Naturalne metody na poprawę jakości nasienia

Ruchliwość plemników odnosi się do ich zdolności do efektywnego ruchu – niezbędnej im do podróży przez drogi rodne kobiety oraz dotarcia do komórki jajowej i zapłodnienia jej. Ich liczba w spermie, morfologia (rozmiar i kształt) oraz lepkość (konsystencja) to inne jakościowe aspekty ważne z punktu widzenia płodności.

Na jakość nasienia może mieć wpływ ogromna różnorodność czynników związanych z dietą i stylem życia, więc mężczyzna może zrobić wiele, by spróbować ją poprawić.

Brytyjska organizacja charytatywna Foresight opracowała kompleksowy naturalny plan poczęcia o imponującej skuteczności, który rozpoczyna się od mineralnej analizy włosa. Wysyła się próbkę włosów w celu przetestowania pod kątem zawartości minerałów i metali ciężkich, po czym otrzymuje się oparty na wynikach program diety oraz suplementacji. Niestety organizacja przestała istnieć, ale na terenie Wielkiej Brytanii praktykuje kilku specjalistów przeszkolonych w zakresie jej metodologii, a niektórzy z nich oferują konsultacje online (pełną ich listę znajdziesz na stronie: www.foresight-preconception.org.uk).

Poniżej przedstawiamy czynniki sprzyjające dobrej jakości nasienia oraz metody poprawy ruchliwości plemników, które okazały się skuteczne w badaniach naukowych.

Suplementy diety poprawiające jakość nasienia

Koenzym Q10 poprawia jakość spermy

Niski poziom tego antyoksydantu i sprzyjającego energii składnika odżywczego stwierdzono u bezpłodnych mężczyzn². Przyjmowanie go w formie suplementów diety – jak wykazano – poprawia kilka aspektów jakości spermy, w tym liczbę plemników, ich morfologię, gęstość i ruchliwość³.

Sugerowana dawka: 100 mg ubichinolu 3 razy na dobę.

Niedobór cynku prowadzi do bezpłodności

Niedobór tego pierwiastka powiązano z męską niepłodnością, a jedno z badań sugeruje, że jego suplementacja może być pomocna⁴. W jednym z testów z udziałem mężczyzn z plemnikami o małej ruchliwości ci, którzy przyjmowali suplement diety z cynkiem, zauważyli znaczącą poprawę w zakresie ruchliwości progresywnej (plemniki pływające w większości w linii prostej lub w bardzo dużych kręgach), jak również ich liczby oraz zdolności do zapłodnienia⁵.

Sugerowana dawka: 60 mg na dobę plus 2 mg miedzi.

Selen zwiększa ruchliwość plemników

Jak wynika z badania z udziałem mężczyzn z obniżoną ruchliwością plemników, suplementacja tego minerału poprawia ją i zwiększa prawdopodobieństwo skutecznego zapłodnienia⁶.

Sugerowana dawka: 100 μg na dobę.

Arginina a jakość spermy

Ten aminokwas, który jest niezbędny do normalnego przebiegu procesu produkcji spermy⁷, wydaje się korzystnie oddziaływać na ruchliwość plemników⁸.

Sugerowana dawka: 4 g na dobę.

L-karnityna i acetyl-l-karnitynapoprawia ruchliwość plemników

Te mikroelementy, stosowane samodzielnie lub w połączeniu, mogą znacząco poprawić ruchliwość plemników⁹.

Sugerowana dawka: 3 g na dobę.

Zioła a jakość nasienia

• Żeń-szeń: Jak wykazano, koreański czerwony żeń-szeń, znany również jako Panax ginseng C.A. Meyer, zwiększa ruchliwość plemników, jak również ich liczbę, i poprawia morfologię¹⁰.
  • Sugerowana dawka: 4 g na dobę
• Lepidium meyenii, czyli korzeń maca, może poprawić kilka aspektów jakości spermy, w tym ruchliwość plemników, zarówno u zdrowych, jak i niepłodnych mężczyzn¹¹.
  • Sugerowana dawka: 1,5-3 g na dobę

Dieta śródziemnomorska na poprawę jakości nasienia

Według jednego z badań u panów, którzy restrykcyjnie przestrzegają zasad diety śródziemnomorskiej, bazującej głównie na świeżych warzywach i owocach, fasoli, produktach pełnoziarnistych, orzechach, ziołach, przyprawach i zdrowych tłuszczach, takich jak oliwa z oliwek, rzadziej obserwuje się nieprawidłowe nasienie. Ci, którzy trzymali się ich w najniższym stopniu, byli 2,5 raza bardziej narażeni na wystąpienie problemu w postaci małej liczby i ruchliwości plemników w porównaniu z tymi, którzy najgorliwiej stosowali się do zaleceń dietetycznych¹².

