Kaszel suchy i mokry

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

Kaszel jest fizjologicznym odruchem bezwarunkowym, jednym z podstawowych mechanizmów obronnych układu oddechowego, który pozwala na oczyszczanie dróg oddechowych ze śluzu i zanieczyszczeń znajdujących się w powietrzu. Sam w sobie nie jest schorzeniem, a jedynie objawem podrażnienia układu oddechowego. Może być wywołany infekcją wirusową lub bakteryjną, stanem zapalnym (np. w astmie) czy dostaniem się ciała obcego do dróg oddechowych. Zależnie czy towarzyszy mu odkrztuszanie śluzu lub ropy, wyróżniamy kilka rodzajów kaszlu:

• suchy - bez odkrztuszanej wydzieliny; tzw. nieproduktywny, który często pojawia się na początku infekcji;
• mokry - z odkrztuszaną wydzieliną, tzw. produktywny, który najczęściej pojawia się po kilku dniach od zachorowania i służy oczyszczaniu dróg oddechowych;
• szczekający z towarzyszącą dusznością wdechową, jest charakterystyczny dla ostrego podgłośniowego zapalenia krtani i/lub tchawicy. Wzmaga się w pozycji leżącej;
• poranny nawracający przez kilka miesięcy kaszel z odkrztuszaniem u wieloletnich palaczy tytoniu może świadczyć o POChP.

Suchy kaszel - o którym piszesz - jest bardzo charakterystyczny dla przebytych infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych. Może powodować pękanie naczynek krwionośnych w zmienionej śluzówce dróg oddechowych, wlewy krwawe w spojówkach, a nawet omdlenia. Warto pamiętać, że nawet po wyleczeniu choroby może się utrzymywać do 4 tygodni ze względu na uszkodzenie błony śluzowej górnych dróg oddechowych i drażnienie zakończeń nerwowych, które się w niej mieszczą.

Natomiast kaszel mokry jest korzystny, a nawet niezbędny - umożliwia bowiem usunięcie zanieczyszczonej, nagromadzonej wydzieliny oskrzelowej. Nieusunięcie jej może prowadzić do różnego rodzaju powikłań. Bywa jednak, że skuteczność kaszlu jest niedostateczna - śluzu jest zbyt mało lub jest zbyt gęsty i lepki, więc nawet wielokrotne kasłanie nie może jej usunąć. Wówczas potrzebny jest lek wykrztuśny. Im głębiej śluz zalega w strukturach układu oddechowego, tym trudniej go odkrztusić. Wtedy usuwanie wydzieliny wspomaga transport śluzowo-rzęskowy.

Barierą pomiędzy światłem dróg oddechowych (środowiskiem zewnętrznym) a tkanką podnabłonkową (środowiskiem wewnętrznym) jest nabłonek dróg oddechowych, w którym znajdują się poruszające się rytmicznie rzęski oddechowe. Cykl tych ruchów jest trójfazowy.

W pierwszej fazie następuje efektywne uderzenie, podczas którego w pełni wyprostowana rzęska porusza się prostopadle do powierzchni nabłonka, potem następuje krótki moment spoczynku, natomiast w trzeciej, fazie tzw. regeneracyjnej, ugięta rzęska porusza się mniej lub bardziej równolegle do powierzchni komórek, bocznie i wstecznie, aż do pozycji wyjściowej. Czas trwania drugiej fazy jest 2-3-krotnie dłuższy niż pierwszej. Częstotliwość uderzeń rzęsek w większych drogach oddechowych, jak nos, tchawica i główne oskrzela, wynosi 13-27 Hz, w mniejszych - małe oskrzela i oskrzeliki - 7-12 Hz¹.

Ich aktywność regulowana jest przez humoralne i hormonalne układy przekaźnikowe, m.in. tlenek azotu², stymulację receptorów adenozynowych A3³ czy wazopresynę⁴.

Jeżeli kaszel trwa do 3 tygodni, określany jest mianem ostrego. Natomiast gdy utrzymuje się dłużej, mamy do czynienia z kaszlem przewlekłym.

