Uchyłkowatość wystąpi w przybliżeniu u połowy populacji po 50. r.ż., a u 2 / 3 - po 80. r.ż. U ok. 1 / 4 z tych osób wystąpią objawy. Jeżeli w uchyłkach rozwija się stan zapalny lub infekcja, wywołując cięższe objawy, wtedy schorzenie nosi nazwę zapalenia uchyłków i może prowadzić do powikłań, takich jak rozwój ropnia lub blokady, które często wymagają hospitalizacji i zabiegu chirurgicznego1.
Konwencjonalne leczenie choroby uchyłkowej obejmuje leki przeciwbólowe, niewchłanialne antybiotyki, takie jak ryfaksymina, oraz lek aminosalicylowy - mesalazynę. Mogą one jednak powodować skutki uboczne, a nawet nasilać schorzenie. Mesalazyna może np. wywoływać ból brzucha1, a leki przeciwbólowe mogą zwiększać ryzyko powikłań uchyłkowych (ostatni punkt).
Na szczęście, proste zmiany diety i stylu życia wraz z dobroczynnymi suplementami mogą pomóc w powstrzymywaniu choroby uchyłkowej.
Przy chorobie uchyłkowej jedz produkty bogate w błonnik
Dieta obfitująca we włókno pokarmowe, szczególnie pochodzące z owoców i warzyw, chroni przed chorobą uchyłkową2. Owoce i warzywa są bogate w celulozę, nierozpuszczalny błonnik, który niezależnie powiązano z obniżeniem ryzyka choroby uchyłkowej3. Mężczyznom i kobietom spożywającym duże ilości błonnika z owoców i warzyw zagraża o ok. 30% niższe ryzyko hospitalizacji z powodu tego schorzenia w porównaniu do osób o najniższym jego spożyciu. Jak się wydaje, błonnik pochodzący ze zbóż nie ma wpływu na to ryzyko4.
Badania pokazują także, że dieta o wysokiej zawartości błonnika może pomóc w łagodzeniu objawów choroby uchyłkowej, szczególnie gdy połączona jest z probiotykami5. Pamiętaj tylko, by zwiększać spożycie błonnika stopniowo i pić dużo wody w celu zmniejszenia ryzyka skutków ubocznych, takich jak wzdęcia i gazy.
Przyjmuj psyllium (nasiona babki jajowatej) na chorobę uchyłkową
Stwierdzono, że ta postać białka, uzyskiwana z łusek nasion babki jajowatej (Plantago ovata), redukuje objawy choroby uchyłkowej6. Stosowane szeroko w leczeniu zaparć, zatrzymuje wodę w jelicie, co zwiększa jej zawartość w kale i ułatwia jego wydalanie. Psyllium ma również korzystny wpływ na mikrobiom i środowisko w jelicie grubym7. Sugerowane dawkowanie: 1-2 czubate łyżki stołowe dziennie mielonych łusek psyllium w wodzie lub wg instrukcji na opakowaniu
Zażywaj probiotyki przy chorobie uchyłkowej
Te przyjazne bakterie, szczególnie szczepy Lactobacillus, przynoszą bardzo obiecujące rezultaty w chorobie uchyłkowej. W jednym z badań suplementy podszczepów DG Lactobacillus casei miały skuteczność zbliżoną do mesalazyny, a lepszą niż placebo, w utrzymywaniu remisji choroby uchyłkowej8.
W innym badaniu stwierdzono, że pacjenci z tym schorzeniem, przyjmujący suplementy z Lactobacillus paracasei B21060 jako uzupełnienie diety o wysokiej zawartości błonnika, osiągali bardziej wyraźne zmniejszenie bólu brzucha i wzdęć niż ci, którzy stosowali tylko dietę9. Sugerowane dawkowanie: wybierz dobrej jakości suplement Lactobacillus i stosuj wg instrukcji na opakowaniu
Bieganie pomaga na chorobę uchyłkową
Wiele wskazuje na to, że bieg lub trucht chronią przed chorobą uchyłkową. W jednym z badań ryzyko tego schorzenia było o blisko 50% niższe u mężczyzn i kobiet przebiegających dziennie 8 lub więcej km, niż u tych, którzy przebiegali 0-2 km dziennie. A u najszybszych biegaczy ryzyko było o 70% niższe niż u najwolniejszych10. W innym badaniu stwierdzono, że intensywna aktywność fizyczna, a szczególnie bieganie, wiąże się z obniżonym ryzykiem wystąpienia zapalenia uchyłków i krwawienia z nich.
