Akupunktura, lewatywa i dieta... na migrenę

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

Na pierwszy rzut oka mogło się wydawać, że do szczęścia niczego jej nie brakuje. W rzeczywistości było inaczej, o czym doskonale wiedzieli jej najbliżsi, a także znajomi i współpracownicy. Od dziesięciu lat życie Ayany zatruwały migreny. Ataki pojawiały się regularnie co 7-10 dni, a były tak silne, że kobieta opisywała je jako najgorszy ból, jakiego kiedykolwiek doświadczyła. W 10-punktowej skali oceniała go na 10. Atakom ostrego bólu głowy, przeważnie prawostronnego, towarzyszył światłowstręt, zniekształcone widzenie z widoczną aurą, uczucie ciężkości, zawroty głowy, rozdrażnienie, nadwrażliwość na dźwięki, a czasem także mdłości i wymioty. Podczas migreny Ayana miała ochotę tylko na jedno - schować się w jakimś ciemnym, cichym pomieszczeniu i jakoś przetrwać atak.

Po ośmiu latach bezskutecznego stosowania środków przeciwbólowych kobieta udała się w końcu do neurologa. Jednak ani rezonans magnetyczny, ani tomografia komputerowa nie wykazały żadnych nieprawidłowości. W dodatku Ayana nigdy nie przechodziła poważniejszych chorób, które mogłyby lekarzy naprowadzić na jakiś trop, nie była też nigdy operowana, nie przyjmowała żadnych leków ani suplementów diety. Choroby omijały też pozostałych członków rodziny. Przyczyna migreny pozostawała więc nieznana.

Migrena - objawy i leczenie

Migrena jest chorobą przewlekłą, charakteryzującą się nawracającymi silnymi napadowymi bólami głowy. Ataki trwają od 4 do 72 godz., a przerwy między nimi - od kilku dni do kilku miesięcy. Napadom często towarzyszą mdłości i nadwrażliwość na światło. Ból głowy w migrenie jest najczęściej opisywany jako tętniący, narastający i jednostronny, a umiejscawia się w skroni lub - rzadziej - w potylicy².

Migreny są trzecią najczęściej występującą chorobą na świecie. Cierpi na nie aż miliard osób. W Stanach Zjednoczonych dotyka ona 12% populacji, włączając w to dzieci. Na dolegliwość tę uskarża się trzy razy więcej kobiet niż mężczyzn, a aż 80% przypadków migreny kwalifikuje się jako dziedziczne³.

Neurolodzy podejrzewają, że przyczyną migreny mogą być zaburzenia równowagi chemicznej w centralnym układzie nerwowym, związane z nieprawidłową gospodarką serotoniną⁴. Wiemy również, że napady migreny bywają aktywowane przez rozmaite czynniki, które wcale nie wydają się oczywiste.

Podłożem choroby mogą być reakcje alergiczne, bodźce działające na zmysły (jasne światło, głośne dźwięki, zadymione pomieszczenia, zmiany temperatury, silne zapachy), czynniki psychiczne (stres, napięcie, przygnębienie, podniecenie) i fizyczne (zmęczenie, intensywna gimnastyka), a także nieregularne pory snu, palenie nikotyny, nawet bierne, spadek poziomu cukru we krwi (pomijanie posiłków), odwodnienie, nadużywanie alkoholu, zmiany hormonalne (w trakcie cyklu menstruacyjnego, tabletki hormonalne, menopauza), zmiany pogody, napięciowe bóle głowy, spożycie produktów zawierających tyraminę (np. czerwone wino, dojrzewający ser, wędzona ryba), glutaminian sodu lub azotany (obecne m.in. w wędlinach jako konserwanty), liczne inne składniki diety (czekolada, awokado, orzechy, owoce cytrusowe, nabiał, a także produkty marynowane lub fermentowane) oraz niektóre leki.

Jak widać, lista jest bardzo długa. W ustaleniu czynnika spustowego, czyli odpowiedzialnego za kolejny atak choroby, pomaga prowadzenie dziennika migren. Niestety, nawet wykrycie, co konkretnie wywołuje migrenę, nie gwarantuje sukcesu, ponieważ nie zawsze wyeliminowanie czynników ryzyka zapobiega atakom⁵.

