Od złego stanika do problemów z trawieniem. Jak dobrać idealny biustonosz?

Ten problem dotyczy 80% kobiet! Ale nigdy nie jest za późno, by wziąć sprawy w swoje ręce. Wydaje się, że zakup biustonosza to nic trudnego. Wybieramy w sklepie model, który nam się podoba, dokonujemy przymiarki, uprzejma ekspedientka pomaga nam dopasować ramiączka, okręcamy się kilka razy przed lustrem i gotowe.

Po kilku dniach noszenia stanika pojawiają się jednak bóle kręgosłupa i odparzenia, a po powrocie z pracy myślimy tylko o tym, by jak najszybciej pozbyć się tego pancerza. Ale następnego dnia znów wkładamy nasz piękny biustonosz i staramy się przetrwać do wieczora, poprawiając go podczas każdej wizyty w toalecie. Prowadzi to nieuchronnie do licznych problemów zdrowotnych.

- Nieprawidłowo dobrany stanik, zwłaszcza u kobiet z obfitym biustem, może powodować wiele dolegliwości. Do najczęstszych zaliczamy bóle kręgosłupa, głowy i ramion. Bywa jednak, że noszenie złego stanika negatywnie wpływa na postawę ciała, ogranicza ruchomość stawów, zaburza oddychanie i trawienie, zmienia napięcie dna miednicy, nasila objawy refluksu żołądkowego, ogranicza emisję głosu, a nawet utrudnia osiągnięcie efektu w leczeniu ortodontycznym. Prawidłowe dobranie bielizny jest więc ważne także ze względu na zdrowie, a nie tylko estetykę i modę - mówi Anna Śliwa, fizjoterapeutka, wykładowca Wydziału Rehabilitacji AWF w Warszawie.

Współczesne kobiety nie wyobrażają sobie życia bez zestawu biustonoszy na każdą okazję. Jednak najważniejsze, by ta część bielizny została odpowiednio dobrana i dopasowana^1,2.

Trochę anatomii, czyli co mamy pod biustonoszem

To wydaje się oczywiste: biust. Nikomu nawet nie przyjdzie do głowy, by wymienić pozostałe części ciała, które mają bezpośredni lub pośredni kontakt z biustonoszem, zaangażowane w podtrzymanie piersi. Chodzi o klatkę piersiową, ramiona, plecy i szyję, dla których odpowiedni stanik jest wsparciem³ - zadaniem dolnego pasa stanika jest udźwignięcie 80% ciężaru piersi kobiety! Okalając klatkę piersiową, uciska on jednak liczne mięśnie oraz przebiegające w nich naczynia krwionośne i nerwy, a także powięzi, więzadła i ścięgna, dzięki którym mięśnie są przyczepione do szkieletu. Z kolei ramiączka biustonosza najbardziej oddziałują na mięśnie szyi i barku. Miseczki, główny element stanika, uciskają gruczoł piersiowy oraz pośrednio znajdujące się w jego obrębie naczynia krwionośne i włókna nerwowe, a także więzadła, które mocują go do powięzi klatki piersiowej i odpowiadają za prawidłowe ułożenie piersi. Dodatkowe elementy, takie jak druty i fiszbiny, których zadaniem jest zwiększenie stabilności konstrukcji stanika, także uciskają tkanki, a w przypadku źle dobranego biustonosza kłują i ranią^2,3.

Biustonosz ma wpływ na cały organizm

Noszenie nieodpowiedniego biustonosza może nie tylko pogorszyć samopoczucie, ale i zdrowie. Co sprawia, że bielizna ma aż taki wpływ na nasz organizm?

