Jak wzmocnić układ odpornościowy

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

O hartowaniu słyszał pewnie każdy z nas. Chodzenie boso po trawie, jesienne spacery czy choćby polewanie ciała na zmianę zimną i ciepłą wodą mają wspólną cechę: uczą organizm szybkiego reagowania na wahania temperatury. Dzięki temu podnosi się jego odporność na wirusy i bakterie.

Jest to element profilaktyki nieswoistej, która ma umacniać i poprawiać stan zdrowia, a obejmuje właśnie hartowanie, wypoczynek czy racjonalną dietę¹. By działania te przyniosły efekt, należy wdrażać je jeszcze przed pojawieniem się czynnika chorobotwórczego.

Sprawna termoregulacja

By zrozumieć ideę hartowania, wystarczy przyjrzeć się dzieciom. Chorują one częściej nie tylko ze względu na słabszy układ odpornościowy. Zwykle rodzice starają się chronić je przed zimnem - nie dopuszczają do przeciągów w mieszkaniu czy ubierają zdecydowanie zbyt ciepło. Wówczas mały organizm nie ma szans, by oswoić się z zimnem jako takim. Kiedy w końcu dziecko znajdzie się na zewnątrz, jego układ immunologiczny skupia się nie na wychwytywaniu i zwalczaniu patogenów, a właśnie na oswojeniu się z temperaturą.

To dlatego stopniowe przyzwyczajanie ciała do chłodu może przynieść dobroczynne skutki dla zdrowia. Hartowanie sprawia, że uczy się ono gospodarować ciepłem, niezależnie od czynników zewnętrznych, czyli umie bronić się przed nagłymi zmianami temperatury. Powtarzająca się ekspozycja na zimno po 12 tygodniach może prowadzić do mechanizmów adaptacyjnych, a u osób stosujących ją regularnie można spodziewać się mniejszej podatności na chłód².

W efekcie organizm staje się silniejszy w starciu z zimowym powietrzem czy wirusami i mniej podatny na infekcje. Badania potwierdzają, że ekspozycja na niskie temperatury skutkuje niewielkimi zmianami poziomu interleukin decydujących o mobilizacji układu odpornościowego³. Innymi słowy - hartowanie wzmacnia naturalne mechanizmy obronne organizmu.

Oswoić chłód

Najlepszą metodą hartowania jest stopniowe przyzwyczajanie go do zimna, będące dziś jest podstawą działania krioterapii. Dokładny mechanizm wpływu niskich temperatur na organizm nie jest znany, ale wiadomo, że zwiększają one aktywność układu immunologicznego poprzez stymulację neurocytów⁴. Wykazano również, że kąpiele w zimniej wodzie zwiększają poziom monocytów i limfocytów oraz aktywność interleukin⁵.

Przekłada się to bezpośrednio na poprawę stanu zdrowia, np. u morsów, czyli amatorów zimowych kąpieli w jeziorach czy morzu. Udowodniono, że dzięki regularnemu zanurzaniu się w bardzo zimnej wodzie u osób tych częstość zakażeń układu oddechowego spada aż o 40%⁶. Najprawdopodobniej wynika to z podniesienia poziomu IgA w osoczu. Dodatkowo stwierdzono, że dzięki pobudzeniu centralnego ośrodka termoregulacji u morsów zwiększa się metabolizm, a spada poziom insuliny we krwi.

Hydroterapia

Właśnie różnego rodzaju zabiegi wodolecznicze stosuje się najczęściej, by hartować organizm. Ich prekursorem był Sebastian Kneipp, który zachęcał do wykorzystywania w tym celu strumienia zimnej wody o niskim ciśnieniu (tzw. polewania). W swojej metodzie, łączącej m.in. elementy hydroterapii, balneologii, fitoterapii, apiterapii i aromaterapii, zalecał polewanie ciała zimną, a nawet bardzo zimną wodą, by hartować organizm, poprawić ukrwienie tkanek i pobudzić przemianę materii⁷. Osobom zdrowym Kneipp proponował również hartowanie przez chodzenie boso po mokrej trawie lub kamieniach, świeżym śniegu i zimnej wodzie.

W tym miejscu warto podkreślić, że przy wszystkich tych zabiegach bardzo ważny jest aktualny stan zdrowia. Zimnego polewania nie należy np. stosować u osób z astmą oskrzelową, nadczynnością tarczycy i chorobami serca, natomiast u pacjentów z osłabionym krążeniem i miażdżycą tętnic w ogóle nie wolno wykonywać zimnego polewania całkowitego.

A może ciepło?

Wysokie temperatury w określonych warunkach również mogą hartować organizm, ponieważ stymulują produkcję przeciwciał⁸. Najlepszym przykładem jest tu sauna, która oddziałuje na gruczoły dokrewne, pobudzając je i aktywizując układ odpornościowy. Duże znaczenie ma w tym przypadku także naprzemienne nagrzewanie i ochładzanie ciała: prawidłowe saunowanie polega na 3 kąpielach przeplatanych zimnym prysznicem i odpoczynkiem.

Podobne korzystne działanie mają lecznicze kąpiele w wodach chlorkowo-sodowych. Poprzez wpływ na receptory skóry i podniesienie temperatury całego ciała pobudzają one autonomiczne mechanizmy termoregulacji i zwiększają odporność nieswoistą.

Na szczęście nie trzeba stosować profesjonalnych metod lub dość radykalnego morsowania, by zahartować swój organizm. Wykazano bowiem, że również domowe zabiegi wodolecznicze wspomagają naturalne siły obronne organizmu, przede wszystkim poprawiając krążenie krwi, zwiększając sprawność serca, hartując i odprężając⁹. A zatem - do dzieła!