Zdrowy organizm. Co jeść, aby pomóc narządom?

Skóra

Niezbędne składniki nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy D, C, A, E i B₃.

Ogólne wytyczne do zachowania odpowiedniego nawilżenia i jędrności konieczne jest wypijanie dużej ilości wody (co najmniej 2 l dziennie) oraz uzupełnianie niedoborów antyoksydantów, ponieważ wolne rodniki powodują przesuszenie i przyspieszają starzenie się skóry, ale i przyczyniają się do jej chorób (takich jak bielactwo, łuszczyca i rumień)¹.

Co jeść woda i zielona herbata; warzywa (dynia, papryka, biała kapusta, szpinak, pomidory); drożdże; ryby; ciemnopomarańczowe owoce i awokado; orzechy i pestki dyni.

Czego unikać alkoholu i papierosów, ostrych przypraw; żywności wysokoprzetworzonej; alergenów (np. krowiego mleka, jajek).

Ziołowe wsparcie oprócz stosowanych zewnętrznie okładów i olejów można przyjmować miłorząb japoński oraz pić napary z ziela przywrotnika pospolitego, skrzypu, pokrzywy lub nagietka.

Kości

Niezbędne składniki wapń, fosfor, magnez, witaminy D₃, K₂, C i A, kwas alfa-liponowy, kwasy omega-3.

Ogólne wytyczne przede wszystkim unikanie niedoborów składników budujących tkankę kostną (co pozwala zachować wytrzymałość i prawidłową strukturę kości)². Należy zwrócić uwagę na odpowiednie proporcje wapnia i fosforu w diecie (1,5:1).

Co jeść zielone i kapustne warzywa (jarmuż, brokuł, brukselka); pomidory; rośliny strączkowe (soja, soczewica, fasola); produkty owsiane i pełnoziarniste; kasza gryczana; mleko i jego przetwory - również fermentowane (kefiry, maślanki, sery podpuszczkowe); jajka (zwłaszcza żółtka); kurza wątroba; łosoś, sardynki, śledzie i tłuszcze rybie (np. tran).

Czego unikać nadmiaru alkoholu i kofeiny; szczawianów; produktów z pszenicy; żywności przetworzonej (gazowanych napojów, gotowych dań mrożonych i typu fast food).

Ziołowe wsparcie wyciągi z chmielu zwyczajnego; berberyna.

Oczy

Niezbędne składniki luteina, zeaksantyna, kwasy omega-3, cynk, koenzym Q₁₀, witaminy A, E, C i D₃.

Ogólne wytyczne należy uzupełniać rosnące z wiekiem niedobory przeciwutleniaczy, które zapobiegają zaburzeniom widzenia⁴. Z kolei kwasy omega-3 chronią przed zmęczeniem wzroku, jaskrą i zwyrodnieniem plamki żółtej⁵.

Co jeść warzywa bogate w luteinę i zeaksantynę (jarmuż, szpinak, kapusta włoska, natka pietruszki, brokuł, kukurydza, groszek zielony, papryka); tłuste ryby (tuńczyk, łosoś, pstrąg, makrela i dorsz); jajka i pieczywo pełnoziarniste; awokado; orzechy; produkty zbożowe i kasze; marchew; pomidory; brzoskwinie.

Czego unikać nadmiaru węglowodanów (powyżej 200 g dziennie) i produktów o wysokim indeksie glikemicznym (jak cukierki i ciasta, herbatniki, miód, ziemniaki, biały ryż, białe pieczywo)⁶.

Ziołowe wsparcie ekstrakt z borówki czernicy; miłorząb japoński; wyciąg z ziela świetlika.

Serce

Niezbędne składniki magnez, potas, chrom, miedź, kwasy omega, koenzym Q₁₀, L-karnityna, witaminy D, C, E i z grupy B, N-acetylocysteina (NAC).

Ogólne wytyczne zaleca się dietę śródziemnomorską - obniża ona ryzyko zdarzeń sercowych o 30%⁷. Duże spożycie nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), antyoksydantów, warzyw, owoców i błonnika (27 g dziennie) normalizuje ciśnienie i zapobiega zawałom⁸.

Co jeść ryby, oliwa z oliwek i olej rybi; orzechy i ziarna; rodzynki; świeże warzywa i owoce (pomidory, por, kapusta, brokuł, sałata, awokado, jabłka i gruszki); gorzka czekolada (źródło magnezu); rozsądne ilości czerwonego wina; rośliny strączkowe; zielona herbata; produkty pełnoziarniste.