W dawnych czasach powszechne były u kobiet omdlenia wskutek zbyt mocno zasznurowanego gorsetu. Problem nie zniknął wraz ze zmianą mody. Ściśnięcie klatki piersiowej stanikiem również prowadzi do zaburzeń ukrwienia mięśni i podrażnienia nerwów. Jeśli nie może ona prawidłowo się rozszerzać, organizm nie otrzymuje odpowiedniej ilości tlenu. Funkcją mięśni klatki piersiowej jest także zachowanie prawidłowej postawy ciała, utrzymanie stabilności kręgosłupa i umożliwienie ruchu rękoma. Zły stanik powoduje nadmierne obciążenie tych mięśni, ponieważ jest przyczyną nieprawidłowego rozłożenia sił oddziałujących na ciało. Warto wiedzieć, że zbyt luźny pod biustem stanik sprawia, iż opadające piersi deformują się na skutek rozciągania więzadeł mocujących je do ściany klatki piersiowej. Druty i fiszbiny zmieniają wtedy swoje położenie i uciskając na gruczoł piersiowy, przyczyniają się do powstania otarć, ran i stanów zapalnych także w obrębie głębiej położonych tkanek. Następstwem ciążenia piersi ku dołowi jest garbienie się i wysunięcie głowy do przodu, co powoduje ból w odcinku szyjnym kręgosłupa^2,3.

Historia biustonosza sięga starożytności. Pierwszymi kobietami, które za pomocą opasek lub wstążek tworzyły konstrukcje podtrzymujące biust, były Greczynki - luźno opadające piersi sprawiały im ból podczas codziennych zajęć

Idealnie dopasowany dolny pas stanika podtrzymuje biust, ponieważ przylega do ciała, nie przesuwa się podczas ruchu i nie wrzyna w skórę. Jeśli biustonosz jest źle dobrany, tę funkcję przejmują ramiączka, niezależnie od rozmiaru miseczki. Nadmiernie obciążone mięśnie barku, szyi i pleców napinają się wtedy, a na ciało zaczynają działać olbrzymie siły. Odczuwanie związanego z tym bólu powoduje, że szukamy takiego sposobu poruszania się i ułożenia ciała, który przynosi ulgę. Skutkuje to niezauważalnymi początkowo zmianami postawy - dlatego tak trudno połączyć je później z noszeniem źle dobranej bielizny. Kobieta chodząc, lekko się pochyla, bo każda próba wyprostowania kończy się bólem karku i pleców, mylnie wiązanym z siedzącym trybem życia. Wskutek deformacji sylwetki pojawia się ból bioder i kolan, więc konieczna jest fizjoterapia. Jeśli jednak po zabiegu wkłada się ten sam stanik, trudno spodziewać się pozytywnych efektów terapii. Dokuczliwe są również bóle głowy, będące wynikiem uciskania przez stanik mięśni, nerwów i ścięgien oraz napięcia mięśni międzykręgowych. Nieprawidłowe ułożenie szyi i głowy skutkuje bowiem zaburzeniami w dopływie krwi do mózgu^2,3.

 Fot. Pixabay / Clker-Free-Vector-Images

Zły biustonosz: reakcja łańcuchowa

Wady postawy mogą być również przyczyną zaburzeń trawienia - ucisk klatki piersiowej na przełyk i przeponę oraz zła postawa ciała często prowadzą do powstania przepukliny rozworu przełykowego i zgagi. Uważane są także za jeden z czynników sprzyjających rozwojowi zespołu jelita drażliwego. Zmiana postawy i deformacja klatki piersiowej mogą doprowadzić również do trwałej zmiany sposobu oddychania, ponieważ ograniczenie ruchomości klatki piersiowej jest kompensowane silniejszą pracą mięśni brzucha. Zbyt duży nacisk pasa stanika na tkanki bywa zaś przyczyną uszkodzenia mięśni i ścięgien w obrębie klatki piersiowej i ramion. Wiele kobiet doświadcza wtedy nie tylko bólu, lecz również trudności z poruszaniem rękoma i ruchomością szyi.

