Fitoochrona dla mięśni

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

Mało kto wie, że szpinak i komosa ryżowa należą do elitarnego klubu skupiającego niewiele ponad 2% roślin z całego świata, które przebadano w poszukiwaniu ekdysonów (i tylko u 7% spośród nich je wykryto). Na tę grupę związków uwagę badaczy zwrócili azjatyccy kulturyści, a ich zainspirowała medycyna ludowa stosująca różne rośliny do poprawy kondycji, walki ze zmęczeniem i wyczerpaniem fizycznym.

Czy nauka potwierdziła pozytywny wpływ ekdysonów na mięśnie?

- Badania wykonane na zwierzętach oraz z udziałem ludzi wskazują, iż jeden z ekdysonów, 20-hydroksyekdyson, wpływa m.in. na zwiększenie masy mięśni, przyspieszenie ich regeneracji po intensywnym wysiłku oraz przywrócenie odporności na infekcje, obniżonej wskutek długotrwałego wyczerpującego treningu - mówi dr inż. Anna Geszprych z Katedry Roślin Warzywnych i Leczniczych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

- Przeprowadzone doświadczenia sugerują również, iż ekdysony korzystny wpływ na mięśnie ujawniają szczególnie wtedy, gdy przyjmowanie ich połączone jest z ćwiczeniami oraz dietą proteinową, która niezależnie od nich sprzyja biosyntezie białek mięśniowych. Substancje te są naturalnymi anabolikami o niskiej toksyczności i do tej pory nie stwierdzono ich działania androgennego, które u kobiet objawia się m.in. pojawieniem się owłosienia typu męskiego lub zaburzeniami płodności.

Szczodrak krokoszowaty (Rhaponticum carthamoides)

To jedna z tych unikalnych roślin zawierających ekdysony. Rosnące na Syberii i wyżynach Azji zioło stosowane jest w tamtejszej medycynie ludowej od ponad 5 tys. lat. Jednak obecność fitoekdysonów - zarówno w tradycyjnie wykorzystywanych w lecznictwie kłączach, jak i w częściach nadziemnych - stwierdzono dopiero w drugiej połowie XX w. i od tego czasu prowadzone są badania aktywności wyciągów ze szczodraka. W Polsce doświadczenia dotyczące uprawy tej rośliny oraz kumulowania się w różnych jej częściach związków biologicznie aktywnych, w tym 20-hydroksyekdysonu, wykonywano m.in. w SGGW w Warszawie².

Natomiast dzięki amerykańskim eksperymentom uzyskano praktyczne potwierdzenie, iż ekdysony rzeczywiście powodują wzrost masy mięśni - choć nie wszystkich - oraz podnoszą sprawność fizyczną. Odkryto mechanizmy ich wpływu na geny i uchylono rąbka tajemnicy, co dzieje się w komórkach mięśni po ich zażyciu. Badania przeprowadzone na myszach, szczurach i ludzkich komórkach dowiodły, iż pod wpływem 20-hydroksyekdysonu w komórkach błyskawicznie wzrasta zawartość wapnia i rozpoczyna się wzmożona synteza białka (większa nawet o 20%), co z kolei powoduje przyrost masy mięśniowej².

Werbena cytrynowa (Aloysia citridora)

Intensywna praca fizyczna albo ćwiczenia zawsze wywołują uszkodzenia mięśni i stres oksydacyjny, a przykrymi tego objawami są m.in. mikrourazy, ból i trudności w szybkim odzyskaniu sprawności. Naukowcy na całym świecie poszukują ziół, które minimalizowałyby te dolegliwości, co jest trudnym zadaniem, ponieważ jednocześnie nie mogą one upośledzać zdolności adaptacyjnych komórek do zwiększonego wysiłku.

Po szeregu eksperymentów, m.in. hiszpańskich badaczy, okazało się, że werbena cytrynowa chroni komórki mięśniowe przed uszkodzeniami przez wolne rodniki, łagodząc objawy zmęczenia oraz zmniejszając poziom prozapalnych cytokin. Szczególnie starsze osoby powinny korzystać z jej dobroczynnego wpływu, ponieważ wraz z wiekiem zmniejsza się skuteczność antyoksydacyjna organizmu i groźniejsze są skutki stresu oksydacyjnego³.