Czego unikać ryb hodowlanych (skażonych odpadami przemysłowymi i rtęcią, zwłaszcza mieczników i tuńczyków); homogenizowanych lub pasteryzowanych niskotłuszczowych produktów nabiałowych oraz przetworzonych, rafinowanych i o wysokim indeksie glikemicznym; tłuszczów trans.

Ziołowe wsparcie wyciągi z głogu dwuszyjkowego i żarnowca miotlastego; imbir i czosnek; miłorząb dwuklapowy; migdałecznik Arjuna; kora z berberysu zwyczajnego.

Wątroba

Niezbędne składniki witaminy z grupy B, C i E, sylimaryna, betaina, kurkumina, adiponektyna, N-acetylocysteina.

Ogólne wytyczne nieprawidłowa praca hepatocytów pogarsza metabolizm tłuszczu i węglowodanów, stąd należy ich unikać, podobnie jak produktów wysokokalorycznych, ciężkostrawnych, smażonych i wydymających⁹. Zaleca się za to duże ilości błonnika, antyoksydantów, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych i witamin¹⁰. Dieta wątrobowa służy również pęcherzykowi żółciowemu.

Co jeść warzywa gotowane na parze (kalafior, szpinak, buraki, pomidory, marchew); ryby, oliwa z oliwek i produkty bogate w kwasy omega; pyłek pszczeli; świeżo wyciśnięty sok z surowego bura ka; sok z grejpfruta i z brzozy.

Czego unikać tłuszczów trans; fruktozy i syropu fruktozowego; wysokoprzetworzonej żywności (zwłaszcza typu fast food i obfitującej w tłuszcze nasycone); alkoholu; czerwonego mięsa; słodyczy; tłustego mleka i nabiału (np. serów pleśniowych i żółtych); suszonych owoców, gruszek, śliwek i agrestu.

Ziołowe wsparcie przyprawy pobudzające wydzielanie soków trawiennych (majeranek, tymianek, oregano, jałowiec, mięta, kminek); nasiona ostropestu plamistego; wyciąg z pędów karczocha zwyczajnego; sok z rzodkwi zwyczajnej. Przy kłopotach z pęcherzykiem dodatkowo zioła żółciopędne: kwiat kocanki i jarzębiny, ziele rdestu ptasiego, krwawnika i dziurawca, owoc i liść czarnego bzu.

Nerki i pęcherz moczowy

Niezbędne składniki magnez, potas, wapń, kwasy omega-3.

Ogólne wytyczne przy tendencji do chorób układu moczowego (zapalenie pęcherza, kamica nerkowa, stany zapalne) kluczowa jest dieta obfitująca w wodę i warzywa alkalizujące - wspomaga ona diurezę, przemianę materii oraz wydalanie szczawianów. Należy też unikać produktów zatrzymujących wodę (np. sodu) oraz zakwaszających¹¹.

Co jeść duże ilości wody niegazowanej (przy kamicy nerkowej nawet do 4-5 l dziennie); piwo (do 250-500 ml dziennie)¹²; sok z cytryny (0,5 szklanki dziennie); surowa pietruszka (natka i korzeń); żurawina (surowe owoce lub sok); suszone morele i figi; banany i awokado; nasiona słonecznika i pestki dyni; kasza gryczana.

Czego unikać nadmiaru soli (do 6 g dziennie); cukrów prostych; warzyw bogatych w szczawiany (szpinak, rabarbar, nasiona roślin strączkowych); należy ograniczyć spożycie mięsa (do 0,8 g/kg masy ciała), serów (żółtych i dojrzewających), tłustych ryb (zwłaszcza wędzonych), konserw i kiszonych ogórków.

Ziołowe wspomaganie wodne i wodno-alkoholowe wyciągi z liści brzozy; skrzyp polny i melisa; napar z liści porzeczki, owoców dzik iej róży lub jałowca pospolitego.

Stawy

Niezbędne składniki glukozamina i chondroityna, kwas hialuronowy, wapń, kurkumina, bromelaina.

Ogólne wytyczne dieta przeciwzapalna pomaga zapobiegać wielu schorzeniom reumatycznym, podobnie jak sięganie po produkty utrzymujące równowagę mikroflory jelitowej³.

Co jeść warzywa (brokuł, buraki, jarmuż, fenkuł, kalarepa, marchew, patison, por, pietruszka, seler, szpinak, brukselka, cykoria); drób i ryby; produkty alkaliczne i duże ilości wody; kiszonki (źródło probiotyków).

Czego unikać mleka i nabiału; kukurydzy; soi, pszenicy; czerwonego mięsa; słodyczy i cukru; produktów przetworzonych i smażonych.

Ziołowe wsparcie olej i nasiona czarnuszki; imbir; Pycnogenol; proszek z owoców dzikiej róży; ekstrakt z diabelskiego pazura.