Cukrzyca typu 2 dotyka milionów ludzi na całym świecie. W samych Stanach Zjednoczonych zdiagnozowano ją u ponad 38 mln osób, a szacuje się, że u kolejnych 97 mln występuje stan przedcukrzycowy1. Nieleczona cukrzyca może mieć druzgocące konsekwencje, w tym w postaci niewydolności nerek, utraty wzroku, amputacji, uszkodzenia nerwów, a nawet ostatecznie śmierci.
Jest to jedna z najczęstszych tzw. chorób podstawowych, która dramatycznie zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia wielu innych poważnych schorzeń. Kilka badań wykazało, że po rozpoznaniu cukrzycy typu 2 ryzyko zgonu ze wszystkich przyczyn wzrasta nawet 3-4-krotnie, a niebezpieczeństwo rozwoju miażdżycy i nowotworów jest znacznie większe.
Właściwie cukrzyca typu 2 może nasilić chorobę Alzheimera, zaburzenia nerek, uszkodzenie nerwów, oczu i pogorszyć zdrowie psychiczne. Jednak cukrzyca typu 2 jest całkowicie odwracalna dzięki zmianie sposobu żywienia i stylu życia. Dzięki stosowaniu diety alkalizującej można cofnąć stan chorobowy, odstawić insulinę i odnieść przy tym cały szereg innych korzyści.
Cukrzyca a zakwaszenie - na czym polega różnica?
Kwasica metaboliczna oznacza żywienie w sposób wprowadzający organizm w stan zakwaszenia. Cukrzyca typu 2 rozwija się w przypadku niewystarczającej produkcji insuliny lub jej nieskutecznego wykorzystania. W rezultacie poziom glukozy we krwi pozostaje nienormalnie wysoki, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń naczyń krwionośnych, nerwów i układu odpornościowego.
Za kulisami kryje się wiele złożoności, ale łatwo zauważyć, jak kwasotwórcza dieta, składająca się z przetworzonych produktów, śmieciowego jedzenia, słodyczy, cukrów, glutenu i dodatków do żywności, może prowadzić do poważnych problemów stojących za cukrzycą typu 2. We krwi krąży zbyt dużo glukozy, a organizm nie ma wystarczającej zdolności do wytwarzania insuliny potrzebnej do jej kontrolowania.
Istnieją 3 oczywiste sposoby, w jakie kwasica metaboliczna przyczynia się do wzrostu ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2:
- Bezpośrednio wpływa na poziom glukozy i insuliny we krwi. Cukier i gluten to najbardziej zakwaszające produkty w standardowej współczesnej diecie. Obydwa sieją spustoszenie, jeśli chodzi o glikemię – podnoszą ją coraz wyżej i wyżej oraz powodują, że organizm wytwarza coraz więcej insuliny, aby sobie z tym poradzić. Amylopektyna A (rodzaj węglowodanu) występująca we współczesnych zbożach zawierających gluten podnosi poziom cukru we krwi jak nic innego. Skutkiem tego jest…
- Indukcja stanu zapalnego. Pokarmy w standardowej współczesnej diecie są nie tylko bardzo prozapalne, lecz także tworzą w organizmie środowisko, w którym stan zapalny szybko wymyka się spod kontroli. Przewlekły stan zapalny jest szczególnie niepokojący w regulacji insuliny, ponieważ uszkadza komórki beta trzustki, które są odpowiedzialne za jej produkcję. Zapalenie w obrębie komórek tłuszczowych przyczynia się również do insulinooporności, ponieważ w stanie zapalnym nie są one w stanie reagować na insulinę i nie mogą tak łatwo pobierać glukozy z krwiobiegu. Skutkiem tego jest…
- Rozwój nadwagi. Kwasica metaboliczna powoduje przyrost masy ciała na wiele sposobów, co znacznie zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. W setkach badań powiązano wyższy wskaźnik masy ciała (body mass index, BMI) z podwyższonym prawdopodobieństwem wystąpienia słodkiej choroby i ma to sens.
Czytaj również: Jakie właściwości ma wodla alkaliczna? Jak działa jonizator wody?
Ze wzrostem BMI wiąże się większe prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń hormonalnych i trawienia, pogorszenia funkcjonowania wątroby oraz nerek, nasilenia stanu zapalnego i obciążenia trzustki. Chociaż BMI w „zdrowym” zakresie nie gwarantuje, że nie rozwinie się cukrzyca typu 2, wzrost ilości tłuszczu trzewnego jest niewątpliwie ogromnym czynnikiem ryzyka.
