1. Czy spożywanie owoców może zmniejszać ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2?
Aby to sprawdzić, japońscy naukowcy przeprowadzili badanie, w którym wzięło udział
- 66 105 uczestniczek Nurses' Health Study (prowadzonego w latach 1984-2008
- 85 104 uczestniczek Nurses' Health Study II (prowadzonego w latach 1991-2009)
- 36 173 uczestników Health Professionals Follow-up Study (prowadzonego w latach 1986-2008)
Nikt spośród ochotników nie miał zdiagnozowanej cukrzycy typu 2
Uczestnicy spożywali 3 razy dziennie następujące owoce
- winogrona i rodzynki
- jagody
- śliwki suszone i świeże
- jabłka i gruszki
- morele
- pomarańcze
- truskawki
- melony kantalupa
Dozwolone było również picie soków owocowych
Choroba rozwinęła się u 12 198 uczestników badania
Wnioski: Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 było uzależnione od rodzaju spożywanych owoców. Jedzenie 3 porcji na tydzień jagód, jabłek lub winogron istotnie zmniejszało prawdopodobieństwo rozwoju choroby. Z kolei większe spożycie soków owocowych, które w porównaniu z owocami charakteryzuje większa koncentracja fruktozy (do wyprodukowania 5 l soku potrzeba zwykle 8 kg owoców), powodowało wzrost zagrożenia chorobą1. Zastąpienie w ciągu tygodnia 3 porcji soku owocowego trzema porcjami owoców przyczyniło się do zmniejszenia ryzyka rozwoju cukrzycy o 7%. Nie zmienia to faktu, że niskosłodzone soki owocowe mają niski IG (<50) i podobnie jak owoce zawierają węglowodany, pektyny, flawonoidy i witaminy. Spożywanie ich w umiarkowanych ilościach jest więc korzystne dla zdrowia.
Spójne wyniki badań nad owocami i cukrzycą typu 2
Metaanaliza przeprowadzona w 2017 r. wykazała, podobnie jak badanie przeprowadzone w Japonii, że istnieje odwrotna zależność między spożywaniem jabłek i gruszek a ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 22. Badaniem objęto 228 315 ochotników, z czego 14 120 osób zachorowało na cukrzycę typu 2.
Naukowcy wykazali, że... spożywanie jabłek i gruszek zmniejszało ryzyko zachorowania o 18% spożywanie 1 porcji owoców tygodniowo zmniejszało ryzyko rozwoju choroby o 3%
2. Czy sok grejpfrutowy chroni przed cukrzycą?
Aby to sprawdzić, naukowcy przeprowadzili eksperyment na myszach, które zostały podzielone na dwie grupy:
- gryzoniom z grupy 1. (badanej) podawano pokarm o wysokiej zawartości tłuszczów i sok grejpfrutowy
- gryzonie z grupy 2. (kontrolnej) otrzymywały pokarm wysokotłuszczowy i wodę z cukrem o takiej samej wartości kalorycznej, jak sok grejpfrutowy
Myszy z grupy badanej
- średnio przybrały na wadze o 18% mniej niż myszy z grupy kontrolnej
- miały o 13% niższy poziom glukozy we krwi na czczo niż myszy z grupy kontrolnej
Wnioski: Sok grejpfrutowy wpływał na organizm zwierząt w taki sam sposób, jak metformina - lek przeciwcukrzycowy. Nie wiadomo jednak, czy hamuje on rozwój choroby, ponieważ do eksperymentu zakwalifikowano wyłącznie zdrowe osobniki. Niemniej grejpfruty dzięki niskiemu indeksowi glikemicznemu, jeśli są spożywane w umiarkowanych ilościach, można uznać za bezpieczne źródło witamin dla osób z cukrzycą typu 23.
Sprawdzaj indeks glikemiczny
Indeks glikemiczny, inaczej: wskaźnik glikemiczny (ang. glycemic index, GI), to klasyfikacja produktów żywnościowych na podstawie ich wpływu na poziom glukozy we krwi po upływie 2-3 godzin od ich spożycia (glikemia poposiłkowa). Mniej korzystne dla zdrowia jest spożywanie produktów o wysokim IG. Jak się on kształtuje w odniesieniu do owoców?
Wysoki IG (60-75) melony, dojrzałe banany, rodzynki, suszone daktyle, arbuzy, morele i ananasy z puszki
Średni IG (40-59) suszone figi, jagody, kiwi, papaja, mango, winogrona, ananasy, suszone morele i śliwki
Niski IG (15-39) porzeczki czarne i czerwone, agrest, czereśnie, wiśnie, jabłka świeże i duszone, gruszki, grejpfruty, mandarynki, nektarynki, pomarańcze, brzoskwinie, śliwki, morele, figi, truskawki, maliny, owoce morwy, zielone banany
Julia Cember
Bibliografia
- BMJ 2013;347:f 5001
- Food Funct. 2017 Mar 22;8(3):927-934. doi: 10.1039/c6fo01378c.
- https://doi.org/10.1371/journal.pone.0108408