W medycynie konwencjonalnej leczenie migreny opiera się na trzech elementach. Pierwszy z nich to właśnie unikanie czynników spustowych, a drugi - przerywanie ataków migrenowych. Ważne, aby nie zwlekać z zażyciem leków, do których należą tryptany dostępne w postaci tabletek, zastrzyków i sprejów do nosa (przydają się zwłaszcza wtedy, gdy atakowi towarzyszą wymioty)⁶.

Trzecim elementem leczenia migreny, zwłaszcza takiej, w której ataki są częste lub bardzo uciążliwe, jest stosowanie leków zapobiegawczych, takich jak betablokery, blokery kanału wapniowego, leki przeciwpadaczkowe, trójpierścieniowe leki antydepresyjne i leki z grupy antagonistów receptorów serotoninowych. Niestety, substancje te mogą dawać efekty uboczne: zaburzenia rytmu serca, bóle mięśniowe, kłopoty ze snem, dolegliwości ze strony układu pokarmowego, zwiększenie masy ciała, uszkodzenie wątroby, drżenie rąk⁷.

Igły lekiem na ból

Jak widać, leczenie farmakologiczne nie zawsze jest skuteczne i nierzadko towarzyszą mu nieprzyjemne, a nawet groźne efekty uboczne. Alternatywą może być tradycyjna medycyna chińska, a konkretnie akupunktura. Przypomnijmy, że jest to metoda leczenia wywodząca się ze starożytnych Chin (łac. acus - igła, punctura - ukłucie). Niektórzy twierdzą, że kamienne igły i zaostrzone kości datowane na 6 tys. lat p.n.e. używane były właśnie do akupunktury. Trudno tego dowieść, ponieważ mogły one służyć także do innych celów, np. upuszczania krwi lub przebijania ropni.

Pierwszym pewnym źródłem potwierdzającym stosowanie akupunktury jest "Kanon medycyny wewnętrznej", uważany za jedno z najważniejszych dzieł taoizmu i czołowy traktat medycyny chińskiej (jego autorstwo przypisuje się Żółtemu Cesarzowi, Huang Di, który panował w trzecim tysiącleciu p.n.e.). Księga prezentuje koncepcję meridianów, czyli kanałów przepływu siły witalnej qi, która w tamtych czasach była już dobrze rozwinięta, chociaż precyzyjne określenie miejsca punktów akupunkturowych na ciele pojawiło się później⁸.

Celem tej metody leczenia jest odblokowanie meridianów i zapewnienie niezakłóconego przepływu energii qi, dzięki czemu pacjent odzyskuje cielesną i duchową równowagę. Aby to osiągnąć, w ściśle określone punkty ciała leżące na kanałach energetycznych wbija się cieniutkie igły, niewiele grubsze od włosa (współcześnie są to igły ze stali nierdzewnej; najbezpieczniejsze są igły jednorazowe, sterylizowane fabrycznie). Igły te, odpowiednio skierowane przez akupunkturzystę, przesyłają qi w stronę danego organu lub odprowadzają z niego jej nadmiar.

Światowa Organizacja Zdrowia w 2002 r. opublikowała raport z przeglądu klinicznych testów dotyczących skuteczności akupunktury. Zawierał on listę dolegliwości, w przypadku których udało się badawczo potwierdzić pozytywny wpływ tej metody na rezultaty terapii. Znalazł się na niej m.in. ból głowy. Raport przypomina także, że znieczulające działanie akupunktury zostało badawczo potwierdzone już wcześniej⁹. Ponadto badania przeprowadzone przy użyciu rezonansu magnetycznego, a także tomografii pozytronowej (technika obrazowania), pokazały, że akupunktura działa na struktury mózgu¹⁰.

W przypadku pacjentów cierpiących na migrenę dochodzi dzięki akupunkturze do znacznego poszerzenia średnicy tętnicy skroniowej, co wpływa na mechanizm odczuwania bólu. Akupunktura oddziałuje też na wydzielanie takich substancji jak norepinefryna (neuroprzekaźnik), angiotensyna II (obkurcza błonę mięśniową naczyń krwionośnych), serotonina (hormon szczęścia), ekefalina (peptyd opioidowy działający jak neuroprzekaźnik) i beta-endorfina (peptyd opioidowy).

