6 powodów, dla który warto dbać o prawidłowy poziom wapnia w diecie

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

1. Wapń zapobiega osteoporozie i złamaniom

Pierwiastek ten odgrywa kluczową rolę w budowaniu szczytowej masy kostnej w dzieciństwie i okresie dojrzewania, co ma znaczący wpływ na zmniejszenie ryzyka osteoporotycznych złamań w późniejszym wieku. Po zakończeniu wzrostu wapń nadal pomaga utrzymać gęstość kości i spowalnia naturalną utratę tkanki kostnej związaną ze starzeniem się.

Wapń chroni przed osteoporozą, na którą szczególnie narażone są kobiety w okresie menopauzy. Spadek poziomu estrogenu u pań na tym etapie życia i przez ok. 5 lat po niej prowadzi do szybszego tempa resorpcji kości niż ich tworzenia, co skutkuje szybkim spadkiem masy kostnej².

Badania wykazały, że suplementacja wapniem w połączeniu z witaminą D istotnie zmniejsza ryzyko złamań biodra u osób starszych. Optymalne spożycie wapnia wraz z witaminą D, fosforem i białkiem jest niezbędne do prawidłowej budowy i mineralizacji kości, a także dla utrzymania masy i siły mięśni, co pomoże zredukować ryzyko upadków³.

2. Wapń pomaga w regulacji ciśnienia krwi

Wapń jest niezbędny do regulacji skurczów mięśni, w tym mięśnia sercowego. Według kilku obszernych badań obserwacyjnych, osoby z niższym spożyciem wapnia mogą mieć zwiększone ryzyko nadciśnienia tętniczego, udaru mózgu i miażdżycy. Wapń wiąże kwasy tłuszczowe, dzięki czemu może zmniejszać wchłanianie lipidów, a tym samym obniżać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych⁴.

Przegląd Cochrane obejmujący 16 badań z udziałem 3 048 dorosłych, z medianą okresu obserwacji wynoszącą 3,5 miesiąca, wykazał, że suplementacja wapnia (1-2 g na dobę) obniżyła skurczowe ciśnienie krwi o 1,43 mmHg, a rozkurczowe o 0,98 mmHg⁵. Uczeni konsekwentnie wykazują odwrotną zależność między spożyciem wapnia a ciśnieniem krwi.

Uważa się, że niski poziom tego pierwiastka w diecie może prowadzić do wzrostu poziomu parathormonu, który z kolei zwiększa wewnątrzkomórkowy wapń w mięśniach gładkich naczyń krwionośnych, prowadząc do ich skurczu i zwiększenia objętości krwi, co podnosi ciśnienie⁶.

Warto zaznaczyć, że związek między wapniem a chorobami sercowo-naczyniowymi jest złożony i wciąż jest przedmiotem debaty naukowej. Niektóre badania sugerują, że wysoka podaż wapnia z suplementów, a nie z diety, może być powiązana ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, podczas gdy inne nie znajdują takiego związku lub wskazują na korzyści z odpowiedniego spożycia wapnia z pożywienia.

4. Wapń zmniejsza ryzyko preeklampsji

Stan przedrzucawkowy to ciężkie schorzenie pojawiające się w ciąży (najczęściej po 20. tygodniu) charakteryzujące się nadciśnieniem i białkomoczem, spowodowane nieprawidłowym połączeniem łożyska z macicą. Może prowadzić do uszkodzenia narządów matki (nerki, wątroba, mózg) oraz niedotlenienia i śmierci płodu⁷.

Jak się okazuje, przyjmowanie wapnia w czasie ciąży może znacząco zmniejszyć ryzyko rozwoju wysokiego ciśnienia krwi i stanu przedrzucawkowego, szczególnie u kobiet z niskim spożyciem tego pierwiastka w diecie (poniżej 900 mg/dzień).

Światowa Organizacja Zdrowia takim ciężarnym zaleca przyjmowanie 1500-2000 mg Ca dziennie⁸. Wyniki systematycznego przeglądu i metaanalizy 10 badań z udziałem 24 787 kobiet potwierdzają, że suplementacja wapnia (1500-2000 mg/dzień) zmniejszyła ogólne ryzyko stanu przedrzucawkowego o 38%⁹.

4. Wapń wspiera kontrolę wagi

Badania dotyczące związku między spożyciem wapnia a kontrolą masy ciała przynoszą mieszane wyniki. Niemniej jednak niektóre z nich wskazują na korelację między wyższym spożyciem wapnia a niższą częstością występowania nadwagi i otyłości lub mniejszym przyrostem masy ciała.

Pewne badanie obserwacyjne wykazało związek między wyższym spożyciem wapnia a mniejszą częstością występowania nadwagi lub otyłości u 6 696 dzieci (51% chłopców, średni wiek 6 lat) w 8 krajach europejskich, z których 2 744 zostało ponownie przebadanych 6 lat później. Okazało się, że te dzieci, które przyjmowały najwięcej wapnia (664 mg/1000 kcal dla chłopców i 667 mg/1000 kcal dla dziewcząt) nie miały nadwagi¹⁰.

Uczeni są zdania, że wapń może wpływać na regulację wagi poprzez obniżanie poziomu parathormonu i 1,25-dihydroksywitaminy D, co sprzyja lipolizie (rozpadowi tłuszczu), a także poprzez zwiększanie wydalania kwasów tłuszczowych z kałem¹¹.

5. Wapń poprawia profil lipidowy

Kilka analiz i jedno badanie kliniczne wskazały, że wyższe spożycie wapnia może zmniejszyć ryzyko rozwoju zespołu metabolicznego, zwłaszcza u kobiet. Pierwiastek ten obniża też poziom „złego” cholesterolu LDL, a podnosi „dobrego” HDL, co doskonale wpisuje się w profilaktykę zespołu metabolicznego, którego jednym z objawów jest wysoki poziom trójglicerydów, niski poziom cholesterolu HDL.

Autorzy badania sądzą, że możliwe mechanizmy tych efektów wynikające ze zwiększonej podaży wapnia w diecie obejmują supresję hormonów kalcytroficznych, które zmniejszają poziom wapnia wewnątrzkomórkowego w adipocytach, stymulując w ten sposób lipogenezę i magazynowanie lipidów¹². Ponadto wapń zawarty w diecie może obniżać poziom cholesterolu we krwi poprzez hamowanie wchłaniania cholesterolu i nasyconych kwasów tłuszczowych¹³.

Analiza danych NHANES z lat 2001-2010, obejmująca 9148 dorosłych, wykazała, że kobiety w najwyższym kwintylu (≥1172 mg/dobę) spożycia wapnia, na podstawie 24-godzinnego wywiadu, miały o 27% niższe ryzyko zespołu metabolicznego niż kobiety w najniższym kwintylu (<547 mg/dobę)¹⁴.

6. Wapń przeciwdziała niektórym nowotworom

Analizy wykazały, że każde zwiększenie całkowitej podaży wapnia (dietetycznego i suplementacyjnego) o 300 mg/dzień wiązało się z 8% niższym ryzykiem raka jelita grubego. Podobne wyniki uzyskano w przypadku spożycia wapnia w 2 innych metaanalizach¹⁵.

Systematyczny przegląd randomizowanych badań kontrolowanych wykazał, że przyjmowanie tego pierwiastka (1200-2000 mg/dzień) przez 36-60 miesięcy zmniejszyło ryzyko nawrotu gruczolaków jelita grubego (prekursorów raka)¹⁶. Uczeni przypuszczają, że wapń może wiązać kwasy żółciowe w świetle jelita, hamując ich proliferacyjne i kancerogenne działanie¹⁷.