Czy choroby zębów i dziąseł powodują zaburzenia neurologiczne i zmęczenie? Niezwykłe historie stomatologiczne cz.2

Trudno mówić o skutecznym leczeniu jakiejkolwiek choroby, jeśli lekarzowi nie udaje się prawidłowo określić jej przyczyn. Zdarza się to również wtedy, gdy za rozwój danego schorzenia odpowiadają problemy z zębami i przyzębiem.

Artykuł na: 9-16 minut
Zdrowe zakupy

Jeszcze niedawno do wypełniania ubytków w zębach wykorzystywano głównie amalgamaty, czyli stopy rtęci z metalami, takimi jak srebro, cyna, miedź, kadm oraz cynk. Są one tak bardzo toksyczne, że jeśli tylko jest to możliwe i stać nas na to, najlepiej jak najszybciej je wymienić na plomby kompozytowe. Wprawdzie spowoduje to chwilowy wzrost poziomu rtęci we krwi, ale w dłuższym czasie wpłynie na ogólną poprawę zdrowia.

Wiele badań i obserwacji klinicznych wykazało ponadto, że poważne choroby, takie jak na przykład arytmia i astma, są powiązane z chorobami zębów i przyzębia (czytaj "Czy choroby zębów i dziąseł powodują arytmię i astmę? Niezwykłe historie stomatologiczne cz.1"). Okazuje się, że mogą one również powodować przewlekłe zmęczenie i zaburzenia funkcji układu nerwowego.

Wyleczyłam zaburzenia neurologiczne i przewlekłe zmęczenie 

Do naszej kliniki skierowano 34-letnią kobietę. W wywiadzie lekarskim ustalono, że od roku zmagała się z zespołem chronicznego zmęczenia, a ponadto wystąpiły u niej zaburzenia funkcji poznawczych, problemy z pamięcią i lewostronny niedowład kończyn, którego objawy pogłębiały się w nocy. S

karżyła się również na drżenie mięśni i skurcze w obu nogach, niemniej dolegliwości te były bardziej dotkliwe w lewej połowie ciała. Odczuwała parestezje i ociężałość, skarżyła się też na równolegle występujące bóle głowy i uczucie ucisku w głowie. Zauważalny był równie zanik mięśni w osłabionych obszarach ciała.

Narzekała na sporadyczne kołatanie serca, zdarzało się jej odczuwać silny głód cukru, dezorientację i pobudzenie między posiłkami. Pojawienie się tych objawów poprzedzone było leczeniem kanałowym prawego górnego zęba mądrości.

W marcu 2015 roku zaczęła odczuwać ból tego zęba. Jej endodonta postanowił więc wykonać zabieg ponownie. Po jego przeprowadzeniu u pacjentki odnotowano zawroty głowy, gorączkę, mdłości i uczucie skrajnego zmęczenia.

Następnie pojawiły się trudności z poruszaniem się, a także uległy pogorszeniu funkcje poznawcze i wystąpiła mgła mózgowa, jednak rezonans magnetyczny głowy nie wykazał żadnych nieprawidłowości.

Doszły do tego objawy typowe dla dysbiozy jelitowej - wzdęcia, naprzemiennie biegunki i zaparcia, które usiłowano leczyć metronidazolem (co wywołało poważne zaburzenia neurologiczne) oraz ziołowymi preparatami przeciwdrobnoustrojowymi, których organizm pacjentki również nie tolerował i które przyczyniały się do powstawania poważnych problemów psychicznych, w tym psychozy i myśli samobójczych.

Czy to neuroborelioza?

Mimo ujemnego wyniku badania serologicznego podejrzewano u kobiety neuroboreliozę. Została ukłuta w nogę przez kleszcza, co wywołało rumień otaczający miejsce wkłucia. Następnie, dwa tygodnie po tym zdarzeniu, doświadczyła postępującego osłabienia rąk i nóg, któremu towarzyszyły: dezorientacja w czasie i przestrzeni, drżenia i ból stóp.

Szumiało jej w głowie, nogi zdawały się płonąć, a dłonie drętwiały. Męczył ją ból w oczodołach i ucisk w głowie, odczuwała silne zmęczenie. Skarżyła się na trudności z utrzymaniem równowagi i zaburzenie koordynacji ruchowej, prowadzące do upadków.

