Kawa, kosmos i stany zapalne

Zdrowe zakupy

Suplementy diety

Andrographis ParActin®

Suplementy diety

Ashwagandha KSM-66 BIO

Suplementy diety

AstaZine® Astaksantyna

Suplementy diety

Koenzym Q10

Suplementy diety

Kolagen UC-II®

Suplementy diety

Kurkuma BCM-95®

Suplementy diety

Żeńszeń fermentowany GS15-4®

Profesor Davis koordynował już wcześniej badania, które wykazały, że jednym z czynników odpowiedzialnych za starzenie się organizmu są ogólnoustrojowe stany zapalne. To one uszkadzają narządy i prowadzą do zmian w układzie krążenia, charakterystycznych dla podeszłego wieku. Obecnie w świecie medycyny ten fakt jest już powszechnie uznawany¹.

Naukowcy wytypowali dwa geny odpowiedzialne za produkcję interleukiny 1 (IL-1-beta), która ma kluczowe znaczenie w procesach zapalnych i sama może aktywować inne czynniki zapalne. Następnie zaprosili do udziału w eksperymencie ochotników, u których te geny są aktywne. Badania potwierdziły, że byli oni bardziej narażeni na wystąpienie chorób sercowo-naczyniowych w podeszłym wieku. Wysoka aktywność IL-1-beta wiązała się bowiem z dużą aktywnością wolnych rodników, które uszkadzają komórki organizmu, oraz z wysokim poziomem produktów rozpadu kwasów nukleinowych, co również było wynikiem działania wolnych rodników tlenowych. Z kolei produkty rozpadu kwasów nukleinowych pobudzały wytwarzanie IL-1-beta. Krótko mówiąc, to błędne koło, samonapędzający się mechanizm, który prowadzi do wyniszczenia organizmu¹.

Produkty metabolizmu kofeiny blokują kaskadę stanów zapalnych, działając na metabolity kwasów nukleinowych.

W tym miejscu w badaniach prof. Davisa i dr. Furmana pojawia się kawa. Dochodzi do niezwykłego odkrycia. Naukowcom udaje się ustalić, że produkty metabolizmu kofeiny blokują tę kaskadę stanów zapalnych, działając na metabolity kwasów nukleinowych. Są jak patyk włożony w szprychy. Profesor Davis podsumował swoje badania stwierdzeniem, że skoro poznaliśmy sposób zachodzenia tej reakcji na poziomie molekularnym, mamy możliwość zadziałania u źródła problemu. Zatem naukowo udowodniono, że kawa może wydłużać życie, ponieważ nie dopuszcza u osób w starszym wieku do rozwoju uogólnionych stanów zapalnych, które przyczyniają się do występowania chorób, w tym będących bezpośrednią przyczyną śmierci. Czy w związku z tym możemy bez obaw pozwolić sobie na dodatkową filiżankę cappuccino lub espresso?

 

Kawa: niezwykły napój

Odkąd Arabowie około tysiąca lat temu rozpoczęli uprawę kawy, jej działanie stało się przedmiotem czynionych przez człowieka obserwacji, a później naukowych dociekań. Ludzkość szybko odkryła, że poza aromatem i smakiem kawa ma jeszcze inne cenne właściwości.

Szybko poznaliśmy ją jako łatwo przyswajalny i dostępny stymulant, który nie tylko pomaga z werwą wyjść do pracy, lecz również poprawia wydajność naszego mózgu podczas nauki. Kofeinę dodajemy do leków, kosmetyków i słodyczy.

Medycyna naturalna do dziś poleca kawę jako środek wspomagający terapię w astmie, chorobach wątroby, nerek i wielu innych schorzeń. Już nasze babki sięgały po filiżankę kawy w przypadku bólów głowy i kobiecych dolegliwościach, a nawet traktowały ją jako sposób na schudnięcie. Najnowsze badania wykazują, że ten aromatyczny napój jeszcze nieraz nas zaskoczy swoimi prozdrowotnymi możliwościami^4,8,9.

Kawa - pomaga i uzależnia

W 2005 r. prof. Roland Griffiths z Akademii Medycznej im. Johna Hopkinsa w Baltimore przeprowadził badania nad uzależnieniem od kawy. Okazało się, że do uzależnienia może prowadzić spożywanie zaledwie 100 mg kofeiny dziennie, co odpowiada mniej więcej połowie filiżanki kawy. Mechanizm działania jest tu taki sam jak w przypadku narkotyków. Czujemy się po nich lepiej, ale organizm przyzwyczaja się i już nie potrafi funkcjonować bez używki. Co się dzieje, jeśli nagle zrezygnujemy z kubka porannej kawy? Poza obniżeniem nastroju, sennością i niechęcią do działania mogą pojawić się objawy depresji, bóle głowy, zmęczenie, poirytowanie, problemy z koncentracją oraz symptomy grypopodobne, takie jak bóle mięśni, dreszcze i mdłości.

Są to typowe oznaki syndromu odstawienia - organizm broni się, jak tylko może, przed nagłą zmianą^2,3. Badania dowiodły, że u miłośników kawy niepokojące reakcje pojawiają się po zrezygnowaniu choćby z jednej filiżanki z wypijanych w ciągu dnia, a u 13% z nich rozwijają się w pełni kliniczne objawy odstawienia, łącznie z przeświadczeniem, że muszą się położyć do łóżka z powodu zaczynającego się przeziębienia. Szczyt złego samopoczucia obserwowano u badanych drugiego dnia po wyłączeniu z diety kofeiny w jakiejkolwiek postaci: kawy, coli czy herbaty^2,3,4.

Kawa - leczy czy szkodzi?

Ustalenie, w jaki sposób wykorzystać zdolność metabolitów kofeiny do wyciszania stanów zapalnych bez ryzyka uzależnienia od tego związku, to niewątpliwie priorytetowa kwestia, zwłaszcza że z wielu ośrodków naukowych napływają doniesienia o nieocenionym wpływie kofeiny na zdrowie.

Naukowcy z Dana-Farber Cancer Institute w Bostonie przeanalizowali na przykład wyniki badań tysiąca pacjentów, kobiet i mężczyzn, którzy cierpieli na raka jelita grubego. Picie przez nich 4 filiżanek kawy dziennie, co odpowiada 460 mg kofeiny, wiązało się ze zmniejszeniem ryzyka nawrotu tej choroby o 42%.

Naukowcy uważają, że to zasługa kofeiny, która leczy stany zapalne, będące "pożywką" dla nowotworów⁵.

Tymczasem lepiej jednak zachować umiar w delektowaniu się kawą, tym bardziej że kofeinę zawierają też inne produkty obecne w naszej diecie. Do bilansu jej codziennego spożycia włącza się również napoje typu cola, mocną herbatę, słodycze, kakao i napoje energetyzujące. Jest ona ponadto obecna w wielu lekach. Zdarza się, że nie wypijając nawet jednego kubka ulubionej latte, dostarczamy naszemu organizmowi potężną dawkę kofeiny z innych źródeł⁶. Gdzie jest ta cienka granica pomiędzy zdrowotną dawką kawy a ilością prowadzącą do uzależnienia? Jak wyznaczyć limit? To trudne pytania, a 500 miliardów kubków kawy sprzedawanych rocznie na całym świecie świadczy o tym, że zadaje je sobie niewiele osób. Dodajmy na marginesie, że po latach próśb ze strony astronautów w ekspres do kawy została wyposażona Międzynarodowa Stacja Kosmiczna. Kawa górą! I na zdrowie⁷!

Kamila Makowska-Serkis