Nasze magazyny
Witamina D powstaje w wyniku ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe typu B (UVB), które - w odróżnieniu od promieniowania UVA - dociera do skóry również wtedy, gdy znajdujemy się w miejscu ocienionym. Potwierdzają to wyniki eksperymentu przeprowadzonego w miesiącach jesienno-zimowych na półkuli południowej, w strefie podzwrotnikowej. Ochotników podzielonych na grupy poproszono, by unikali słońca.
Okazało się, że można połączyć przyjemne z pożytecznym - przebywanie w cieniu nie zakłóciło wytwarzania witaminy D w skórze:
- najefektywniej proces ten zachodził w cieniu drzewa (55% skuteczności w porównaniu z przebywaniem w pełnym słońcu) i parasola (52%)
- najmniej witaminy D powstawało u osób przebywających w cieniu, na werandzie znajdującej się od strony północnej (11%) i w samochodzie z podniesionymi szybami (0%)
Przebywanie w cieniu to istotny element profilaktyki raka skóry. Brak bezpośredniej ekspozycji na promieniowanie UVA zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory, ale nie hamuje całkowicie procesów związanych z powstawaniem witaminy D. Aby one zachodziły, nie możemy być jednak oddzieleni od promieni słonecznych szybą, gdyż nie przepuszcza ona promieni UVB, które są niezbędne do wytwarzania przez organizm witaminy D.
Witamina D i słońce - kiedy można się bezpiecznie opalać?
Bezpieczne opalanie gwarantuje nam przestrzeganie tzw. prawa cienia: długość cienia jest zależna od pozycji słońca na niebie gdy długość cienia odpowiada wzrostowi człowieka, słońce znajduje się 45 stopni powyżej linii horyzontu intensywność promieniowania UV jest odwrotna do długości cienia im cień dłuższy, tym słabsze promieniowanie ultrafioletowe im cień krótszy, tym większe prawdopodobieństwo poparzenia słonecznego5. To prawo nawiązuje do wiedzy, jaką wynosimy ze szkoły: najkrótszy cień odnotowuje się w godzinach południowych. Rano i wieczorem długość cienia jest większa niż wysokość człowieka. Dlatego też zaleca się opalanie jedynie rano lub późnym popołudniem.
Julia Cember
Bibliografia
- The Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology: Volume 96, Issue 5, September 2005, Pages 431-436, https://doi.org/10.1016/j.jsbmb.2005.04.039
- South Med J. 1998 Jul;91(7):619-23.