Krok po kroku

Wywiad lekarski wykazał również, że w przeszłości pacjentka była narażona na kontakt z pleśnią w zawilgoconym domu, w którym mieszkała wraz ze swoją rodziną (wszyscy jej członkowie skarżyli się wtedy na złe samopoczucie). Została też jakiś czas temu podrapana przez chorego kota, który później odszedł, ale nie została przebadana pod kątem toksoplazmozy czy choroby kociego pazura, wywoływanej przez bakterie Bartonella henselae, a oba schorzenia mogły mieć związek z zaburzeniami neurologicznymi.

Podczas badania nie stwierdzono widocznych fascykulacji (skurczów włókien mięśniowych) ani innych ogniskowych objawów neurologicznych (poza wzmożonymi odruchami i zanikiem mięśni w lewej ręce i nodze, przy jednocześnie właściwej i równej sile wszystkich grup mięśniowych).

Widoczne były objawy prawostronnej skoliozy piersiowej i lędźwiowej. Miała zimne dłonie i stopy. Okazało się także, że ma wiele wypełnień dentystycznych oraz usunięto jej jeden ząb trzonowy. Czynniki ryzyka mogące przyczynić się do neurozapalenia, na które była narażona, to:

  • pięć poważnie zainfekowanych zębów w wyniku leczenia kanałowego; z ropień zęba;
  • prawdopodobieństwo dysbiozy grzybiczej;
  • amalgamatowe (rtęciowe) wypełnienie ubytków w zębie;
  • przypadki chorób neurologicznych w rodzinie;
  • możliwa borelioza/koinfekcja boreliozy lub miopatia wirusowa;
  • narażenie na kontakt z pleśnią.

Biorąc pod uwagę wyraźny chronologiczny związek między leczeniem stomatologicznym, jakiemu była poddana, a wystąpieniem objawów, wykonano pantomogram (panoramiczne zdjęcie rentgenowskie zębów), potrzebny do oceny stanu uzębienia przez chirurga szczękowego.

Stwierdził on, że kobieta ma pięć zdewitalizowanych i zainfekowanych w konsekwencji leczenia kanałowego zębów. Wykryto poważną utratę tkanki kostnej, przebicie się wierzchołków korzeni do dna zatoki szczękowej oraz infekcję sięgającą aż do zatoki przynosowej.

Konieczna operacja jamy ustnej

Pacjentka przeszła rozległą operację jamy ustnej, która obejmowała usunięcie siedmiu zębów i wszczepienie cyrkonowych implantów. Wkrótce po operacji problemy z osłabieniem mięśni i uczuciem ucisku w głowie znikły. Miała też więcej energii, poprawiło się jej samopoczucie. Minęły problemy z utrzymaniem równowagi, przestała upadać. Chwilowy nawrót objawów pojawił się wraz z wystąpieniem infekcji wirusowej, ale wszystko wróciło do normy.

Nie zmienia to faktu, że organizm kobiety był wyniszczony wskutek licznych kuracji antybiotykowych, więc wciąż doświadczała zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Ponieważ u bliskiego członka jej rodziny zdiagnozowano owsiki i przywry, poddano ją terapii tynidazolem, a następnie flukonazolem, aby przeciwdziałać dysbiozie grzybiczej, spowodowanej przerostem drożdżaków w jelitach.

Leczenie w połączeniu z właściwą dietą przyniosło znaczną poprawę. Niedawno spotkałyśmy się na wizycie kontrolnej. Pacjentka nie ma już żadnych objawów neurologicznych, ale nadal stosuje zaleconą dietę oraz suplementację witaminami i substancjami mineralnymi.

Podsumowanie przypadku

Przypadek ten pokazuje, jak wiele różnych czynników może prowadzić do zaburzeń neurologicznych, a w efekcie nawet do chorób neurodegeneracyjnych.

W odniesieniu do tej pacjentki, niezależnie od występowania w jej rodzinie śmiertelnych chorób mózgu, trzeba wymienić narażenie na kontakt z toksycznymi substancjami, w tym pleśniami (neurotoksyny) czy pestycydami, i z potencjalnymi czynnikami zakaźnymi - wirusami i drobnoustrojami, takimi jak Bartonella henselae i Toxoplasma gondii (wskutek zadrapania przez kota).

Choroby wektorowe (wektory to organizmy, które są nosicielami pasożytów i patogenów, zalicza się do nich stawonogi, muchy, komary, wszy, pchły, kleszcze czy gryzonie) mogły być następstwem ukąszenia na przykład przez zakażonego komara.