Jak więc widzisz, nie ma sensu walczyć z kaszlem, gdyż jest Twoim sprzymierzeńcem, na początku infekcji warto jednak wspomagać odkrztuszanie wydzieliny, a w fazie schyłkowej choroby, gdy pojawia się suchy kaszel, łagodzić i wyciszać go. Na szczęście są na to sprawdzone sposoby. I w dodatku naturalne.

Spróbuj wzmocnić odporność

Najlepszym sposobem na kaszel jest uniknięcie go w ogóle. W tym celu warto spróbować wzmocnić swój układ immunologiczny. Pomocne w tym będą aloes (Aloë) i sadziec konopiasty (Eupatorium cannabinum).

Olejek z sadźca konopiastego Zawarte w nim flawonoidy, olejki eteryczne oraz nietoksyczne alkaloidy mają właściwości immunologiczne, antybakteryjne, przeciwzapalne oraz pobudzające wzrost komórek. Przeciwbakteryjne własności olejku zostały sprawdzone na 8 różnych bakteriach Gram-dodatnich oraz Gram-ujemnych, łącznie z gronkowcem złocistym, paciorkowcami, laseczkami bakterii siennych, pałeczkami okrężnicy oraz durem brzusznym. Wyciąg z sadźca reaguje aktywnie na wszystkie powyższe gatunki, a szczególnie odmiany Gram-dodatnie. Ostatnio uznano stymulujący wpływ tej rośliny na układ odpornościowy, pomagający organizmowi odzyskać sprawność po ostrym wirusowym zapaleniu oraz innych infekcjach⁵.

Wino aloesowe Naukowcy z Labolatorium Carringtona w USA już pod koniec lat 80. udowodnili, że zawarty w aloesie acemannon ma właściwości antywirusowe - działa m.in. na wirusy przeziębienia, a także w ogromnym stopniu podnosi odporność organizmu na infekcje i inne choroby, natomiast beta-sitosterol działa przeciwzapalnie. Wypróbuj przepis na specjalną nalewkę, żeby usprawnić swój układ immunologiczny. Liście aloesu włóż do lodówki na 10 dni. Następnie zmiksuj je i zalej 0,5 l czerwonego wytrawnego wina, dodaj 50 g miodu i na 3-5 dni odstaw w ciemne miejsce. Przecedź i włóż do lodówki.

Sugerowana dawka: 3 razy dziennie po łyżeczce co godzinę przed jedzeniem w pierwszym tygodniu stosowania, następnie 3 razy dziennie po łyżce stołowej przez 4 tygodnie i na koniec znowu 3 razy dziennie po jednej łyżeczce przez 4 tygodnie.

Rozgrzej się

Pomocna może się okazać ok. 20-minutowa gorąca kąpiel albo nasmarowanie klatki piersiowej maścią rozgrzewającą. Zrób to tuż przed snem. Innym sposobem są ciepłe kompresy z gorczycy. Podgrzej gorczycę (np. na patelni lub w piekarniku). Wsyp 5 garści do lnianego woreczka i przyłóż do policzków oraz czoła. Taki okład pomaga rozrzedzić zalegającą w zatokach i drogach oddechowych wydzielinę i ułatwić oddychanie. Kompresy z gorczycy można przykładać kilka razy dziennie. Taki sam efekt przyniesie wdychanie świeżo startego chrzanu⁶.

Odwar z pędów młodej sosny

Przygotuj odwar z suszonych pąków i pędów sosny. Zalej je (ok. 5 g) 200 ml gorącej wody i podgrzewaj przez kwadrans, nie dopuszczając do wrzenia. Potem przestudź i przecedź. Pij szklankę, w zależności od nasilenia objawów, 1-3 razy dziennie. Odwarem można nacierać też klatkę piersiową kilka razy w ciągu dnia. Pędy sosny działają przeciwbakteryjnie, przeciwskurczowo i lekko wykrztuśnie. Bogate są również z sole mineralne, węglowodany i witaminę C⁷. Natomiast wiosną warto zrobić syrop. W tym celu na przełomie kwietnia i maja należy zebrać młode pędy sosny, następnie litrowy słoik pędów zalać odrobiną wody i przesypać cukrem, można też dodać nieco miodu. Na szczęście taki syrop jest do kupienia również w innych porach roku w sklepach ze zdrową żywnością.

