Zdania na temat opalania w czasie ciąży są podzielone. Z jednej strony wiadomo, że słońce może mieć negatywny wpływ na skórę, z drugiej - ciąża trwa 9 miesięcy, tak więc prędzej czy później każda z nas będzie wystawiona na działanie promieni słonecznych. Kiedy dni stawały się coraz dłuższe i cieplejsze, poruszyłam kwestię opalania podczas wizyty u ginekologa. Lekarz powiedział, że nie widzi przeciwwskazań, ale uprzedza, że na moim ciele mogą pojawić się ciemniejsze plamy, które niekoniecznie ustąpią po porodzie. Ale panie, które zdecydują się na opalanie w czasie ciąży, powinny zadbać o ochronę nie tylko ze względu na możliwe przebarwienia - promieniowanie słoneczne prawdopodobnie niszczy kwas foliowy (witamina B9), który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu nerwowego dziecka1. Niestety, nie wszystkie preparaty, które znajdziemy na sklepowych półkach, sprawdzą się w ochronie skóry ciężarnej.
Uwaga na kremy z dodatkami chemicznymi
Preparaty przeciwsłoneczne oparte na węglu, np. oksybenzon (benzofenon-3), oktinoksat, salicylan oktylu czy awobenzon to środki chemiczne, które przemieniają promieniowanie UV w ciepło oddawane następnie przez skórę. Są popularne, ale prawdopodobnie przenikają przez w głąb i trafiają do młodego organizmu, gdzie mogą wywołać wiele chorób, w tym cukrzycę, nadciśnienie i chorobę wieńcową, mają też sprzyjać niskiej masie urodzeniowej. Badania na myszach wykazały szkodliwy wpływ benzofenonu-3 na wątrobę, nerki i układ rozrodczy tych zwierząt2. Niedawno opublikowany artykuł naukowy zwraca uwagę, że oksybenzon może sprzyjać rozwojowi choroby Hirschsprunga, czyli wrodzonemuuszkodzeniu jelita grubego. W jego przebiegu dochodzi do paraliżu komórek nerwowych, co utrudnia przesuwanie treści i może powodować powstawanie przetok. Na szczęście obecnie chorobę Hirschsprunga można już leczyć chirurgicznie, nie mniej lepiej zapobiegać takim problemom3.
Filtry mineralne dobre dla mamy i dziecka
Alternatywę dla chemicznej ochrony przeciwsłonecznej stanowią produkty oparte na tlenku cynku i dwutlenku tytanu, czyli tzw. filtry mineralne. To obecnie jedyne składniki zaaprobowane przez amerykańską Agencję Żywności i Leków, której opinia ma wpływ na decyzje organizacji na całym świecie. W odróżnieniu od preparatów chemicznych, filtry mineralne odbijają promieniowanie UV, a do tego nie wnikają głęboko w skórę, nie powinny więc szkodzić płodowi.
A samoopalacze?
Zawierają dihydroksyaceton (DHA), który wnika tylko w pierwszą warstwę naskórka i nie uszkadza rozwijającego się płodu. Substancja ta stymuluje wydzielanie melaniny, brązowego barwnika skóry odpowiedzialnego za opaleniznę. Ale chociaż zgodnie ze stanowiskiem specjalistów samoopalacz nie stanowi zagrożenia dla kobiet w ciąży, może wywoływać odczyny alergiczne. I nie ma tutaj znaczenia, że wcześniej smarowałaś się tym konkretnym produktem - zmiany hormonalne zachodzące w czasie ciąży mogą sprzyjać uczuleniom. Zanim więc zdecydujesz się na użycie samoopalacza, posmaruj nim mały obszar skóry np. na wierzchu dłoni, by mieć pewność, że nie pojawi się ewentualna reakcja alergiczna4.
Czy warto unikać słońca?
Dzięki niemu możemy wytwarzać witaminę D, niezbędną w wielu procesach zachodzących w organizmie5. Udowodniono, że dzieci, które w czasie ciąży nie dostały jej zbyt wiele (np. ponieważ do zapłodnienia doszło w miesiącach zimowych), wykazują problemy w nauce i większe ryzyko rozwoju problemów mentalnych6. A zatem nie należy unikać słońca latem, ale z głową korzystać z jego dobrodziejstw.
Julia Ogorzałek
Bibliografia
- D. Borradale, E. Isenring, E. Hacker, M.G. Kimlin. Exposure to solar ultraviolet radiation is associated with a decreased folate status in women of childbearing age. Journal of Photochemistry and Photobiology B: Biology, 2014; 131: 90 DOI: 10.1016/j.jphotobiol.2014.01.002
- https://www.ewg.org/sunscreen/report/the-trouble-with-sunscreen-chemicals/#.Wui51hZx2cw
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30831214
- https://www.nhs.uk/common-health-questions/pregnancy/is-it-safe-to-use-fake-tan-duringpregnancy/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23305099
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27651381