Cierpiała również na rozległą, przewlekłą infekcję zębów, wymagała operacji. Podobnie jak w pierwszym z opisanych przypadków i tutaj bardzo pomocna w wykryciu trudnych do zdiagnozowania infekcji zębów okazała się technologia badań rentgenowskich metodą tomografii stożkowej CBCT.

Leczenie, któremu została poddana pacjentka, nie tylko zapobiegło rozwinięciu się potencjalnie groźnej dla zdrowia i życia choroby neurologicznej, ale dzięki kompleksowemu podejściu do problemu doprowadziło też do znacznej poprawy jej ogólnego stanu zdrowia i jakości życia.

Dr. Shideh Pouria

Uzyskała dyplom na King’s College School of Medicine w Londynie w 1991 r. i pracowała w licznych placówkach klinicznych i akademickich brytyjskiej służby zdrowia, m.in. w Guy’s Hospital w Londynie.

Ma bogate doświadczenie w zakresie badań medycznych w dziedzinie immunologii błon śluzowych i glikobiologii. Kwestią wpływu czynników środowiskowych na zdrowie i przebieg chorób zainteresowała się w trakcie przygotowywania pracy doktorskiej na temat roli błony śluzowej w systemie odpornościowym.

Do 2013 r. zajmowała stanowisko dyrektora medycznego w Burghwood Clinic for Allergy, Environmental and Nutritional Medicine. Obecnie prowadzi prywatną praktykę lekarską i zajmuje się leczeniem pacjentów ze złożonymi, przewlekłymi stanami zapalnymi. Jest wiceprzewodniczącą British Society for Ecological Medicine, a do 2018 r. zasiadała w radzie doradczej Allergy Research Foundation.

Autorka wielu recenzowanych publikacji naukowych i współautorka książek z zakresu medycyny żywieniowej i ekologicznej

Dr Jose Mendonca-Caridad

Jest dyrektorem Oddziału Chirurgii Głowy i Szyi oraz Oddziału Terapii Komórkami Macierzystmi w szpitalu POLUSA w Galici (Hiszpania). Zajmuje się zarówno leczeniem, jak i pracą badawczą. Jest prezesem organizacji pozarządowej Surgeons of the World, skupiającej się na rozwoju chirurgii głowy i szyi w Afryce.

Ukończył studia medyczne na Universidad de Santiago de Compostela, tam też uzyskał tytuł magistra na Wydziale Mikrobiologii. Kilka lat później odbył staż na Wydziale Chirurgii Szczękowo-Twarzowej UCLA (Uniwersytet Kalifornijski w Los Angeles), skupiając się szczególnie na chirurgii ortognatycznej i rekonstrukcyjnej oraz na badaniach nad biomechaniką twarzy.

Wiele jego wykładów i publikacji dotyczyło chirurgii regeneracyjnej bez użycia metali. Uważany jest za prekursora terapii z zastosowaniem komórek macierzystych w chirurgii głowy i szyi, jako pierwszy opublikował pracę naukową na temat wykorzystywania komórek macierzystych w poważnych chorobach, takich jak martwica popromienna, oraz do regeneracji tkanek

Bibliografia
  • Filipini T. et al., Clinical and Lifestyle Factors and Risk of Amyotrophic Lateral Sclerosis: A Population-Based Case-Control Study, Int J Environ Res Public Health 2020; 17: 857, DOI:10.3390/ijerph17030857
  • Olsen I., Singhrao S.K., Can oral infection be a risk factor for Alzheimer’s disease? J Oral Microbiol 2015; 7: 29143. DOI: 10.3402/jom.v7.29143
  • Liang Li et al., Viral infection and neurological disorders - potential role of extracellular nucleotides in neuro-inflammation, ExRNA 2019; 1: 26. DOI: https://doi.org/10.1186/ s41544-019-0031-z
  • Coughlin J.M. et al., Imaging glial activation in patients with posttreatment
  • Lyme disease symptoms: a pilot study using [11C]DPA-713 PET, J Neuroinflammation 2018; 15(1): 346. DOI: 10.1186/s12974-018-1381-4
Autor publikacji:
Sara Myhill
Sara Myhill

Jest brytyjską lekarką praktykującą medycynę integracyjną, autorką cenionych książek dotyczących leczenia zespołu chronicznego zmęczenia, cukrzycy i infekcji.

Zobacz więcej artykułów tego eksperta
Wczytaj więcej
Nasze magazyny