Miód

Podanie miodu złagodzi kaszel i nawilży podrażnioną śluzówkę gardła.

Cebulowy Szklankę utartej cebuli wymieszaj ze szklanką miodu. Odstaw na godzinę, potem zagotuj, a na koniec przecedź miksturę przez sitko. Warto użyć miodu gryczanego. Nie tylko wzmacnia odporność, ale także działa wykrztuśnie i ułatwia zasypianie. W badaniu przeprowadzonym wśród ponad setki dzieci i młodzieży w wieku 2-18 lat udowodniono, że osoby, które przyjmowały pojedynczą dawkę miodu gryczanego, miały mniej problemów ze snem niż reszta, która otrzymywała leki przeciwkaszlowe lub nie stosowała żadnych medykamentów.

Sugerowana dawka: 2 razy dziennie po łyżce, którą możesz rozpuszczać w ciepłej wodzie lub mleku.

Mniszkowy Popularny w Polsce chwast - mniszek lekarski (Taraxacum officinale) - ma wspaniałe właściwości wzmacniające organizm. Zbierz sporą garść żółtych kwiatów (ok. 1 l), zalej taką samą ilością zimnej wody i gotuj przez kwadrans na małym ogniu. Następnie odstaw w chłodne miejsce na dobę. Po 24 godz. odcedź przez sito, dodaj sok z 2 cytryn oraz kilogram cukru. Wszystko dobrze wymieszaj i gotuj ok. 2 godz. na małym ogniu do czasu uzyskania konsystencji lejącego miodu. Możesz też odparować nieco wodę i połączyć ją z prawdziwym miodem.

Sugerowana dawka: 2-3 łyżeczki miodu z mniszka lekarskiego dziennie. Można nim również posłodzić herbatę lub stosować do smarowania chleba.

Manuka Warto sięgnąć po miód Manuka MGO 400+ ze względu na jego wyjątkowe właściwości, które wynikają z wysokiej zawartości bioaktywnego związku - methylglyoxalu w stężeniach niespotykanych w pozostałych miodach. Symbol 400+ oznacza, że jeden kilogram miodu zawiera minimum 400 mg methylglyoxalu. Ponieważ jego stężenie rośnie w procesie dojrzewania miodu, rzeczywista zawartość może być wyższa. Miód manuka pomaga złagodzić dokuczliwość objawów infekcji górnych dróg oddechowych, a przyjmowanie na czczo 1-2 łyżeczek dziennie wspiera budowanie odporności i poprawę ogólnego samopoczucia rano.

Sugerowana dawka: w przypadku przeziębień, bólu gardła, kaszlu, miód manuka należy spożywać rano i wieczorem po 2-4 łyżeczki oraz dodatkowo niewielkie ilości kilka razy w ciągu dnia.

Sięgnij po propolis

Ta naturalna substancja produkowana jest przez pszczoły z żywic roślinnych do sterylizacji ula i by chronić go przed infekcjami. Pozytywne oddziaływanie propolisu na człowieka opisywał sam Arystoteles. Wynikają one głównie z obecności aktywnych biologicznie substancji: flawonoidów i estrów aromatycznych. Ważne jest, by użyty przez Ciebie propolis miał zawsze takie samo, wysokie stężenie flawonoidów (30 mg /1 g) oraz znaczące ilości estru fenetylowego kwasu kawowego (CAPE) o naukowo zidentyfikowanym wpływie na organizm człowieka.

Możesz przygotować z niego nalewkę. 50 g rozdrobnionego i oczyszczonego propolisu zalej ćwiartką (250 ml) rektyfikowanego spirytusu. Na 14 dni odstaw w szczelnym naczyniu do ciemnego, chłodnego miejsca i potrząsaj 2-3 razy dziennie. Ciemnobrązowy płyn oddziel od osadu, przesączając mieszaninę przez bibułę lub gazę. Nalewkę przechowuj w szklanej butelce z ciemnego szkła.

