Kiwi, inaczej chiński agrest, w Chinach uprawiane było od dawna, zaś do Europy trafiło, z upraw Nowej Zelandii dopiero w XX wieku. Małe, włochate owoce popularne na Starym Kontynencie stały się w latach 70. minionego stulecia, a ich prozdrowotne właściwości - gruntownie przebadane. Swoją nazwę zawdzięczają, uprawiającym je od XX wieku, Nowozelandczykom, którym ich skórka skojarzyła się z upierzeniem charakterystycznego ptaka. Kiwi od lat króluje na listach superfoods, czyli pokarmów wyjątkowo cenionych za zawartość substancji odżywczych i zbawienny wpływ, jaki wywierają na organizm.
Kiwi - chiński agrest z witaminą C
Kiwi jest dosłownie napakowane witaminą C. Już zjedzenie jednego owocu pokrywa (z nadwyżką!) dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Agrest chiński jest także bogaty w witaminę K - spożycie jednego owocu pokrywa 38 proc. dziennego zapotrzebowania.
To nie koniec, bo 100 gramów kiwi zawiera 52 mg karotenu, 122 mg luteiny i zeksantyny, które są wyjątkowo cenne w profilaktyce chorób oczu, 312 mg potasu, ważnego składnika, który pomaga w utrzymaniu odpowiedniego ciśnienia krwi, wpływa na równowagę wodną, alkaizację, przesyłanie impulsów nerwowych, a także jest istotny w procesie trawienia. Wśród owoców najpopularniejszych źródłem potasu są banany, ale muszą ustąpić miejsca kiwi - jedna szklanka pokrojonego kiwi zawiera więcej potasu niż ta sama objętość pokrojonego banana, przy czym ma niższą zawartość cukru i kalorii.
Kiwi w diecie odchudzającej
Jedno kiwi to tylko 50 kalorii, dlatego te owoce są często rekomendowane osobom, które próbują zrzucić kilka kilogramów. Dojrzałe kiwi - owoce, które smakują najlepiej, to takie, które delikatnie uginają się przy dotyku - ma tylko 7 gramów cukru. To trzy razy mniej niż jedno jabłko!
W dodatku kiwi jest także cennym źródłem błonnika pokarmowego. Jedna szklanka zawiera 5 gramów tego składnika. Zielona część owoców jest bogata w błonnik rozpuszczalny, podczas gdy skórka (także jadalna, choć większość z nas woli kiwi obierać) i nasiona zawierają błonnik nierozpuszczalny. Te dwie postaci błonnika pokarmowego pełnią różne funkcje.
Błonnik nierozpuszczalny ma wyjątkowe właściwości wiązania wody, dlatego, dzięki zwiększeniu objętości treści pokarmowej, powoduje uczucie sytości. Odpowiada za działanie miejscowe, w jelitach i żołądku. Pobudza także funkcję żucia, co ma wpływa na pracę układu pokarmowego oraz poprawia perystaltykę jelit. Błonnik nierozpuszczalny jest też ważnym składnikiem, który wpływa na procesy oczyszczania organizmu poprzez usuwanie szkodliwych substancji.
Z kolei błonnik nierozpuszczalny w połączeniu z wodą wytwarza zawiesiste substancje, w konsystencji podobne do żelu, które działają osłonowo na ściany przewodu pokarmowego. Ten rodzaj błonnika spowalnia procesy trawienne, dzięki czemu uczucie sytości trwa dłużej.
W stu gramach kiwi znajduje się także 0,13 mg miedzi, która pomaga we wchłanianiu żelaz, i razem z nim ma istotne znaczenie w formowaniu czerwonych krwinek. Pomaga w utrzymaniu naczyń krwionośnych, kości, nerwów i systemu odporności w dobrym stanie.
Kiwi na dobry sen
Dzięki zawartości aktynidyny - enzymu wspomagającego trawienie białka kiwi doskonale wpływa na układ trawienny. Z powodu dużej zawartości kwasu askorbinowego warto jeść kiwi w okresach zmniejszonej odporności i przy przeziębieniu. Działa także wspomagająco w procesach oczyszczania organizmu oraz wspomaga sen. Z badań wynika, że spożywanie kiwi korzystnie wpływa na jakość snu.
Wpływ kiwi na sen postanowili zbadać naukowcy z uniwersytetu medycznego w Tajpej, a rezultaty ich badań potwierdziły, że włączenie kiwi do codziennej diety poprawia jakość i długość snu. Badania przeprowadzono na grupie 22 kobiet i mężczyzn w przedziale wiekowym 20-55 lat. Wszyscy doświadczali kłopotów ze snem. Ochotnicy przez cztery tygodnie jedli przed snem dwa owoce kiwi. W tym czasie parametry ich snu były pod ścisłą kontrolą naukowców. Po miesiącu okazało się, że uczestnicy badania o wiele szybciej zapadali w sen, nie wybudzali się w nocy lub wybudzali się rzadziej, a ogólna jakość snu była o wiele lepsza.
Na pomoc w depresji - kiwi
To nie wszystko, bo regularne spożywanie kiwi ma znaczenie także w profilaktyce depresji oraz chorób nowotworowych i cukrzycy. W kiwi obecny jest alkohol cukrowy inozytol, który może pomagać w leczeniu depresji, zaś zawarty w owocu błonnik spowalnia tempo wydzielania insuliny oraz chroni przed szybkim spadkiem poziomu cukru we krwi.
Zawartość witaminy E, która jest przeciwutleniaczem, sprawia, że jedzenie kiwi może być istotne w profilaktyce antynowotworowej. Witamina E chroni komórki przed niszczącym działaniem wolnych rodników oraz wspiera odbudowę tych już uszkodzonych. Z kolei glutation zapobiega mutacjom genów, które mogą być początkiem choroby.
Wspomniany już potas oraz kwas foliowy sprawiają, że warto jeść kiwi w okresach wzmożonego wysiłku umysłowego i wyczerpania. Zawartość tych składników pomaga zwalczać uczucie osłabienia, apatii i senności.
Uwaga na alergie
Osobom, które są zdrowe i nie cierpią na alergie pokarmowe, Actinidia deliciosa przyniesie same korzyści. Ostrożni jednak powinni być ci, którzy cierpią z powodu alergii. W kiwi głównym alergenem jest białko actinidain. Uwaga na sałatki i desery, których popularnym składnikiem jest kiwi. Pierwsze oznaki uczulenia są łagodne: obejmują swędzenie, pieczenie i uczucie mrowienia wokół jamy ustnej.
Symptomem alergii może też być wysypka. U osób bardzo uczulonych może dojść do ciężkich, zagrażających życiu reakcji i wstrząsu anafailaktycznego. Obrzęk i drętwienie języka, ust i gardła to sygnały, że natychmiast trzeba udać się do lekarza. Towarzyszyć im mogą kłopoty z oddychaniem, ból brzucha, spadek ciśnienia, biegunka, wymioty i utrata przytomności.
Ryzyko alergii na chiński agrest jest wyższe u dzieci, a przebieg reakcji uczuleniowej może obejmować łagodną wysypkę, obrzęki oraz zaczerwienienia. U maluchów alergia może wywoływać wymioty, biegunkę i wzdęcia oraz powodować trudności w oddychaniu, płaczliwość i drażliwość.
- https://greatist.com/health/superfood-kiwi#4
- https://www.healthline.com/health/7-best-things-about-kiwi
- https://www.huffpost.com/