Nasze magazyny
Prolaktyna powstaje przede wszystkim w przysadce mózgowej, a także w macicy, pod wpływem estrogenów. Jest odpowiedzialna za produkcję mleka, dzięki jej aktywności powiększają się piersi w czasie ciąży. Pozostaje w relacji z dopaminą: wysoki poziom jednej substancji hamuje wydzielanie drugiej1. Ponadto jak w przypadku każdego hormonu, jej poziom zmienia się o różnych porach dnia: najwyższy jest podczas snu w fazie REM.
Prawidłowy poziom prolaktyny wynosi ok. 20-25 ng/ml. U kobiet dopuszczalne normy są wyższe niż u mężczyzn. W czasie porodu jej stężenie podnosi się nawet do 400 ng/ml. Hormon ten blokuje cykl menstruacyjny, hamując owulację i miesiączkowanie.
Zbyt wysoki poziom prolaktyny nie zawsze wymaga leczenia - może być wynikiem np. odbycia stosunku płciowego, treningu sportowego lub spożywania produktów bogatych w białko. Również stres pobudza wydzielanie tego hormonu2. Hiperprolaktynemia jest jedną z przyczyn zaburzeń erekcji u mężczyzn3 i niepłodności u kobiet1.
Zbyt niski poziom prolaktyny (hipoprolaktynemia) prowadzi czasem do rozwoju zespołu Sheehana u kobiet, objawiającego się niedostateczną laktacją i zbyt szybkim powrotem cyklu menstruacyjnego po porodzie4.
Zaburzenia wydzielania prolaktyny (zarówno hiperprolaktynemia, jak i hipoprolaktynemia) często są efektem przyjmowania niektórych leków. Mogą jednak wskazywać na poważniejsze schorzenia, takie jak niedoczynność tarczycy, akromegalia, cukrzyca, rak kory nadnerczy lub zespół policystycznych jajników, a także niewydolność nerek i wątroby oraz półpasiec2,3,4.
Bibliografia
- J Psychopharmacol. 2008 Mar;22(2 Suppl):12-9. doi: 10.1177/0269216307087148.
- Ginekologia po Dyplomie, 2016; 01: Hiperprolaktynemia
- https://doi.org/10.1111/j.1464-410X.2006.06507.x
- Krysiak R., Okopień B.: Zespół Sheehana - zapomniana choroba ze stuletnią historią. Przegląd Lekarski 2015; 72: 6. goo.gl/RFRjAZ