Sugerowana dawka: w stanach zapalnych dróg oddechowych, kaszlu i anginie - 15-20 kropli na łyżkę cukru (potrzymaj w ustach i połknij). Natomiast do płukania gardła 50 kropli na 250 ml ciepłej wody. Płucz raz dziennie.

Syropy

Z chrzanu Jego korzeń jest bogatym źródłem witamin A, C oraz B₁ i B₂. Ponadto zawiera wapń, potas i fosfor. 2 łyżki utartego korzenia chrzanu zalej 0,5 szklanki przegotowanej, ciepłej (ale nie gorącej) wody. Odstaw na godzinę w zamkniętym naczyniu. Potem przecedź i dodaj tyle miodu, ile jest płynu. Taki syrop ma działanie wykrztuśne, bakterio- i grzybobójcze.

Sugerowana dawka: stosuj 2 razy dziennie po łyżeczce.

Z buraka Od lat konkuruje z cebulą, gdy chodzi o zwalczanie kaszlu. Jednak warto go pić nie tylko w czasie infekcji. Taki specjał zwiększa odporność, a także zwalcza anemię. Zetrzyj całego buraka i wymieszaj go z 3 łyżkami miodu. Następnie w zamkniętym słoju włóż do garnka z ciepłą wodą i delikatnie podgrzewaj. Pamiętaj, nie można doprowadzić wody do wrzenia. Słój należy jedynie ogrzewać, aż pojawi się buraczany sok. Syrop jest bezpieczny nawet dla małych dzieci.

Sugerowana dawka: łyżeczka dziennie.

Z siemienia lnianego Siemię lniane zawiera związki śluzowe, białka, sterole, kwasy organiczne (m.in. askorbinowy), glicerydy oraz magnez, cynk i żelazo. Dzięki temu doskonale sprawdza się jako środek łagodzący stany zapalne, osłonowy i zwiększający wilgotność śluzówki. Zawarte w nim substancje przyspieszają regenerację błon śluzowych i obniżają poziom lipidów we krwi. Syrop z siemienia warto pić w przypadku choroby wrzodowej i przy suchym kaszlu. Zalej 4 łyżki siemienia litrem wody. Do wywaru dodaj 4 łyżki miodu. Gotuj przez 10 min. Odstaw do ostygnięcia.

Sugerowana dawka: pij po filiżance dziennie.

Z imbiru Działa ochronnie na komórki wątroby, ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwzapalne. Rozgrzewa organizm, usprawnia trawienie. Warto stosować go profilaktycznie - nim rozwinie się przeziębienie. Do szklanki naparu z 2 łyżeczek oregano i tymianku wrzuć kawałek (ok. 2 cm) obranego, drobno pokrojonego świeżego kłącza imbiru. Całość zmiksuj blenderem. Dodaj szczyptę cynamonu, kilka goździków i doprowadź do wrzenia. Gdy ostygnie, dolej wyciśnięty sok z pomarańczy. Przecedź, a następnie dolej pół kubka miodu (najlepiej gryczanego lub lipowego). Syrop trzymaj w lodówce

Sugerowana dawka: popijaj 4 razy po 4 łyżeczki dziennie. Dzieci mogą przyjmować 2 łyżeczki na dobę.

Z kopru włoskiego Koper działa przeciwskurczowo, pobudza również wydzielanie żółci i soków żołądkowych. Poza tym ma właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalne. Syrop z kopru pomaga na kolki, a także przy kaszlu. Łyżkę suszonych nasion zalej 0,5 l wody, dodaj 3 łyżki miodu. Całość gotuj przez kwadrans. Po tym czasie przecedź i odstaw w szklanym naczyniu do schłodzenia.

Sugerowana dawka: pij 2-3 razy dziennie po małej filiżance.