Badania potwierdzają, że akupunktura jest skuteczniejsza w leczeniu migreny od farmakoterapii i bez wątpienia wywołuje mniej efektów ubocznych¹¹. Przykładem takiego badania może być porównanie akupunktury z topiramatem, lekiem przeciwdrgawkowym często stosowanym w profilaktyce migren atypowych, przeprowadzone w grupie 66 pacjentów¹². Okazało się, że podawanie topiramatu skróciło czas trwania migreny z 20 dni do 12, a stosowanie akupunktury - do 10. Co więcej, topiramat wywołał efekty uboczne aż u 66% pacjentów, a akupunktura u zaledwie 6%.

Diagnoza według medycyny holistycznej

Zdesperowana Ayana po 10 latach cierpień, nie uzyskawszy pomocy w ramach medycyny konwencjonalnej, zgłosiła się w końcu do lekarza medycyny holistycznej, który po przeprowadzeniu standardowego badania posłużył się w celach diagnostycznych metodami tradycyjnej medycyny chińskiej. Z wywiadu wynikało, że kobieta bardzo lubiła czekoladę, lody i smażone potrawy. Dokuczały jej zatkane zatoki i alergia. Co tydzień miała mdłości i wymiotowała, 1-2 razy w tygodniu cierpiała na zaparcia. Była zestresowana i odczuwała niepokój. Samo badanie zaś wykazało, że Ayana ma zimne dłonie oraz stopy i łatwo się poci.

Ważnym wskaźnikiem diagnostycznym w tradycyjnej medycynie chińskiej jest stan języka: był lekko czerwony, opuchnięty, o karbowanym brzegu i z cienkim żółtym nalotem. Żyły pod językiem lekarz ocenił jako ciemne i nabrzmiałe. Innym istotnym elementem badania jest określenie charakteru pulsu. U Ayany był on "śliski" (jeden z typów pulsu rozróżnianych w tradycyjnej medycynie chińskiej), przy czym w lewej ręce miał mocniejszą pozycję guan niż w prawej.

Diagnoza postawiona przez lekarza medycyny holistycznej brzmiała następująco: ogień wątroby buchający do góry, czyli gan huo shang yan (połączony z nagromadzeniem wilgotnego śluzu). Jest to jednostka chorobowa wyróżniana w tradycyjnej medycynie chińskiej. U Ayany związanym z nią objawem była migrena z ostrym bólem i drażliwością, a także nieregularne miesiączkowanie, zaparcia i zaczerwienienie języka. O nagromadzeniu wilgotnego śluzu świadczyły zawroty głowy, uczucie ciężkości, mdłości i wymioty, śliski puls oraz opuchnięty język o karbowanych brzegach.

Leczenie

Zaordynowana kuracja miała na celu zredukowanie ognia wątroby, wyeliminowanie wilgoci, usunięcie śluzu i powstrzymanie bólu. Jednym z trzech elementów wdrożonej terapii było sześć cotygodniowych sesji akupunktury, do których wyznaczono następujące punkty: tai yang EX-HN5 (na ból z boku głowy), shuaigu GB-8 (na ból z boku głowy, wyeliminowanie wilgoci, usunięcie śluzu i zawroty głowy), fengchi GB-20 i touwek ST-8 (na poprawę krążenia qi i usunięcie wilgotnego śluzu z głowy, by uśmierzyć ból), san yin jiao SP-6 (na oczyszczenie ognia wątroby i regulację krążenia qi w wątrobie), yin ling quan SP-9 (na aktywację śledziony i wyeliminowanie wilgotnego śluzu) oraz xing jian LV-2 (na oczyszczenie ognia wątroby i uśmierzenie bólu głowy).

W czasie każdej sesji wbitymi igłami manipulowano aż do momentu, gdy pacjentka poczuła tępe ciągnięcie w punkcie wbicia; odczucie to nosi nazwę deqi i jest niezbędne do uzyskania optymalnych rezultatów terapii.

