Przywykliśmy raczej do akceptowania faktu, że wzrok pogarsza się z wiekiem i niewiele można zrobić, by temu zapobiec. Najczęstszy problem wynikający ze starzenia to nadwzroczność. Za element tego procesu uważa się również jaskrę, zwyrodnienie plamki żółtej i zaćmę.
Nie jest jednak prawdą, że to nieuniknione problemy. Istnieje wiele metod na spowolnienie lub zatrzymanie degeneracji oczu tylko dzięki odrobinie pomocy ze strony medycyny profilaktycznej lub korygującej. Dzięki zastosowaniu moich własnych porad w tym zakresie - nie potrzebuję już okularów do czytania.
Dr Jose Mendonca, sławny chirurg stomatolog i specjalista w dziedzinie szczęki, od 11 r.ż. miał zdiagnozowaną krótkowzroczność i przepisane okulary. Jednak teraz pilotuje samoloty i czyta korzystając z soczewek korekcyjnych o minimalnej mocy. Od 2018 r. jego wzrok dalej się poprawia.
Podejrzewam, że wszystkie tzw. związane z wiekiem problemy oczne są w dużej mierze spowodowane sztywnieniem soczewki z powodu niedoboru witaminy C (patrz ramka "Prosty wykaz opcji terapeutycznych..."). Dlatego też jednym z kluczowych leków na te schorzenia jest właśnie ten antyoksydant.
Wzrok wymaga ogromnych ilości energii. Zdaniem siatkówki jest przekształcanie bodźca w postaci lądujących fotonów w sygnał elektryczny, z którym może pracować mózg.
Waga mózgu stanowi 2% całkowitej masy ciała, ale zużywa on 20% całej wytwarzanej przez organizm energii. Siatkówka, w stosunku do swojego ciężaru, potrzebuje 10 razy więcej energii niż mózg. Żaden układ nie jest w stanie w pełni wytwarzać energii bez pewnego ubocznego uszkodzenia.
Te uszkadzające jednostki to wolne rodniki. Z chemicznego punktu widzenia zawierają one niesparowany elektron. To czyni je bardzo "przylegającymi" do innych substancji. W czasie tego przyklejania denaturują i niszczą te związki, co prowadzi do zmian degeneracyjnych w obrębie oka.
Istotnie, jest to mechanizm skutkujący rozwojem 3 głównych chorób: jaskry, zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej. Aby pozbyć się wolnych rodników, potrzebny jest zaś doskonały system antyoksydacyjny (patrz ramka "Dieta i suplementy na poprawę stanu antyoksydacyjnego").
Wykaz opcji terapeutycznych w przypadku powszechnych chorób oczu związanych z wiekiem
Zespól Sjögrena (suchego oka)
Skupianie zaczyna się od światła przechodzącego przez film łzowy w oku.
Stosuj dietę paleoketogeniczną (patrz ramka "Dieta i suplementy na poprawę stanu antyoksydacyjnego") - woda, tłuszcze i minerały stanowią podstawę nawilżenia. Mruganie i zaciskanie powiek masuje gruczoły łzowe.
Zaćma
Tlen i cukier (wolne rodniki) uszkadzają soczewki.
Stosuj dietę paleoketogeniczną. Przyjmuj witaminę C do poziomu tolerancji jelitowej. Nie noś okularów korekcyjnych ani przeciwsłonecznych.
Jaskra
Blokada przepływu cieczy wodnistej z powodu jajowatego kształtu gałki ocznej.
Nie noś okularów korekcyjnych. Wykonuj ćwiczenia gałki ocznej (patrz ramka "Jak utrzymać formę gałki ocznej"), by nadać jej kulisty kształt. Przyjmuj witaminę C do poziomu tolerancji jelitowej.
Zwyrodnienie plamki żółtej
Upośledzenie dopływu krwi do siatkówki z powodu uszkodzenia ze strony wolnych rodników.
Stosuj dietę paleoketogeniczną. Przyjmuj witaminę C do poziomu tolerancji jelitowej. Przyjmuj witaminę A, która jest niezbędna dla nocnego widzenia (ryby i marchew). Nie noś okularów korekcyjnych. Jak wyżej - wykonuj ćwiczenia gałki ocznej by nadać jej kulisty kształt.
Odwarstwienia siatkówki
Nie noś okularów korekcyjnych. Jak wyżej - wykonuj ćwiczenia gałki ocznej by nadać jej kulisty kształt. Przyjmuj witaminę C do poziomu tolerancji jelitowej.
Czy okulary mogą szkodzić na wzrok?