Zdaniem naukowców, ruch w górę i w dół, towarzyszący biegowi, może obniżać ucisk jelita grubego, przyspieszać przejście pożywienia przez układ pokarmowy i stymulować wypróżnienia, a wszystkie te oddziaływania mogą pomagać w ochronie przed powikłaniami uchyłkowymi11. Jeżeli dotychczas nie biegałeś, a chciałbyś spróbować, skontaktuj się z lekarzem, by dowiedzieć się, czy będzie to dla Ciebie właściwe, a także pamiętaj o stopniowym zwiększaniu wysiłku, by uniknąć urazów.
Wybieraj produkty przeciwzapalne przy chorobie uchyłkowej
Stan zapalny niskiego stopnia najwyraźniej odgrywa rolę w chorobie uchyłkowej12, więc rozsądne jest stosowanie diety przeciwzapalnej, unikanie pospolitych alergenów, takich jak gluten i produkty mleczne. Badania sugerują również, że korzystne może być unikanie alkoholu i spożywania zbyt dużej ilości czerwonego mięsa lub produktów przetworzonych13. Doskonałe wskazówki na temat tego, co jeść, znajdziesz w wytycznych Alliance for Natural Health Food4Health, które promują produkty przeciwzapalne, nieprzetworzone i pełnowartościowe - www.anhinternational.org/campaigns/food4health.
Zioła przeciwzapalne w chorobie uchyłkowej
Pomocne mogą być zioła przeciwzapalne, takie jak kurkuma (Curcuma longa) i kadzidłowiec (Boswellia serrata). W przeprowadzonym niedawno badaniu leczenie przy użyciu fitosomowych ekstraktów tych roślin (w których składnik czynny dla lepszego wchłaniania połączony jest z cząsteczką tłuszczu) przynosiło złagodzenie bólu brzucha u pacjentów z chorobą uchyłkową14. Sugerowane dawkowanie: wybierz preparaty fitosomowe, takie jak Meriva and Boswellia Phytosome firmy Thome Research i stosuj się do instrukcji na opakowaniu
Jakich leków unikać przy chorobie uchyłkowej?
Z ciężkimi objawami choroby uchyłkowej i powikłaniami w postaci zapalenia uchyłków i krwawienia z nich powiązano długą listę leków. Jeżeli przyjmujesz któreś z wymienionych poniżej, porozmawiaj z lekarzem o alternatywach:
- niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), włącznie z aspiryną15,
- paracetamol (acetaminofen)16,
- opioidy17,
- inhibitory pompy protonowej18,
- steroidy19,
- leki przeciwnadciśnieniowe19.
Dowiedz się więcej
Siostrzana firma WDDTY, Get Well, zebrała w kwietniu 2021 r. 4 czołowych ekspertów w dziedzinie zdrowia jelit na internetowym spotkaniu Healthy Gut Intensive.
Możesz teraz nabyć nagrania z tego spotkania, zawierające m.in. wykład lekarza medycyny funkcjonalnej, dr Jeffreya Blanda, zatytułowany "Cztery R: Kompletny Plan Zdrowia Jelit" pod adresem www.getwell.solutions.
- BMJ, 2006; 332: 271-5
- 2 Can Fam Physician, 2002; 48: 1632-7
- 3 J Nutr, 1998; 128: 714-9
- 4 Eur J Nutr, 2019; 58: 2393-400
- 5 World J Gastroenterol, 2012; 18: 5918-24
- 6 Acta Chir Scand Suppl, 1980; 500: 49-50; Eksp Klin Gastroenterol, 2012; (3): 62-7
- 7 Int J Mol Sci, 2019; 20: 433
- 8 Aliment Pharmacol Ther, 2013; 38: 741-51
- 9 World J Gastroenterol, 2012; 18: 5918-24
- 10 Med Sci Sports Exerc, 2009; 41: 1042-7
- 11 Am J Gastroenterol, 2009; 104: 1221-30
- 12 Mediators Inflamm, 2019; 2019: 8328490
- 13 Pol Arch Intern Med, 2020; 130: 232-9
- 14 Drugs Context, 2020; 9: 2020-9-2
- 15 Gastroenterology, 2011; 140: 1427-33
- 16 Arch Fam Med, 1998; 7: 255-60
- 17 Gut, 2011; 60: 219-24
- 18 J Clin Med, 2020; 9: 2966
- 19 World J Gastroenterol, 2009; 15: 457-61