Domowe sposoby na kaszel. Poznaj przepisy na pyszne syropy

Syrop to jeden z najstarszych znanych ludzkości leków. W starożytności przygotowywali je mieszkańcy Półwyspu Arabskiego. I to właśnie z ich języka – od słowa sherab oznaczającego napój – wywodzi się nazwa tych słodkich specyfików. Odkaża, wzmacnia odporność, ułatwia odkrztuszanie i, co najważniejsze, można go przygotować samodzielnie.

Artykuł na: 9-16 minut
Zdrowe zakupy

Bez względu na przeznaczenie, wszystkie sporządza się według podobnej procedury: w 60% roztworze sacharozy rozpuszczone zostają lecznicze substancje. Przeważnie używamy ich do łagodzenia infekcji dróg oddechowych – pomagają nam radzić sobie z suchym i mokrym kaszlem. Jednak prócz rozrzedzania wydzieliny i usprawniania ruchów rzęsek, działają bakteriobójczo i mogą też pomagać na inne schorzenia.

Co zrobić, aby pozbyć się kaszlu?

Fizjologicznie kaszel jest skutecznym mechanizmem obronnym wspomagającym oczyszczanie dróg oddechowych, szczególnie gdy występuje w nich nadmiar lepkiej wydzieliny.
 
Jednak aby był skuteczny, wymaga wystarczająco dużego przepływu wydychanego powietrza, zwanego szczytowym przepływem kaszlu. Tylko wtedy możliwe jest oddzielenie i przetransportowanie zalegającej w płucach lub oskrzelach wydzieliny. Z tego też powodu chorym, którzy są osłabieni, może być trudno pozbyć się flegmy. W takich sytuacjach zaleca się oklepywanie lub syropy.
 
kaszel
Leki na kaszel dzielą się na 2 kategorie: te, które go tłumią (przeciwkaszlowe) i te, które go przyspieszają (wykrztuśne). Pierwsze są często przepisywane na kaszel nieproduktywny (suchy), a drugie na kaszel związany z nadmiarem wydzieliny z dróg oddechowych (tzw. mokry).

Choć wydaje się to nieprawdopodobne, kaszel jest dolegliwością trudną do leczenia ze względu na jego różnorodne przyczyny, a także naszą niepełną wiedzę na temat mechanizmów, które nim rządzą. Ponadto może być inaczej odczuwany przez różnych pacjentów. Wydzielanie śluzu pokrywa i chroni drogi oddechowe, m.in. zapobiegając utracie wody. Jest ono stymulowane przez wdychanie alergenów, czynników zakaźnych i substancji drażniących.

Środki wykrztuśne mają zwiększać objętość śluzu w celu ułatwienia oczyszczania dróg oddechowych poprzez kaszel. Guaifenezyna, od lat jest uważana za lek wspomagający klirens dróg oddechowych w taki sposób. Jednak mechanizm jej działania pozostaje niejasny mimo długiej historii stosowania, a w badaniach klinicznych nie udało się wyraźnie wykazać korzyści z jej stosowania w porównaniu z placebo.

Z kolei do związków przeciwkaszlowych zalicza się zdekstrometorfan, inhibitory wydzielania (środki obkurczające) oraz substancje łagodzące podrażnienia, takie jak miód czy pastylki do ssania zawierające mentol. Niestety, jak pokazują badania z 2023 r., istnieje niewiele dowodów na to, że którykolwiek z nich jest naprawdę skuteczny1.

Dlaczego syropy na kaszel są słodkie?

Naukowcy z Boston University dokonali odkrycia, które może zmienić niechętne nastawienie medycyny akademickiej do leków na kaszel. Ich badania pokazują, że łyżeczka cukru nie tylko ułatwia połknięcie leku, ale także może zwiększyć jego skuteczność.

Pewne zakażenia bakteryjne (gronkowcami, paciorkowcami, prątkami gruźlicy) lub infekcje ucha i dróg moczowych, stają się przewlekłe i nawracają nawet po antybiotykoterapii. Dzieje się tak, ponieważ niektóre bakterie, są w stanie przetrwać leczenie. W efekcie zakażenie tymi drobnoustrojami może trwać miesiącami i powracać nawet po wyzdrowieniu pacjenta. Co gorsza, zakażenia te mogą również rozprzestrzeniać się na inne części ciała, takie jak nerki.

Wszyscy już słyszeliśmy o opornych na antybiotyki bakteriach. Istnieją jednak drobnoustroje, które opracowały inną metodę ochrony przed lekami. One po prostu udają, że ich… nie ma. W tym celu zaszywają się gdzieś w organizmie, wyłączają swoje normalne funkcje metaboliczne, dzięki czemu nie zatruwają się antybiotykami i w uśpieniu przeczekują leczenie. Po okresie hibernacji, który może trwać tygodnie, a nawet miesiące, budzą się bardziej agresywne niż były wcześniej.