Napój imbirowo-cynamonowy

To kłącze ma silne działanie odkażające, a ponadto przyspiesza krążenie krwi i ułatwia odkrztuszanie plwociny. Imbir jest bogaty w substancje przeciwzapalne, więc przyspiesza powrót do zdrowia. Cynamon zaś przynosi ulgę w kaszlu i bólu zatok. Utrzyj na tarce centymetr obranego korzenia imbiru, dodaj kawałek laski cynamonu, zalej je szklanką wrzątku, przykryj i odstaw na 10 min do naciągnięcia. Następnie przecedź. Do napoju możesz dodać plasterek cytryny i łyżeczkę miodu lub syropu malinowego do smaku. Tak przygotowana herbatka nawilża śluzówkę i zwalcza przeziębienie oraz łagodzi kaszel i ból gardła.

Pij napar z pierwiosnka

Ta roślina ma właściwości wykrztuśne i przyczynia się do usunięcia z płuc zalegającej tam flegmy. Zawiera także saponidy, które stymulują rozwój rzadkiej wydzieliny z oskrzeli, mogącej atakować drogi oddechowe. Związki te wpływają również korzystnie na odporność organizmu oraz chronią przed infekcjami.

Sugerowane dawki: 3 filiżanki dziennie (przyjmowane w równych odstępach czasu w ciągu dnia).

Olejek tymiankowy

Badania nad olejkiem eterycznym z tymianku (Thymus vulgaris) dowodzą, że potrafion redukować uczucie swoistego swędzenia w płucach, które odpowiada za przyrost wydzieliny w postaci śluzu, kaszel oraz skurcz oskrzeli, utrudniający przepływ powietrza w obrębie dróg oddechowych. Olejek ten wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne, atakuje bakterie i wirusy, które odpowiadają za powstanie kaszlu. W dodatku zawarte w nim flawonoidy są w stanie łagodzić kaszel spazmatyczny, terpeny zaś ułatwiają pozbycie się z organizmu flegmy⁸.

Wiele badań klinicznych dowodzi, że właściwości rozpuszczające śluz, które posiada tymianek, stają się silniejsze w połączeniu z korzeniem pierwiosnka lekarskiego (Primulae radix). Przyjmowanie preparatów, które mają w składzie te 2 składniki, znacząco redukuje ostre zapalenie oskrzeli oraz skraca czas jego trwania⁹. Syropy zawierające ekstrakt z tego ziela znajdziesz też w aptekach.

Sugerowana dawka: 3 filiżanki dziennie (przyjmowane w równych odstępach czasu w ciągu dnia).

Napar z łyżki stołowej świeżego organicznego tymianku (najlepiej od naturopaty albo zielarza) zalej 250 ml wrzącej wody, pozostaw do naciągnięcia przez 5 min.

Płukanka z szałwii

Jej liście zawierają kamforę, flawonoidy, garbniki oraz duże ilości witaminy B₁, PP, A i C. Dzięki temu arsenałowi może skutecznie walczyć z kaszlem. Przygotuj napar: łyżkę suszonych liści szałwii zalej szklanką wrzątku i trzymaj pod przykryciem przez kwadrans.

Sugerowana dawka: płucz gardło naparem co 3 godz.

Wypróbuj porosty

Porost islandzki (płucnica lekarska, Cetraria islandica) jest używany w Norwegii, Laponii i Islandii od XVII w. jako skuteczny lek wykrztuśny w przypadku zapalenia dróg oddechowych oraz oskrzeli¹⁰.

Sugerowana dawka: wywar z 2 g suszonego porostu lub 1,5 ml nalewki (rozcieńczonej w stosunku 1:5 w 40% alkoholu), 3 razy dziennie.

Postaw na babkę

Liście tej popularnej byliny (Plantago lanceolata) zawierają aukubinę, substancje ślazowe, pektyny, flawonoidy, garbniki oraz kwasy: fumarowy, benzoesowy, cynamonowy i waniliowy. Medycyna ludowa zalecała stosowanie babki lancetowatej w leczeniu m.in. chrypki i suchego, przewlekłego kaszlu. Sok z liści babki jest lekiem śluzowym i powlekającym. Wyciąg z babki ma również nieznaczne właściwości wykrztuśne oraz regenerujące nabłonek. Lekko rozkurcza mięśnie gładkie dróg oddechowych. Dlatego zaleca się go nałogowym palaczom oraz w stanach zapalnych z utrudnionym odkrztuszaniem i zalegającą wydzieliną.