Kwasica metaboliczna może podstępnie zwiększać ryzyko wystąpienia cukrzycy. Wykazano np., że u szczurów zmienia ona zdolność insuliny do wiązania się z jej receptorami. Zakłócenie tego pierwszego etapu szlaku sygnalizacyjnego zmniejsza wychwyt glukozy w tkankach mięśniowych i osłabia wspomnianą wcześniej funkcję komórek beta trzustki2.
Kwasica metaboliczna zaburza też równowagę kortyzolu, często określanego jako hormon stresu3. Kiedy tak się dzieje, dochodzi do utraty wielu możliwości przeciwdziałania deregulacji poziomu insuliny. W przypadku kwasicy metabolicznej kora nadnerczy jest stymulowana do wydzielania większej ilości kortyzolu. Jego chronicznie podwyższony poziom gwałtownie zmniejsza zaś zdolność organizmu do regulacji stężenia insuliny4.
Ponadto kwasica hamuje adiponektynę – hormon umożliwiający organizmowi dostęp do tłuszczu jako źródła energii. Działa on również jako środek uwrażliwiający na insulinę. Niski poziom adiponektyny oznacza zaburzoną równowagę insuliny i zwiększone ryzyko rozwoju insulinooporności5.
Co zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2?
Kolejne badania wykazują, że występowanie przewlekłej kwasicy metabolicznej niskiego stopnia podsyca i zaostrza insulinooporność oraz zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2.
W próbie z 2020 r., której wyniki opublikowano na łamach czasopisma "Nutrition Journal", naukowcy przebadali 5 406 osób bez wcześniejszej historii cukrzycy typu 2, insulinooporności, raka i choroby nerek.
Obserwowali uczestników przez 7,4 roku. Analizowali ich dietę i udokumentowali 3 449 przypadków insulinooporności. Odkryli, że najwyższy kwartyl osób stosujących diety zakwaszające charakteryzował się znacznie zwiększonym ryzykiem rozwoju insulinooporności. Doszli do wniosku, że „indukowana dietą kwasica metaboliczna jest powiązana ze wzrostem prawdopodobieństwa wystąpienia insulinooporności”6.
Badanie z 2014 r., którego wyniki opublikowano na łamach czasopisma "Diabetologia", dotyczyło kohorty 66 tys. kobiet i przyniosło podobne rezultaty. W przypadku najwyższego odsetka – 25% – stosujących zakwaszającą dietę uczestniczek ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 było znacznie podwyższone7. Właściwie już w 1952 r. badania podkreśliły związek między kwasicą metaboliczną a insulinoopornością8.
Dieta alkaliczna nowym sposobem na insulinooporność?
Na szczęście istnieje proste rozwiązanie: wprowadzenie alkalicznego trybu życia. W tym celu należy oprzeć 80% lub więcej swojej diety na żywności zasadotwórczej i utrzymywać spożycie kwasotwórczych pokarmów i napojów na poziomie poniżej 20%.
"Zauważ, że mówię o tworzeniu zasad i kwasów. To jest ważne. Nie interesuje nas, czy żywność ma charakter zasadowy, czy kwaśny w naturze, na drzewie lub roślinie. Chodzi jedynie o wpływ, jaki wywiera na organizm po strawieniu.
Wyjaśnijmy to na przykładzie cytryn. Zawarty w soku cytrynowym kwas cytrynowy sprawia, że w naturze, poza organizmem, jest on kwaśny. Kwas cytrynowy to kwas „słaby”, co oznacza, że jest szybko metabolizowany i rozkładany na podstawowe składniki bez rzeczywistego wpływu na pH ustroju. Ponadto organizm rozkłada i metabolizuje cytrynę, co powoduje uwalnianie zawartych w niej silnie zasadowych minerałów, w tym wapnia, potasu i magnezu. Przez co dla organizmu będą one żywnością zasadową (alkalizującą)"
Czytaj również: Zwalczanie zakwaszenia – dieta i woda alkaliczna
Oprócz cytryn i limonek do alkalizujących produktów spożywczych zaliczają się: warzywa liściaste, awokado, szpinak, jarmuż, brokuły, seler naciowy, czarne jagody, marchew, buraki, bezglutenowy owies, komosa ryżowa, orzechy, nasiona, oliwa z oliwek, olej kokosowy, tłuste ryby, zioła i przyprawy. Ważne jest również odpowiednie nawodnienie organizmu. Ponieważ woda z kranu jest kwasotwórcza, zaopatrz się w filtr do wody na blacie kuchennym lub pod zlewem.
Do żywności kwasotwórczej, która nie powinna przekraczać 20% diety, zaliczają się: cukier, gluten, produkty przetworzone, typu fast food, rafinowane, paczkowane i tłuszcze trans. Są to np. frytki, pizza, napoje gazowane, sztuczne słodziki, przetwory mięsne, ciasteczka, ciasta i słodycze.
