Zwykłe leczenie opiera się na żelach, maściach i kremach na receptę lub bez. Bywają one drażniące dla cery, a gdy i tak jest ona uwrażliwiona i toczona stanem zapalnym, dalsze podrażnienie to ostatnie, czego jej potrzeba.
Nadtlenek benzoilu i miejscowe retinoidy oraz antybiotyki powodują np. zaczerwienienie, łuszczenie i pieczenie skóry2, co może wyglądać jeszcze gorzej, niż sam trądzik.
Jeśli chodzi o leki doustne przepisywane w cięższych przypadkach, trzeba liczyć się z poważnymi efektami ubocznymi, takimi jak bóle mięśni, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, depresja czy wady płodu3.
Najlepszą strategią na pokonanie trądziku jest podejście holistyczne. Warto więc pracować z doświadczonym naturopatą, który zaproponuje spersonalizowany plan naturalnego leczenia. Tymczasem przedstawiamy poparte naukowo opcje o udowodnionej skuteczności.
1. Wyrównaj zaburzenia hormonalne
Zaburzenia hormonalne, takie jak zespół policystycznych jajników (PCOS, polycystic ovary syndrome), mogą wywoływać trądzik, warto więc oddać się pod opiekę eksperta doświadczonego w tych kwestiach, który albo je wykluczy, albo zidentyfikuje jako potencjalną przyczynę.
Zajęcie się problemem bazowym będzie o wiele skuteczniejsze niż samo leczenie objawów. Naturopata bądź specjalista medycyny funkcjonalnej dobierze spersonalizowany program naturoterapii.
Ogólnie zaś ziołem zalecanym na wyrównanie zaburzeń hormonalnych, zwłaszcza PCOS, jest niepokalanek zwyczajny (Vitex agnus-castus)4. Harald Gaier, zielarz i członek panelu redakcyjnego WDDTY, zaleca do leczenia trądziku i leżących u jego podstawy problemów hormonalnych stosowanie nalewki z niepokalanka w dawce 30 lub 40 kropli na wodzie 2 razy dziennie przez 6 miesięcy.
2. Bierz witaminę B3
Postać tej witaminy o nazwie niacynamid (nikotynamid) ma udowodnioną skuteczność w łagodzeniu trądziku, gdy stosuje się go miejscowo, a jego efekty porównywalne są z popularnym antybiotykiem klindamycyną (żel 1%)11.
Warto wypróbować preparat Insta Natural Niacinamide Serum dostępny w sieci, który wolny jest od parabenów i innych problematycznych składników stosowanych powszechnie w kosmetykach do pielęgnacji twarzy, a zamiast tego bogaty jest w składniki roślinne o uśmierzającym, odżywiającym działaniu, takie jak sok z aloesu czy olej z awokado.
3. Zmień dietę, może pomóc na trądzik
Chociaż pogląd medycyny konwencjonalnej jest taki, że sposób odżywiania nie wpływa na trądzik, pojawia się coraz więcej przesłanek temu przeczących. Oto najlepsze opcje poparte dowodami, ale trzeba uzbroić się w cierpliwość - zanim zmiana w diecie korzystnie wpłynie na cerę, może to potrwać nawet 3 miesiące lub dłużej.
Dieta o niskim ładunku glikemicznym (GL)
Dieta o niskim GL (glycemic load) uwzględnia ilość węglowodanów w porcji pożywienia wraz z tempem, w jaki podnosi ona poziom cukru we krwi. Jak wykazano, działa korzystnie na objawy trądziku, a także obniża poziom insulinopodobnego czynnika wzrostu IGF-1, o którym wiadomo, że odgrywa rolę w powstawaniu trądziku5.
Dieta bogata w omega-3
Te kwasy tłuszczowe, znajdujące się naturalnie w tłustych rybach, mogą być pomocne w walce z trądzikiem, obniżają bowiem poziom IGF-1 i łagodzą stan zapalny6. W rzeczy samej, osoby regularnie jedzące ryby mają o niemal 1/3 niższe ryzyko wystąpienia trądziku w postaci umiarkowanej do zaawansowanej7. Wegańskie źródła omega-3 to nasiona chia, siemię lniane i orzechy włoskie.