Sugerowana dawka: 0,5 łyżeczki soku z babki na ćwierć szklanki ogrzanej wody 3 razy dziennie lub 4 razy dziennie łyżeczka syropu z babki lancetowatej.

Inhalacje

To tania, prosta i, co najważniejsze, skuteczna metoda. Zagotuj wodę z ziołami, szałwią, rumiankiem lub lawendą. Następnie przelej ją do miski. Pochyl się nad nią, przykrywając ręcznikiem głowę, tak by gorąca para uderzała w twarz. Przez 15 min wdychaj opary. Nie zapomnij w tym czasie oczyszczać nosa i gardła z zalegającej wydzieliny. Zamiast ziół do gorącej wody możesz wlać kilkanaście kropel olejku eukaliptusowego, rozmarynowego lub majerankowego. Podczas inhalacji nie zbliżaj twarzy do gorącej wody, żeby się nie poparzyć. Wdychając parę wodną, zamknij oczy. Oczekiwane efekty dadzą tylko regularne zabiegi, czyli wykonywane codziennie przez 7 dni w tygodniu.

Uwaga: inhalacje nie są polecane osobom z cerą naczynkową¹¹.

Sięgnij po czosnek

Nie bez kozery nazywany jest naturalnym antybiotykiem. Zawiera fitoncydy, substancje lotne o właściwościach zwalczających bakterie, dzięki czemu łagodzi kaszel i pomaga szybciej zwalczyć infekcje. Najlepiej działa, gdy rozgnieciesz go i zjesz na surowo.

Korzeń pelargonii

Pochodząca z Południowej Afryki pelargonia afrykańska (Pelargonium sidoides) została przebadana w randomizowanej próbie kontrolowanej. Opublikowane w literaturze medycznej wyniki zbiorczej analizy 6 grup pacjentów z ostrym zapaleniem oskrzeli, dowiodły efektywnego działania tej rośliny, w porównaniu z grupą przyjmującą placebo. Ekstrakt z jej korzenia stymuluje układ immunologiczny do ochrony przed bakteriami i wirusami oraz przynosi ulgę w przypadku takich objawów, jak wzmożone wydzielanie śluzu. Jest bezpieczny nawet dla jednorocznych dzieci¹². W Polsce dostępny jest lek ImmunoInfec w kapsułkach, stanowiący standaryzowany ekstrakt z korzenia pelargonii afrykańskiej.

Sugerowane dawki: dorośli i dzieci powyżej 12 r.ż. kapsułka 3 razy dziennie. Dzieci 6-12. r.ż. 1 kapsułka 2 razy dziennie. Preparat najlepiej jest przyjmować przez 7-14 dni.

Domowe wspomaganie

Właściwie dobrane leczenie kaszlu można wspomagać także domowymi metodami łagodzącymi jego objawy. Pomocne może być picie dużej ilość płynów oraz utrzymywanie odpowiedniej wilgotności powietrza (40-60%).

Nebulizacja

Gdy kaszel jest nie do wytrzymania, warto rozważyć nebulizację ze sterydu. To zabieg medyczny polegający na podawaniu choremu działającego silnie przeciwzapalnie sterydu w postaci rozpylonej mgiełki (aerozolu) metodą inhalacji poprzez usta lub rurkę intubacyjną bezpośrednio do układu oddechowego. Dzięki temu dość szybko następuje zmniejszenie obrzęku ścianek oskrzeli i poprawia się ich drożność. Nebulizacja ułatwia też oddychanie i ewakuację wydzieliny. A co ważne w Twoim przypadku, pod wpływem sterydu przyspieszeniu ulega proces regeneracji uszkodzonych w procesie zapalnym nabłonków w oskrzelach, co skutkuje szybkim ustąpieniem kaszlu. Więcej na temat tej metody tutaj.