Dotychczas w diecie Ayany królowały potrawy smażone, tłuszcze i sód, dlatego drugim ważnym elementem leczenia było zalecenie, by pacjentka ograniczyła spożycie sodu do maksymalnie 3 g dziennie i zastąpiła tłuste smażone potrawy owocami i warzywami z ekologicznych upraw, świeżymi rybami i drobiem.

Trzeci element kuracji stanowiły lewatywy zawierające kawę i chińskie zioła. Według tradycyjnej medycyny chińskiej kawa dzięki zawartej w niej kofeinie wykazuje działanie rozgrzewające i osuszające. Natomiast przepisana pacjentce mieszanka ziół o nazwie zeng ye tang (skład: korzeń trędownika, rhemanii i konwalnika japońskiego) oddziałuje nawilżająco na jelita, zwiększa produkcję płynów w organizmie i przeciwdziała nadmiernemu wysuszeniu ich przez kawę.

Lewatywy zastosowano w tej kuracji przede wszystkim dla oczyszczenia okrężnicy z toksycznego kału i bakterii. Zawarta w nich kofeina miała dodatkowo poszerzyć przewody pęcherzyka żółciowego i wątroby, by umożliwić w ten sposób swobodny przepływ żółci. Ten rodzaj lewatyw zwiększa o 600% skuteczność s-transferazy glutationowej, czyli enzymu usuwającego z krwiobiegu elektrofile (wolne rodniki). Lewatywy rozszerzające naczynia krwionośne prawdopodobnie obniżają dolegliwości bólowe, a usunięcie toksyn sprawia, że w organizmie lepiej działają mechanizmy samouzdrawiania. Pomysł zastosowania lewatyw zaczerpnięto z terapii Gersona¹³. Zaplanowano je tak, by w pierwszym tygodniu pacjentka miała wykonaną jedną lewatywę, w drugim dwie, a w trzecim trzy; za każdym razem trwały one od 12 do 15 minut.

Rezultaty

Już po pierwszym tygodniu leczenia (sesja akupunktury, lewatywa i modyfikacja diety) Ayana odczuła poprawę. Wprawdzie przez dwa dni dokuczał jej ból głowy i w ciągu tygodnia aż dwa razy zwymiotowała, jednak dolegliwości były mniejsze niż przy wcześniejszych migrenach - oceniła je na 5 w skali od 1 do 10. Po lewatywie poczuła się lepiej - zmniejszyło się wzdęcie brzucha wywołane nagromadzeniem gazów jelitowych.

Po drugim tygodniu kuracji zatoki pacjentki były w mniejszym stopniu zatkane, a bóle głowy stały się łagodniejsze i krócej trwały.

W trzecim tygodniu Ayana przez dwa dni cierpiała na zaparcia. Dolegliwości ustąpiły po trzeciej lewatywie.

W tygodniu czwartym pacjentka deklarowała ogólną poprawę. Poczuła się tak dobrze i pewnie, że powróciła do diety opartej na smażonych potrawach. I natychmiast miała atak migreny połączonej z wymiotami.

Ponownie zaczęła więc stosować się do zaleceń lekarza dotyczących odżywiania, dzięki czemu już w piątym tygodniu mogła zgłosić dalszą poprawę stanu zatok oraz zmniejszenie bólu głowy (ocena 3 na 10 pkt). Cała kuracja trwała sześć tygodni.

Osiem miesięcy po jej zakończeniu Ayana miała wizytę kontrolną u lekarza. Stwierdziła, że akupunktura, zmiana diety i lewatywy odmieniły jej życie. Teraz nie tylko czuje się lepiej, ale pozbyła się też stresu powodowanego podświadomym oczekiwaniem na ból. Dzięki temu, że prowadzi dzienniczek żywieniowo-migrenowy, udało się jej ustalić, które produkty spożywcze wywołują ataki. Stara się ich unikać. Życie Ayany nabrało koloru. Pracuje i odpoczywa wolna od lęku, że lada moment dopadnie ją migrena. Można powiedzieć, że w leczeniu migreny połączenie tradycyjnej medycyny chińskiej z terapią Gersona przynosi trwałe rezultaty.