Równoważenie pH
Może to zadziwiające, ale nie starajmy się o zwiększenie zasadowości organizmu i nie chodzi o zmianę pH. Celem jest wsparcie ustroju w utrzymaniu idealnie zrównoważonego poziomu pH we wszystkich narządach, tkankach, gruczołach, komórkach i płynach zewnątrzkomórkowych, przy czym najważniejsze jest lekko zasadowe pH krwi, bliskie 7,365. Spożywane pokarmy i napoje oraz sposób życia mają bezpośredni i radykalny wpływ na zdolność organizmu do utrzymania odpowiedniego pH.
Chociaż w procesie ewolucji człowiek zyskał niewielką zdolność do łagodzenia zakwaszenia, nie przystaje ona do standardowej współczesnej diety. Owa zdolność, na którą składa się głównie zwiększona ilość wodorowęglanu sodu, białek i fosforanu9, jest w stanie poradzić sobie jedynie z niewielkim poziomem kwasowości wytwarzanej naturalnie w wyniku codziennych funkcji organizmu. Mechanizm ten nie był przeznaczony do łagodzenia wpływu spożycia bajgla z bekonem i jajkiem, dużej kawy mokki oraz soku pomarańczowego jeszcze przed wyjściem rano z domu.
Wróćmy do naszego celu. Jest nim zapewnienie organizmowi diety i stylu życia, które nie przeciążają go kwasowością, a jednocześnie odżywiają zasadotwórczymi substancjami odżywczymi, potrzebnymi do jego prawidłowego funkcjonowania. Dzięki obniżeniu kwasotwórczości jadłospisu eliminujemy pokarmy najbardziej powiązane ze skokami poziomu cukru we krwi, stanami zapalnymi, tworzeniem trzewnych komórek tłuszczowych, podwyższonym stężeniem kortyzolu i insulinoopornością.
Kiedy dostarczamy organizmowi pysznego alkalicznego pożywienia, które usuwa napięcie i stres związane z walką z kwasicą, a jednocześnie narzędzia do leczenia i przywracania równowagi, naprawdę dzieje się magia.
Czytaj również: Nie daj się cukrzycy! Wspomóż się wodą alkaliczną
Alkaliczna zielona szakszuka
Składniki
2 łyżki oliwy z oliwek
½ pokrojonej w kostkę średniej cebuli
4 posiekane ząbki czosnku
250 g startej lub drobno pokrojonej w plasterki brukselki
1 szklanka groszku
1 starta cukinia
1 łyżeczka mielonego kminu rzymskiego
½ łyżeczki himalajskiej albo celtyckiej soli morskiej
¼ łyżeczki czarnego pieprzu
2 szklanki paczkowanego młodego szpinaku
¼ szklanki posiekanej świeżej kolendry
1 duże awokado pokrojone w plasterki na przybranie
Sposób przygotowania:
1. Na dużej patelni rozgrzej na średnim ogniu oliwę z oliwek. Dodaj cebulę i czosnek, smaż, aż zmiękną – 3-4 min.
2. Dodaj brukselkę, groszek, cukinię, kmin rzymski, sól i pieprz. Gotuj 5-6 min, mieszając od czasu do czasu, aż warzywa zmiękną.
3. Dodaj szpinak i krótko gotuj – 1-2 min.
4. Posyp warzywa kolendrą, a na wierzch połóż plasterki awokado.
5. Podawaj na gorąco i smacznego!
Uwaga: Możesz dodać do tego dania jajka jak do zwykłej szakszuki. W mieszance na patelni zrób 3-4 „studzienek” i wbij do nich jajka. Następnie przykryj naczynie i kontynuuj gotowanie przez 5-6 min.
5 sposobów na włączenie do diety zielonych warzyw
Główną częścią alkalicznego życia jest spożywanie większej ilości warzyw liściastych – od 5 do 7 porcji zielonej żywności dziennie. Jeśli będziesz przestrzegać tylko tej jednej zasady, zaobserwujesz niesamowite korzyści dla zdrowia i poziomu energii.
Sama ilość witamin, minerałów i składników odżywczych, takich jak magnez, żelazo, potas, kwasy tłuszczowe omega-3, sulforafan, chlorofil, przeciwutleniacze i substancje przeciwzapalne, będzie miała ogromny wpływ na Twoje życie.
Oto 5 pomysłów, które możesz wykorzystać, aby zwiększyć spożycie zielonych warzyw:
- Pij codziennie zielony sok lub koktajl (3-5 porcji).
- Do każdego posiłku dodawaj prostą sałatkę (2-4 porcji).
