Oliwa z oliwek
Moja babcia była bardzo żywotną i radosną osobą. Kiedy ją wspominam, przychodzą mi na myśl banany i oliwa z oliwek.
Pochodzę z Czech, a kiedy panował tam jeszcze komunizm, po każdą kiść bananów trzeba było stać w długich kolejkach. Ojciec mojej babci był Włochem, któremu rodzina z Włoch i Francji przysyłała wielkie pojemniki naturalnej oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia. Nigdy nie widziałam, żeby ktoś używał tyle oliwy, co moja babcia - dodawała ją dosłownie do wszystkiego, co jadła. Ponadto natłuszczała sobie nią skórę, która była lśniąca i jędrna, a na jej twarzy nie ukazały się żadne zmarszczki, nawet po siedemdziesiątce.
W zeszłym roku w Arizonie spotkaliśmy Bernando LaPallo, człowieka o doskonałym zdrowiu pomimo 110 lat na karku. Jest on bohaterem książki pióra Anne Cornelius zatytułowanej "Starzej się wolniej i żyj dłużej: Jak osiągnąć zdrowie i witalność w wieku 107 lat i później".
Większość życia spędził pracując jako kucharz. Poza trzymaniem się wegetariańskiej i surowej diety, jako sposób na długowieczność podaje najprostszą i jednocześnie najbardziej efektywną zasadę, a mianowicie stosowanie diety z pięciu produktów: oliwy z oliwek, czosnku, cynamonu, miodu i czekolady.
Według LaPallo da się przyrządzić pyszne sałatki używając oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia. Tak jak moja babcia, naciera też ciało oliwą, zwłaszcza stopy.
Wiele badań potwierdziło skuteczność działania oliwy z oliwek oraz jej zbawienny wpływ na stan zdrowia. W przeprowadzonych ostatnio w Hiszpanii badaniach wykazano, że dieta śródziemnomorska ze zwiększoną ilością oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia (lub orzechów) polepszyła stan intelektualny ludzi starszych i była lepsza niż dieta niskotłuszczowa dla ludzi zagrożonych demencją starczą.
Składniki oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia mają właściwości antybakteryjne, przeciwutleniające i przeciwzapalne.
W gruncie rzeczy dieta śródziemnomorska - zawierająca wiele owoców i warzyw, produktów pełnoziarnistych, fasoli, orzechów, nasion i zdrowych tłuszczów - łączy się z rzadszym występowaniem chorób degeneracyjnych, takich jak osteoporoza czy alzheimer, i zapewnia dłuższe życie. Korzyści te przypisuje się po części regularnemu spożyciu oliwy z oliwek - lub, ściślej rzecz biorąc, naturalnie obecnych w niej związków fenolowych mających działanie przeciwbakteryjne, antyoksydacyjne oraz przeciwzapalne.
Jak wynika z amerykańskiego badania opublikowanego w tym roku, zawarty w oliwie z oliwek oleokantal fenolowy może redukować ryzyko alzheimera i innych temu podobnych chorób neurodegeneracyjnych prowadzących do demencji.
Zdrowe tłuszcze
Gdy byłam młodsza, miałam problemy z nadwagą, jadłam bowiem sporo niezdrowych tłuszczów zwierzęcych oraz mnóstwo słodyczy zawierających całą masę tłuszczu. Dopiero gdy zaczęłam zdrowo odżywiać się surowym jedzeniem, zrozumiałam, że "dobre" tłuszcze, a więc tak zwane niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe i pewne jadalne tłuszcze roślinne, są rzeczywiście niezbędne i należy je jeść w odpowiedniej ilości. Optymalna ilość zależy od indywidualnej budowy każdego z nas, oraz od tego, ile się ruszamy i jak szybko nasz organizm jest w stanie spalić tłuszcz i przemienić go w tkankę mięśniową.
Awokado
Gdy myślę o zdrowych tłuszczach, zawsze prędzej czy później przychodzi mi na myśl awokado i jego kremowa konsystencja, która wzbogaca smak każdego wegetariańskiego dania. Połączenie awokado i banana pozwala stworzyć wspaniały słodko-kremowy mus, za którym nawet dzieci będą przepadały. Owoc ten jest też doskonałym dodatkiem do sałatek i podstawą pysznego sosu guacamole. Poza wybornym smakiem ma też wiele innych zalet.
Ostatnie badania nad awokado hass, najczęściej dostępnym w supermarketach, wykazało, że zawiera ono szeroką gamę niezbędnych elementów odżywczych i związków chemicznych pochodzenia roślinnego, w tym błonnik spożywczy, potas, sód, magnez, witaminy A, B6, C, E i K1, kwas foliowy, niacynę, kwas pantotenowy, ryboflawinę, cholinę, luteinę, fitosterole (które obniżają cholesterol i ryzyko chorób serca), jednonienasycone kwasy tłuszczowe (również obniżające cholesterol i ryzyko chorób serca oraz zawału, raka piersi i artretyzmu).
Jak przechowywać i kroić awokado
Przechowywanie niedojrzałych awokado i bananów razem sprawi, że jedne i drugie szybciej dojrzeją. Wsadzanie pestki awokado z powrotem do przygotowanej z niego potrawy (np. sałatki) spowolni jej brązowienie (spowodowane utlenieniem); tak samo zadziała skropienie jej sokiem z cytryny.
Żeby otworzyć awokado natnij je nożem wzdłuż po obu stronach, a następnie skręć połówki tak, aby je rozdzielić. Ostrożnie nakłuj pestkę nożem i przekręć go, aż pestka wyjdzie. Połówki owocu ponownie przekrój w celu uzyskania czterech ćwiartek, po czym każdą obierz ze skórki. Smacznego!
Olej z awokado składa się w 71% z jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, w 13% z wielonienasyconych kwasów tłuszczowych i w 16% z nasyconych kwasów tłuszczowych. Może on poprawić równowagę lipidową we krwi i zwiększyć wchłanianie rozpuszczalnych w tłuszczach witamin i fitozwiązków przyjmowanych wraz z innymi owocami i warzywami. Przegląd ośmiu badań dowiódł, że awokado wspomaga zdrowie układu krążenia, podczas gdy inne badania sugerują, że może ono pomóc w spowalnianiu procesu starzenia się organizmu oraz w przypadku problemów z nadwagą.
Upewnij się zatem, że awokado, oliwa z oliwek bądź inne oleje tłoczone na zimno trafiają do Twoich sałatek, gdyż wiele warzyw i owoców zawiera witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Oznacza to, że organizm trawi je i przyswaja jedynie wtedy, gdy wprowadzane są do niego w towarzystwie tłuszczu.
Najprostszym sposobem na przyjęcie jak największej ilości witaminy A ze spożywanej marchewki to nasmarowanie jej oliwą z oliwek. Gdy dodatkowo spryskasz ją sokiem z cytryny, posypiesz solą himalajską oraz innymi przyprawami i ziołami - powstanie naprawdę pyszna przystawka.
Bibliografia
- J Neurol Neurosurg Psychiatry, 2013; doi: 10.1136/jnnp-2012-304792
- Curr Opin Biotechnol, 2012; 23: 129-35
- ACS Chem Neurosci, 2013; 4: 973-82
- Crit Rev Food Sci Nutr, 2013; 53: 738-50