Cukier "oszukuje" bakterie

Amerykanie odkryli, że łyżeczka cukru może odwrócić losy tej walki. Cukier bowiem oszukuje bakterie, które w przeciwnym razie udawałyby martwe. Budzą się one z letargu, włączają funkcje metaboliczne, by coś zjeść i… giną. Gdyż przy okazji cukier sprawia, że niektóre antybiotyki są skuteczniejsze w zwalczaniu zakażeń gronkowcem, a nawet gruźlicy. Zdaniem naukowców słodki specyfik „dramatycznie zwiększa skuteczność tzw. antybiotyków pierwszego rzutu, takich jak streptomycyna i tetracyklina”.

James Collins i jego współpracownicy przetestowali technikę cukrową na myszach z zakażeniami dróg moczowych. Odkryli, że odkryli, że terapia antybiotykami i cukrem w ciągu 2 godz. była w stanie zabić 99,9% mikrobów (w tym przypadku bakterii E. coli). Podczas gdy leczenie samym antybiotykiem nie dawało żadnego efektu.

Badania

Badacze są zdania, że połączenie cukru i antybiotyków może być stosowane w celu wyeliminowania nawracających, często wyniszczających infekcji, takich jak infekcje ucha, gardła, płuc i dróg moczowych, które jeśli nie zostaną wyleczone, mogą rozprzestrzenić się na nerki i inne ważne narządy2.

Potwierdził to eksperyment na gryzoniach. Jednak najważniejszy wpływ badań Bostończyków może dotyczyć gruźlicy, przewlekłej bakteryjnej infekcji płuc, która według Światowej Organizacji Zdrowia co roku zabija ok. 1,7 mln ludzi na całym świecie. Nim badania przyniosą rezultaty w postaci „słodkich” antybiotyków, możemy pomagać sobie sami, wzbogacając swoje leczenie syropami.

syrop
W okresie infekcji każdy z nas może przygotować syropy samodzielnie, bowiem nie tylko nie jest to skomplikowana procedura, ale też nie wymaga żadnych wyszukanych składników. Domowe syropy przechowuj w lodówce i podawaj w zależności od potrzeb.

Domowe sposoby na kaszel

  • Płukanka z szałwii. Jej liście zawierają kamforę, flawonoidy, garbniki oraz duże ilości witaminy B1, PP, A i C. Dzięki temu arsenałowi może skutecznie walczyć z kaszlem. Przygotuj napar. Łyżkę suszonych liści szałwii zalej szklanką wrzątku i trzymaj pod przykryciem przez kwadrans. Naparem płucz gardło co 3 godziny.
  • Inhalacje. To tania, prosta i, co najważniejsze, skuteczna metoda. Zagotuj wodę z ziołami, szałwią, rumiankiem lub lawendą. Następnie przelej ją do miski. Pochyl się nad nią, przykrywając ręcznikiem głowę, tak by gorąca para uderzała w twarz. Przez kwadrans wdychaj opary. Nie zapomnij w tym czasie oczyszczać nosa i gardła z zalegającej wydzieliny. Zamiast ziół do gorącej wody, możesz wlać kilkanaście kropel olejku eukaliptusowego albo rozmarynowego.
  • Sięgnij po czosnek. Nie bez kozery nazywany jest naturalnym antybiotykiem. Zawiera fitoncydy, substancje lotne o właściwościach zwalczających bakterie, dzięki czemu łagodzi kaszel i pomaga szybciej zwalczyć infekcje. Najlepiej działa, gdy rozgnieciesz go i zjesz na surowo.
 napój z imbiru.
Przygotuj napój z imbiru. To kłącze ma silne działanie odkażające, a ponadto przyspiesza krążenie krwi i ułatwia odkrztuszanie plwociny. Utrzyj na tarce centymetr obranego korzenia imbiru, zalej go szklanką wrzątku, przykryj i odstaw na 10 min do naciągnięcia. Następnie przecedź. Do napoju możesz dodać plasterek cytryny i łyżeczkę miodu lub syropu malinowego do smaku. Tak przygotowana herbatka nawilża śluzówkę i zwalcza przeziębienie oraz łagodzi kaszel i ból gardła.

