Skąd się biorą białe plamy na paznokciach?
Białe plamki na paznokciach zwykle kojarzone są z niedoborami wapnia, aczkolwiek specjaliści twierdzą, że brakuje dowodów na tę tezę, jako główną przyczynę podając uszkodzenie płytki paznokcia1. Jednocześnie niektórzy naukowcy sugerują, że za białe plamki na paznokciach odpowiadają niedobory cynku2.
Warto przy tym zaznaczyć, że nie wszystkie zmiany to leukonychia: mówimy o niej, kiedy białe plamki są na płytce paznokcia i przemieszczają się wraz z jego wzrostem. Białe plamki w łożysku paznokcia pozostające przez cały czas w jednym miejscu to pseudo-leukonychia.
Możliwe przyczyny białych plamek na paznokciach oraz białych paznokci to:
- uraz paznokcia,
- odwodnienie paznokci spowodowana malowaniem ich,
- ekspozycja na detergenty i wybielacze2,
- kontakt z arszenikiem, talem, tlenkiem węgla lub z innymi toksycznymi substancjami3,
- zawał mięśnia sercowego,
- niewydolność wątroby lub nerek,
- toczeń rumieniowaty układowy,
- autoimmunologiczna niedoczynność tarczycy4,
- występowanie białek, których nie powinno być w zdrowej płytce paznokcia5,
- chemioterapia6.
Jakie problemy zdrowotne objawiają się białymi plamkami na paznokciach?
- Grzybica paznokci - jedna z jej postaci – dystalna i boczna podpaznokciowa onychomykoza (DSLO) – objawia się białymi lub żółtymi przebarwieniami płytki paznokcia oraz jej pogrubieniem, brakiem przejrzystości i oddzieleniem od łożyska paznokcia. Jest to najczęstsza postać grzybicy paznokci7.
- Leukonychia totalis - w jej przebiegu cały paznokieć staje się biały. Może być wynikiem wady genetycznej dziedziczonej autosomalnie recesywnie8 lub objawem poważniejszych problemów zdrowotnych, w tym zespołu Barta-Pumphreya (zaburzenia budowy skóry i paznokci, brak włosów oraz głuchota)9 czy zespołu Buschkella-Gorlina (w którym występują też torbiele łojowe i kamica nerkowa)10.
- Choroba Haileya-Haileya - to genetyczne schorzenie dermatologiczne, dotykające zwykle kilku członków rodziny. Objawia się pęcherzami na skórze oraz niekiedy wewnątrz jamy ustnej czy przełyku. U większości pacjentów można zauważyć pionowe białe zmiany na paznokciach11.
- Paznokcie Muehrckego - to schorzenie charakteryzuje się nieprawidłowym unaczynieniem łożyska paznokcia wynikającymi z niedoboru białka zwanego albuminą. Białe zmiany przyjmują postać równoległych kresek, które nie przemieszczają się wraz ze wzrostem paznokcia12.
- Paznokcie Terry'ego - wywołuje je rozrastająca się tkanka łączna, która odcina dopływ krwi z naczyń włosowatych do płytki paznokcia, powodując jego częściowe zbielenie. Paznokcie Terry'ego są objawem zwłóknienia wątroby i mogą rozwinąć się w następstwie choroby alkoholowej13.
Zwykle wystarczy uzupełnić niedobory składników odżywczych lub zmienić nawyki, by białe plamki na paznokciach znikły. W przypadku, gdy leukonychia i pseudo-leukonychia są objawem choroby, wyleczenie ich pierwotnej przyczyny (o ile jest możliwe) powinno pomóc.
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-277X.2011.01175_23.x
- Int J Prev Med. 2016; 7: 118. Published online 2016 Oct 26. doi: 10.4103/2008-7802.193093
- Nail Disorders, 2019, Pages 75-83
- https://www.researchgate.net/publication/288741807_Transverse_leukonychia_associated_with_hypothyroidism
- https://www.researchgate.net/publication.335198641_Acquired_Leukonychia_of_the_Distal_Nail_Plate_A_Morphologic_and_Proteomic_Analysis/
- „The MASCC Textbook of Cancer Supportive Care and Survivorship”, red. Ian Olver, Springer. DOI: 10.1007/987-1-419-1225-1
- https://podyplomie.pl/dermatologia/17410,grzybica-paznokci-terapia-musi-byc-konsekwentna
- https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/9759/leukonychia-totalis
- https://medlineplus.gov/genetics/condition/bart-pumphrey-syndrome/
- https://www.amhsjournal.org/article.asp?issn=2321-4848;year=2015;volume=3;issue=2;spage=302;epage=305;aulast=Angoori
- https://escholarship.org/uc/item/6x16x4z0
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23292969/
Comprehensive Handbook of Alcohol Related Pathology, Volume 2, 2005, Pages 599-605