Powszechnie akceptuje się fakt, że - zwłaszcza z wiekiem - okulary do czytania stają się niezbędne. Jednakże z biologicznego punktu widzenia prawdopodobnie - i istnieje na to coraz więcej wspaniałych dowodów - przyczyniają się one do rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej, zaćmy i jaskry.
Jak to możliwe? Widzimy, ponieważ światło skupia się na siatkówce. Jednakże nie tylko soczewki odpowiadają za wzrok - bierze w tym udział całe oko. Potrzebne jest widzenie z daleka i z bliska. Aby je uzyskać, soczewka stale zmienia swój kształt, podobnie jak struktura całego oka. Mięśnie gałki ocznej zmieniają jej kształt z kuli w jajo, co wysuwa siatkówkę do widzenia z daleka lub cofa do widzenia z bliska.
Jak utrzymać dobrą formę gałki ocznej - zwyczaje i ćwiczenia
- Przyjmuj witaminę C do poziomu tolerancji jelitowej, aby utrzymać elastyczność wszystkich tkanek oka.
- Ćwicz oko. Jeśli w pracy skupiasz wzrok na blisko położonych przedmiotach, co jakiś czas spójrz w górę i w dal, a następnie wróć do swoich obowiązków.
- Prostym ćwiczeniem jest trzymanie jednego palca blisko nosa, a drugiego na wyciągnięcie ręki i skupianie wzroku raz na jednym, raz na drugim. W trakcie zobaczysz 2 kopie palca, na których nie skupiasz wzroku.
- Wybierz hobby wymagające przyglądania się i koncentracji na obiektach oddalonych, np. grę w piłkę lub obserwowanie ptaków. Kiedy wychodzę na spacer, jestem przyklejona do widoku mojego ganiającego w oddali terriera o imieniu Nancy!
- Często mrugaj - od czasu do czasu mocno zmruż oczy, aby rozmasować i rozciągnąć gałkę oczną.
- Zawsze pracuj przy jasnym świetle o pełnym spektrum.
Mięśnie rzęskowe kurczą się w celu ustawienia ostrości na bliskich przedmiotach. Umożliwia to nie tylko pęcznienie soczewek, lecz także ich przymocowanie do twardówki - twardej, ale elastycznej powłoki oka. Nadaje mu to również jajowaty kształt, tak że siatkówka cofa się.
Aby utrzymać skupienie, oko potrzebuje nieustannych ćwiczeń i praktyki. Przede wszystkim jego kształt słabo się przystosowuje - modyfikacja może trwać nawet kilka dni. Tymczasem soczewki precyzyjnie się dostrajają i mogą uzyskać skupienie w ciągu kilku sekund.
Problem z okularami polega na tym, że rozleniwiają oko - jego mięśnie przestają ciężko pracować, by ustawić ostrość soczewki i utrzymać kształt gałki ocznej. Wskutek braku ćwiczeń dochodzi do osłabienia mięśni. W rezultacie gałka oczna i soczewki usztywniają się i zniekształcają. Stara historia - korzystaj albo trać.
Jak działa oko zdrowe i chore?
W normalnych warunkach soczewka i mięśnie oka wspólnie pracują nad skupieniem światła na położonym z tyłu gałki ocznej punkcie siatkówki. W przypadku krótkowzroczności oko jest poziomo rozciągnięte w kształcie jaja, co powoduje ogniskowanie poza siatkówką. W przypadku dalekowzroczności rozciąga się z kolei pionowo, tak że światło nie dociera do ogniska w jego wnętrzu.
Okulary, podobnie jak leki, uzależniają. Przynoszą też krótkoterminowe korzyści, a długotrwałe szkody. Problemy zaczynają się zazwyczaj przed pięćdziesiątką, kiedy pojawiają się pierwsze trudności z czytaniem. Soczewki muszą być elastyczne, tak by mogły "puchnąć" by dostosować się do widzenia bliskich przedmiotów.
Utrata ich elastyczności powoduje, że ogniskowa znajduje się poza siatkówką. Ten sam problem ze skupieniem pojawia się z powodu osłabienia mięśni rzęskowych przy niespłaszczonej soczewce, a brak ćwiczeń dalej je osłabia. Aby to zrównoważyć, oko rozciąga się i przybiera jajowaty kształt.
W przypadku krótkowzroczności oko również ma jajowaty kształt, jednak ogniskowa znajduje się przed siatkówką. Wówczas widzi ono bliskie przedmioty, ale patrzenie w dal jest osłabione. Okulary, które mają poprawić ten stan rzeczy tylko utrwalają jego jajowaty kształt.
Czy można nosić za słabe okulary?
