5 właściwości witaminy C

Badania wykazują, że kwas askorbinowy wspomaga leczenie wielu chorób. I nie chodzi tu jedynie o wysokie dożylne dawki, które mogą zwalczać raka. Tak naprawdę już odpowiednia jego podaż w codziennej diecie może okazać się zbawienna dla całego organizmu.

17 listopad 2017
Artykuł na: 6-9 minut
Zdrowe zakupy

W 1937 r. węgierski fizjolog Albert Szent-Györgyi otrzymał Nagrodę Nobla za odkrycie witaminy C. Na podstawie swoich badań stwierdził, że jest ona składnikiem niezbędnym w prawidłowym przebiegu komunikacji międzykomórkowej. Zdaniem naukowca im więcej dostarczamy jej do organizmu, tym sprawniej przebiega wymiana elektronowa, której zakłócenie może prowadzić do chorób zakaźnych, alergii czy dolegliwości autoimmunologicznych1. To dlatego w okresie osłabienia dramatycznie rośnie zapotrzebowanie na kwas askorbinowy.

Wszystko przez to, że witamina C jest silnym antyutleniaczem, który zapobiega "wykradaniu" elektronów z komórek ludzkiego organizmu przez wolne rodniki. Jeśli - zgodnie z teorią wolnorodnikową - przyjmiemy, że większość schorzeń rozwija się w wyniku ich nadmiernej działalności, zwiększenie poziomu kwasu askorbinowego może zatrzymać ich aktywność, a nawet naprawić powstałe już uszkodzenia. Neutralizuje on bowiem reaktywne formy tlenu i azotu, uczestniczy w regeneracji innych antyoksydantów (np. beta-karotenu) i zmniejsza liczbę uszkodzeń DNA2. Oznacza to, że jego działanie jest o wiele szersze niż leczenie przeziębienia!

1 Naprawa uszkodzeń

W kilku eksperymentach wykazano, że witamina C hamuje fragmentację DNA oraz powstawanie uszkodzeń genetycznych w komórkach poddanych działaniu promieniowania jonizującego lub mutagennych substancji chemicznych3. Dzięki temu może mieć zbawienny wpływ na pacjentów poddawanych radio- lub chemioterapii. Działanie to jest nie tylko efektem jej antyoksydacyjnych właściwości. Kwas askorbinowy wpływa też na ekspresję genów uczestniczących w procesach naprawy uszkodzonego DNA oraz hamujących śmierć komórek.

2 Precz z alergią!

W jednym z badań witamina C podawana 3 razy dziennie w rozpylaczu do nosa u 74% uczestników zmniejszyła objawy alergii (takie jak katar, duszności i obrzęk śluzówek)4. W grupie placebo odsetek ten wyniósł 24%. Prawdopodobnie za efekt ten odpowiada fakt, że kwas askorbinowy jest naturalnym hamulcem dla histaminy - mediatora reakcji alergicznej, który uaktywnia się po zetknięciu z alergenem i podrażnia błony śluzowe jelit, nosa, oskrzeli płuc oraz tkankę skórną. Przyjmowanie 2 g witaminy C dziennie już po tygodniu pozwala obniżyć poziom histaminy we krwi o 40%5.

3 Serce pod ochroną

Nawet niewielki niedobór witaminy C może prowadzić do chorób układu sercowo-naczyniowego, takich jak miażdżyca czy dusznica bolesna6. To dzięki temu składnikowi naczynia krwionośne są elastyczne i mocne, a każde dodatkowe 500 mg witaminy C dziennie redukuje ryzyko choroby serca bądź wylewu o 11%. Z kolei u osób zmagających się z nadciśnieniem może zmniejszyć ciśnienie krwi o 5 mmHg7. Powinni pamiętać o tym zwłaszcza ludzie sięgający po używki. Wśród ochotników z wysokim spożyciem alkoholu ryzyko bólu serca wywołanego niedokrwieniem spadło dwukrotnie, kiedy jednocześnie spożywali oni witaminę C8. Jako że dym tytoniowy "okrada" organizm z kwasu askorbinowego, palacze są bardziej narażeni na problemy z sercem i potrzebują nawet 2 razy większej jego ilości.

4 Skóra w formie

Z jednej strony witamina C stymuluje wytwarzanie kolagenu, co pozwala utrzymać jędrność i młody wygląd skóry. Z drugiej, jako silny antyoksydant zwalcza atakujące ją wolne rodniki i chroni przed promieniami słonecznymi. I wreszcie po trzecie, dzięki właściwościom przeciwzapalnym sprawdza się w pielęgnacji cery naczynkowej i trądzikowej, poprawiając gojenie i rozjaśniając przebarwienia. W jednym z badań 6 miesięcy stosowania kremu z witaminą C w stężeniu 5% poprawiło stan skóry zniszczonej słońcem9. Przede wszystkim spłyciło głębokie bruzdy i zwiększyło elastyczność.

5 Poprawa wzroku

Niedobory witaminy C mogą wiązać się z większym ryzykiem zaćmy (katarakty), czyli choroby będącej najczęstszą przyczyną ślepoty na świecie. W kilku badaniach wykazano, że kwas askorbinowy działa protekcyjnie na soczewkę oka. W jednym z nich zwiększenie jego stężenia we krwi do 49 μmol/l zmniejszyło ryzyko zaćmy o 64%10. Witamina C jest istotna dla prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku, ponieważ chroni przed oksydacyjnymi uszkodzeniami w siatkówce oka oraz uczestniczy w syntezie kolagenu odpowiedzialnego za trwałość naczyń krwionośnych.

Bibliografia

  1. Exevutive Health 1978; 14: 1-4
  2. Free Radic Res 1997; 27: 533-537; Ann NY Acad Sci 1992; 669: 7-20; Chem Lett 1992; 1789-792
  3. Carcinog Mutagen 2002; 22: 443-450; Acta Biochim. Pol. 2001; 48 (1): 233-240
  4. Ear Nose Throat J 1991; 70: 54-55
  5. J Am Coll Nutr 1992; 11: 172-176
  6. Am J Clin Nutr 1999; 69: 1086-1107
  7. https://goo.gl/GxZz6Y
  8. Am J Epidemiol 2004; 159: 581-588
  9. Exp Dermatol 2003; 12: 237-244
  10. J Nutr. 2002; 132 (6): 1299-1306
Wczytaj więcej