Jednakże w miarę możliwości należy wybierać produkty organiczne. Inne badanie wykazało bowiem, że większe spożycie warzyw i owoców zawierających dużą ilość pestycydów ma związek z gorszą jakością nasienia¹³.

Chemikalia pogarszają jakość nasienia

Bardzo wiele środowiskowych zanieczyszczeń, z którymi stykamy się na co dzień, może mieć szkodliwy wpływ na ruchliwość plemników i inne parametry jakości spermy. Są to m.in. pestycydy, ftalany, bisfenol A i metale ciężkie¹. Oto kilka metod na ograniczenie ekspozycji na te substancje.

Gdy tylko możesz, spożywaj produkty organiczne. Jeśli masz ograniczony budżet, zapoznaj się z listami produktów zwanymi brudną dwunastką, publikowanymi przez Environmental Working Group (www.ewg.org) w USA i Pesticide Action Network UK (www.pan-uk.org) w Wielkiej Brytanii, aby poznać 12 warzyw i owoców zawierających najwięcej pestycydów. Jeśli je spożywasz, upewnij się, że są one organiczne.

Wybieraj świeżą, nieprzetworzoną żywność, kiedy to tylko możliwe, zamiast przetworzonych produktów w puszkach, a zamiast dań na wynos – posiłki przygotowywane w domu. Jest mniej prawdopodobne, że są zanieczyszczone chemikaliami pochodzącymi z opakowań, okresu magazynowania lub przygotowywania.

Filtruj wodę, dzięki temu będziesz w stanie usunąć wiele toksyn i metali ciężkich rozpuszczonych w wodzie.

Zamiast plastikowych pojemników na żywność wybieraj te szklane. Jeśli kupujesz jedzenie i napoje w plastikowych opakowaniach, po powrocie do domu przenoś je do tych nieplastikowych.

Unikaj aluminiowych i teflonowych naczyń kuchennych, a zamiast folii aluminiowej używaj papieru do pieczenia.

Wybieraj naturalne detergenty. Wiele środków czyszczących, kosmetyków i przyborów toaletowych zawiera ksenoestrogeny, czyli związki chemiczne mające wpływ na układ hormonalny. W badaniach wykazano, że m.in. mogą one prowadzić do spadku ilości spermy.

Jak leki wpływają na jakość nasienia?

Pewne środki, takie jak aspiryna, acetaminofen (paracetamol) i inhibitory pompy protonowej, mogą wpływać na ruchliwość plemników¹, postaraj się więc w miarę możliwości znaleźć dla nich alternatywę. Zażywane okazjonalnie narkotyki, w tym marihuana, również mogą oddziaływać na ten aspekt jakości nasienia.

Jakość nasienia a styl życia

Jest wiele zmian, które można poczynić w celu poprawy jakości nasienia.

• Unikaj alkoholu: Wiadomo, że picie zmniejsza ruchliwość plemników, a jego zaprzestanie odwraca ten efekt¹⁴.
• Przestań palić: Nawet umiarkowane palenie papierosów może mieć znaczący wpływ na ruchliwość plemników¹.
• Zejdź z roweru! O ile niektóre formy aktywności fizycznej mogą mieć pozytywny wpływ na nasienie, pod warunkiem, że wysiłek nie jest zbyt intensywny¹⁵, pedałowanie, nawet zaledwie 1,5 godz. tygodniowo, może być szkodliwe¹⁶.
• Unikaj przegrzania: Wszystko, co podnosi temperaturę jąder, może uszkadzać spermę¹⁷, unikaj więc gorących kąpieli, sauny, jacuzzi oraz noszenia obcisłej bielizny. Nie kładź też laptopa bezpośrednio na kolanach.
• Ogranicz korzystanie z telefonu komórkowego. Im więcej go używasz, tym bardziej uszkadzasz swoje nasienie¹⁸. Absolutnie nie noś urządzenia w kieszeni¹⁹.
• Uważaj na wi-fi: Bezprzewodowy internet to kolejna forma promieniowania elektromagnetycznego, które może uszkadzać spermę, a zwłaszcza osłabiać ruchliwość plemników²⁰.
• Ogranicz napięcie: Przewlekły stres może mieć negatywny wpływ na ruchliwość plemników i inne aspekty jakości nasienia²¹. Spróbuj codziennie korzystać z technik psychofizycznych, takich jak medytacja, joga i tai-chi, w celu zredukowania napięcia.
• Zadbaj o zdrowy sen: Jego kiepską jakość powiązano ze słabą jakością nasienia. Postaraj się kłaść do łóżka najpóźniej do 22.30 i spać ok. 8 godz. w nocy w celu utrzymania dobrych parametrów spermy²².
• Kontroluj masę ciała. Otyłość może negatywnie wpływać na jakość spermy²².