Stosuj takie o pół dioptrii za słabe. Z początku przedmioty będą lekko nieostre. Wykonuj wszystkie ćwiczenia opisane w ramce "Jak utrzymać formę gałki ocznej", a jednocześnie używaj tych słabszych okularów i przyjmuj witaminę C.
Po kilku tygodniach, może miesiącach, wzrok się wyostrzy. Powtarzaj ten proces z coraz słabszymi okularami. W przypadku dzieci pomiędzy kolejnymi okularami powinna być różnica na poziomie 1/4 dioptrii.
Dziecko może "nie chcieć widzieć" z innych powodów (np. naprawdę nudnego nauczyciela) i nie być tak zmotywowane do skupiania wzroku na oddalonych przedmiotach.
Organizuj gry w piłkę i aktywności wymagające "tropienia" obiektów. Dalej wykonuj ćwiczenia z ramki "Jak utrzymać formę gałki ocznej". Dzięki nim podtrzymasz prawidłowy kształt oka.
Problemy jajowatej gałki ocznej
W przypadku oka o takim kształcie błona szklista traci odpowiednie dopasowanie do tylnej części oka. Zaczyna od niego odstawać, co może powodować męty w ciele szklistym. Siatkówka traci odpowiednie dopasowanie do tyłu oka - również zaczyna od niego odstawać, co może prowadzić do jej odwarstwienia.
Naczynia krwionośne z tyłu oka mogą się rozciągać. Są więc bardziej podatne na uszkodzenia wskutek działania cukru i wolnych rodników. Potencjalnie może dochodzić do krwawień i zwyrodnienia plamki żółtej. Jakość ciała szklistego zmienia się, aby ułatwić przenikanie tlenu. Tył oka jest zasobny w ten gaz, a do soczewek dociera go niewiele - ich nadmierne utlenienie powoduje zaćmę.
"Otwór odpływowy", czyli sieć beleczkowata, która odsącza ciecz wodnistą z komory przedniej oka, znajduje się w kącie pomiędzy tęczówką a rogówką. Kiedy gałka oczna przybiera jajowaty kształt, może ona być uciskana. Wówczas niemożliwe jest odsączanie cieczy. Rośnie wtedy jej ciśnienie, co uważa się za mechanizm powstawania jaskry.
Dieta i suplementy na poprawę stanu antyoksydacyjnego
Aby tkanka łączna oka pozostała elastyczna i umożliwiała te pozytywne zmiany, potrzeba dużo witaminy C, która usuwa wytwarzane przez tlen wolne rodniki. Oto pełen wykaz najlepszych antyoksydacyjnych suplementów diety.
Stosuj je wraz z dietą paleoketogeniczną ("paleo" oznacza wykluczenie zbóż i produktów nabiałowych, a "keto" niską zawartość węglowodanów, cukru, również owocowego, zbóż i warzyw korzeniowych, zawierających skrobię). Ma ona na celu napędzanie organizmu tłuszczem i błonnikiem zamiast cukrem i skrobią. Nie jest to dieta wysokobiałkowa.
Można spożywać nieco węglowodanów, ale nie w zbyt dużych ilościach - w przeciwnym wypadku jadłospis zawiedzie. Zajrzyj do książki dr Myhill pt. "The PK Cookbook" ("Dieta paleoketogeniczna - książka kucharska", Hammersmith Books, 2018), gdzie przedstawiono ten sposób żywienia i sugestie przepisów. Przyjmuj witaminę C do poziomu tolerancji jelitowej.
Zacznij od 2 g kwasu askorbinowego (bądź askorbinianu sodu lub magnezu w przypadku braku tolerancji) w proszku przynajmniej 2 razy dziennie i codziennie zwiększaj dawkę o 1 g. Kontynuuj ten proces do wystąpienia biegunki. Na tym poziomie utrzymuj dawkę przez 24 godziny. Następnie eksperymentuj, aż ustalisz maksymalną ilość umożliwiającą oddawanie normalnie uformowanego stolca.
- 30 mg cynku
- 1 mg miedzi
- 200 (do 500) μg selenu
- 2000 j.m. witaminy A
- 50 mg witaminy E
- Do 10 000 j.m. witaminy D
- 250 mg glutationu
- 100 (do 300) mg koenzymu Q10
- Naturalne antyoksydanty w formie warzyw i owoców jagodowych w ramach diety paleoketogenicznej
Zaczerpnięto z książki pt. "Ecological Medicine" dr Sarah Myhill i Craiga Robinsona ("Medycyna ekologiczna", Hammersmith Books, 2020). Ich najnowsza publikacja pt. "The Energy Equation" ("Energetyczne równanie", Hammersmith Books, 2021) jest obecnie dostępna jako audiobook.
fhjgh