Pomoc dla chorych na AZS

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

Łuszcząca się skóra, rany pokrywające całe ciało, wygląd trędowatego - chorzy na egzemę lub atopowe zapalenie skóry (AZS) muszą codziennie pokonywać nieznane innym ludziom przeszkody, które stawia przed nimi nieuleczalna choroba. Ich sytuację dodatkowo pogarsza niski poziom wiedzy społeczeństwa na temat tych schorzeń. Panujące przekonanie, że są one zakaźne lub że chory został dotknięty trądem, utrudnia cierpiącym na AZS codzienne funkcjonowanie, nierzadko prowadząc do depresji. Tego rodzaju choroby skóry są obecnie nieuleczalne. Dostępne na rynku leki i terapie pozwalają jedynie łagodzić objawy.

Egzema, atopowe zapalenie skóry i łuszczyca

Egzema, czyli wyprysk skórny, to nazwa kilku jednostek chorobowych, charakteryzujących się stanami zapalnymi niebędącymi wynikiem infekcji, ale alergii. Skórę chorego pokrywają swędzące pęcherzyki, których pękanie może doprowadzić do miejscowego zakażenia. Z czasem skóra w miejscu wyprysków traci elastyczność i zmienia kolor.

Zmiany pojawiają się najczęściej na karku, w zgięciach łokci i pod kolanami, jednak u każdego pacjenta choroba ma nieco inny przebieg. Objawy egzemy mogą pojawić się zarówno u niemowlęcia, jak i osoby dorosłej, a czynnikiem podwyższonego ryzyka są przypadki zachorowań w rodzinie¹.

Jedną z odmian egzemy jest atopowe zapalenie skóry. Objawy najczęściej pojawiają się przed ukończeniem pierwszego roku życia. Skóra dziecka staje się sucha, pokrywają ją guzki. Objawom towarzyszy uczucie swędzenia, które może być tak dojmujące, że uniemożliwia sen. Szacuje się, że na AZS cierpi nawet 20% światowej populacji. W przypadku większości pacjentów choroba wywołuje pierwsze objawy, zanim ukończą 5 lat.

W grupie podwyższonego ryzyka są osoby, których najbliżsi chorują na AZS, astmę lub katar sienny. Zdarza się również, że pacjent cierpi jednocześnie na wszystkie te choroby.

Co prawda żaden pokarm nie jest odpowiedzialny za wywoływanie atopowego zapalenia skóry, jednak istnieją produkty spożywcze, które zaostrzają objawy, takie jak mleko i jego przetwory (alergia na produkty mleczne), orzechy i skorupiaki. Jeśli rodzice zaobserwują, że zjedzenie budyniu czy białego sera wywołuje u dziecka reakcję alergiczną, powinni zasięgnąć opinii lekarza².

Łuszczyca nie należy do tej samej grupy chorób co egzema i atopowe zapalenie skóry, jednak osoby na nią chorujące również mogą się czuć niekomfortowo w kontaktach z otoczeniem z powodu nieestetycznego wyglądu. W przebiegu łuszczycy naskórek starzeje się i odpada o wiele szybciej niż u zdrowej osoby. Skóra dosłownie schodzi płatami, a ponadto rozwijają się na niej stany zapalne, które mogą powodować świąd i ból.

Łuszczyca jest chorobą przewlekłą i nieuleczalną. Składa się z nawracających epizodów, podczas których następuje zaostrzenie objawów³. Ale to nie wszystko. U większości pacjentów z czasem dochodzi do łuszczycowego zapalenia stawów, będącego odmianą reumatyzmu. Objawia się ono bólem, obrzękiem i sztywnością, które mogą dotknąć każdy staw - od kręgosłupa po mały palec u nogi⁴.

Nowe lekarstwo na AZS

Agencja Żywności i Leków (Food and Drug Administration, FDA) to instytucja rządowa zajmująca się kontrolowaniem obiegu leków i produktów spożywczych na amerykańskim rynku. Jej opinie są wiążące dla Stanów Zjednoczonych oraz stanowią wyznacznik norm dla wielu krajów na całym świecie. Jeżeli FDA zaopiniuje pozytywnie jakiś produkt, producent najprawdopodobniej nie będzie miał problemów z jego zbytem również w Europie czy na innych kontynentach. Właśnie dlatego chorzy na atopowe zapalenie skóry, gdziekolwiek mieszkają, mogą teraz odetchnąć z ulgą: FDA wydała pozytywną opinię na temat dupilumabu - przełomowego, jak się zdaje, leku na AZS.

Jego działanie polega na blokowaniu pewnych białek, cytokin IL 4 i IL 13, których nadmierna aktywność jest prawdopodobnie przyczyną choroby⁵.