- Dodawaj więdnące zielone warzywa, takie jak szpinak, do sosów, curry i gulaszu (1-2 porcji).
- Dodawaj do potraw posiekane brokuły (1 porcja).
- Mieszaj zielone warzywa z zupami i sosami (1-2 porcje).
Czytaj również: Woda alkaliczna chroni przed neurodegeneracją. Możesz ją wybrać zamiast kawy
Proste alkaliczne płatki owsiane
Składniki
1 szklanka płatków owsianych górskich
1 szklanka filtrowanej wody
1 łyżka nasion szałwii hiszpańskiej
mleko kokosowe lub niesłodzone migdałowe do smaku
1 łyżka oleju kokosowego
2 łyżeczki cynamonu
jogurt kokosowy
1 garść mieszanki orzechów/nasion
owoce jagodowe według uznania (opcjonalnie)
Sposób przygotowania
1. Na małej patelni ustawionej na średnim ogniu zagotuj na wolnym ogniu płatki owsiane z wodą i dodaj nasiona szałwii hiszpańskiej.
2. Gotuj, aż mieszanina będzie odrobinę zbyt wyschnięta jak na Twój gust, a następnie dodaj nieco mleka (uwielbiam kokosowe, ale każde inne roślinne jest w porządku).
3. Zdejmij z ognia i wmieszaj olej kokosowy, cynamon i porcję jogurtu roślinnego. Posyp orzechami, nasionami i owocami jagodowymi.
Wskazówka: Posyp startą skórką z cytryny lub limonki, aby zyskać dodatkowy potencjał alkalizujący.
3 wskazówki dotyczące walki z cukrzycą typu 2
- Poranny zielony sok. Składniki odżywcze zawarte w zielonym soku, który obejmuje szpinak, jarmuż, brokuły, pomidory, paprykę, marchew i buraka, są absolutnie idealne do wspierania równowagi poziomu cukru i insuliny we krwi, a także leczenia i łagodzenia obciążenia trzustki. To doskonały lek zapobiegający cukrzycy typu 2.
- Cynamon i olej kokosowy do owsianych płatków śniadaniowych. Owies na śniadanie to doskonałe źródło błonnika i beta-glukanu (polisacharydu, który może wspierać kontrolę poziomu cholesterolu, układ odpornościowy i regulację stężenia cukru we krwi), a dodanie oleju kokosowego i cynamonu przenosi je na inny poziom. Wiadomo, że cynamon i zawarte w oleju kokosowym średniołańcuchowe trójglicerydy (medium-chain triglycerides, MCT) obniżają glikemię na czczo i poprawiają wychwyt glukozy przez komórki.
- Przysiady po posiłkach. To trochę zaskakujące, ale krótka seria ćwiczeń po posiłku pomaga mięśniom pobierać glukozę z krwi w celu uzyskania energii, co skutkuje lepszym poziomem glikemii po jedzeniu. Przysiady są świetne, ponieważ angażują duże grupy mięśni, ale szybki spacer może być równie skuteczny.
Czytaj również: Masz osteoporozę? Odkwaś organizm zjonizowaną wodą alkaliczną!
Alkaliczny zielony sok detoksykujący
Składniki
2 duże garście liści młodego szpinaku
2 duże garście jarmużu (dowolnej odmiany)
1 garść liści i łodyg pietruszki
1/2 pęczka kolendry
1 duży ogórek
2 łodygi selera naciowego
2,5-centymetrowy kawałek świeżego imbiru
1 średnia cytryna
woda filtrowana lub woda kokosowa do smaku
Sposób przygotowania
Po prostu przepuść wszystkie składniki przez sokowirówkę i uzupełnij wodą, aby uzyskać pożądaną konsystencję. Możesz także dodać inne zasadotwórcze warzywa i owoce, takie jak brokuły, pomidory, papryka, marchew i buraki.
Na podstawie książki Rossa Bridgeforda pt. „The Alkaline Life” („Alkaliczne życie”) wydanej przez Hay House Inc Prawa autorskie © 2024 – Ross Bridgeford
- Centers for Disease Control and Prevention, “National Diabetes Statistics Report,” Nov 29, 2023, cdc.gov
- Tohoku J Exp Med, 1993; 169 (3): 205–13
- Kidney Int, 2016; 90(2): 325–33
- PLoS One, 2016; 11(11): e0166077
- Nephrol Dial Transplant, 2011; 26(2): 592–98
- Nutr J, 2020; 19(1): 137
- Diabetologia, 2014; 57(2): 313–20
- Diabetes, 1952; 1(4): 276–82
- Int J Food Sci Nutr, 2016; 67(7): 754–61