Cellulit - co to jest, jak powstaje?
Cellulit to problem zdrowotno-kosmetyczny, w którym skóra na udach, pośladkach, brzuchu, a czasem także sutkach i dolnej części szyi jest nierówna, grudkowata - przypomina skórkę pomarańczy. Mogą się na niej pojawiać zgrubienia i guzki, czasem bolesne.
Inna nazwa cellulitu to lipodystrofia typu kobiecego, gdyż problem dotyczy aż 80-90% kobiet (u mężczyzn zdarza się w zasadzie tylko wtedy, gdy mają oni zaburzenia hormonalne - niedobór androgenów). Cellulit narasta z wiekiem.
Cellulit - przyczyny
Dokładne przyczyny cellulitu nie są znane, ale przypuszcza się, że przyczyniają się do jego powstawania następujące czynniki:
- geny,
- słabe krążenie, zwłaszcza zaburzenia mikrokrążenia,
- zatrzymywanie płynów,
- zwiększona wrażliwość na zmiany poziomu hormonów, zwłaszcza estrogenu,
- nadmiar estrogenu (osłabia tkankę łączną i powoduje obrzęki), także stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych,
- słabość tkanek takich jak ściany naczyń krwionośnych, tkanka łączna, limfa,
- wiek (wraz z wiekiem skóra traci na elastyczności),
- brak aktywności fizycznej,
- przybieranie na wadze.
Cellulit - rodzaje
Rozróżniamy trzy rodzaje cellulitu:
- cellulit tłuszczowy - powstaje w wyniku nadmiaru komórek tłuszczowych (np. przy nagłym przybraniu na wadze); jego objawem bywa bolesność przy ucisku; celem leczenia jest eliminacja komórek tłuszczowych; w osiągnięciu tego pomaga zmniejszenie ilości tłuszczu w diecie;
- cellulit wodny - powodują go zakłócenia krążenia krwi i limfy (np. w wyniku pracy na stojąco/siedząco); dochodzi wtedy do zatrzymania w tkankach wody i toksyn, a następnie nagromadzenia się lipidów; częściej dotyka osoby szczupłe, które mogą także doświadczać opuchlizny tuż przed miesiączką; celem leczenia jest poprawa krążenia;
- cellulit cyrkulacyjny - połączenie powyższych rodzajów; powoduje go jednoczesne nagromadzenie się lipidów i problemy z krążeniem; leczenie skupia się na usuwaniu nadmiaru tłuszczu i poprawie cyrkulacji; pomocna może być dieta w połączeniu z ćwiczeniami.
Wielu lekarzy uważa cellulit za zjawisko fizjologiczne, niewymagające leczenia, gdyż zwykle nie powoduje on żadnych poważniejszych dolegliwości. Jeśli jednak zależy nam na pozbyciu się pomarańczowej skórki, możemy znaleźć dermatologa specjalizującego się w leczeniu cellulitu. Zwykle jest to lekarz praktykujący w gabinecie medycyny estetycznej.
Cellulit może mieć cztery fazy: lekką, średnią, zaawansowaną i ciężką.
Jeśli podejmiemy leczenie na wczesnym etapie, mamy większe szanse na powstrzymanie problemu lub zmniejszenie jego rozmiarów, choć zawsze będzie istniało ryzyko, że cellulit wróci. By tego uniknąć, należałoby regularnie (np. raz na pół roku) powtarzać serię zabiegów.
Profilaktyka cellulitu
Obejmuje ona następujące działania:
- dieta na cellulit: regularne posiłki, unikanie soli, słodyczy (cukru), białej mąki, potraw tłustych i wysokoprzetworzonych, tłuszczów trans i utwardzanych;
jadłospis oparty na warzywach i owocach, pełnym ziarnie, olejach roślinnych, orzechach i nasionach;
produkty, które szczególnie warto uwzględnić w diecie, to: siemię lniane (reguluje poziom estrogenu i może zwiększać produkcję kolagenu), nawadniające owoce i warzywa (np. arbuzy, ogórki, seler naciowy, owoce jagodowe, cytrusy, świeże zioła), źródła błonnika, zwłaszcza zielone warzywa liściaste i owoce jagodowe (błonnik wspiera metabolizm i korzystnie wpływa na gospodarkę hormonalną), białko dobrej jakości (przyspiesza metabolizm i pomaga redukować cellulit), źródła potasu, jak banany czy pomidory (potas pomaga pozbywać się nadmiaru płynów i produktów przemiany materii z komórek), zdrowe tłuszcze, np. z ryb niehodowlanych i olej kokosowy (wspierają zdrowie tkanek), kelp, czyli wodorosty morskie z gromady brunatnic (pomagają spalać tłuszcz), rosół na kościach (zawiera kolagen);
- aktywność fizyczna (najlepiej aerobowa) dla pobudzenia układu limfatycznego, stymulacji wytwarzania kolagenu i elastyny, zapobiegania gromadzeniu się tłuszczu; warto stosować ćwiczenia na cellulit tych partii ciała, na których występuje problem (np. brzuszki w przypadku cellulitu na brzuchu, wypady w przypadku cellulitu na udach, unoszenie nogi w bok w przypadku cellulitu na pośladkach);
- picie wody (całkowita dzienna ilość płynów to 2-3 l);
- rzucenie palenia (nikotyna spowalnia spalanie tłuszczu);
- domowe zabiegi kosmetyczne: masaże naprzemiennie ciepłą i zimną wodą, peeling.