Proste przepisy na syrop

  • SYROP Z CZARNEGO BZU Jest tradycyjnie stosowany w celu zapobiegania problemom oddechowym oraz w ich leczeniu. Systematyczny przegląd 5 randomizowanych dotyczących użycia bzu czarnego w leczeniu i zapobieganiu oddechowej chorobie wirusowej dowiódł, że roślina może skrócić czas trwania i nasilenie przeziębienia3.
  • SYROP Z CHRZANU Chrzan jest bogatym źródłem wielu biologicznie aktywnych związków, w tym witamin A, C oraz B1 i B2. Ponadto zawiera wapń, potas i fosfor. Ma właściwości przeciwbakteryjne, które są również przypisywane izotiocyjanianom oraz wysoką zawartość innych przeciwutleniaczy, które przynoszą korzyści zdrowotne4. 2 łyżki utartego korzenia chrzanu zalej 0,5 szklanki przegotowanej, ciepłej (ale nie gorącej) wody. Odstaw na godzinę w zamkniętym naczyniu. Potem przecedź i dodaj tyle miodu, ile jest płynu. Taki syrop ma działanie wykrztuśne, bakterio- i grzybobójcze. Stosuj 2 razy dziennie po łyżeczce.
  • SYROP Z BURAKA Od lat konkuruje z cebulą, gdy chodzi o zwalczanie kaszlu. Ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Jednak warto go pić nie tylko w czasie infekcji. Ten specjał zwiększa odporność, a także zwalcza anemię oraz korzystnie wpływa na układ krążenia5. Zetrzyj całego buraka i wymieszaj go z 3 łyżkami miodu. Następnie w zamkniętym słoju włóż do garnka z ciepłą wodą i delikatnie podgrzewaj. Pamiętaj, nie można doprowadzić wody do wrzenia. Słój należy jedynie ogrzewać aż pojawi się buraczany sok. Syrop jest bezpieczny nawet dla małych dzieci. Przyjmuj łyżeczkę dziennie.
  • SYROP Z SIEMIENIA LNIANEGO Siemię lniane zawiera związki śluzowe, białka, sterole, kwasy organiczne (m.in. askorbinowy), glicerydy oraz magnez, cynk i żelazo. Dzięki temu doskonale sprawdza się jako środek łagodzący stany zapalne, osłonowy i zwiększający wilgotność śluzówki. Zawarte w nim substancje przyśpieszają regenerację błon śluzowych i obniżają poziom lipidów we krwi6. Syrop z siemienia warto pić w przypadku choroby wrzodowej i przy suchym kaszlu. Zalej 4 łyżki siemienia litrem wody. Do wywaru dodaj 4 łyżki miodu. Gotuj przez 10 min. Odstaw do ostygnięcia. Pij po filiżance dziennie.
 mniszek lekarski
Popularny na naszych łąkach mniszek lekarski pomaga leczyć anemię, reumatyzm i kamicę żółciową. Jak pokazują badania, Taraxacum officinale wpływa na regulację metabolizmu lipidów i cukru, dzięki czemu przyczynia się do leczenia cukrzycy typu 2 i miażdżycy7. Zalej litrem wody ok. 350 kwia-tów mniszka. Gotuj je przez ok. 10 min. Gdy wywar się schłodzi, przecedź, dosyp 1 kg cukru i znów gotuj, tym razem na małym ogniu przez ok. 3 godz. Na koniec dodaj sok z cytryny i dokładnie zamieszaj. Zażywaj 2-3 razy dziennie po łyżeczce.
  • SYROP Z IMBIRU Działa ochronnie na komórki wątroby, ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwzapalne. W badaniach potwierdzono aktywność przeciwdrobnoustrojową ekstraktów z imbiru i czosnku przeciwko Staphylococcus aureus, Escherichia coli i Candida albicans8. Ponadto imbir rozgrzewa organizm, usprawnia trawienie9. Warto stosować go profilaktycznie – nim rozwinie się przeziębienie. Do szklanki naparu z 2 łyżeczek oregano i tymianku wrzuć kawałek (ok. 2 cm) obranego, drobno pokrojonego świeżego kłącza imbiru. Całość zmiksuj blenderem. Dodaj szczyptę cynamonu, kilka goździków i doprowadź do wrzenia. Gdy ostygnie, dolej wyciśnięty sok z pomarańczy. Przecedź, a następnie dolej pół kubka miodu (najlepiej gryczanego lub lipowego). Syrop trzymaj w lodówce i popijaj 4 razy po 4 łyżeczki dziennie. Dzieci mogą przyjmować 2 łyżeczki na dobę.
Bibliografia
  • Paediatr Respir Rev. 2023 Dec:48:30-38
  • Nature . 2011 May 12;473(7346):216-20
  • BMC Complement Med Ther. 2021 Apr 7;21(1):112
  • Horticulturae 2021 June 7(7):167
  • Antioxidants (Basel). 2020 Oct 8;9(10):960; IJIREM 2022 Feb 9(1): 207-10, doi: 10.55524/ijirem.2022.9.1.39
  • Healthcare (Basel). 2023 Jan 30;11(3):395
  • Foods. 2022 Sep 15;11(18):2858
  • Heliyon 2022 Sep; 8(9): e10457, doi: 10.1016/j.heliyon.2022.e10457
  • Evid Based Complement Alternat Med. 2015 Apr 14;2015:915087
Autor publikacji:
Wczytaj więcej
Nasze magazyny