Granat właściwy (Punica granatum)

Wielu sportowców zawdzięcza swoją imponującą muskulaturę kilku szklankom soku z granatów wypijanym przed treningami. Owoce te obfitują w polifenole, które przyspieszają regenerację mięśni oraz odzyskanie siły po intensywnym treningu lub ciężkiej pracy⁵. Potwierdzają to liczne doświadczenia amerykańskich naukowców, np. zespół pod kierunkiem Trombolda sprawdzał, czy suplementacja sokiem z granatów będzie miała wpływ na siłę i mniejszą bolesność wybranych mięśni po dużym wysiłku fizycznym. Okazało się, że pozytywne oddziaływanie napoju dotyczy zginacza łokcia, ale już nie prostownika kolana⁶. Z tym ostatnim twierdzeniem polemizowali badacze z międzynarodowej grupy - tunezyjsko-niemiecko-francuskiej - która przeprowadziła eksperyment z zawodnikami kadry olimpijskiej w podnoszeniu ciężarów i uzyskała wyniki tak dobre, iż skłoniły ją do wydania kategorycznego nakazu włączenia soku z granatów do diety ciężarowców.

Szafran uprawny (Crocus dativus)

Ok. 100 tys. kwiatów potrzeba do uzyskania 1 kg szafranowej przyprawy. Jej wartość zawsze bliska jest cenie złota, dlatego kuracje zapobiegające bólowi mięśni po wysiłku nie należą do najtańszych, choć są z pewnością skuteczne. Wykazali to irańscy naukowcy, przeprowadzając doświadczenie na ochotnikach - studentach nieuprawiających sportu. Część z nich otrzymywała przez 10 dni 3 razy dziennie po 12,25 mg sproszkowanej przyprawy, później przeszła męczący trening. W eksperymencie dokładnie przeanalizowano różne parametry mięśni, poziom intensywności bólu oraz stężenie enzymów, w tym m.in. kreatyniny i dehydrogenazy mleczanowej. Prace zakończono wnioskiem, iż suplementacja szafranem wykazuje silny efekt prewencyjny⁷.

Identyczny wynik uzyskał również inny zespół irańskich badaczy, który postawił hipotezę, iż substancje aktywne w nim zawarte łagodzą stan zapalny i stres oksydacyjny mięśni wywołane ćwiczeniami wytrzymałościowymi. W tym doświadczeniu uczestniczkami były kobiety prowadzące siedzący tryb życia. Podawano im 30 mg szafranu codziennie przez 4 tygodnie i stwierdzono, iż dzięki suplementacji markery peroksydacji zapalnej oraz lipidowej szybko wróciły do normalnego poziomu po wyczerpujących ćwiczeniach⁸.

Arbuz zwyczajny (Citrullus lanatus)

Arbuz wzmacnia osłabione mięśnie za sprawą zawartego w nim jabłczanu cytruliny. Występuje on w kawonie w takiej obfitości, iż jego sok może być napojem funkcjonalnym łagodzącym ból mięśni po wysiłku fizycznym - takiego zdania jest zespół hiszpańskich uczonych. W przeprowadzonym eksperymencie podawali oni sportowcom 0,5 l świeżego soku zawierającego 1,17 g cytruliny, a drugiej grupie tę samą jego ilość wzbogaconą o 4,83 g aminokwasu. Oba napoje zredukowały częstość akcji serca i - co istotne - minimalizowały ból mięśni po dobie.

Każdemu z nas zdarzyło się cierpieć na dolegliwości mięśniowe, np. podczas grypy, dlatego warto zwrócić uwagę na inne doświadczenie z arbuzem w roli głównej. Francuscy uczeni wstrzykiwali w mięśnie toksyny wytwarzane przez pałeczkę zapalenia płuc, a następnie podawali cytrulinę. Testy te dowiodły, że ogranicza to zmęczenie i ból mięśni. Wniosek dla nas z tych prac? Dla dobra własnych mięśni warto sięgać po arbuza i w zdrowiu i w chorobie⁴.

Dr. Haralda Gaiera 

Dr. Haralda Gaiera na stanowisku naszego Medycznego Detektywa zastąpiła Anna Toott.

Z zawodu biolog, z zamiłowania ogrodniczka, która "w smakowitym ogrodzie" uprawia ponad 200 gatunków i odmian warzyw, owoców i ziół, a ich właściwości lecznicze nie mają przed nią tajemnic. Swoją wiedzą dzieli się na blogu mojewarzywaiowoce.blogspot.com.