Jak pozbyć się cellulitu?
Leczenie każdorazowo musi być dopasowane do stadium cellulitu i do pacjentki (np. u kobiet szczupłych stosuje się czasem zabiegi, które nie są odpowiednie dla kobiet tęższych).
W pierwszym stadium mogą nam pomóc takie domowe sposoby na cellulit jak:
- body–wrapping - nakładamy na skórę preparat antycellulitowy (może zawierać wyciągi z bluszczu, kasztanowca, mniszka, arniki, miłorzębu japońskiego, guarany, rumianku, skrzypu lub nagietka, a także takie substancje jak retinol, kofeina, L–karnityna, teofilina), owijamy folią i przeprowadzamy trening, np. 45 min. Dzięki wysiłkowi i zwiększonemu poceniu się składniki aktywne wnikną głębiej w skórę;
- masaże ciepłem i zimnem, suchą szczotką, szorstką myjką.
Zabiegi na cellulit wykonywane w gabinetach medyczno–kosmetycznych stosowane w stadium 1 i 2 to np.:
- endermologia - masaż pod ciśnieniem, poprawiający krążenie w skórze; najlepiej, jeśli jest połączony z falami radiowymi lub zimnym laserem;
- kawitacja ultradźwiękowa - rozbijanie komórek ultradźwiękami; działa skuteczniej w połączeniu z falami radiowymi (nadaje się tylko dla kobiet z większą ilością tkanki tłuszczowej);
- mezoterapia - wstrzykiwanie substancji czynnych (w przypadku cellulitu poprawiających krążenie i zmnieniających metabolizm z beztlenowego na tlenowy) w skórę lub pod skórę.
W fazie trzeciej oprócz poprawiania krążenia ważne staje się rozbijanie tłuszczu, tak że w mezoterapii stosuje się środki rozpuszczające tłuszcz, uszczelniające naczynia krwionośne i enzymy rozpuszczające pierwsze zwłóknienia, a obok wyżej wymienionych metod można przeprowadzać karboksyterapię - wstrzykiwanie pod skórę dwutlenku węgla, który działa przeciwobrzękowo i przeciwzapalnie (zabieg jest nieprzyjemny, ale skuteczny).
W czwartym stadium usunięcie zmian jest niezwykle trudne, ale - do pewnego stopnia - możliwe. Terapia ma na celu przede wszystkim usunięcie zwłóknień i polega na wstrzykiwaniu precyzyjnie w zwłóknienia enzymu (kolagenazy), który je rozpuszcza. Dawki nie mogą być za duże, by nie doszło do uszkodzenia kolagenu w skórze. Leczenie zwykle obejmuje kilkadziesiąt zabiegów powtarzanych co kilka tygodni i nie daje efektu gładkości skóry, choć znacząco poprawia jej wygląd.
Zabiegi tego typu są kosztowne, nierzadko nieprzyjemne i nie dają trwałych efektów. Dlatego wiele kobiet toczących walkę z cellulitem sięga po sposoby oferowane przez medycynę alternatywną. Oprócz diety zalecanej w profilaktyce cellulitu i aktywności fizycznej, które stanowią podstawę leczenia, medycyna naturalna proponuje do walki z problemem takie środki jak:
a) suplementy diety zawierające:
- enzymy rozpuszczające fibrynogen (białko zaburzające krzepliwość krwi, przyczyniające się do powstawania celllulitu), czyli np. bromelainę, serrapeptazę lub nattokinazę;
- wąkrotę azjatycką - stymuluje produkcję kolagenu, zwiększa gęstość skóry i poprawia jej elastyczność;
- zieloną kawę - zawiera kwas chlorogenowy, stymulujący odchudzanie, i kofeinę, przyspieszającą metabolizm;
- Irvingię gabonensis, inaczej afrykańskie mango - wspomaga odchudzanie;
- fukoksantynę - hamuje akumulację lipidów, reguluje poziom leptyny (hormonu sytości) i ułatwia uwalnianie lipidów z tkanki tłuszczowej, by mogły zostać wykorzystane jako źródło energii;
b) domowe środki do stosowania miejscowego:
- maść z olejkiem grejfrutowym (zawiera bromelainę, pomagającą w rozbijaniu cellulitu i zapobiegającą mu) i olejem kokosowym (nawilża skórę);
- peeling ze zmielonej kawy, brązowego cukru i oleju kokosowego (pobudza krążenie, usuwa martwe komórki naskórka, poprawia napięcie skóry);
- masaż oliwą z olejkiem z owoców jałowca (redukuje nadmiar płynów, poprawia jędrność skóry);
- masaż oliwą z olejkiem z mandarynki (usuwa toksyny, poprawia krążenie, zmniejsza ilość tkanki tłuszczowej);
- tonik z octu jabłkowego (zawiera potas, magnez i wapń, które sprzyjają usuwaniu cellulitu);
c) zioła wspomagające pracę układu limfatycznego (przeciwdziałające obrzękom):
- lukrecja,
- przytulia,
- czerwona koniczyna,
- traganek,
- mniszek lekarski;
d) środki stosowane na cellulit w tradycyjnej medycynie chińskiej:
- tai chi - pobudza przepływ limfy i detoksyfikację;
- bańki chińskie - pomagają w usuwaniu zastałych płynów i toksyn;
- akupunktura i mieszanki ziół - leczą zaburzenia organów wewnęrznych (np. nerek i śledziony) przyczyniające się do cellulitu.