Prace nad włączeniem dupilumabu do obiegu ruszyły jeszcze w marcu 2013 r. Rok później FDA nadała lekarstwu status terapii przełomowej w leczeniu atopowego zapalenia skóry o umiarkowanym i dużym nasileniu objawów⁶. W grudniu 2016 r. Europejska Agencja Leków (European Medicines Agency, EMA) przyjęła do oceny wniosek o wydanie pozwolenia na dopuszczenie preparatu do obrotu. Lek ma pojawić się pod handlową nazwą Dupixent. Produkować go będzie koncern Sanofi and Regeneron Pharmaceuticals, Inc⁷.

Wcześniej przeprowadzono oczywiście badania kliniczne. Jedno z nich trwało 52 tygodnie, czyli rok. Uczestniczyli w nim ochotnicy z nieunormowanym atopowym zapaleniem skóry o umiarkowanym i dużym nasileniu procesu chorobowego. Uczestników losowo przydzielono do jednej z trzech grup. Badanym z grupy I podawano raz na tydzień dupilumab w dawce 300 mg plus glikokortykosterydy stosowane miejscowo, a z grupy II - dupilumab raz na dwa tygodnie w tej samej dawce plus miejscowe glikokortykosterydy. Chorym z grupy trzeciej (kontrolnej) aplikowano placebo i glikokortykosterydy.

15% pacjentów z grupy I i 14% z grupy II zostało wykluczonych w toku eksperymentu, podczas gdy w odniesieniu do grupy kontrolnej odsetek ten wyniósł aż 33%. Eksperci sprawdzali rezultaty terapii w 16. i 52. tygodniu eksperymentu. Były na tyle satysfakcjonujące, że zachęciły ich do dalszych prac nad lekiem.

Preparat docelowo ma być stosowany przez pacjentów dorosłych, którzy wykazują oporność na standardowe metody terapii lub z innego powodu nie powinni być im poddawani⁸. Druga strona medalu FDA podkreśla, że dupilumab może jak każdy lek wywoływać działania niepożądane. Należą do nich przede wszystkim zapalenie spojówek i rogówki oraz zmiany opryszczkowe w obrębie jamy ustnej. Okazuje się, że 19% ochotników z grupy I i 15% z grupy II zgłaszało wystąpienie reakcji skórnej w miejscu wstrzyknięcia leku. W grupie kontrolnej - tylko 8%⁹.

"Atopowe zapalenie skóry nie zabija, ale może zniszczyć życie" - uważa dr Elaine Siegfried z St. Louis University School of Medicine. Jest przekonana, że dupixent, chociaż może wywoływać poważne skutki uboczne, świetnie się spisze¹⁰. Uczestnicząca w próbach klinicznych nauczycielka Debbie Byrnes uskarżała się na wypryski na twarzy, które narażały ją na przykre komentarze uczniów. Już po 5 dniach od przyjęcia pierwszej dawki dupixentu zauważyła poprawę. Po dwóch latach terapii skóra na jej twarzy jest niemal całkowicie czysta. FDA informuje też pacjentów cierpiących jednocześnie na AZS i astmę, aby nie odstawiali leków na astmę w czasie stosowania dupilumabu⁸

Tanio czy drogo?

Rzadko kiedy FDA pozwala producentowi podać szacunkową cenę towaru przed wypuszczeniem go na rynek. Jednak w przypadku dupilumabu znamy już roczny koszt terapii - 37 tys. dolarów, czyli ok. 100 tys. zł. Taka kwota leży poza zasięgiem zwykłego zjadacza chleba, zwłaszcza że mówimy tu o chorobie przewlekłej, która rozpoczyna się najczęściej już we wczesnym dzieciństwie.

Mimo to w porównaniu z innymi dostępnymi na amerykańskim rynku lekami jest konkurencyjna - chorzy na łuszczycę przeznaczają na terapię średnio 50 tys. dolarów rocznie. I chociaż w Stanach Zjednoczonych część wydatków na leczenie pokrywa zwykle ubezpieczenie, to jednak nie ma pewności, że będzie tak również w tym przypadku. Firmy ubezpieczeniowe mogą tam postawić pacjenta w trudnej sytuacji, jeśli zostanie zmuszony do zapłacenia z własnej kieszeni 100% ceny leku i dopiero później będzie mógł się ubiegać o zwrot części poniesionych kosztów¹⁰.

A na co mogą liczyć chorzy w naszym kraju, jeśli zdecydują się na terapię dupilumabem? W Polsce na atopowe zapalenie skóry choruje prawie 4 mln ludzi¹¹. Czy NFZ zdecyduje się pokryć choć w części koszty terapii? Byłby to dla państwa wielki wydatek nawet wtedy, gdyby takie gwarancje dotyczyłyby tylko części chorych.

Może zatem firmy ubezpieczeniowe przygotują specjalny program dla atopików? Byłoby to sporym ułatwieniem dla chorych, ale czy okazałoby się opłacalne również dla ubezpieczyciela? Czy zatem nowe lekarstwo faktycznie jest ratunkiem dla wszystkich chorych na egzemę i atopowe zapalenie skóry? Dowiemy się już niedługo.

Julia Cember