Zbyt małe miseczki mogą deformować piersi. Miękka tkanka biustu jest podatna na odkształcenia, co stanowi nie tylko problem estetyczny, lecz również zdrowotny

Trwały ucisk i drażnienie prowadzi także do zmian w strukturze uszkadzanej w ten sposób tkanki, co wpływa na kształt piersi i bywa przyczyną powstawania torbieli i stanów zapalnych. Dopasowując miseczkę, nie można zapominać o funkcji, jaką mają pełnić piersi - ich zadaniem jest wytwarzanie mleka po narodzinach dziecka. Tkanka gruczołowa jest bardzo bogato unaczyniona, dlatego ucisk na nią może zaburzać przepływ krwi, a to z kolei upośledza odżywianie komórek. Z krwią docierają do piersi białe krwinki, odpowiedzialne za zapewnienie organizmowi skutecznej ochrony. Jeśli w tkance piersi rozwinie się na przykład nieprawidłowa komórka, zalążek procesu nowotworowego, układ odpornościowy ma możliwość zwalczenia jej dostępnymi sobie metodami, jednak aby tak się stało, krwinki muszą sprawnie dotrzeć do miejsca powstania zagrożenia^2,3

Źle dopasowany biustonosz zaburza również przepływ limfy, która usuwa toksyny z komórek gruczołu piersiowego i jest nośnikiem komórek układu odpornościowego. Do układu limfatycznego należą węzły chłonne - najważniejsze w odniesieniu do zdrowia piersi znajdują się pod pachami. To właśnie one jako pierwsze odczuwają skutki zaburzenia przepływu limfy, takie jak stan zapalny czy obrzęk piersi.

Niezwykle ważna jest konstrukcja samej miseczki i rozmieszczenie szwów. Jeśli szwy lub granica doszycia koronki będą się układały na sutku, mogą prowadzić do jego podrażnienia, zaczerwienienia, bolesnego obrzęku i stanu zapalnego. W sutku znajdują się kanaliki, którymi z piersi wypływa mleko. Jeśli będzie on drażniony, rozwinie się w nim stan zapalny, powstaną zrosty utrudniające w przyszłości karmienie dziecka.

Zdarza się, że fiszbiny i druty podrażniają węzły chłonne pachowe, co prowadzi do rozwoju groźnego stanu zapalnego. Metalowe lub plastikowe elementy stanika są odpowiedzialne za bolesne odgniecenia, które z czasem mogą uszkodzić tkanki. W dobrze dopasowanym staniku kończą się one w takim miejscu, by nie zagrażały pachom. Jednym z najczęściej występujących problemów, szczególnie u pań z dużym biustem, są podrażnienia, odparzenia i zakażenia, rozwijające się zwłaszcza na skórze pod piersiami. Dochodzi do nich wtedy, gdy stanik obciera skórę w miejscach, gdzie ciepło i pot przyczyniają się do rozwoju bakterii.

Do Europy biustonosze dotarły prawdopodobnie około XV wieku, ale pierwszy model zbliżony do znanych nam staników opatentowano dopiero w XIX wieku

Ważnym elementem konstrukcji biustonosza jest również wstawka pomiędzy miseczkami, która rozdziela je od siebie. W miejscu styku piersi, na mostku, często dochodzi do odparzeń, tam też chętnie rozwijają się bakterie i grzyby, co prowadzi do powstania zmian skórnych oraz trudno gojących się ran. Deformacje w postaci dołków na obojczykach to najczęstszy i pierwszy sygnał, że bielizna, którą nosimy, nie jest właściwie dobrana^2,3. Okazuje się więc, że odpowiedni stanik jest nie tylko gwarantem dobrego wyglądu i samopoczucia, ale także narzędziem profilaktyki wielu schorzeń. Jak wielkie znaczenie ma odpowiednia bielizna, przekonują już nie tylko brafitterki w sklepach odzieżowych, ale również lekarze i fizjoterapeuci, którzy często, właśnie ze względu na zdrowie, zalecają kobietom... zmianę rodzaju bielizny.

Kamila Makowska-Serkis