Nasze magazyny
Podczas gdy Anglicy wybierają boczek, Francuzi są fanami rogalika i kawy. U nas tymczasem idealne śniadanie ma zwykle postać owsianki z owocami i nasionami. Ile kultur, tyle porannych zwyczajów.
Czy jednak ten sam posiłek jest tak samo rozkładany w organizmie kobiety i mężczyzny? Specjaliści odpowiadają: nie; nasze ciała różnią się i warto pamiętać o tym, odpowiednio komponując produkty, które kładziemy na talerzu.
Inny metabolizm u mężczyzn niż u kobiet
Tym razem naukowcy nie przeprowadzili badania z udziałem ochotników, ale przygotowali model matematyczny, który miał ukazać wpływ różnego rodzaju pokarmów na metabolizm pań i panów.
Chodziło dokładnie o informację, jak organizm przetwarza tłuszcze zależnie od płci. Jak zaznaczono, wcześniejsze badania opierały się jedynie na analizowaniu wpływu spożywanych produktów na zdrowie mężczyzn.
Tymczasem okazuje się, że mężczyźni preferują śniadanie bogate w węglowodany, podczas gdy kobiety stawiają na tłuszcze. Jak wytłumaczyć te różnice?
Tutaj właśnie z pomocą spieszy matematyka. Przygotowany przez naukowców całościowy model metaboliczny specyficzny dla płci pozwolił prześledzić teoretyczny związek między metabolizmem w poszczególnych narządach i ogólną reakcją organizmu na różnego rodzaju posiłki, zwłaszcza bogate w tłuszcz i węglowodany:
- eksperyment 1: 96 g węglowodanów i 33 g tłuszczów w posiłku,
- eksperyment 2: 139 g węglowodanów i 17 g tłuszczów,
- eksperyment 3: 58 g węglowodanów i 27,7 g tłuszczów,
- eksperyment 4: 289 g węglowodanów i 45 g tłuszczów.
Obliczenia wykonano z uwzględnieniem okresów pobierania pokarmu (posiłki) i postu trwającego 12-14 godzin (noc). Okazało się, że różnice między płciami dotyczące m.in. magazynowania składników odżywczych wpływają na ogólnoustrojowe różnice w metabolizmie. Dlaczego tak się dzieje?
Jak wyjaśniają autorzy badania, na owe różnice wpływa przede wszystkim budowa organizmu i to, jak przeprowadza on przemianę składników odżywczych.
Według specjalistów kobiety mają tendencję do przechowywania większej ilości tłuszczu niż mężczyźni w okresie absorpcji (tj. jedzenia posiłku), ale wykazują znacznie wyższe utlenianie tłuszczu w okresie poabsorpcyjnym (post, np. w czasie nocy).
Sugerują też, że może to wynikać ze zwiększonego tempa glukogenezy u kobiet. Jednocześnie w porównaniu z mężczyznami mają one mniejszą glikogenolizę, przez co w ich organizmach wydziela się mniej glukozy. W konsekwencji inne narządy i tkanki (poza mózgiem) sprawniej utleniają kwasy tłuszczowe.
Dlaczego badanie metabolizmu kobiet i mężczyzn jest takie ważne?
Poziom glukozy we krwi po posiłku i wyrzut insuliny są istotnymi markerami zdrowia organizmu. Przygotowany przez autorów pracy model matematyczny dokładnie odzwierciedla stężenie tych substancji w poszczególnych etapach czasowych po posiłku u obu płci.
Zaobserwowano przy tym, że wartości te były powiązane z wielkością hipotetycznego śniadania. Specjaliści przypominają, że im więcej węglowodanów w spożywanym pokarmie, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia hiperglikemii poposiłkowej, a potem spadku poziomu cukru we krwi i hipoglikemii.
Wskazują przy tym eksperymentalny posiłek nr 4 jak najkorzystniejszy dla obu płci: szczyt glikemii przypadał na 1 godzinę po śniadaniu, a jej poziom utrzymywał się przez kolejne 3 godziny, czyli do rekomendowanego czasu kolejnego posiłku1.
Jakie śniadanie dla mężczyzn, a jakie dla kobiet?
Model matematyczny wskazując większą lipolizę (spalanie tłuszczów) u pań, a u panów głównie pobór węglowodanów zdaje się sugerować, że właśnie na tych składnikach powinniśmy się skupić, przygotowując pierwszy posiłek dnia.
Warto jednak zaznaczyć, że specjaliści obliczyli, że kobiece ciało skupiało się na kwasach tłuszczowych, nawet gdy śniadanie było bogate w węglowodany.
Obliczono przy tym, że żeńskie mięśnie szkieletowe uwalniają 6 razy więcej kwasów tłuszczowych po posiłku o wysokiej zawartości węglowodanów i 5 razy więcej po posiłku o wysokiej zawartości tłuszczu1.
Dobrym pomysłem na śniadanie dla kobiet będzie zatem sałatka z wędzonym tuńczykiem i nasionami słonecznika lub też kanapki z awokado i jajkiem z dodatkiem margaryny na bazie oleju z nasion (lnianego, słonecznikowego itp). Mężczyźni natomiast skorzystają na owsiance z owocami bądź kanapkach przyozdobionych warzywami.
A zatem, kiedy następnym razem będziesz przygotowywać sobie śniadanie, pomyśl, na czym najlepiej skorzysta twój organizm po wielogodzinnym poście i wybierz produkty zgodne z twoją ścieżką metabolizmu.
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0010482524011090
