciszek Sroka "Poradnik Ziołowy", Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, s. 77-79
- Dr Wighard Strehlow "Święta Hildegarda z Bingen. Medycyna na każdy dzień", Wydawnictwo Esprit, s. 171-173
- Dr Henryk Różański; "Medycyna dawna i współczesna nauki medyczne i biologiczne; fitoterapia, fitochemia…" https://rozanski.li/47/carminativa-srodki-wiatry-pedzace/
- O. Andrzej Czesław Klimuszko "Wróćmy do ziół leczniczych", Oficyna wydawnicza Rytm, s. 137
- Medicinal Plants of South Asia. 2020: 63-74; Sandra Kynes "Ziołowy ogród. Receptury dla zdrowia i urody", Wydawnictwo Vivante, s. 287
