Nasze magazyny
Holendrzy długo będą pamiętać zimę 1944 r. Kiedy w odwecie za strajk pracowników kolei i wstrzymanie transportu broni wojska III Rzeszy zablokowały dostawy żywności, klęska głodu dotknęła cały kraj. W jej wyniku do maja 1945 r. zmarło 20 tys. osób. Dzieci urodzone z ciężarnych wtedy matek w wieku dorosłym ważyły więcej, miały wyższy poziom trójglicerydów i cholesterolu LDL, a także większą skłonność do zachorowania na cukrzycę i schizofrenię.
Eksperci z amerykańskiego Uniwersytetu Columbia i holenderskiego Uniwersytetu w Leiden przeprowadzili analizę danych dotyczących stanu zdrowia Holendrów urodzonych w połowie lat 40. ubiegłego wieku, oraz ich starszego i młodszego rodzeństwa. Oprócz wymienionych już cech odkryli, że urodzeni po Głodowej Zimie żyli krócej - w ich przypadku ryzyko przedwczesnej śmierci było wyższe.
To sugeruje, że czynniki środowiskowe mają wpływ na nasze życie jeszcze przed narodzinami oraz że wpływają na cechy i predyspozycje przekazywane następnym pokoleniom. Jak to możliwe? Zdaniem autorów analizy winna jest ekspresja genów. To zjawisko, w przebiegu którego pewne geny są aktywowane, inne zaś tłumione. Od lat wiadomo, że dieta może oddziaływać epigenetycznie na nasz organizm, czyli właśnie decydować, które geny będą aktywne. Jednocześnie brakowało badania, które wykazałoby taki wpływ warunków środowiskowych na płód. Głodowa Zima 1944 r. może okazać się dobrym materiałem badawczym.
L. H. Lumey, który kierował badaniem, jest przekonany, że udało się zidentyfikować grupę metylową odpowiedzialną za ekspresję konkretnych genów u Holendrów urodzonych po Głodowej Zimie. Grupa ta hamuje aktywność genu PIM3 odpowiedzialnego za spalanie tkanki tłuszczowej. Oznaczałoby to, że w obliczu braku pokarmu organizmy płodów zaczęły "bronić się" przed niedożywieniem gromadząc jak najwięcej zapasów na czarną godzinę, a jednocześnie niedostateczna ilość składników odżywczych wpłynęła na ich przyszły stan zdrowia, prowadząc do chorób metabolicznych i psychicznych.
Dr Bas Heijmans z Uniwersytetu w Leiden uważa, że ta analiza otwiera drogę do kolejnych badań nad wpływem diety ciężarnych kobiet na kształtujące się organizmy ich dzieci1,2.
Bibliografia
- International Journal of Epidemiology, Volume 36, Issue 6, 1 December 2007, Pages 1196–1204, https://doi.org/10.1093/ije/dym126
- The New York Times, February 7, 2018