Dieta bezmleczna
Spożywanie mleka i innego nabiału niezmiennie łączone jest z trądzikiem. Zwłaszcza picie mleka odtłuszczonego zdaje się podwyższać ryzyko tej przypadłości8.
4. Olejek z drzewa herbacianego na trądzik
Pochodzący z australijskiej rośliny Melaleuca alternifolia olejek to naturalny środek antybakteryjny i przeciwzapalny. Stosuje się go w postaci żelu miejscowego o stężeniu 5%, a w ograniczaniu trądziku jest on równie skuteczny, co nadtlenek benzoilu, nie dając przy tym tak wielu efektów ubocznych9.
Miksturę na wypryski można przyrządzić samodzielnie w domu poprzez dodanie 6 kropli czystego 100% olejku (dostępny powszechnie w sklepach ze zdrową żywnością oraz w Internecie) do 30 ml niezatykającego pory podłoża olejowego, takiego jak olej jojoba. Należy przechowywać taki preparat w szklanej butelce z zakraplaczem i aplikować codziennie przed snem.
5. Pij zieloną herbatę by zmniejszyć trądzik
Wyciąg z Camelia sinensis zawiera dużo katechin, czyli związków o działaniu przeciwutleniającym i przeciwzapalnym, takich jak galusan epigallokatechiny, przez co stanowi obiecujący lek na trądzik do stosowania miejscowego. Jak wykazały badania, balsamy z zieloną herbatą obniżają liczbę i stopień zaawansowania wyprysków, a także redukują wydzielanie sebum (łoju) przez skórę, co odgrywa ogromną rolę w powstawaniu tego schorzenia10.
Warto rozejrzeć się za naturalnymi produktami do pielęgnacji twarzy zawierającymi zieloną herbatę, takimi jak Odacite Mint+Green Tea Hydra-Purifying Treatment Mist lub 100% Pure Green Tea EGCG Concentrate Cream (oba dostępne w sieci).
6. Unikaj stresu by uniknąć trądziku
Obciążenie emocjonalne idzie w parze z trądzikiem12. Znajdując sposób na zapanowanie nad stresem - czy to za pomocą aktywności fizycznej, medytacji, jogi, aromaterapii czy innej techniki - zadbamy też o cerę.
Jak wykazało badanie na 30 osobach z tą przypadłością skórną, u tych, które poddały się terapii relaksacyjnej wspomaganej biofeedbackiem zaobserwowano znaczącą poprawę, jeśli chodzi o trądzik w porównaniu do grup kontrolnych13.
Biofeedback to technika stosująca przyrząd dający informacje o zmianach fizjologicznych w organizmie, takich jak temperatura skóry lub napięcie mięśni, w celu kontrolowania odpowiedzi na stres.
- J Am Acad Dermatol, 2008; 58: 56-9
- Clin Ther, 2007; 29: 1086-97
- Expert Opin Drug Saf, 2004; 3: 119-29
- Int J Bas Clin Pharmacol, 2017; 6: 2051-55
- Am J Clin Nutr, 2007; 86: 107-15; J Acad Nutr Diet, 2018; 118: 1874-85
- J Am Acad Dermatol, 2010; 63: 124-41; Nutrients, 2010; 2: 355-74
- J Am Acad Dermatol, 2012; 67: 1129-35
- Nutrients, 2018; 10: 1049
- Med J Aust, 1990; 153: 455-8
- J Drugs Dermatol, 2009; 8: 358-64; Bosn J Basic Med Sci, 2010; 10: 260-4
- Int J Dermatol, 2013; 52: 999-1004; Int J Dermatol, 1995; 34: 434-7
- Clin Cosmet Investig Dermatol, 2017; 10: 503-6
- J Psychosom Res, 1983; 27: 185-91